Alþýðublaðið - 27.09.1986, Blaðsíða 1

alþýðu
Laugardagur 27. september 1986 185. tbl. 67. árg.
SOS-tillagan samþykkt:
„Tvístraðir hópar
fá litlu áorkað“
Mikil eftirspurn eftir fiski:
Mikið gengið
á birgðir
— segir Sigurður Markússon framkvœmda-
stjóri Sjávarafurðardeildar SÍS
segir Haukur Helgason skólastjóri. Stjórn og
samninganefnd BSRB samþykkti á sameigin-
legum fundi tillögu frá Hauki um að hefja
undirbúning að sameiginlegum vettvangi fyrir
opinbera starfsmenn sem eina heild.
„Þetta er vandamál og þá ekkert
sérstaklega bundið við okkar fyrir-
tæki né heldur við frystinguna al-
mennt. Það hefur komið í Ijós að
það er feiknanlega mikil eftirspurn
eftir fiski, bæði í Bandaríkjunum
og í Evrópu, og það virðist vera að
hérumbil allir, sem hafa fisk til
sölu, geti selt meira en þeir selja
núna. Þó er gengið svo á birgðir að
við munum ekki eftir öðru eins“,
sagði Sigurður Markússon fram-
kvæmdastjóri Sjávarafurðadeildar
Sambandsins í samtali við Alþýðu-
blaðið í gær. En forsvarsmenn í
fiskvinnslunni hafa lýst yfir
nokkrum áhyggjum að undanförnu
um að ekki takist að sinna hefð-
bundnu mörkuðunum á næstunni
og jafnvel að það geti valdið óbæt-
anlegu tjóni.
Á sama tíma og vantar fisk til að
sinna traustum mörkuðum í
Bandaríkjunum og Evrópu eykst
ferskfisk útflutningur til muna. —
Alþýðublaðið spurði Sigurð hvort
þessi mikla vöntun á fiski gerði ekki
einnig að verkum að gæði yrðu lak-
ari, reynt væri að keyra sem mest í
gegn á sem stystum tíma.
„Nei, ég sé engin rök fyrir því að
við missum gæðin niður“, sagði
Sigurður. „Það má ekki gleyma því
að það er heilmikið apparat i kring-
um þetta. Þessi gæðastandard verð-
ur ekki til af sjálfum sér því það eru
fastir þættir í framleiðslunni sem
gera það að verkum að við getum
framleitt góða vöru allan ársins
hring. Að hluta til gerist þetta í
sölusamtökunum, að hluta hjá
framleiðendum og svo hjá Fram-
leiðslueftirliti sjávarafurða.
„Nei, ég held að það gerist ekki
að menn hugsi sem svo: að fyrst allt
seljist, geti menn hætt að vanda sig.
Ég held við höfum hæfara fólk við
fiskvinnsluna en það enda hef ég
ekki fundið neina tilhneigingu í
þessa átt“, sagði Sigurður.
„Það veður nóg að gera í vetur,
þar sem stutt er í kosningar og
flokkurinn er í sókn og með Jón
Baldvin og Jóhönnu í fararbroddi
munum við fylgja mjög fast eftir
þeim byr sem við höfurn", sagði Jón
Ármann Héðinsson nýkjörinn for-
maður Alþýðuflokksfélags Reykja-
víkur í samtali við Alþýðublaðið í
gær. En fjölmennur aðalfundur var
haldinn í félaginu s. 1. miðvikudags-
kvöld. Góð stemmning var á fund-
Víða vantar nú fólk til starfa í
fiskvinnslu og vilja sumir meina að
það sé sá þáttur sem hafi einna verst
áhrif á rekstrarafkomu sumra fyrir-
tækjanna.
„Jú, það hefur mikið verið talað
um það upp á síðkastið", sagði Sig-
urður. „En ég tel að það geti ekki
haft bein áhrif á gæðin. Hins vegar
hefur það áhrif á hvað menn fram-
leiða, í hvaða pakkningar". Sem
dæmi nefndi hann að fyrirtæki sem
hefði nóg vinnuafl og er með þorsk
það mundi væntanlega frainleiða á
Bandaríkjamarkað, sem gæfi mest í
aðra hönd núna. Hins vegar ef fyr-
irtækið hefði nóg af þorski en lítið
vinnuafl þyrfti það að framleiða í
hraðunnari pakkningar og þá líkast
til á Evrópumarkað."
Á stjórnarfundi í Verslunar-
mannafélagi Reykjavíkurí fyrradag
urðu miklar umræður um eigenda-
skipti á stórum fyrirtækjum og
stöðu starfsfólks hjá þeim. Á fund-
inum var samþykkt harðorð álykt-
un um þetta mál. Þar segir orðrétt:
Verslunarmannafélag
Reykjavíkur átelur harðlega þau
vinnubrögð eigenda verslana,
sem seldar hafa verið að undan-
förnu að halda fyrirhugaðri
sölu fyrirtækjanna leyndri fyrir
starfsfólki þeirra.
