Lesbók Morgunblaðsins - 01.06.1991, Blaðsíða 12
B I L A R
------*-----1-------*----<A
Club Wagon.
F ord Aerostar
með aldrifi
- sérhæfður ferðabíll
Farangursrými er allgott og samt eru
sæti fyrir 7 manns.
Ford Aerostar er einn af þessum
stóru fjölnota bílum sem komist
hafa mjög í tísku á síðustu árum
og gerast æ algengari hérlendis. Er liann
fáanlegur bæði sem sendibíll og 5 til 7
manna ferða- og fjölskyldubíll og er búinn
sítengdu aldrifi og sjálfskiptingu. Af öðr-
um bílum í svipuðum flokki og fjallað hef-
ur verið um hér á bílasíðu má nefna Re-
nault Espace, Previa frá Toyota, Pontiac
Trans Sport, Misubishi L-300 og Ford
Econoline sem hægt er að útbúa nánast
eins og hugmyndaflug manna getur leitt
þá. Þessir bílar eru ýmist eindrifnir eða
með aldrifi og hægt er að velja þá í ýms-
um verðflokkum, allt frá um 1.700 þúsund-
um og upp í um 2,7 milljónir króna. Ford
Aerostar XLT Club Wagon sem við kynn-
um í dag kostar á biiinu 2,6 til 2,7 en er
fáanlegur sem sendibíll fyrir um 1,5 millj-
ónir króna.
Aerostar er með sendibílslagi nema hvað
framendinn hallast mjög eins og reyndar
flestir bílar af þessari gerð, þ.e. bílarnir
sem ekki eru hefðbundnir sendibílar heldur
fjölskyldubilar. Annars er Aerostar mjög
venjulegur bíll og lítið sérstakt við útlitið.
Framluktir eru fremur fínlegar, vátns-
kassahlífín einnig en hallandi framendinn
og framstuðarinn eru ráðandi og áberandi
í útlitinu að framan. Að öðru leyti er útlit
bílsins látlaust, hann virðist nokkuð lang-
ur, gluggar ekki áberandi stórir og kannski
helst eftirtektarvert að hjólbarðar mættu
vera stærri og bíllinn reistari. Hann verður
reyndar tekinn hingað til iands með stí-
fari gormum en þessi fyrsti bíll og auk
þess er hægt að hækka hann nokkuð og
er sjálfsagt að ráðleggja það ætli menn
sér að nota Aerostar mikið til ferðalaga.
Góður Frágangur
Afturhleri opnast upp og hliðarhurð
hægra megin er rennihurð en framhurðir
eru með hefðbundnu móti. Að innan er
Aerostar vel frá genginn. Hægt er að skipa
sætunum á nokkra vegu og býður lengri
gerðin upp á sæti fyrir' sjö með ökumanni
auk þokkalegs farangursrýmis en sú styttri
getur tekið 7 manns og er þá ekkert rými
aftan við aftasta sætið. Framstólar eru
tveir, tveir í miðjum bíi og þriggja manna
bekkur aftast en hægt er einnig að fá
tveggja manna bekk í miðju í stað tveggja
stóla. Stólarnir eru tvímælalaust þægilegri
en vera má að tveggja manna bekkurinn
í miðju auðveldi umgang í aftasta sætið.
Sætin eru þægileg, vel bólstruð og eru
framsæti með venjubundnum stillingum
auk þess sem hægt er að stilla (með raf-
magni) þrýsting í mjóbakið. Framsætin
eru hábaksstólar en hins vegar eru þeir
ekki nógu háir til að taka af högg vegna
aftanákeyrslu og höfuðpúðar voru heldur
ekki á öðrum sætum. Útsýni er ágætt
nema hvað fullorðnir sem sitja í aftasta
sæti þurfa að beygja sig örlítið til að sjá
út um hliðarglugga. Gluggapóstar á fram-
horni enl fremur voldugir og skyggja ef
til vill nokkuð á en það er eins og það
komi ekki að sök þegar ökumaður er far-
inn að venjast bílnum. Margs konar hólf
og áhald fyrir drykkjarmál eru víðs vegar
um bílinn en hanskahólf er hins vegar
með því minna sem gerist og tekur varla
nema tvö eða þijú hanskapör.
