Lesbók Morgunblaðsins - 26.10.1958, Side 15

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
551
líkara en að hún mundi hrynja þá og
þegar. En yfir brúna varð Kate að
komast, það var eina leiðin til Moing-
ona. Hún bað guð innilega að hjálpa
sér yfir brúna, svo að hún kæmist nógu
snemma til Moingona til þess að að-
vara hraðlestina.
Brúin var 700 fet á lengd. Kate lagði
út á hana. Brúin riðaði og skalf undir
fótum hennar og í svartnættismyrkrinu
heyrði hún org og sog í trylltum vatns-
flaumnum. Hún þorði ekki að líta nið-
ur fyrir sig, en horfði beint fram í átt-
ina til Moingona, sem er skammt frá
brúnni. En er hún var komin miðja
vega, kom sviftibylur og hreif ljós-
kerið úr höndum hennar og feykti því
út í ána. Varð hún nú að klöngrast
áfram í kolsvarta myrkri, nema hvað
eldingarnar brugðu við og við upp
skærri birtu.
Kate sá nú þann kost vænstan að
skríða og þreifa sig áfram með hand-
riði brúarinnar. Við ljós einnar eld-
ingarinnar sá hún nú hvar risavaxið
tré, sem stormurinn hafði rifið upp
með rotum, kom á fleygiferð niður
fljótið. Hún greip þá báðum höndum
um handriðið og helt sér dauðahaldi og
beið eftir árekstrinum. Höggið kom
rétt á eftir og var svo þungt að brúin
lék á reiðiskjálfi. Og svo fylgdi hoi-
skefla, sem kastaði trénu yfir brúna.
En brúin helt og Kate helt sér fast.
Hún var dösuð eftir þetta, en eftir
nokkra stund helt hún þó áfram.
í Moingona var kominn fjöldi fólks,
sem hafði flúið undan vatnsflóðinu.
Menn töluðu ekki um annað en flóðið
og ofviðrið og hvenær því mundi létta.
Ike Fansler, stöðvarstjórinn, var orð
inn hálfórólegur út af vagninum og
mör.nunum, sem sendir höfðu verið
niður að fljótinu. Að vísu hafði vatns-
flóð aldrei náð þessum brúm, en það
var sama, honum var ekki rótt. Hrað-
lestin var orðin á eftir áætlun.
Skyndilega var stöðvardyrunum
hrundið upp og inn æddi einhver ó-
þekkjanleg vera. Það var Kate Shelley,
eins og af sundi dregin, hrædd, örvíln-
uð og örmagna. Hún hljóp til stöðvar
stjórans og mælti með andköfum:
„Stöðvið hraðlestina! Brúin á Honey
Creek er farin. Og sendið þegar menn
þangað til að bjarga þeim, sem voru
á eimvagninum. Þeir eru þar niðri í
Honey Creek“.
Svo heimtaði hún að fá að fara með
hjálparsveitinni, til þess að vísa á
mennina. Stöðvarstjórinn vildi að hún
væri um kyrrt í Moingona og hvíldi
sig, en við það var ekki komandi. Hún
fór með hjálparsveitinni til Honey
Creek og vísaði á hvar mennirnir
voru.
Þeir voru þarna enn. Wood náði í
reipi, sem til hans var fleygt, og svo
var hann dreginn á land. Agar var svo
máttfarinn, að hann treysti sér ekki
til þess að ná í reipið, en hann hekk
á trjágreinum þar til birti og hægt var
að senda bát til að bjarga honum. Lík
Donahue fannst seinna úti á akri, en
sá fjórði fannst aldrei.
En hvað varð svo um Kate Shelley?
Orðstír hennar flaug þegar um öll
Bandaríkin og blöðin fluttu greinar
með stórletruðum fyrirsögnum um af-
reksverk hennar. Fólk streymdi að úr
öllum áttum til þess að fá að sjá hana,
og bréfum rigndi yfir hana. En far-
þegarnir á hraðlestinni, sem hún bjarg-
aði, skutu saman 200 dollurum handa
henni.