Harma ber það virðingarleysi
inum og mikill hugur í mönnum um
eflingu félagsins á næstunni. Jó-
hanna Sigurðardóttir alþingismað-
ur og varformaður flokksins flutti
ávarp og greindi frá nokkrum
veigamestu málum Alþýðuflokks-
ins svo sem lífeyrismálum og hús-
næðismálum. Ræddi hún kosning-
arnar framundan og hvatti menn til
starfa.
Með Jóni Ármann í stjórn voru
kosnir: Maríanna Friðjónsdóttir,
„Það hefur m. a. komið vel í Ijós í
samningsréttarmálinu, sem nú er
efst á baugi að það er bráðnauðsyn-
legt að finna málum ákveðinn far-
veg. Það tekur náttúrlega tíma, en
það er enginn vafi á því að samstaða
allra opinberra starfsmanna er tæki
sem hægt er að grípa til hvenær sem
mikilvæg mál eru á feröinni. Við
sjáum til dæmis fram á lífeyrismál-
in núna og slík samstaða sem verið
er að tala um ríöur eiginlega bagga-
muninn um hvort opinberir starfs-
menn nái því fram sem þeir vilja og
þurfa“, sagði Haukur Helgason
skólastjóri í samtali við Alþýðu-
blaðið í gær aðspuröur um tillögu
hans er hlaut samþykki á fundi
stjórnar og samninganefndar
BSRB um að skora á öll stéttarfélög
hjá ríkinu a hefja þegar undirbún-
ing að samstarfsvettvangi þar sem
opinberir starfsmenn geti komið
fram sem ein heild í baráttu fyrir
mikilvægum hagsmunamálum.
Undanfarið hafa samtökin,
BSRB og segja má líka BHM nokk-
sem starfsfólkinu er sýnt, með
því að tilkynning um söluna
skuli berast til fjölmiðla, áður
en starfsfólk verslananna fær
um hana vitneskju. Eru slík
vinnubrögð vítaverð og síst til
eftirbreytni.
Þessar umræður í stjórn Verslun-
armannafélags Reykjavíkur koma í
framhaldi af kaupum KRON á vesl-
uninni Víði í Mjóddinni í Reykja-
vík, en starfsfólk verslunarinnar
hafði enga hugmynd um kaupin
fyrr en gengið hafði verið frá samn-
ingum.
Ásgerður Bjarnadóttir, Sighvatur
Björgvinsson, Davíð Björnsson,
Lárus Þorvaldsson og Viðar Schev-
ing. Stjórnin mun fljótlega skipta
með sér störfum. Varamenn voru
kosnir Örn Karlsson, Ólafur Kails-
son og Marías Þ. Guðmundsson.
Jón Ármann Héðinsson.
uð tvístrast. Það er e. t. v. vegna þess
að sú samningsréttarlöggjöf sem
við búum við svarar ekki til þess
tíma sem við lifum. — Nú eru hins
vegar horfur á því að félögin hvert
fyrir sig fái samningsrétt og þetta
skapar alveg nýjan grundvöll fyrir
heildarsamstarf opinberra starfs-
manna“, sagði Haukur. „Það yrði
þá alveg á frjálsum grundvelli
hvernig samtökin ynnu saman en
við höfum dæmi fyrir okkur t. d.
innan ASÍ. Það er augljóst að verði
opinberir starfsmenn í tvístruðum
hópum, hingað og þangað, þá
munu þeir litlu fá áorkað þegar ein-
mitt mest ríður á. Það er verið að
skapa samstarfsgrundvöll þó ég sé
ekki að segja nákvæmlega hvernig
hann eigi að vera en umræðan er
farin strax af stað og það tekur tíma
að ræða þessi mál.
Alþýðublaðið spurði Hauk
hvernig undirbúningnum yrði hátt-
að. Sagði hann að málin hefðu nú
fyrst og fremst verið rædd í bak-
sveitunum. Hann sagðist ekki vita
til að þetta hafi ennþá mikið verið
rætt af „toppnum“. En það er oft
einmitt þrýstingur frá baksveitum
sem knýr fram þær breytingar sem
eru nauðsynlegar, og finna oft bet-
ur þörfina fyrir samstöðuna. En ég
er ekki í nokkrum vafa að forystan,
hvar í sveit sem hún er muni finna
þörfina fyrir þessu".
Haukur sagði að auðvitað
í könnun Verðlagsstofnunar hef-
ur komið í Ijós, að heildsöluálagn-
ing á innfluttum kartöflum hefur
hækkað. Stofnunin segir, að kart-
öfluinnflutningi til landsins sé nú
lokið um sinn, en upplýsingarnar
um hækkun heildsöluálagningar
gefi fyllsta tilefni til að mjög náið
verði fylgst með verðmyndun á
kartöflum, þegar innflutningur á
þeim hefst að nýju.
f frétt Verðlagsstofnunar segir
meðal annars:
Nokkur umræða hefur verið að
undanförnu um verðlagningu á
kartöflum. Hefur verið drepið á
ýmis atriði sem valdið hafa verð-
hækkunum á þeim s.s. jöfnunar-
gjald á innfluttum kartöflum, verð-
hækkun framleiðenda á innlendum
sumarkartöflum o.fl.
