Lesbók Morgunblaðsins - 01.11.1931, Qupperneq 6
342
LESBÓE MORGUNBLAÐSINS
Sorg.
Smásaga eftir Árna óla.
Illviðragil er bær nefndur.
Það er fjallakot, fjarri öðr-
um mannabygðum. En til
skamms tíma var póstleið
þar, yfir torsóttan fjallgarð
og var langt milli sveita. Á
vetrum var því lítið um
gestakomur í Illviðragili. —
Komu þar fáir nema póstur-
inn, og hann fór þar um einu
sinni í mánuði, fram og aft-
ur. Var venja hans að gista
á þessum bæ í vetrarferðum.
En svo þegar síminn kom,
var hann lagður á alt öðrum
stað, og var þá póstleiðinni
breytt. Oer þá varð að sjálf-
sögðu sú breyting á, að það
var hrein tilviljun ef erest bar
að crarði í Illviðraepli.
Á þessu ömurlega koti
bjuereru hjónin Jónas oer Sier-
ríður. Þau höfðu byrjað bú-
skap sinn þarna fyrir tólf
árum, oer baslað þannie:, að
bau voru ekki upp á aðra
komin. Höfðu þau veniulee-a
haft alt að því nóer til hnífs
oer skeiðar, en lífsbæerindin
voru af skornum skamti. —
ílúsakynnin voru lítil oer Ije-
lee’, nokkurir moldarkofar,
svo sem bæiardvr, búr, eld-
hús oe fjós fvrir tvo naut-
erirti. því að bað fvledi því,
að búa svo lanet frá manna-
bygðum, að Jónas þurfti að
eiera tarf. Annars var kýrin
gaernslaus. En það þótti Jón-
asi mesti ókosturinn við kot-
ið, því að tarfurinn var þung-
ur á fóðrunum. Kindurnar
hefði eretað verið fleiri, ef
tarfurinn hefði ekki verið,
..benvjtis tarfurinn“, saerði
Jónas.
Baðstofukytra var þarna
h'ka að sjálfsögðu, oer var
iafnframt skemma. Þó var
hún ekki nema tvö staferólf.
Moldarerólf var í henni, en
skarsúð og þiljaðir veererir að
mestu. öðrum meerin við bað-
stofuna var fjósið, hinum
meerin fjárhúskofi oer var
innanerenert í hvort tveererja
úr baðstofunni. — Á vetrum
hafði Jónas þann sið að taka
hurðirnar af báðum dyrum
af hjörum oer leerffja þær
þversum fyrir dyrnar, svo
að efri helminerur dyranna
var opinn. Gerði hann það
til þess að hleypa inn í bað-
stofuna hita frá nauterripum
oer kindum, ogr blessaðist
þetta furðanlegra. Loftið í
baðstof unni var aið vísu nokk-
uð blandið daun úr báðum
stöðum, en ekki bar á því að
slíkt væri heilsuspillandi. Öll
þau ár, sem hjónin höfðu bú-
ið barna, hafði þeim aldrei
orðið misdægrurt. Hitt var
ekki tiltökumál, ogr alls ekki
loftina að kenna, bótt Sierríð-
ur hefði orðið dálítið lasin í
bann mund, er hún átti hann
Jónsa litla, en síðan voru nú
nær 12 ár. Oer Jónsi dafnaði
vel þarna. Hann var stál-
hraustur, strákurinn, oer eft-
irlætiseroð pabba ogr mömmu,
bví að þau áttu ekki fleiri
börn.
Nú er þar til máls að taka,
að á útmánuðum bar erest að
p'arði í Illviðraerili. Hafði þá
ekki sjest bar aðkomumaður
síðan í eröngrunum haustið
áður. Þessi maður fór með
einhverjum erindum sýslu-
manns fram til næstu dala
hinum meerin við heiðina. —
Hafði honum verið skipað að
vera fljótur í ferðum, oer þess
vefrna valdi hann grömlu póst-
leiðina í stað þess að fara
með síma oer bygrð.
Hann bar að grarði undir
kvöld oe beiddist eristinerar.
Það þótti náttúrlegra held-
ur en ekki nýnæmi þarna í
fásinninu að fá næturgest ogr
með honum einhverjar frjett-
ir frá mannabygrðum ogr um-
heiminum. En að etfðum
sveitarsið varð fyrst að færa
hann úr vosklæðum, láta
hann fá bura sokka oer skó,
oe- bera síðan fyrir hann mat.
Tvö rúm voru í baðstof-
unni, en enerin önnur sæti.
Þegrar erestur var mettur bar
Sigrríður mat af borði. Sett-
urt þeir svo á annað rúmið,
grestur og Jónas, en Sigríður
á hitt við rokkinn sinn og
sat Jónsi litli hjá henni og
kembdi.
Nú fór Jónas að spyrja
frjetta ogr leysti gestur vel úr
öllu, og sagði margrt ófregrið.
Það var hlýtt ogr notalegt í
baðstofunni. Á stafnþili hjá
grlugrgra hekk ofurlítill vegg-
lampi ogr varpaði daufri,
rauðleitri skímu yfir fólkið.
Þeir karlarnir röbbuðu sam-
an ogr tóku í nefið hver hjá
öðrum. Sigríður steigr rokk-
inn hægt, svo að hún gæti
heyrt hvert orð fyrir rokk-
hljóðinu. Jónsi litli tæði ull-
arlagða í kambana og kembdi
þá ósköp hægrt, svo að kamba
hljóðið truflaði ekki heldur.
Einstaka sinnum heyrðist
kind hósta úti í fjárhúskof-
anum, og rymja í kúnni hin-
um meerin.
Karlarnir spjölluðu saman.
— Þið hafið auðvitað ekki
heyrt um manninn, sem
drukknaði.í Hrossá um dag-
inn? sagði gestur.
Nei, það höfðu þau auðvit-
að ekki heyrt.
— Hver var það?
— Hann hjet Jón Jónsson
og var fylgdarmaður pósts-
ins.
— O-jæja. Oer hvaða Jón
Jónsson var nú bað?
— Jeg býst við því að þið
kannist við manninn. Hann
var einu sinni kaupamaður á
Arnarfelli hjerna hinum meg
in við heiðina.
Það slitnaði upp í rokkinn
hiá Sierríði. Hún hætti að
stíera hann, greip þráðend-
arm af snældunni, setti hann
á hnokkann og ætlaði svo að
siúera hann í gregrn um tein-
pípuna. Hún sauer og saup,
en bað hvein eitthvað ein-
kennileea í pípunni, eins og
hún hixtaði. Að lokum saue-st
bó bráðurinn í gegn. Sierríð-
ur skevtti hann við kembuna
o(f þevtti rokkinn, hratt. Það
slitnaði aftur upn í, og aftur
fór á sömu leið. Hún átti eitt-