Hún var feimin og óframfærin að
eðlisfari og henni var því ömun að því
hvernig allir kepptust við að tjá henni
þakkir og hrósa henni. Og hún varð
fegin þegar þessu mikla dálæti var
lokið.
En afreksverk hennar gleymdist
ekki. Um 1890 var hart í ári og þá var
að því komið að kofinn væri tekinn af
Shelley-fjölskyldunni. Þetta frétti eitt
blaðið í Chicago og hóf þegar samskot
handa Kate og nægðu þau til að greiða
allar skuldir. Þá minntust menn aftur
afreks hennar og þingið í Iowa veitti
henni 5000 dollara heiðursgjöf.
Árið 1903 bauð járnbrautarfélagið
henni stöðvarstjórastöðuna í Moingona
og varð hún þannig fyrsta konan, sem
varð stöðvarstjóri í Bandaríkjunum.
Hún dvaldist þó áfram í kofa sínum og
gekk á hverjum degi yfir hina ill-
ræmdu brú á Des Moines, þegar hún
fór til vinnu. En heim fór hún alltaf
með járnbrautarlest, því að járnbraut-
arfélagið gaf skipun um að lestin
skyldi þá alltaf staðnæmast hjá kofa
hennar. Kate þótti ákaflega vænt um
þetta — það var sú bezta viðurkenn-
ing, sem hún gat fengið.
Kate varð ekki gömul, aðeins 46 ára.
En þegar hún dó, komu mörg hundruð
manna til þess að vera við jarðarför
hennar.
Nú er komin ný brú á Des Moines og
hún heitir í höfuðið á Kate Shelley —
eina brúin í Bandaríkjunum, sem
kennd er við kvenmann. Nú er lítil
hætta á því, að svo mikill vöxtur
hlaupi í fljótið, að þessi brú sé í hættu.
En fólk segir þó, að hverja ofviðrisnótt
megi sjá svip Kate Shelley standa á
brúnni og vaka yfir því, að hraðlestin
fari sér ekki að voða.
(Úr „Kiwanis Magazine“,
Chicago)
Framtíðarheimili
Á FUNDI plastframleiðenda í Banda-
ríkjunum, var því nýlega spáð, að mikl-
ar breytingar mundu verða á heimil-
um manna næstu árin.
Eftir 20 ár verða íbúðarhús steypt í
einu lagi úr plasti. Og svo verði til hús,
sem hægt er að minnka eða stækka
eftir þörfum. Ekki þurfi að hugsa um
neinar hreingerningar, því að í hverju
húsi verði sjálfvirkur útbúnaður, sem
blæs öllu ryki burt. Þá verður þrívídd-
arsjónvarp á hverju heimili. Og fötin,
sem menn ganga í, verða þá mjög frá-
brugðin því sem nú er. Nærfatnað þarf
aldrei að þvo, því að hann verður svo
ódýr, að menn fleygja honum eftir
notkun. Ytri fatnaður verður þannig,
að hann getur hitað sig sjálfur þegar
kalt er, en svalað manni þegar heitt
er. Þá verða verksmiðjur reknar með
sólarorku, bílar látnir ganga fyrir sólar
-orku, og öll hús hituð upp með sólar-
hita. Þá koma einteinungsbrautir fyrir
einkabíla, og eftir þeim geta menn ekið
með 240 km hraða, án þess að nokkur
hætta sé á ferðum. — Fleira þessu líkt
var talið upp.
Varnar uppgufu
BANDARÍSKIR efnafræðingar segja að
hægt sé að koma í veg fyrir uppgufun
vatns, með því að hella í það „cetyi
alcohol". Það dreifist um allt yfirborð-
ið og myndi þar líkt og örþunna himnu,
en sé með öllu óskaðlegt öllum lifandi
verum. Ef þetta verði gert við hinar
miklu uppistöður, sem borgirnar fá
vatn sitt úr, þá muni sparast 20.000
miljónir gallóna af vatni, sem nú gufa
þar upp daglega á sumrin. En þetta
samsvarar þriðjungi af því vatni, sem
iðnaðurinn notar nú daglega.