Verðlagsstofnun hefur kannað
verðmyndun á kartöflum sem flutt-
ar voru til landsins í sumar. Gerð
var athugun á verðlagningu á fyrstu
sendingunni sem flutt var inn í lok
júnímánaðar og síðustu sending-
unni sem kom í lok ágústmánaðar.
Nokkur fyrirtæki önnuðust þenn-
an innflutning og verðlögðu þau
kartöflurnar með misjöfnum
hætti.
í fyrstu sendingunni reyndist
álagning þriggja innflutningsfyrir-
tækja ofan á kostnaðarverð vera á
bilinu 8,3% til 32,6%. Því til við-
bótar var reiknuð rýrnun 5% til
20% af kostnaðarverði eftir því
hvort innflutningsfyrirtækin pökk-
uðu og flokkuðu kartöflurnar sjálf.
í síðustu sendingunni hafði inn-
kaupsverðið erlendis frá lækkað
nokkuð (6—30%) en heildsöluverð
hafði hins vegar hækkað hjá tveim-
Haukur Helgason.
hengdu menn sig oft í smáatriðum,
en miðað við þann einhug og vilja
sem komu fram á fundi srjórnar og
samninganefndar þurfi engu að
kvíða um framhaldið.
Blaðamaðurinn spurði Hauk
hvort það væri ekki í raun verið að
skipta um forystu. „Það er ekkert
sem segir það í sjálfu sér“, sagði
hann. „Við verðum t. d. að athuga
það að starf BSRB hefur verið 80 til
90% að fjalla um samningamálin,
setja fram launakröfur og standa í
samningum. Þegar samningamálin
eru tekin frá heildarsamtökum og
sett alfarið til félaganna þá er algjör
óvissa um á hvaða- hátt samtökin
koma þar inn í. Það gerist náttúr-
lega af og til að skipt er um forystu
en það er engin kominn til með að
segja í hvaða formi þetta samstarf
verður. Ég hef t. d. bent á leið ASÍ
félaganna, en getur vel verið að það
sé til önnur leið. Það verður um-
ræðan að leiða í ljós“.
ur fyrirtækjanna um 5—10% en
lækkað hjá einu um 24%. í ljós
kom að álagningin í heildsölu hafði
hækkað frá því í júní hjá fyrirtækj-
unum þremur og var orðin 22—
76%.
Innflytjendur gáfu m.a. þá skýr-
ingu á hækkun álagningarinnar að
rýrnun hafi verið mjög mikil á síð-
ustu innfluttu kartöflusendingun-
um.
Gæslan fái
sömu hækkun
Stjórn og trúnaðarmannaráð
Sjómannafélags Reykjavíkur hefur
ákveðið, að beina þeim tilmælum
til fjármálaráðherra, aðstarfsmenn
Landhelgisgæslunnar fái sömu
launahækkanir og löggæslumenn
fengu fyrir skömmu.
A fundi í félaginu á miðvikudag
var samin ályktun, þar sem á það er
bent, að gengið hafi verið frá veru-
legum launahækkunum til lög-
reglumanna og tollvarða fyrir að
afsala sér verkfallsrétti.
Umbjóðendur Sjómannafélags
Reykjavíkur hjá Landhelgisgæsl-
unni hafa lögum samkvæmt ekki
verkfallsrétt, en starfa þó sam-
kvæmt kjarasamningi farmanna,
enda þótt kröfur séu gerðar til
þeirra sem lögreglumanna ríkisins.
Af þessum ástæðum hefur stjórn
og trúnaðarmannaráð Sjómanna-
félagsins ákveðið að beina því til
fjármálaráðherra, að hann hlutist
til um að starfsmenn gæslunnar fái
sömu launahækkanir og fyrrnefnd-
ir löggæslumenn hafa fengið vegna
afnáms verkfallsréttar.

rlokkssti( )rnar-
u fundur á mánudag
Flokkstjórn Alþýðuflokksins kemur saman til fundar í Félagsheimili Alþýðuflokksfélaganna í Kópavogi, Hamraborg 14a, klukkan 17:00
mánudaginn 29. þessa mánaðar
Dagskrá:
1. Lagabreytingar. 2. Önnurmál.
Aðalfundur Alþýðuflokksfélags Reykjavíkur:
Jón Ármann kosinn formaður
Stjórn Verslunarmannafélags Reykjavíkur:
r
Atelur leynd um
sölu fyrirtækja
Starfsfólki sýnt virðingarleysi
Innfluttar kartöflur:
Heildsöluálagn-
ing hækkar