Alþýðublaðið - 01.09.1984, Page 1

alþýöu
blaðið
11*1
m
Laugardagur 1. september 1984
176. tbl. 65. árg.
7alnaleikur í Seðlabankanunv
10°/o gengissigi
breytt í 5,6%
Ályktun frá stiórnarfundi Sambands norrænna verkalýðsfélaga:
Sameiginlegt átak
iðnríkjanna
Alþjóðleg efnahagssamvinna á
nú mjög erfitt uppdráttar. Það
verður að hverfa aftur til seinni
heimsstyrjaldarinnar til að rekast á
jafn mikið viljaleysi og vanmátt hjá
stórveldunum, til að leysa efna-
hagsmál heimsins og vaxandi
fjöldaatvinnuleysi.
Svo segir í ályktun frá stjórnar-
fundi Sambands norrænna verka-
lýðsfélaga, sem haldinn var í
Reykjavík sl. fimmtudag. Ályktun-
in er send forsætis^ fjármála- og at-
vinnumálaráðherrum á öllum
Norðurlöndunum.
í ályktuninni leggur Samband
norrænna verkalýðsfélaga áherslu á
að Alþjóðlega verkalýðshreyfingin
hefur margsinnis krafist þess að
ríkisstjórnirnar ákveði að gera sam-
eiginlegt átak til að örva efnahags-
lífið. Hefur Sambandið í samvinnu
við v-þýska verkalýðssambandið
DGB gert úttekt, sem sýnir glöggt
að svona sameiginlegt átak myndi
ekki bara fjölga atvinnutækifærun-
um í löndunum, heldur einnig rétta
við viðskiptahallann í löndunum og
hallann á ríkisbúskapnum.
Eftir síðustu fundi æðstu manna
OECD-ríkjanna í París og London
sl. vor, er útlitið enn verra en það
hefur nokkurn tímann áður verið.
Samstarfsvilji ráðamanna er í al-
gjöru lágmarki þó svo að skapa
þurfi 20 milljón ný atvinnutækifæri
í löndunum bara til að koma í veg
fyrir að atvinnuleysið aukist.
Stjórn Sambands norrænu
verkalýðsfélaganna, skorar nú á
ríkisstjórnir Norðurlandanna að
koma með nýtt frumkvæði svo rík-
isstjórnir vesturveldanna komi
saman og sameinist um efnahags-
stefnu, sem hafi í för með sér aukn-
ingu hagvaxtar og atvinnutæki-
færa.
í ályktuninni segir einnig:
— Ríkisstjórnir Norðurlandanna
eiga samtímis að notfæra sér þau
tækifæri sem samnorræn iðnaðar-
og atvinnumálastefna hefur i för
með sér til að auka framleiðslu og
atvinnumöguleika á Norðurlönd-
Bókagerðarmenn
boða verkfall 10. sept.
Á miðvikudaginn samþykkti al-
mennur félagsfundur í Félagi bóka-
gerðarmanna, að boða til verkfalls
frá og með 10. september. Um 90
manns voru á fundinum og voru
aðeins fimm atkvæði andvíg verk-
fallsboðuninni.
Aðeins einn fundur hefur verið
haldinn með viðsemjendum í kjara-
deilunni. Á þeim fundi var ákveðið
að sáttasemjari boðaði til nýs fund-
ar, en það hefur ekki verið gert enn.
Búast menn þó almennt við að ein-
hver hreyfing komist á m^lin nú
þegar séð er fram á verkfall þann tí-
unda, ef ekki semst.
unum. Það hvað Norðurlöndin eru
háð utanríkisverslun gerir þau mjög
viðkvæm fyrir efnahagskreppum í
umheiminum. Þessvegna er mjög
mikilvægt að Norðurlöndin keppi
að því að gera að raunveruleika
samkomulagið í Helsinki 1962, um
framtíðarsamvinnu á sviði iðnaðar
og efnahagsmála.
Seðlabanki íslands hefur nú
ákveðið að breyta þeirri vog, sem
notuð hefur verið við útreikninga á
genginu. Allt síðastliðið ár hefur
verið miðað við meðaltal svokall-
aðrar landavogar, sem byggir á
vöruskiptum við einstök lönd og
svokallaðrar myntvogar, sem byggir
á kaupgengi gjaldmiðla í gjaldeyris-
viðskiptum. í þeirri vog er vægi
Bandaríkjadollarans urn 46%.
Nú hefur Seðlabankinn ákveðið
að hætta að miða við þetta meðaltal
en reikna gengið út frá landavog-
inni einni. Við það lækkar vægi
dollarans niður í 30%. Breyting
þessi er afturvirk þannig að gengis-
breytingin frá 27. maí 1983 þegar
ríkisstjórnin gaf út þá yfirlýsingu
að gengissigið yrði ekki nema 1% á
fyrra ári og færi ekki yfir 5% Í984,
fer úr tæpum 10% miðað við með-
altalið niður í 5,62% þegar miðað
er við landavogina eina.
Þessi talnaleikur Seðlabankans
virðist því í fljótu bragði séð þjóna
þeim tilgangi að láta gengisskrán-
inguna líta betur út á pappírunum
fyrir ríkisstjórnina.
Miðað við þá gengisskráningu,
sem tíðkast hefur er rammi ríkis-
stjórnarinnar löngu sprunginn en
með þessari nýju skráningu gengis-
ins er ríkisstjórnin komin með
hreinan skjöld.
d...31
Tilboð í 6 verkþœtti Blönduvirkjunar:
Tilboð Júgóslava lægst
— upp á 464
milljónir króna
í fyrradag voru opnuð tilboð í 6
verkþætti Blönduvirkjunar. Fór sú
athöfn fram í Súlnasal Hótel Sögu.
