Lesbók Morgunblaðsins - 03.04.1932, Blaðsíða 4

96
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
eftirlegukindur (þ. e. kúttara),
sem voru að hirða rökin eftir hina
miklu hirðingu undanfarinna daga.
Skipstjóri var að hugsa um að at-
huga ,.Hraunið“, en hætti við og
var því haldið rakleiðis austur
milli Eyja, mi,li Stórhöfða og Suð-
ureyjar og vorum við þar um
þrjúleytið.
Mjer hafði ekki liðið sem best
um daginn, „Skalli“ var órólegur
og trópiskur hiti (25—30°) í
,,brúnni“ og gaf það alt velgju;
tók jeg þann ósjómannlega kost
að halda mjer í bólinu fyrst um
sinn. Nýr og óþektur bryti færði
mjet morgunmatinn óumbeðið á
sængína. Hilarius hefði aldrei ge'rt
svo lítið vir mjer, en hann var nú
í landi; hann hefði komið niður
og sagt með sinni vanaJlegu kurt-
eisi: Gerið þjer svo vel, það er
„frúkostur" og jeg hefði farið aft,-
ur í og etið hann, þ. e. frúkostinn,
líklega með sæmilegri lyst. -Teg át
matinn með herkjum og lítilli lyst,
en hj.elt honum niðri og eins fór
um miðdagsmatinn; eh svo ljet jeg
ekki bera mjer fleiri máltíðir, því
nú fór jeg að hressast og um nón-
bil var jeg orðinn heill heilsu — og
sýnir það að besta ráðið við sjó-
veiki er að eta, eins og ekkert sje
um að vera og fara svo á fætur.
Annars þurfti jeg ekki að fyrir-
verða mig svo mjög, þó að jeg Hjeti
færa mjer þessar tvær máltíðir í
„kojuna“, því að mjer var sagt.
að selt hefði verið upp um daginn
fram í, en aldrei fekk jeg að vita
hverjir það voru; það hafa víst
verið einhverjir blessaðir ,,busar“
á sjónum. en enginn af þeim góðu
gömlu „8köllungum“.
Þegar kom austur að Evjum,
fór að lygna og sjór að lagast. Við
fórum svo nærri Stórhöfða, að vit-
inn hvarf um hríð bak við höfða-
brúnina. Seinna, um sumarið ók
jeg í bíl upp í vitann, sem er syðst
-ur allra íslenskra vita, að eins
sunnar en Dyrhólavitinn. Er úr
honum hið besta útsýni í allar
áttir, og bílvegur liggur nú upp
á höfðann, svo að auðvelt er að
komast upp að vitanum, en æði
bratt fyrir bílinn á köflum og aH-
skamt út á bergsbrúniua sumstað-
ar, fanst mjer, en Gísla Lárussyni
varla.
Við Vestmanneyjar var nú lítið
um að vera, fáir eða engir bátar á
sjó, enda farið að líða að vetrar-
vertíðarlokum. Fáeinir útlendir
togarar voru fyrir vestan eyjarn-
ar, eitthvað um 10 í vestanverðum
Mýrdalssjó og álíka margir út af
Hjörleifshöfða. Flestir voru þeir
þýskir og nokkrir enskir. Fá þeir
töluverðan afla 'hjer á vorin eftir
vertíðarlokin, einkum ýsu og þá
sennilega mest nýgotna og grind-
horaða, ef um stórýsu er að ræða.
Austur með söndunum gerðist
ekkert merkilegt, fremur en á
hverju strandferðaskipi, sömu fugl
ana (fýl, skiim, súlu og svartfugl)
að sjá og vanalega, en fátt af
öllum .Jeg fór að sofa undan
Kúðaósi og vaknaði ekki fyr en
næsta morgun um 7-leytið, er við
vorum við Ingólfshöfða.
