Lesbók Morgunblaðsins - 27.01.1996, Side 1

ORGUNBLAÐS
Stofnuö 1 92 5
4. tbl. 27.janúar 1996 — 71. árg
LANDSLAG og heim-
skautagróður á freð-
mýrabelti við fjallsræt-
ur á Svalbarða.
Á HEIMSKA UTASAFNINU í
Tromsö. Vaxmynd af manni í
veiðikofa.
A heimsenda
Eg sat á hnullungi úti á Langgrunnodden, nesi
sem gengur út úr Nordaustlandet á Svalbarða.
Þetta var í júlí. Samt var svalt í veðri. Við
höfðum verið feijuð í land á gúmmíbátum og
haldið hvert í sína áttina. Ég sá til hinna ef
Hér er sagt frá ferð með
skipi á norðurhjarann, til
nyrsta bæjar í heimi, til
Svalbarða og langt inn í
hafísinn.
Eftir TERRY G. LACY
ég reis á fætur en þegar ég sat á hnullungn-
um sá ég ekki hræðu, ekki einu sinni rússn-
eska hásetann sem annars var alltaf á
hælum okkar; hann gekk með skammbyssu
á sér og átti að gæta okkar gegn ísbjörn-
um. Þarna er láglent, flatt og hrjóstrugt,
malarflákar og hnullungar. Kuldalegt land.
Meira að segja birtan er eyðileg. Manni
verður Ijóst að hér er komið að endimörkum
jarðar.
Allt í einu flaug fugl hjá, ránfugl með
sperrtar klær, gulhvítur á lit og alsettur
ójöfnum, svörtum rákum. Hann tók hug
minn fanginn um leið og ég sá hann útund-
an mér — en jafnskjótt dró hann fæturna
upp undir sig og flaug á sjó út, eflaust í
leit að æti og hentugum lendingarstað á
einhveijum ísjakanum. Þetta var ung snæ-
ugla. Þann fugl hafði ég aldrei séð áður.
Mynd snæuglunnar festist mér í minni, hún
varð mér annað og meira en venjulegur
fugl, ég ber hana með mér eins og verndar-
grip. Eg var þarna á ferð með Skotum og
Hollendingum á vegum hollenskrar ferða-
skrifstofu sem tekið hafði rússneskt „her-

Á SVALBARÐA.
Skriðjökullinn
sem kenndur er
við 14. júlí.
skip“ á leigu. Rússum var gjaldeyris vant
og þegar Sovétríkin leystust upp þurfti flot-
inn ekki lengur á öllum sínum fleytum að
halda. Nú voru skipin í ævintýraferðum um
öll höf — og verðið með ólíkindum lágt.
Flogið Til Svalbarða
Ferðin hófst í Tromsö. Þaðan hafa marg-
ir lagt upp í heimskautaferðir. Nægir að
nefna Amundsen. En meðal annarra orða:
Rússar voru líka að afla gjaldeyris í Tromsö.
Miðbæjartorgið moraði af Múrmansk-búum
sem dreift höfðu varningi sínum á gang-
stéttirnar og héldu honum að vegfarendum.
Þarna voru sundurleitustu gripir: trébrúð-
ur, axlaspeldi af liðsforingjajökkum, heið-
ursmerki úr stjórnartíð kommúnista, málað-
ir og lakkaðir tréspænir, ofurlitlir stólar og
alls konar ferðamannaglingur. Margir sölu-
mennirnir skildu ekkert nema rússnesku.
Mér tókst með bendingum að kaupa helgi-
mynd af sölukonu nokkurri. En reyndar