Lesbók Morgunblaðsins - 10.11.1946, Page 7
LESBOK MORG!UNBLAÐSINS
451
og netlur og önnur dýr forðast að
koma nærri þeim. í staðinn fyrir
þessa vernd fær „blómið“ helming-
inn af allri þeirri fæðu, sem ein-
búinn nær í.
Fleiri samvinnudýr eru þarna.
Hinir marglitu kóralfiskar eru líka
í bandalagi við blómdýrin. Koral-
fiskarnir færa þeim fæðu, en fá
svo að fela sig undir blöðum þeirra
þegar hætta er á ferðum.
Örlítill krabbi gætir þess altaf
að vera í námunda við sjerstaka
skel. Þegar krabbanum er hætta
búin, opnast skelin og hann skríð-
ur inn í hana og felur sig þar, þang-
að til hættan er úti.
Ekki er það á neins manns færi
að lýsa þeirri dásamlegu litafjöl-
breytni, sem er að finna niðri í
sjónum. Maður þykist sjá hinar
skrautlegustu korallagreinar, ljós-
bláar með heiðgulum blettum. En
ætli maður að snerta á þeim, hverfa
allar greinarnar, því að þær hafa
þá ekki verið annað en veiðiklær á
einhverju kvikendi. En svo skýtur
þeim upp aftur og þá er það sem
áður var gult, orðið hárautt og ef
maður snertir það nú, skiftir það
enn um lit á augabragði og verður
daufhvítt eins og fílabein.
Kolkrabbinn er líka snillingur í
því að skifta um lit. Stundum er
hann ljósrauður og skiftir svo bang
að til hann hefir sýnt alt litrófið og
er orðinn kolsvartur.
Sá, sem fer í rannsóknaför niður
íí djúpið, kemst fljótt að því, að þar
ráða alt önnur lögmál heldur en á
þurru landi. Hann getur gengið á
höndunum, ef honum sýnist svo,
ekki síður en á fótunum. Ef hann
dettur, þá ve’-ður bað ekki bvlta,
heldur sígur hann hægt og rólega
til botns og meiðir sig ekkert. Og
honum er alveg varnað bess. að
dæma um fjarlægðir með augun-
um. Það sem honum sýnist vera
rjett hjá sjer, er langt í burtu og
það sem honum sýnist vera langt í
burtu, er máske rjett við nefið á
honum. Himininn, sem hann sjer
yfir sjer, er ekki annað en blámi
hafsins, og hinar óteljandi stjörn-
ur, sem hann þykist sjá á þeim
himni, eru ekki annað en örlitlir
silfurlitir fiskar.
reilmincjlnn
Sagan gerðist norðarlega í Kanada,
þar sem erii víðáttumiklar auðnir og
langt á milli mannabygða. Nokkrir
hvítir veiðimenn höfðu sect að á ein-
hverjum stað og komust þar í kvnni
við Indíána, sem þeir kiilluðu .Tóa.
Var hann ekki mikill fyrir mann að
sjá, en hitt þótti þeim frábært, hvað
hann var veðurglöggur. Kom það
varla fyrir að veðurspár hans rættust
ekki. I glaða sólskini, þegar hvergi sá
skýhaf á lofti, og allir hugðu rakinn
þerri. var Jói vís til að segja: „Það er
rigning'í honum núna“. Og skömmu
seinna var farið að rigna.
Svo var það illviðrisdag nokkurn,
að veiðimenn spurðu Jóa hvort ekki
færi bráðum að stytta upp.
Jói uppti öxlum: „Veit það ekki.
Útvarpið bilað“.
V w
Að vísu tapaði hann í hnefaleik-
unum, en hann hefði getað fengið
1. verðlaun fyrir spretthlaup.
• ■ •
Getið þjer svarað þessum spurn-
ingum? Þær eru prófsteinn á greind
yðar og athyglisgáfu:
1. Þér standið á steingólfi og hald-
ið á ósoðnu eggi i höndinni. Hvernig
farið þjer að því að láta eggið detta
einn meter án þess að lirotna?
2. Hvernig farið þjer að því að
kasta leiksoppi eins langt og ])jer get-
ið og láta hann koma aftur til yðar,
án þess að hann hafi rekist á neitt?
3. ímyndið yður að þjer sjeuð í.bíl
og framundan liggur vegurinn beir.t
í suður. An þess að snúa við akið þjer
svo þangað til þjer eru einum kíló
meter norðar, heldur en þegar þjer
lögðuð á stað. Hvernig farið þjer að
því?
4. Setjum svo að þjer stjórnið flug-
vjel, sem fer á milii New York og
Chicago. Vegalengdin er 1600 k-n. og
flugvjtlin lendir ’á hálftíma fresti.
Flughraðinn er 320 kílómetrar á
klukkustund. Hvað heitir flugmaður-
in n?
5. í ýmsum löndum liggur refsíng
við því, að gera tilraun til að fremja
ákveðinn glæp, en engin refsing við
því ef glæpurinn er framinn. Hvaða
glæpur er það?
6. bjer biðjið smið að saga siindur
bjálka nokkurn í 4 búta. Siuiðurinn
vill t'á 50 aura fyrir að saga hann í
tvennt. Hve mikið þurfið þjer ]>á að
greiða honum?
7. Hvernig farið þjer að því að
stinga vinstri hönd í hægri buxna-
vasa og hægri hönd í vinstri buxna-
vasa?
VÍSA
eftir Skúla Magnússon landfógeta:
Ymsir kúga. innbvrftis
einnig þrúga vinum.
falsa, Ijúsa. mala mis.
merginn sjúga úr liinum