Lesbók Morgunblaðsins - 19.04.1936, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSTNS
Fiðlusnillingurinn
baróninn á Hvítárvöllum
Hvað varð um knjefiðlu hans?
Hans er minst í fyrsta blaði Le's-
bókar Morgunblaðsins á þessu ári
og er það vel farið.
Meðal annars er þess þar getið,
að hann hafi kunnað að leika vel
á hljóðfæri, sjerstaklega á „Cello“
og að bann hafi tvisvar leikið á
hljómleikum hjer í bænum, en
ekki er þess getið hvort hann hafi
leikið hetur nje ver en aðrir menn
er handleika „Cello“ eða önnur
hljóðfæri.
Það má þó fullyrða að etiginn
maður muni til íslands hafa kom-
ið ennþá, er staðið hafi honum
jafnfætis í því að leika á knje-
fiðlu, og myndu þeir best hafa
getað lýst því, eða þeirri list hans,
skáldið Einar Bene'diktsson og
tónfræðingurinn Björn Kristjáns-
son, kaupmaður, því þeir voru
honum manna kunnugastir.
Á öðrum þeim hljómleik sem
getið er um að hann hafi leikið á,
og haldinn var til þess að styrkja
veika, fátæka stálku, var je'g einn
af áheyrendum.
Get jeg eigi með orðum lýst
þeirri dásamlegu fegurð tónanna
sCm þessi virkilegi „Virtuos"
framleiddi með fiðlu sinni, eða
þeirri áhrifamiklu hrifni tilheyr-
andanna, sem virtust eins og vera
komnir með hugann yfir til annars
æðra heims. Mjög marga varð
mjer litið á er tárfeldu, menn og
konur, og var jeg sjálfur einn
á meðal þeirra og 'kynoka mjer
ekki við að kannast við það.
Það var svo áhrifrík tilheiðsla
í andliti snillingsins og tónum
fiðlunnar að það mun seint gleym-
ast þeim er sáu og heyrðu og sátu
með innileik og undrun að hlusta
á hinn dásamlega leik barónsins.
Jeg hefi farið víða um lönd og
mjög oft hefi jeg hlustað á fagra
hljómleika, en aldrei hefi jeg orð-
ið var annara eins áhrifa af hljóm-
leik nokkurs manns.
Baron Boilleau átti tvær knje-
fiðlur og strengdi hann venjulega
hina betri þá er hann hafði meira
við, enda var hún kostagripur
hans. Eitt sinn var jeg samferða
musikdirektör frá Kgl. leikhúsinu
í Kaupmannahöfn frá Kiel til
Kaupmannahafnar. Mösuðum við
um eitt og annað með því að við
vorum einir í vagni. Spurði hann
mig hvort að jeg hefði þekt harón
Boilleau og hvort að jeg hefði
heyrt hann spila og kvað jeg svo
vera. Spurði hann mig þá ýtar-
lega um það, hvort jeg vissi
hvað um fiðlu hans hefði orðið,
eftir dauða harónsins, og hvort að
jeg vildi spyrjast fyr:r um það er
jeg kæmi heim, hvort hægt væri að
fá fiðluna senda til Landmands-
bankans í Höfn, gegn því að þar
væru lagðar inn kr. 6000,00, til
tryggingar því að hún yrði keypt
því verði, eða máske hærra verði,
ef hann mætti skoða hana þar og
„banka“ og findi að hún væri ó-
skemd. ‘Á eftir bætti hann þessu
við: Jeg kaupi ekki fiðluna fyrir
sjálfan mig og hefi ekki ráð á því,
en bróðir minn, sem húsettur er í
Ameríku og þekti hæði e’gandann
og hljóðfæri hans, hefir heðið mig
um þetta, hann vissi að f’ðlan var
óvenju góð og eigandinn fullkom-
inn „Virtuos". — Fiðlan var horf-
in áður en jeg kom heim.
Annars atriðis má geta um
harón Boilleau. Hann hafði legið
meiri part vetrar, af erfiðu fóta-
meini. Undir vorið fór honum að
125
batna. Gerði hann þá hoð eftir
manni, er hann þekti, og bað hann
iað lána sjer rúmar sjö hundruð
krónur. Maður þessi, sem var góð-
kunningi minn, var mjög fast-
heldinn á peninga og var að auki
kunnugt um að baróninn væri
skuldugur og að hann myndi því
eiga erfitt með að standa í skilum.
Hann þverneitaði því að lána þessa
upphæð, kvaðst ekki hafa peninga
aflögu og kvaddi húsráðanda. Þá
er baróninn fylgdi gesti sínum til
dyra, spurði hann hvort að hann
ekki mætti spila fyrir hann eitt
lag á fiðlu sína fyr:r það ónæði er
hann hefði gert honum og þáði
kunningi minn það, með því að
hann sjálfur var mjög músik elsk-
ur maður. Þeir fóru því inn aftur
og settust.
Húsbóndinn tók fiðlu sína og
spilaði. Að því húnu stóð gestur-
inn upp, rjetti húsbónda höndina
og kvaðst koma með pen’ngana
morguninn eftir. Og við mig sagði
kunningi m:nn að aldrei á lífsleið
sinni hefði hann látið af hendi
peninga er hann hefði minna sjeð
eftir.
P. H.
„Gud blesse
den gam!e Mand.“
Einu sinni var það á vorþingi á
Egilsstöðum. Sýslumaður sá er
þingaði var danskur og skildi ekki
íslensku. Jón Björnsson í Snjó-
holti var þar og ekki algáður.
Kemur hann inn í þinghúsdyrnar
og kallar til sýslumanns: „Alltíð
segi jeg það, þú átt ekki að stela,
skrattinn þinn, þú átt ekki að
stela“.
Sýslumaður spurði þá er næstir
stó.ðu: „Hvad siger han den gamle
Mand?“
Jón bóndi Stígsson frá Uppsöl-
um varð fyrir svörum: „Hann er
að heilsa yður, herra minn“.
„Ohó, Gud blesse den gamle
Mand“, sagði sýslumaður, og lá
þá við að menn brostu.