Lesbók Morgunblaðsins - 20.08.1933, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
251
að hann væri smiður, og hefði
verið sendur neðan úr bygðinni
til að dytta að ýmsu þarna upp
fiá. Annars væru þær einar í sel-
inu, selkonan og dóttir hennar.
í þessu seli voru 35 geitur og
12 kýr, og virtist það mikið verk
fyrir eina konu að mjólka. En
stelpan sagði hann að væri orðin
svo gömul, að hún væri farin að
mjólka geiturnar.
Nú var komið að því að borga
kaffið, og selkonan sagði að það
kostaði 20 aura, og jeg fekk hana
með naumindum til að taka við
25 aurum. Jeg fylgdist með fólk-
inu, er það gekk út til morgun-
starfanna. Þessi koma mín í selið
var ef til vill einna líkust því, að
mig hefði borið að garði á af-
slcektasta sveitabæ heima á ís-
landi.
Ferðaáætlun okkar í Noregi,
var samin á skrifstofu „Norden“,
norsk forening for nordisk samar-
beide, en henni veitir hr. Bache
í'orstöðu,
Við, sem svo hamingjusöm vor-
um, að fá að njóta þessara skemti-
legu daga í Noregi, eigum fyrst
og fremst hinum merkilegu fje-
lagssamtökum þá að þakka, Nor-
ræna fjelaginu hjer og í Noregi,
og því næst öllum sem við fyrir-
hittum. Allir voru ljúfir í við-
móti og vildu fegnir greiða götu
okkar, livort heldur sem voru
þjónarnir á járnbrautunum, skrif-
stofumennirnir á ferðamannaslcrif-
stofunum, eða einhver ókunnugur,
er við spurðum til vegar, og þó
að ógleymdri skipshöfninni á
„Lyra.“
--------
Um KormákOgmundarson
Eftir E. Kjerúlf.
okkur í 2 eða 3 daga. Hr. Bache
fórst það alt svo prýðilega úr
Itendi, að honum auðnaðist að gera
oklcur öllum dvölina í selinu svo
ógleymanlega minnisstæða, að þótt
við kynnum að gleyma öllu, sem
fyrir kom á ferðalaginu, mun
elckert olckar gleyma Ullevollseter.
. Klukkan var tæplega fintm um
morguninn. Sólin slcein inn um
gluggann minn, og jeg gat ekki
sofið. Ekkert að gera nema að
fura á fætur, hugsaði jeg. Það var
]>egar hitasólskin, þó árla dags
væri. Jeg vandraði þarna um í
morgunkyrðinni. Hjer var um að
litast öldungis eins og heima,
norður á heiðunum í Þingeyjar-
sýslu.
Jeg óð morgundöggina og
krækti fvrir víðirunnana til að
verða ekki of blautur. Jeg gekk
upp á hálsinn fyrir ofan selið þar
sem við bjuggum, og einsetti mjer
að ganga þar til jeg sæi rjúka
á einhverju selinu, og fara þang-
að heim og kaupa mjer morgun-
haffi. Þetta tókst. Innan stundar
fór að rjúka i einn minsta selinu
og tók jeg þegar í stað stefnuna
þangað.
Þegar heim að selinu kom, stóð
aldraður maður úti fyrir. Karl-
maður, hugsaði jeg, er það ekki
oftast aðeins kvenfólk og krakkar,
sem byggja norsku selin? Jeg telc
lcarl tali; spyr hann hvort jeg
mundi geta fengið lceypt morg-
imkaffi. Karl telur það muni vera
auðsótt, og býður mjer inn. Þar
var selkonan að hita morgunkaff-
ið. Mjer var boðið sæti á rúmi,
og. jeg sest fyrir framan litla
stúlku, sem enn svaf. Þessi litla
stúlka gætir geitanna og kúnna
á daginn, en búsmalinn er hýst-
ur á nóttinni.
Fvrst í stað var karlinn lieldur
fámálugur, og selkonan sagði ekki
orð. Loksins var jeg spurður að
hverrar þjóðar jeg væri, og er jeg
sagði sem var, varð karl hinn kát-
ásti. Hann hafði heyrt getið um
komu íslendinganna þarna í fjalla
bygðina kvöldið áður.
Nú kom kaffið, rjúkandi heitt.
sterkt rótarlaust lcaffi með ógrynni
aí heimabökuðum kökum. Karl
drakk með mjer. Hann sagði mjer
í „Aarböger for nordislc Old-
kyndighed og Historie 1931“, rit-
ar dr. Finnur Jónsson um Kor-
mák. Er þar margt vel og vitur-
lega sagt, sem raunar er óþarft
að taka fram, því við öðru mátti
elclci búast. Meðal annars for-
dæmir hann villuna um hálfkenn-
ingar í vísum höfuðskáldanna.
Hann segir: „sádanne har aldrig
existeret i den ældre tid, og næppe
förend i det 14. árhundrede og
det er endda spörsmál, om de
nogensinde er bleven anvendte.
Ialfald er det sket i en meget
ringe málestolc. Teorien exister-
ede „pá papiret“ i 14. árhr.“ Þó
hefði hann mátt ganga rösk-
legar fram í því að sanna þenna
sannleika, því það var hpnum í
lófa lagið, er um Kormák var að
ræða. Enhann lætur tækifærið
alls staðan ónotað, t.a.m. í 5. vísu
þar sem hann gengur inn á „hauk-
mærar Hlín“, sem kvenkenningu,
og þykir ekkert athugavert við
það, að Korm. segi „vel borin
haukmærar Hlín“. Það virðist þó
liggja hverjum manni í augum
uppi, að hjer er um viljandi eða
óviljandi ritvillu að ræða og að
Korm. hefir sagt: Haukmærar brá-
ins Hlín = liandleggs slöngu Hlín
----- kona, en að „vel“ á við „skyld-
ak kenna.“
En látum það vera þótt hann
gangi slælega fram í þessu máli.
Hitt er verra, að hann flytur þá
fjarstæðu kenningu, að höfuð-
skáldin hafi: betragtet det som tiÞ
ladeligt i de ulige linjer snart (og
hovedsageligt) at anvende lialv-
rim, snart helrim, og snart rimlös-
fitd.“ Og segir hann að „en nöjere
'undersögelse af versetekniken* hafi
sýnt ]>etta. Öllu má nafn gefa. Alt
má kalla „undersögelse“. En
hvort athugunin eða rannsóknin
hefir nokkurt gildi fer eftir því
hve viturlega hún er gerð. Fari
hún fram þannig, að talið sje, að
Kormákur hafi alls staðar brotið
rjettar reglur um kveðandi, þar
sem hendingar vantar í vísuorð
þandritanna, þá má seg.ja, að orð
dr. F. J. sje sönnuð, en þetta er
rannsókn, sem er ósamboðin hverj-
um manni, því þetta er verk, sem
rannsóknarnafninu er slett á, en
er bara vitleysa. Þeir, sem rituðu
upp visurnar breyttu þeim vilj-
andi og óviljandi, Stundum rituðu