Við höfðum á 18 klst. farið fram
hjá þrem höfðum, sem þegar eru
nefndir, Stórhöfða, Hjörleifshöfða
og Tngólfshöfða. Nafnið höfði er
dregið af höfuð (sbr. Skovshoved
á Sjálandi. Rixhöft í V.-Preussen,
Dunnet Head á Skotlandi, Capo,
Cabo í rómönsku málunum og
Caput á latínu). Af þessum þrem
höfðum svarar Stórhöfði best til
merkingarinnar í orðinu; hann hef-
ur sig upp eins og kúpt fell eða
fjall suður úr Heimaey, tengdur
við hana með lágu eiði, en skagar
annars út í sjóinn, grasi gróinn að
ofan, með afsleppum briinum og
standberg neðanundir, álútur að
sjá frá hlið. rjett eins og þar væri
hausinn á ,.hólmabaki“, sem ætl-
aði að fara að stinga sjer, en eyj-
an að öðru leyti væri kroppurinn
sem veifaði sporðinum — Heima-
kletti og Ystakletti — í kveðju
skyni.
Hjörleifshöfði stendur, sem kunn
ugt er á neðanverðum Mýrdals-
scndi, hár og hnúkóttur að ofan,
eins og hvert annað fjall, en við
nánari athugun sjest, að hann er
hömrum girtur á allar hliðar, svo
að varla er fært upp að bænum,
rem stendur uppi í höfðanum vest-
rnverðum, nema á einum stað. —
Hann hefir í fyrndinni verið eyja.
Kkt og Dyrhólaey og Pjetursey iiti
í Mýrdalnum, umkringdur af sjó á
allar hliðar og nokkurir drangar í
kringum hann. En uú er sjávar-
flöturinn orðinn sandflötur og út-
hafsaldan, sem áður hamaðist á höfð
unum, verður nú að brotna langt
úti, á flatri sandstriind, sem ávalt
er að færast lengra og lengra út,
fyrir atbeina Kötlu og jökulvatn-
anna, sem falla þar til sjávar, síð-
ast og ekki síst við gosið 12. okt.
1918, þegar Kötlutangi varð til á
örfáum klukkustundum og strönd-
in færðist 1% km. út, svo að nú
eru 2 sjómílur frá sjó upp að
höfðanum og sjávarniðurinn heyr-
ist að eins í fjarska. Líkt hefir
farið fyrir Víkuriiömrum og Höfða-
brekkufjalli, sem sjórinn hefir áð-
ur gengið upp að, en eru nú skilin
frá honum með allbreiðum sandi.
Nú er það að eins fuglinn — fýll-
inn — sem suðar í þessum fornu
sjávarbjörgum.
Tngólfshöfði er ekkert höfðaleg-
ur á svipinn, lágur í loftinu og
marflatur að ofan, líkt og utanvert
Langanes, en standberg alt í kring,
nema hvað sandbrekka er upp að
honum vestanverðum, frá sandin-
um, svo að þar má komast upp og
gæta vitans, en annars *er hann
um flotinn af sjó að sunnan og
austan, en afarbreiðum vatnavaðli
að norðan. Seitlast þessi vaðall eins
og gljá yfir marflata og lága
sanda, sem skilja höfðann frá
Oræfabygðinni, og eru 4 sjómílur
á milli. Lítur því höfðinn vit eins
og marflöt sæbrött eyja, sjeður úr
svo mikilli fjariægð, að vatnar
yfir sandana og er hann ekki hár
í loftinu. þegar „snæfjallakonung-
urinn, Öræfa-ás, rís í allri sinni
tröllslegu tign á bak við hann.
Nú var þoka í lofti, svo að ekki
km til fjalla. Við sigldum sem leið
liggur austur Mýrabuginn og vor-
um um hádegi út af Hornafirði, og
gerðist ekkert sögulegt, nema að
við mættum þar 12 krípm, sem
voru að koma af hafi. Voru þær
nokkuð fljótar í tíðinni, því að við
Faxaflóa er það sagt að krían
komi ekki fyr en um krossmessu
(14. maí, en nú \ar að eins 4.) og
virðist reynslan sýna, að það
skakki ekki miklu.
Kl. 1% vorum við komnir á fiski*
slóð á Papagrunni, á 70 faðma
dýpi, 12—15 smjómílur út af
Eystra-Horni (Stokksnesi). Þar er
mið, sem Guðraundur skipstjóri