Lesbók Morgunblaðsins - 08.11.1986, Qupperneq 6
Engar tálvonir Síðari hluti um nýtt mat ísraela á friðarlíkum
i
Byggingarframkvæmdir á vesturbakkanum.
ísrael verður að fínna leið
til að losa sig við þann
kross að kúga aðra þjóð
Ein er sú, sem Gush Emun-
im, hreyfing landnema
Gyðinga, hefur forystu
fyrir og nýtur meira eða
minna fylgis meðal allra
hinna trúarlegu stjóm-
málaflokka. Hún er borin
uppi af endurlausnarhugsjóninni um framtíð
ísraels. Samkvæmt skoðanakönnunum má
ætla að fylgjendur þessarar stefnu séu um
10 af hundraði kjósenda.
Helzti „hugmyndafræðingur" þessarar
stefnu er fyrsti æðsti prestur ísraels, Abra-
ham Isaac Kook, sem leit á ísrael sem hluta
af nýrri atburðarás endurlausnar, sem hefði
hafizt með stofnun ísraelsríkis 1948. Stríðið
1967, sem sameinaði hina tvo hluta lands
ísraels, var að hans dómi tákn um það, að
Guð væri að efna heit sitt við þjóð ísraels
með því að tengja hana landinu á ný. Það
væri því að hafna handleiðslu Guðs að láta
aftur af hendi land ísraels.
Formaður ráðs landnema Gyðinga í Júdeu
og Samaríu, Israel Harel, lýsir því, hvers
vegna hann vilji ala börn sín upp á þessum
stað, þar sem ættkvísl Benjamíns reikaði
forðum um: „Gyðingdómur er einu trúar-
brögðin, þar sem land, þjóð og trú eru
samtvinnuð. Menn geta verið sannkristnir
á tunglinu, en það eru svo mörg boðorð
Gyðinga, sem eru bundin við land ísraels,
sérstaklega við Júdeu og Samaríu, þar sem
vagga þjóðarinnar stóð. Örskammt héðan
dreymdi Jakob drauminn um stigann. Og
héma rétt hjá er Beth EI, sem getið er í
sköpunarsögunni. Hér gekk Abraham um,
hér varð mál okkar til. Hér fínn ég uppruna
minn. Hér em rætur mínar. Að afsala sér
þessu landi væri sama og að selja af hendi
hluta af sjálfum mér. Menn kalla þetta trú,
en mér fínnst þetta mjög jarðbundin tilfínn-
ing.“
Fylgismenn þessarar stefnu telja að afsal
á landi ísraels sé ekki einungis óeðlilegt,
heldur yrði það „ólöglegt", þar sem land
ísraels tilheyri ekki aðeins þessari ríkis-
ísraelskur hermaður kannar innihald pokans áður en manninum er hleypt inn í
moskuna.
stjóm, eða aðeins þessari kynslóð - heldur
öllum kynslóðum Israels gengnum og óborn-
um. Þess vegna hefur ráðið dreift undir-
skriftarskjölum um allt land, þar sem því
er lýst yfir, að „sérhver ákvörðun um að láta
af hendi hluta af landi ísraels við erlent ríki
væri stjórnarskrárbrot, og við munum
sporna við því.“
Munu Fangelsin Verða
Svo Full ...
Elyakim Haetzni, lögfræðingur, sem
stjórnar undirskriftarherferðinni, segir: „Við
viljum fá hálfa milljón manna til að skrifa
undir og segja með því við Peres, forsætis-
ráðherra: - Ef þú reynir að láta af hendi
eitthvert land, kæri vinur, þá munum við
ekki taka mark á þér. Við viljum gera Peres
það ljóst, að deilurnar um Júdeu og Samar-
íu munu verða allt aðrar en um Sinai, ekki
um sérstaka ákvörðun, heldur um lögmæti
stjórnar hans.
Ef hann lætur frá okkur land, munu
fangelsin verða svo full af mótmælendum,
að þeir yrðu að setja upp fjöldafangabúðir.
Þeir yrðu að draga fólk út úr heimilum sín-
um, og ég er hræddur um, að það muni
betjast. Með því að brjóta lögin munum við
halda í heiðri hin æðri lögmál."