Vinnustaður ökumanns er góður og auk
þess sem sætið er meðfærilegt er Aerostar
búinn veltistýri og rafdrifnum útispeglum.
Fátt er þarna sem kemur á óvart og er
allt fremur hefðbundið í mælaborðinu.
Gírstöngin er í gólfinu og virkar við fyrstu
kynni dálítið langt frá ökumanni sem hefði
e.t.v. kosið að hafa hana í stýrinu. En hún
liggur þó vel við og venst ágætlega þó
íhaldssemin í manni hefði kannski samt
sem áður kosið að hafa hana nær. Um er
að ræða fjögurra þrepa skiptingu með
yfirgír. Miðstöðvarblásarar eru tveir og
gefa góða loftræsingu um allan bíl og við
hlið miðjusætis era rofar fyrir frekari still-
ingar á miðstöð og útvarpi.
Tölvustýrt Aldrif
Ford Aerostar er búinn V6 fjögurra lítra
vél sem er 155 hestöfl og af öðrum búnaði
má nefna vökva- og veltistýri, hraðafestingu,
rafdrifnar rúðuvindur, spegla og læsingar,
útvarp og segulband með klukku, driflæsingu
og dökk gler í gluggum. Bíllinn er á gorma-
fjöðrum.
Þá er Aerostar búinn sítengdu tölvustýrðu
aldrifi. Er það ekki hugsað sem fjórhjóladrif
á jeppa sem ökumaður getur stillt eftir því
hvar er ekið heldur er það sítengt en gerir
þó ráð fyrir ákveðinni aðlögun eftir því hvar
er ekið og hvemig aðstæður eru. Við venjuleg-
ar aðstæður eru tveir þriðju átaksins á aftur-
hjólum og þriðjungur á framhjólum. Þegar
eitt hjólið fer að missa grip fiyst átakið yfir
á annað hjól um stundarsakir og bíllinn held-
ur því góðu átaki á þeim hjólum sem hafa
grip. Tölvan hleypir síðan afli á hjólið á ný
til að kanna hvort aðstæður hafa breyst og
taki það enn að spóla er átakið enn flutt á
annað hjól. Ailt þetta gerist hraðar en manns-
hugur og hönd gætu ráðið við og á því að
auka trygga aksturseiginleika við misjafnar
aðstæður. Þá eru afturhjólin búin hemlalæsi-
vöm.
Aerostar er 4,7 m langur, 1,80 m á breidd
og 1,81 m á hæð. Hjólhafið er 2,97 metrar
og er hið sama á styttri og lengri gerðinni
en styttri gerðin er annars 4,37 m löng. Bíll-
inn vegur 1.700 kg og bensíntankur tekur
90 lítra.
Nægur Kraftur
Eins og áður sagði fer allvel um ökumann
undir stýri. Bíllinn virðist nokkuð þungur við
fyrstu kynni og víst er að bílum sem þessum
verður aldrei ekið eins og um venjulega fólks-
bíla væri að ræða. Þótt Aerostar sé ekki vent-
lega stór og ekki erfiður í borgammferð er
hann heldur ekki bráðlipur sem smábíll. Það
verður að meðhöndla þessa bíla eftir því.
Ökumaður verður að taka sjálfan sig í sem
svarar kannski einum ökutíma til að læra á
lengd og breidd, framhornið og það að leggja
í stæði o.s.frv.
Aerostar hefur nægan kraft og viðbragðs-
flýti hvort heldur er í framúrakstri á miklum
hraða eða til að ná góðu viðbragði af öðrum
orsökum. Vélin er hljóðlát og bíllinn er teppa-
lagður og ágætlega einangraður því vegar-
hljóð eru heldur ekki truflandi. Stýrið er ná-
kvæmt og létt, hemlar góðir og skipting þokk-
aleg þótt hún hefði að mínu viti fremur mátt
vera í stýrinu.
Að mínu viti er Aerostar því fyrst og fremst
ferðabíll og þar njóta aksturseiginleikarnir
sín best þótt hann gangi einnig sem bæj-
arbíll og eini fjölskyldubíllinn. Fimm til sjö
manns geta vel ferðast í Aerostar með tals-
verðan farangur og hægt er að setja afgang-
inn á toppinn. Aftursætum má hagræða þann-
ig að þrír geti sofið í bílnum og ekki ætti það
að draga úr ferðamöguleikum á slíkum bíl.
