Lesbók Morgunblaðsins - 08.10.1978, Qupperneq 9

Iceland Seafood Corporation
lceland Seafood Corporation, sem hét
lceland Products, var stofnad í New York
1951. Sambandsfrystihúsin höföu klofíö
sig frá Fiskimálanefnd nokkru áöur og ári
síöar mynduöu hin frystihúsin Sölumiö-
stöö hraöfrystihúsanna.
Fisksala á vegum Sambandsins hófst
vestanhafs strax uppúr stríöslokum. En
eftir aö lceland Products var stofnað, var
fyrirtaskiö til húsa í Lincoln Building á
Manhattan. Þá voru eingöngu seldar
frystar blokkir og flök. Þé Þegar var fariö
aö útnefna umboösmenn, en verzlun meö
frystar sjávarafuröir var pá meö frum-
stæðu sniöi miöaö viö ÞaA sem síöar
hefur oröiö.
Samningur var geröur áriö 1956 við
fyrirtæki í Steelton í Pennsylvaníu um
framleiöslu á fiskréttum úr frystri blokk,
en lceland Products seldi vöruna síðan
undir sínu merki. Framleiðsla á tilbúnum
fiskréttum svo sem fiskstautum, var Þá
nýlega hafin. Þessari samvinnu lauk meö
Því áriö 1959, aö lceland Products róöist f
Það aö kaupa fyrrnefnt fyrirteeki, sem
stóö höllum fæti. En verksmiöjan var lítil
og óhentug og Þegar framleiðslan fór aö
vaxa, kom f Ijós, aó í verksmiðjunni var
engin framtíð.
lönÞróunarráö í Pennsylvaníu bauö Þá
lceland Products aöstoö: Byggö yröi ný
verksmiöja meö láns- og leigukjörum,
sem fyrirtækiö gæti eignast. StaAur var
valinn í Camp Hill, skammt frá Harris-
burg. Verksmiöjan var opnuö 1966. Síöan
hafa verið framkvæmdar tvær meiriháttar
stækkanir og verksmiöjan er nú prisvar
sinnum stærri en hún var 1966 og samtals
11 Þúsund fermetrar aö flatarmáli. Á
seinustu tveimur árum hafa veriö geröar
umfangsmiklar endurbætur á fram-
leiðslutækjum og útbúnaöi öllum Þannig
aö afköst hafa aukist verulega frá Því sem
áöur var.

WPSí

■
Til vinstri og á litmyndunum til hœgri sjást konurnar, sem standa viö
færiböndin í fiskréttaverksmiöju lceland Seafood Corporation. Efst til hægri er
veriö aö saga þorskblokk og á neöri myndunum sjást fiskbitar, sem stundum
eru baðaöir uppúr deigi og steiktir og stundum meö brauömylsnu. Litla stúlkan
á myndinni hér aö ofan er aö boröa fiskborgara; steikta fisksneiö og brauö sín
hvorum megin. Stór hluti af íslenzka fiskinum er snæddur pannig.
þær fyrst til íslands, væri bæöi dýrt og
seinlegt.
í fimmta lagi má nefna, aö allt aö
helmingur — 25—55% — heildarviktar
fullunninna fiskrétta liggur í öörum efnum
en fiskinum sjálfum. Þar eru til dæmis
umbúöirnar, brauömylsna, deig og olíur.
Allt þetta yröi fyrst aö flytja til íslands og
aftur vestur og það heföi í för meö sér
kostnað, sem dæmir vöruna úr leik.
í sjötta lagi er þess aö geta, aö tollar á
innfluttum, unnum fiskréttum eru
10—15%, en enginn tollur er á frystri
blokk. Bara þetta atriöi eitt út af fyrir sig
er mjög þungt á metunum í þá veru, að
varan veröi samkeppnishæf.
í sjöunda lagi yröi eftir sem áöur aö
hafa söluskrifstofur í Bandaríkjunum aö
viöbættu því skrifstofuhaldi, sem óhjá-
kvæmilega yröi á framleiöslustaö og yröi
af þessu stóraukinn skrifstofu- og stjórn-
unarkostnaöur.
í áttunda lagi er vert að undirstrika
þann geysilega mun á aöstööu viö aö reka
fyrirtæki sem þetta í Bandaríkjunum eöa
heima á íslandi. Nægir aö benda á þann
stööugleika í verðlagi, sem ríkir vestra á
móti óöaveröbólgu heima fyrir. Þar með
verður framleiöslukostnaöur einnig stöð-
ugur og hægt aö gera áætlanir, sem
standast. Einnig eru vaxtakjör miklu betri
aö ógleymdum þeim geysilega mun, sem
þar er á útvegun fjármagns."
Gott starfsfólk og
heiðarlegir viðskiptahættir
Guöjón hefur reynslu af því að reka
fyrirtæki í Bretlandi, heima á Islandi og nú
í Bandaríkjunum. Samkvæmt íslenzkum
alhæfingarhugmyndum, er viðskiptalíf hjá
Sámi frænda rotið af mútugreiðslum og
annarrri spillingu. En Guðjón hefur aöra
sögu aö segja og telur sig ekki hafa
kynnst áreiðanlegri og heiðarlegri viö-
skiptaháttum annarsstaöar.
„Aö ýmsu leyti er svipaö aö reka
fyrirtæki í Bretlandi og Bandaríkjunum“,
segir Guöjón, „en í Bretlandi ganga
hlutirnir hægar og eru í fastara formi.
Möguleikarnir eru minni þar og áhættan
einnig. Hér eru ákvarðanir yfirleitt teknar
fljótt; lítið um messuhöld og langdregið
mas. Menn koma beint aö efninu og ræöa
viöskipti þar til málið er afgreitt, en láta
aöra um aö tala um veörið og stjórnmálin.
Mannaskipti eru mjög tíð hjá bandarísk-
um fyrirtækjum og algengt aö innkaupa-
Framhald á bls. 15

L íSfcléS

-
• ' 4r