Lesbók Morgunblaðsins - 18.03.1956, Blaðsíða 5

Ólafur Pálsson
dómkirkjuprestur.
kynni að gegna um Ólaf, sem
fremur kynni að haía gefið sér tóm
til kennslunnar.
Um Ólaf Pálsson og hans verk
er undarlega hljótt. Þó var hann
óumdeilanlega einn af mestu og
mikilhæfustu mönnum síns tíma og
það má teljast ekki lítið, sem eftir
hann liggur. Hann hefir verið stór-
gáfaður maður og mjög lærður.
Eitt af fremri skáldum síns tíma
var hann, þó að nú sé honum jafn-
an gleymt þegar skáld eru talin.
Veldur því eflaust fákænska ein.
En það er eins og við vitum helzt
ckki annað um hann en að hann
flutti guðs orö hérna í dómkirkj-
unni í áheyrn Kristjáns Jónsson-
ar, sem þá gaf sér tíma til að veita
því athygli (eins og við mundum
fieiri hafa gert hálfþrítugir) að
stúlka hinu megin í kirkjunm var
lagleg.
En hér er það bara tvennt sem
kemur okkur við: (1) að Ólafur er
í Stokkhólmi samtímis Dasent
1841; og (2) að hann var slíkur
enskumaður að í því efni vitum
við ekki til að nokkur maður stæði
honum þa á sporði hér a landi. Það
er óhugsandí annað en að hann
hafi notið tilsagnar emhvers þess
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
manns, er talaði énsku að móður-
máli. Sjálfsagðasta dæmið um vald
hans á enskri tungu, eru þjóð-
sagnaþýðingar þær og bréf, sem
Andrew J. Symington prentar í
viðauka bókar sinnar Faroe and
Ieeland (1862). Jafnvel þó að við
gerum ráð fyrir því, að hann hafi
eitthvað fágað þetta, gat enskan
aldrei orðið svo kyngóð sem hún
sýnir sig þarna ef hún hefði ekki
verið það frá öndverðu. Þetta er
allt ritað af manni með næma til-
finningu fyrir málinu. Eg er ekki
alveg viss um að þeir menn, sem
nú kenna hér ensku, mundu leika
sér að því, að fara þarna í föt
sira Ólafs, og er ég þó ekki að
bera brigður á, að þeir kunni að
vera vel að sér í málinu. Mér þætti
fróðlegt að sjá einhvern hér keppa
við klerkinn í þýðingu þjóðsagna.
En ef sira Ólafur skyldi hafa not-
ið handleiðslu Dasents, þá lærði
hann ai þeim manni, sem með
enska tungu kunni að fara. Og
ég sé ekkert ólíklegt við það, að
þeir kunni að hafa skifzt á tilsögn
í móðurtungum sínum. Báðum
hefði verið það svo einkar hag-
,kvæmt. Eftir er að sanna, hvort
þetta hafi í raun og veru átt sér
stað. Væri skemmtilegt ef einhver
vildi taka sér fram um að rannsaka
handritasöfnin til þess að sjá bvað
upp úr þvi kynni að hafast.
Það er ári síðar, að út kemur
fyrsta þýðing Dasen.ts úr xslcnzku,
en það var Snorra-Edda. Húji konx
út i Stokklxólmi. Verða annai's ekki
taldar hér þýðingar hans, þvi ekki
er txl þess skrifað.
Sir George W. Dasent kom hing-
að til lands sumarið 1862 (þá var
Gríraur Thomsen liér heima) og
segir maður sá (Thornas Seccombe)
er ritað hefir æfisögu hans, að hér
liaf'i honum verið tekið með kost-
um og kynjmn. Er ekki ástæða til
að efa þa sogn, enda bar að taka
honum þannig. Ennfremur segir
hann að Dásent hafi farið um mégt-
an hluta landsins og heimsótt
flesta hina merkustu staði. Þá
segir hann og, að í því ferðalagi
hafi hann riðið Vatnajökul þver-
an, en þá leið fór hinn vammlausi
halur Gríms Thomsens fótgang-
andi. Svo ekki var það þá sá
skrumlausi maður, Watts, sem
fyrstur fór þessa leið, þrettán ár-
um síðar. En ætli ekki að við af-
skrifum Vatnajökuisferð Dasents?
Ég he'd það.
Vel mætti athuga hvort ekki
segja íslenzkar prentaðar heimild-
ir eitthvað um þessa heimsókn
Dasents. Ég hefi ekki athugað
Islending og Þjóðólf, og ekki einu
sinni gætt að því, hvort Þorvaldur
Thoroddsen kynni að hafa eitthvað
um þetta að segja. Allt slíkt má
eftirláta þeim manni, er tekur sér
fyrir hendur að rannsaka það, hver
kenndi Dasent íslenzku. En hver
sem hann var,. þá vann hann með
því íslandi meira gagn en seimi-
legt. er að hann.hafi órað fyrir.
Við eigum það. Everyman’s
Library að þakka, hve víðfræg
Njáluþýðingin hefir orðið.
Það er Everyman’s Librarv’ að
að þakka, hve vj'ðfræg Njáluþýðing
Dasents hefir orðið.
Froskastrið
í héraðinu Bakar Aráxig. scm er 800
km. norður af Singapore i IndJandj
hófst seinni hluti sumarsins sem leið
harðvitugur bardagi 1 miHi tvcggja
froskátegunda, Var þarna mu heila
froskaheri að ræða og jstctð orustan
marga daga. hctta v'akti nukla skelf-
ingu meðal íbúanna j>arna. þv{ að þeir
halda að þett.a boði nýtt beimsstrið.
beir segja að froskamir ,hafi hað sams
konar styrjöld réH-'áftuy en seinni
heimsstyrjöldin skall á, og eins rétt á
undan
í’að koma nú hyerju r art svo
miklir peniugar inn i landið. að það
nenn rikisdal a manu. og getur hver
emn lifandi nsaður séð, að með sliku
verður engu til leiðar koinið'. (Jón
Hjaltalín, 1853). í i .K/ýt ,
íBtrbSOjf
Kóreustriðinu.
'tXsGHIxj
jnm
'áef
-Ttív-'ifingo. stut
<J\> UÓItt