Og Haetzni heldur áfram: „Getur Peres
undirritað afsal fyrir arfleifð minni? Arfleifð
afa míns eða barna minna? Hafði Abraham
rétt til að selja af hendi land ísraels? Ætla
menn að segja mér, að loks þegar ísraelska
þjóðin hefur aftur lögmæta stjórn eftir 3000
ár, þá ætli hún að afsala sér fyrir hennar
hönd ísraelsku landi? Ég þakka kærlega
fyrir - en það er ekki hægt.“
En hvað segja svo fylgismenn þessarar
stefnu um horfur á friði við Araba? Sumir
eru ánægðir með óbreytt ástand, en aðrir
ekki. „Mín lausn er innlimun, og síðan verði
Palestínumönnum veitt sjálfsstjórn," segir
Harel. „Þeir fái að hafa eigin kosningar.
Eftir að Jerúsalem hafði verið innlimuð í
ísrael, áttum við í minni vandræðum með
Araba, því að þeir vissu, að málið var út-
kljáð."
ÞjóðlegStefna
Önnur stefna er sú sem kenna má við
þjóðemishyggju og kalla hina þjóðlegu.
Hana aðhyllast um 45 af hundraði kjósenda.
Fylgismenn hennar em í hægri armi Verka-
mannaflokksins, Likud-bandalaginu, Tehi-
ya-flokknum og hinum öfgasinnaða Kach-
flokki. Viðhorf þeirra sem fylgja þessari
stefnu mætti kannski helzt skýra sem við-
brögð gagnvart hinni niðurlægjandi reynslu
af 2000 ára útlegð Gyðinga.
Það em tvö meginsjónarmið sem hér ráða
ferðinni. Annað er að með ísraelsríki sé
verið að endurbyggja veldi Gyðinga, virð-
ingu þeirra og reisn eftir 2000 ára vanmátt,
og að þá sé endurreisninni lokið, þegar
hinum sögulegu landamæmm hafí verið náð.
Hitt byggist á djúpri einmanakennd - að
Israel sé þjóð, sem standi ein og verði ávallt
að vera á varðbergi, ef hún vilji halda því,
sem hún hefur, fyrir óteljandi óvinum.
í augum þessara manna er PLO aðeins
hinn síðasti í langri röð óvina í rás tímans,
sem vilja koma Gyðingum fyrir kattarnef.
Ef endurlausnarsinnar em aðallega undir
áhrifum Jósúabókar, þá em þjóðernissinnar
alteknir af dómarabókinni, en samkvæmt
henni varð ísrael að heyja stríð á 40 ára
fresti.
„Fólk er alltaf að segja, að við trúum
aðeins á valdið í stjórnmálum," segir frú
Cohen, þingmaður Tehiya-flokksins. „En
allt sem byggt hefur verið upp hér, var
gert í krafti trúar. Við komum, við gróður-
settum tré og við vörðum það með byssum.
Það sama á við um ríkið í heild. Zíonistabylt-
ingin er enn við lýði. Meirihluti Gyðinga
hefur ekki snúið aftur hingað, tilvera okkar
er enn í óvissu, við emm á miðri leið. Þó
hrópa sumir: - Frið núna! Af hveiju frið
núna? Hvaða frið núna? Emð þið þreyttir?
Ef feður ykkar hefðu hrópa: - Frið núna!
þegar þeir vom orðnir þreyttir á að berjast,
hefðum við aldrei eignazt ríki.“
Af öllum þeim sem taka þátt í umræðum
um frið í ísrael em það þjóðemissinnarnir,
ef svo má kalla þá, sem em hreinskilnastir
að því er varðar um hvað deilurnar snúist
í raun og vera - Palestínumenn og Gyðingar
séu að betjast um sama landskikann. En
þó að hinir haldi því fram að einhveija lausn
ætti að vera hægt að fínna, sem báðir aðilar
gætu sætt sig við, telja þjóðernissinnar að
Palestínumenn muni aldrei láta af tilkalli
sínu nema fyrir ofurefli.
Frá sjónarmiði Ariels Sharons í Likud-
bandalaginu, en hann er óefað einn at-
kvæðamesti leiðtogi hinnar þjóðlegu stefnu,
6
1