Verðið á Aerostar XLT Club Wagon er kr.
2.677.000 í staðgreiðslu en án ryðvarnar og
skráningar. Hækkar verðið um 4% sé bíllinn
keyptur á afborgunum.
jt
BMW í 75 ár:
Fyrst mótorhjól og flug-
vélahreyflar, síðan bflar
Sjötíu og fimm ár eru nú liðin frá því
BMW-verksmiðjurnar þýsku, Bayeris-
che Motoren Werke, voru stofnaðar
en það var flugvirkinn Karl Rapp sem var
frumkvöðull þess. I fyrstunni var unnið við
framleiðslu flugvélamótora og árið 1916 var
BMW stofnað með samvinnu við Austurríks-
manninn Franz Josef Popp. Árið 1923 var
fyrst kynnt vélknúið ökutæki, reyndar mótor-
hjól, og árið 1928 var fyrsti bíllinn frumsýnd-
ur eftir að ýmsir aðilar höfðu sameinast.
Hann sló í gegn og seldist vel árið 1929 þrátt
fyrir kreppuna.
í febrúar 1933 var fyrsta BMW 303 hleypt
af stokkunum og var honum att fram gegn
Mercedes Benz, 200 kg léttari og kraftmeiri.
Þar með var fyrsta þijú-línan komin af stað
og fleiri gerðir sigldu í kjölfarið. Sá stærsti
var með 1971 rúmsentimetra vél og 80 hest-
öfl -og var hraðskreiðasti verksmiðjufram-
leiddi bíllinn í heimi á sínum tíma. Framleidd
voru 426 eintök af þeirri gerð.
Síðustu árin fyrir stríð voru uppgangstímar
fyrir BMW, bílar og mótorhjól seldust vel en
fyrirtækið einbeitti sér þó að framleiðslu flug-
vélahreyfla enda sögðu eigendur þess að það
væri upprunalegt verkefni fyrirtækisins.
Ýmis uppskipti urðu á fyrirtækinu að loknu
stríðinu og voru framleiðslutæki þess tekin
niður og þeim skipt milli sigui-vegaranna sem
stríðsskaðabætur þar sem fyriiiækið var talið
hergagnaframleiðandi eingöngu. Hlutafélagið
BMW var þó til áfram og ékki leið á löngu
þar til framleiðsla hófst á ný. Árið 1951 leit
nýr bíll dagsins ljós, BMW 501, sem þótti
íhaldssamur og ekki nógu kraftmikill. Ilann
seldist ekki vel þrátt fyrir að kraftur væri
aukinn en árið 1955 vöktu BMW 503 og 507
athygli. Salan varð þó ekki nógu mikil og það
var ekki fyrr en árin 1956 til 1962 að BMW
seldi smábíl með hagnaði að hægt var að
byggja áfram upp framleiðslu stórra bíla.
Smábíll þessi nefndist Isetta, var 2,29 m lang-
ur, með mótorhjólsvél og eyddi aðeins 5,5 lítr-
BMW 850 er einn fullkomnasti sportbíll heimsins í dag.
um en hámarkshraði hans var 80 km. Þetta
dugði þó ekki til og í árslok 195? urðu enn
umskipti er nýr hluthafi kom til sögunnar,
Herbert Quand, og jók hlutafé í 60 milljónir
marka.
Árið 1962 er BMW 1500 kynntur og seld-
ist vel, síðan 1800-bíllinn og á fáum árum
var fyrirtækið farið að skila umtalsverðum
hagnaði. Eftir það gerast hlutimir hratt hjá
BMW, línurnar þijár, 3, 5 og 7, sem við þekkj-
um í dag, komu fram og hafa tekið ýmsum
breytingum og endurbótum síðan. í dag er
BMW talinn meðalstór bílaframleiðandi á
heimsvísu, í Þýskalandi er það tólfta stærsta
iðnfyrirtækið og það er stærsti vinnuveitand-
inn í Neðra-Bæjaralandi. Sá dýrasti BMW í
dag er 850i sportbíllinn sem kostar kringum
10 milljónir k'róna. Bíiaumboðið hf. fagnaði
þessum afmælisáfanga nýlega og sýndi þá
ýmis stolt BMW-verksmiðjanna eins og getið
var um hér í blaðinu.