Lesbók Morgunblaðsins - 31.05.1959, Side 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
287
Reimleikar á Kolviðarhóli
Sýn Ebenesers gullsmiðs 1884
EBENESER Guðmundsson gull-
smiður reisti fyrsta veitingahúsið á
Kolviðarhóli, en ekki dvaldist hann
þar nema tvö ár. Á þessum árum
bar ýmislegt furðulegt fyrir hann,
og er fæst af því skrásett. Næstur
honum var þar maður sá er Ólaf-
ur hét. En hann var þar aðeins tæp
tvö ár. Þótti honum þar undarlega
ónæðissamt og ýmsir óskiljanlegir
atburðir gerast. Vissi enginn
hvernig á þessu stóð, en margs til
getið eins og oft vill verða.
Svo fluttist að Kolviðarhóli Jón
Jónsson, föðurbróðir Einars Arn-
órssonar prófessors í Reykjavík.
Jón þótti ágætur gestgjafi og var
vinsæll og mikilsvirtur.
Veturinn 1884 gisti Ebeneser hjá
Jóni á Kolviðarhóli og var hann
látinn sofa í lítilli stofu í húsinu.
En Jón svaf sjálfur uppi á lofti
og líklega fólk hans. Liðið var
nokkuð á kvöldið þegar Ebeneser
fór að hátta. Hann hengdi staf sinn
á rúmbríkina hjá sér. Var stafur
þessi meistarasmíði, með silfur-
handfangi og nafn eiganda greypt
á handfangsplötuna. Fyrir aftan
rúmið hekk tjald og bak við það
var alls konar fatnaður karla og
kvenna geymdur.
Þegar Ebeneser var lagstur út
af, heyrist honum einhver um-
gangur í anddyri hússins. Taldi
hann víst að þar mundu vera ferða-
menn, sem hefði orðið seint fyrir,
og ætlar ekki að skeyta meira um
það.
Skíma var 1 herberginu og rétt
á eftir sér Ebeneser hvar maður
nokkur læðist inn með tjaldinu.
Var hann ekki hár vexti, en þrek-
inn og kraftalegur, hálsinn afar
digur og handleggir. Hann var með
mórauðan hattkúf á höfði, en sá
þó vel í andlit honum og var það
ekki frýnilegt, blásvart á lit, breitt
og nokkuð hrukkótt, en eldur sýnd-
ist gneista úr augum hans.
Ebeneser kallar þá og skorar á
hann að segja til sín þegar í stað.
Hann þagði. Þá sagði Ebeneser:
„Mér lízt grunsamlega á þig og
ef þú tregðast við að svara, þá ertu
réttlaus og réttdræpur fyrir að
haga þér svona“.
Karlinn svaraði engu, en þok-
aðist nær og var kominn alveg að
rúmgaflinum. Var hann þá hræði-
legur ásýndum.
Ebeneser leizt þá ekki ráð að
bíða lengur. Hann þrífur staf sinn,
stekkur fram úr rúminu og rekur
stafinn af öllu afli í karlinn. En
þar varð ekkert fyrir og fór staf-
urinn í gegnum tjaldið. Og í sömu
svipan sýndist Ebeneser stafurinn
og tjaldið vera í blossandi báli og
allt húsið í voða. Varð Ebeneser
þá svo hverft við, að hann missti
stafsins og tók á rás út úr her-
berginu. Úti í anddyrinu varð hon-
um fótaskortur og fell hann end-
langur á gólfið með miklum dynk.
Mun hafa legið nærri að liði yfir
hann, og var hann þó enginn vesal-
ingur, heldur kjarkmikill maður,
sem fátt gat bugað.
Jón gestgjafi vaknaði við dynk-
inn, svo var hann mikill, enda var
Ebenesar þungur. Jón opnaði loft-
hlerann og spurði hvað gengi á.
„Mér varð fótaskortur, kunn-
ingi“ sagði Ebeneser.
„Vantar þig máske eitthvað?"
spurði Jón.
„ónei, og þó — mig vantar værð
og kyrrð“, sagði Ebeneser.
„Eg skil þig kunningi“, svaraði
Jón. „Það hafa fleiri orðið fyrir
óskemmtilegu ónæði hér. Og það
er engin ímyndun hjá þeim, slíkt
hefi eg sjálfur reynt og æ betur
eftir því sem tímar líða“.
Síðan bauð Jón Ebeneser að vera
uppi hjá sér um nóttina. Ebeneser
kvaðst vilja líta inn í herbergið
aftur, og ef allt væri þar í lagi,
mundi hann vera þar um nótt-
ina.
Hann fór síðan inn í herbergið
og fann stafinn sinn þar, stunginn
í gegnum tjaldið, en allt var ó-
brunnið og enginn eldur sjáanleg-
ur. Ebeneser lagðist þá til svefns
og svaf til morguns, en ekki gisti
hann fleiri nætur á Kolviðarhóli.
Þessa sögu sagði hann mér sjálf-
ur 1893.
Sigurður J. Árness.
Hagmælskan
er ættgeng
SEX ára drengur, enskur, sem á ís-
lenzka móður, sendi afa sínum í haust
þessar vísur, er hann hafði búið til:
Winter has come,
The snow falls deep,
When we shall have fun
While the sun does sleep.
Summer will come,
The rivers will flow,
The warmth from the sun
Will make things grow.
Afi hans sneri þeim þannig:
Veturinn kemur
með kafasnjó,
þá hverfur sól,
en við hlæjum þó.
Svo heilsar sumar,
þá hækkar í ám,
aí hlýindum grænkar
á moaílám.