Lesbók Morgunblaðsins - 24.07.1955, Blaðsíða 6

402
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
lengi svo að segja í háaustur og er
nú aftur farið langt inn í land. Er
fyrst ekið um breiðar byggðir og
meðfram mörgum vötnum og eru
hvarvetna miklir skógar og annar
gróður. Seinast liggur vegurinn
yfir báan fiallgarð. Hækkaði hann
jafnt og bétt án bess að um vond-
ar brekkur væri að ræða. Var bar
fyrst frumskógur allmikill og síðan
móar og melar og var þá komið
upp í snjó á landamærum Firða-
fylkis og Sogns. Þar var vatn og
var það á ísi enn. Síðan lá leiðin
lengi í gegn um snjógöng. Hafði
fiallvegur þessi verið ruddur fvrir
2—3 dögum. vegna ferðalags for-
setans. en rkaflar voru barna diúp-
ir og hurfu bílarnir í sniógöngun-
um. Þannig var haldið áfram bar
til komið var í 745 metra hæð. Lá
vegurinn bar framan í fiallshlíð
og svndist viðbnið að skaflinn að
ofan mundi falla niður á veginn
og kaffæra bílana eða sópa þeim
niður brekkuna. En ekkert varð
að. það var ekki fvr en daginn
eftir, að snjóflóð fell þarna fram
og teppti veginn.
Allt í einu er komið fram á fialls-
brún. Þar sér maður í dal dmpt
undir fótum sér, og er svo snar-
bratt niður í hann að ótrúiegt bvk-
ir að akbraut liggi bangað niður.
En Norðmenn hafa lagt vegi bar
sem er jafnvel enn brattara. Eru
þeir vegir í ótal hlvkkium og mun-
ar litlu á hæðinni við hvern hlykk.
Eru þá gerðar brúnvarnir, svo að
bílar fari ekki út af. Þessi vegur
var líka i ótai hlvkkjum, og þegar
snjógöngin þraut var hann miór
og brúnvarnir ekki nema á stöku
stað. Líktist hann íslenzkum vegi,
nema hvað hér er betur gengið frá
krönnustu bevgiunum. Þar er veg-
urinn breiður og hallar að brekk-
unni svo auðveldara sé að ná beygj
-unum. Viða er tæpt þarna og
hengiflug fyrir framan. — Eftir
nokkra stund vorum vér komin úr
745 metra hæð niður á jafnsléttu,
þar sem hæðin var aðeins 140 m.
yfir sjávarmál. En er maður leit
aftur virtist ekkert hafa miðað
áfram, fjallsbrúnin virtist þráð-
beint upp af bílunum.
Nú er ekið niður að einum af þeim
vogum, sem skerast út úr Sogni.
Hann nefnist Vetlefjord (Fetla-
fjörður?) Er ekið út með honum að
vestan og fram fyrir hátt fjall. Þar
tekur við annar vogur og liggur
leiðin inn fyrir hann og út með
honum aftur. Sézt þá að fjallið er
skógi vaxið upp undir brúnir. Inn-
ar er annað fjall, sem heitir Grind
og er bað einnig skógi vaxið. Þar
hátt í hlíð. ofar en í miðju fialli.
stendur bóndabær. Þar er svo bratt
upp, að hafa verður keðiur til þess
að handstvrkja sig á. En á þessum
einangraða og afskekta bæ. blakti
fáni við hún í virðingarskvni \nð
forsetann. — Það var annars merki
-legt hve víða voru fánar á stöng.
Meðfram öllum vegum, sunnan frá
Ósló norður í Veradal. frá Þránd-
heimi og suður eftir öllum Noregi,
var fáni við fána hvar sem ekið var
í byggð Á þann hátt svndi almenn-
ingur forsetahjónunum vináttu
sína og virðingu.
Nú er komið að Sogni sjálfum og
kallast þar Balestrand,* sem vel
gæti þýtt Balaströnd, en sumir ætla
að sé sama og Belaströnd og þarna
hafi Beli konungur átt heima. Hér
hefði því átt að gerast saga þeirra
Friðþ.iófs frækna og Ingibjargar
konungsdóttur. í Þorsteins sögu
Víkingssonar segir að sá bær hafi
heitið á Framnesi (öðrum megin
fjarðar) er Þorsteinn réð fvrir, en
sá á Sýrströnd, er Beli réð fyrir.
Þaðan frá, skammt fyrir vestan
fjörðinn, var sá staður, er þeir
kölluðu Baldurshaga. Það var
* Ryph seeir að nafnið Balestrand
hafi verið tekið upp sem nafn á kirkju-
sókn 1849, þegar Leikangurssókn var
skift- \ iL.ilÉS
griðastaður og hof mikið. Beli
konungur sagði á dánardegi: „Ekki
skal bera fé í haug hjá mér. Haug-
ur minn skal standa hjá firðinum.
En skammt mun okkar Þorsteins í
milli verða, og er vel að við köll-
umst á“. Síðar segir að Þorsteinn
hafi verið heygður gegnt Bela-
haugi.
Það getur komið vel heim við
þessa frásögn að Belahöll hafi
staðið á þessum slóðum. Sunnan
fjarðarins, beint á móti, gengur
fram nes, sem nú kallast Vangsnes,
og á því hefði þá Framnes, bær
Þorsteins átt að standa. Á Beia-
strönd eru tveir fornmannahaugar
og er annar kallaður Belahaugur,
en hinn ætti þá að vera haugur
Þorsteins Víkingssonar. þvi ?f sög-
unni má ráða að hann hafi verið
hevgður rétt hjá Bela, fóstbróður
sínum.
Á. árunum fyrir fvrri heimsstvrj-
öldiiia vandi Vilhjálmur Þýzka-
landskeisari komur sínar norður í
Noregsfjörðu og lá þar oft lengi
sumars á skemmtisnekkju sinni.
Einkum varð honum tíðförult til
Belastrandar, bæði vegna náttúru-
fegurðar og hinna fornu sagna
staðarins. Lét hann þá reisa eir-
líkneskju af Bela konungi á Bela-
haugi, en aðra líkneskiu 12 metra
háa lét hann gera af Friðþjófi og
reisa hana á Vangsnesi þar sem
hátt ber, svo að allir geti séð hana
þeir er fara út og inn um fiörðinn.
Norðmenn eru ekkert hrifnir af
þessum líkneskjum, en hafa þó
ekki viljað brjóta þær niður.
Þar sem Belahöll ætti að hafa
staðið stendur nú Hotel Kvikne,
sem talið er stærsta timburhús í
Noregi. Þar var gist tvær nætur.
SOGN
Frá Birni bunu, syni Veðrar-
Gríms úr Sogni, er nær allt stór-
menni komið á fslandi, segir í
Landnámabók. Og víst var það