Lesbók Morgunblaðsins - 07.09.1975, Side 15

UNDANFARNAR vikur hefur það komið fyrir æ
ofan í æ að íslenzkir bátar hafa verið teknir að
ólöglegum veiðum innan fimmtíu mílna mark-
anna. Landhelgisgæzlan hefur verið býsna vel á
verði og fært sökudólgana til hafnar og þeir
hafa flestir hlotið dóma, eins og rétt er og
sjálfsagt.
Hins vegar kemur víða fram sérkennilegt
viðhorf íslenzkra sjómanna og annarra borgara
í málum sem þessum; reiði og gremja gerir vart
við sig þegar tslenzkir bátar eru teknir í land-
helgi. Menn gerast stóryrtir i blöðum og tala
um „ofsóknir" af hálfu Landhelgisgæzlunnar.
EFIRLIT
EÐA
OFSÖKNIR
Þvílíkar yfirlýsingar eru vitaskuld út í bláinn,
eiga sér enga stoð og það má hver maður sjá.
En einhverra hluta vegna er svo háttað, að sé
erlent skip staðið að veiðum, rís mótmælaalda
gegn þessu svívirðilega athæfi um landið allt.
Menn mega þá ekki vatni halda af vandlætingu
yfir þessum erlendu þrjótum, sem eru að stela
fiski frá okkur. Aftur á móti líta sumir svo á, að
láta eigi það nánast óátalið þótt íslenzkir bátar
veiði innan landhelgi og sú skoðun er mjög
almenn meðal margra sjómanna, eins og dæm-
in hafa sannað. Sömu lög gilda ekki um þá.
En þó væri enn ríkari ástæða til að islenzkir
sjómenn virtu lög sín. Það er málstað okkar til
mikils vansa bæði gagnvart sjálfum okkur og
erlendum þjóðum, og hlýtur óhjákvæmilega að
veikja friðunarbaráttu okkar, ef islenzkir
sjómenn telja sig yfir það hafna að fara að
lögum. Lögbrot erlendra fiskiskipa eru vítaverð
og óafsakanleg, en hliðstæð lögbrot islenzkra
eru ekki síður gróf og vottur um svo fullkomið
virðingarleysi fyrir eigin landslögum að engu
tali tekur.
Eftirtektarvert er að oft sýnist sem svo að
fólk líti ekki á landhelgisbrot islenzkra báta sem
alvörulögbrot. Talað er af einfeldnislegri aðdá-
un um hörkudugnað og sjálfsbjargarviðleitni og
það hlakkar i sumum þegar það kemur fyrir að
kveðin er upp sýkna yfir islenzkum bát. En ekki
hef ég orðið þess vör að talað sé af mærð um
þjófa, sem stöðugt eru að brjótast inn og stela
og ræna og rupla, og mætti þó ekki flokka það
athæfi undir sjálfsbjargarviðleitni líka? Inn-
brotsþjófar á landi njóta þó engan veginn sömu
ástsældar og síbrotamenn á sjó.
Ef við ætlum okkur i einhverri aivöru að
fylgja fram tvö hundruð milna landhelgi með
haustinu og krefjast þess að erlend skip virði
landhelgi okkar, er lágmarkskrafa að okkar
eigin menn séu ekki stöðugt að gerast brotleg-
ir. Það er þá ekki mikil alvara í staðhæfingum
okkar um verndun fiskistofna ef sjómennirnir
sjálfir geta ekki verið þarna í forystu, bæði í
hugarfari og gerð.
Jóhanna Kristjónsdóttir.
pjúösagan
Myndskreyting: Elías Sigurösson
Skrímslið í Grímsey
Einn dag að vori til var
mjög gott veður í Grímsey og
glaða sólskin, og fóru því
mörg börn upp á eyjuna til að
leika sér. Þau komu þar að, er
dýr eitt lá, mjög stórt, með
ákaflega langan hala. Það lá á
hliðinni og sleikti allt sem það
náði til með tungunni; en
börnin komu ekki svo nærri
því, að það næði með tung-
unni til þeirra. Þegar þau
komu heim, höfðu þau
gleymt þessu að mestu. Þó
minntust þau á það seint um
kvöldið, en þá var orðið svo
dimmt, að ekki tjáði að
grennslast frekar eftir dýrinu.
Um morguninn var farið
þangað, er börnin höfðu séð
skrímslið; var það þá horfið,
en svart bæli sást, þar sem
dýrið hafði legið, sviðið ofan í
rót. Það fylgdi sögunni, að
skrfmslið hefði ekki getað
hreyft sig, meðan sólskinið
var.
(Ó.D.)