Lesbók Morgunblaðsins - 19.07.1953, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
427
um, sem niður fellu. En niður úr
ræfrinu hafa þó myndazt enn
stærri súlur úr kalkefni þeirra
dropa, er aðeins sigu niður en þorn
uðu áður en þeir gætu fallið til
jarðar. Það er lítið efni, sem hver
dropi leggur í þessa furðulegu
náttúrusmíð, en safnast þegar sam-
an kemur og á miljónum ára hefir
þeim tekizt að mynda súlur, sem
eru allt að því áttatíu feta háar og
ná frá hvolfi til gólfs, eins og stoð-
ir. Slíkar heilsteyptar súlur verða
þannig til, að mæzt hefir drop-
steinninn að ofan og súlan á gólf-
inu og sameinast í eina súlu. Ann-
ars er hitt algengara, að nokkurt
bil sé milli dropsteinsins og súl-
unnar á gólfinu og víðast er aðeins
um dropsteina að ræða, er hanga
eins og tröllvaxin grýlukerti niður
úr hvolfi hellisins. Sums staðar
hefir vatnið þó leitað hliðrása og
myndað hið furðulegasta skraut,
sem liggur eins og lög í geisla-
steinum.
Sumir hellarnir þarna eru um
400 fet á lengd, 125 fet á breidd og
Sums staðar eru risavaxin „grýlu-
kerti“ úr tærum og gegnsæum ís.
100 fet á hæð. Á nokkrum stöðum
í þeim eru krystalstærar tjarnir
og í þeim speglast fagurlega drop-
steinahvolf hellisins, marglitt og
furðulegt. Alls eru hellar þessir
hartnær tvær enskar míiur á
lengd.
ÍSHELLAR
Hátt uppi í Pyreneafjöllum, rétt
hjá landamærum Frakklands og
Spánar, er einnig farvegur eftir
neðanjarðarfljót, sem bylzt hefir
þar fram í iðrum jarðar fyrir milj-
ónum ára, meðan loftslag var
miklu hlýrra en nú er. Nú leysir
ekki snjó úr fjöllunum þarna og
sums staðar hefir myndazt jökull,
enda eru þeir heliismunnar, sem
fundizt hafa, í 9000—10000 feta hæð
yfir sjávarmál.
Enginn maður veit hvað hellar
þessir ná langt niður. Þeir eru
víða sem hrikaleg gljúfur og ýms-
ir, sem hafa freistað að kanna þá,
með því að síga niður í þessi gljúf-
ur, hafa látið þar lífið. En svo eru
þarna margskonar hvelfingar og
göng, sem tekizt hefir að rannsaka,
og géta þeir, sem þar hafa komið,
eigi nógsamlega dáð þá ævintýra-
legu fegurð, sem þar er að sjá. Hér