Alls voru tilboðin rúmlega 80 tals-
ins og voru umboðsmenn bjóðenda
viðstaddir opnunina og rikti mikil
spenna í lofti.
Ingra Group, fyrirtæki frá Júgó-
slavíu átti lægsta tilboð í 3 einstaka
verkþætti: hverfla, rafala og fylgi-
búnað, lokubúnað og þrýstivatns-
pípu, auk þess voru þeir með þriðju
lægstu tilboðin í aflspenna og lyfti-
krana. Fyrirtækið bauð líka í verkið
i heild og átti þar lægsta tilboðið,
hljóðaði það upp á 464 milljónir
króna og var 68,3% undir áætluð-
um kostnaði.
Landsvirkjun á nú eftir að kanna
tilboðin með tilliti til útboðsgagna
og verða þau borin endanlega sam-
an. Að því búnu mun Landsvirkjun
taka afstöðu til tilboðanna og skýra
frá niðurstöðum sínum. Getur það
dregist um nokkra mánuði.
SUNNUDAGSLEIÐARI.
í greipum óvissunnar
Fyrir skömmu var greint frá því í DV að fimm
manna fjölskylda standi á barmi gjaldþrots
vegna viðskipta við sviksaman fasteignasala.
Þessi umræddi fasteignasali stakk f vasann
fleiri hundruðum þúsunda króna; stórum hluta
kaupverðs þeirrar Ibúðar sem umrædd fjöl-
skylda hafði fest kaup á.
Jóhanna Sigurðardóttir alþingismaður gerir
þetta mál og fasteignaviðskipti almennt að
umræöuefni i blaðagrein í gær. Þar segir hún
m.a.: „Fjölskyldan, sem um er rætt í DV, hefur
ekki einasta orðið fyrir gífurlegu fjárhagslegu
tjóni og tapað húsnæði sínu vegna sviksam-
legs athæfis fasteignasala — heldur og orðið
að búa við algjöra óvissu og llða í langan tlma
fyrir seinagang dómskerfisins, þess sama ,
kerfis sem á að gæta réttaröryggis borgaranna
I tilfellum sem þessum."
Og Jóhanna heldur áfram og segir: „Þessi
seinagangur er auðvitað til skammar og I raun
smánarblettur á dómskerfinu. Hversu lengi á
þetta fólk að líða og gjalda fyrir seinagang og
tregðu I dómskerfinu? Það gengur ekki að líf
fjölskyldu sé lagt í rúst meðan dómskerfið sef-
ur ár eftir ár á fjársvikamáli sem kostað hefur
fólk nær aleiguna.“
r
I grein sinni ræðir Jóhanna Sigurðardóttir
einnig fasteignaviðskiþti almennt og réttar-
stöðu kaupenda og seljenda I þeim efnum.
Hún vekur athygli á þvl að lög um fasteignavið-
skipti eru fyrir löngu úrelt og minnir á, að Al-
þýðuflokkurinn lagði fram þingsályktunartil-
lögu árið 1979 um kauþ og sö|u fasteigna, þar
sem kveðið var á um nauðsyn þess að gildandi
lög um fasteignaviðskipti yrðu endurskoðuð
með það f huga að glöggva frekar rétt seljenda
og kaupenda og leggja frekari skyldur á herðar
fasteignasala. Þessi þingsályktunartillaga Al-
þýðuflokksins var samþykkt í maí 1980.
En þrátt fyrir þessa samþykkt og tilmæli Al-
þingis um að framkvæmdavaldið léti þessa
endurskoðun á lögum um fasteignaviðskipti
fara fram, þá var það ekki fyrr en síðasta vor að
lagt var fram frumvarþ sem miðar að bættum
starfsháttum í fasteignaviöskiptum. En frum-
varpið kom það seint fram (vor, að ekki tókst að
afgreiða það frá Alþingi sem lög.
' í áðurnefndri grein sinni segir Jóhanna Sig-
urðardóttir: „Það hlýtur að vera ófrávíkjanleg
krafa fólksfns í landinu til stjórnvalda að svo sé
búið um hnútana f löggjöf um fasteignavið-
skipti og I dómskerfinu að fólk standi ekki
varnarlaust uppi eftir að hafa verið beitt svikum
I fasteignaviðskiptum, sem veldur þvf miklu
fjárhagstjóni eða jafnvel missi aleigu sinnar."
Alþýðublaðið tekur heilshugar undir þessar
ábendingar þingmannsins. Það er vitaskuld
óþolandi að réttarstaða fóiks sé ekki betur
tryggð en svo, þegar um fasteignaviðskipti er
að ræða, viðskipti upp á ef til vill fleiri milljónir
króna, að það geti setið eftir með sárt ennið og
eigna- og peningalaust. Seint veröur að vísu
búið svo um hnúta i löggjöf um þessi mál, að
óprúttnir aðilar sem einskis svífast, geti ekki
stolið f jármunum af fólki. Það er hins vegar lág-
markskrafa að dómskerfið f landinu bregðist
fljótt við og gæti hagsmuna þoienda. Þvf er
ekki að heilsavið núverandi stöðu mála. Sorg-
arsaga þeirrar fjölskyldu, sem hér hefur verið
minnst á, sýnir það áþreifanlega og sannar.
—GÁS.