Alþýðublaðið - 25.02.1988, Blaðsíða 2

2
Fimmtudagur 25. febrúar 1988
MNMUBII)
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri Valdimar Jóhannesson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Kristján Þorvaldsson
Umsjónarmaður
helgarblaðs: Þorlákur Helgason
Blaðamenn: Haukur Holm, Ingibjörg Árnadóttir
og Sigríður Þrúður Stefánsdóttir.
Dreifingarstjóri: Þórdis Þórisdóttir
Setning og umbrot: Filmur og prent, Ármúla 38.
Prentun: Blaðaprent hf., Síðumúla 12.
Áskriftarsiminn er 681866.
Áskriftargjald 600 kr. á mánuöi. í lausasölu 50 kr. eintakið virka daga, 60
kr. um helgar.
ÞJÓÐARATKVÆÐA-
GREIÐSLU UM
BJÓRINN
Bjórmáliö hefur enn einu sinni hellst yfir þjóöina eöa
réttarasagt Alþingi íslendinga. í fyrradag mælti ÓlafurG.
Einarsson þingmaðurSjálfstæðisflokksinsfyrirnýju bjór-
frumvarpi allsherjarnefndar neöri deildar. í gær eyddu
þingmenn neðri deildar lunganum úr starfsdegi sínum í
umræöur um bjórmálið. Nýja bjórfrumvarpið snýst í aðal-
atriðum um það sama og gamla bjórfrumvarpið: Hvort
leyfaeigi sölu og neyslu ááfengu öli á íslandi. Frumvarpið
sem afgreitt verður til nefndar er fagnaðarefni að því leyt-
inu til, að sennilega hraðar það afgreiðslu bjórmálsins á
þingi, en undanfarin ár hefur Alþingi íslendinga leikið
undarlegan leik í að kasta bjórfrumvörpum milli deilda
eða tefja afgreiðslu málsins með óþingræðislegum
hætti. Sé málið á annað borð til afgreiðslu í þingsölum,
ber að komast að niðurstöðu í málinu.
Annað mál er hins vegar hvort bjórinn hafi hlotið þá mál-
efnalegu og yfirveguðu kynningu og umræðu sem mál af
þessari stærðargráðu þarf. Staðreyndin er nefnilega sú,
að bjórumræðan, hvort sem hún fer fram í fjölmiðlum eða
á Alþingi, hefur verið hlaðin tilfinningum frekar en hlut-
lægu og faglegu mati. Umræðan á Alþingi íslendinga und-
anfarna tvo daga sýnir best hve þingmennirnir eru í raun
illa undirbúnir undir slíkaumræðu. íslensk umræða hefur
alltof oft sokkið niður í hagsmunapólítík einstaklinga eða
hópa. Bjórumræðan er þar engin undantekning. Hvort
sem menn eru með eða á móti bjór, horfa þeir í eigin barm
þegar spurningunni er varpað fram. Við verðum að gera
okkur grein fyrir því að bjórmálið er spurning um hag
heildar, ekki einstaklinga, líkt og umferðin, heilbrigðis-
málin og skólamálin svo dæmi séu tekin. Bjórinn snýst
ekki aðeins um frelsi einstaklingsins til að hellaofan í sig
áfengi í formi öls, heldur um heilbrigði og heilsu þjóðar-
innar, uppeldismál, fíkniefnaneyslu, slysatíðni, vinnu-
ástundun og framleiðslu og þarfram eftirgötunum. Dæm-
in erlendis frá sýna og sanna að bjórneysla leggst ofan á
heildarneyslu áfengis í landinu. Ef við viljum bjór inn í
landið, verðum við að vera undir slíkar staðreyndir búin.
Við verðum að vita hvað við köllum yfir okkur, því síðar
verðurekki aftursnúið.Til aðmyndabendirSigurðurÁrna-
son, sérfræðingur í krabbamefinslaekránguraáþað í vand-
aðri grein sem birtist I síðastta hdftti Haiíbrrgðismála, að
ofneysla áfengis valdi ekkí aðeims yfuaskeíi'jmdum, víta-
mínsskorti og heila - og taugaskemmdumy tieldur bendi
nú öll læknisfræðileg rök til þess að áfengi geti einnig
valdið krabbameini, og þáekki síst brjóstkrabbameini hjá
konum.
Umræðan um bjórmálið hefur verið alltof lítil, alltof
þröng og alltof tilfinningahlaðin. Það er í raun óðs manns
æði að leggja bjórmálið í hendur alþingismanna sem hafa
lítinn tíma til að kynna sér málið til hlítar. Miklu nær væri
að leggja bjórinn í hendur neytenda sjálfra, almennings í
landinu og hafa þjóðaratkvæði um málið. Og þá að sjálf-
sögðu að því tilskildu að rækileg kynning og umræða á
vímugjafanum öli færi fyrst fram.
ÖNNUR SJÓNARMIÐ
GUÐMUNDUR p Vai-
geirsson bóndi á Bæ, skrifar
mikla drápu í málgagn sitt,
Tímann í gær. Eldmessa
Guðmundar inniheldur mý-
mörg sjónarmiö og viö skul-
um llta á nokkur þeirra:
„Þjóðin biður því eftir að
forsætisráðherra leggi fram
mótaðar tillögur rikisstjórnar-
innar til lausnar þeim vanda
sem er að sliga alla undir-
stöðuatvinnuvegi lands-
manna og leggja fjármagns-
kerfi hennar í rúst.
Verðbólgan, versti óvinur
alls heilbriðgs atvinnulífs,
æðir upp og grefur undan
allri framleiðsiustarfsemi svo
að hrun er á næsta leiti, eða
þegar orðið. Ullar- og fataiðn-
aður er að þurrkast út fyrir
fullt og ailt. Þeim sem byggt
hafa afkomu sina á þeirri at-
vinnu hefur flestum verið
sagt upp störfum og verk-
smiðjum þeirra lokað einni af
annarri. Það sama er um skó-
gerð og skinnaiðnað. Einu
skóvinnuverksmiðju landsins
hefur veriö lokað og erlendur
skófatnaður flæðir yfir og
kemur í staðinn. — Þjóðin
getur ekki lengur gert skó á
fætur sér eða unnið flík utan-
um skrokkinn á sér án þess
að vera upp á aðrar þjóðir
komin. Bændur i heilum
sveitum eru í útrýmingar-
hættu. Og sérfræðingar
þeirra hafa ekkert til mála að
leggja annað en meiri fækk-
un þeirra og stækkun búa
þeirra, sem um stundarsakir
sitja eftir. Þeir mættu því
fremur kallast útrýmingar-
stjórar en ráöunautar. Sjálf-
skipaðir verðlagsstjórar taka
sér vald til að verðleggja
framleiösluvörur landbúnað-
arins og leggja til grundvallar
lægsta markaösverð ýmissa
landa þar sem gifurlegum
upphæðum hefur verið varið
af ríkisfé til að halda verðinu
niðri. Tilvera bænda og smit-
hætta búfjár eru mál sem
þeim kemur ekki við og eru
algert aukaatriði þegar horft
er á versiunargróða þeirra af
hverskonar innflutningi. Öll
áherslan er lögð á að um
stundarsakir geti neytendur
lifað ódýrt. Yfir hinu er þagað
hvað á eftir kem ur. Refa-
ræktin, sem átti að vera lytti-
stöng og burðarás sveita og
dreifbýlis er svo rækilega
gjaldþrota og vonlaus, að orð
um það eru óþörf. Svipaða
eða sömu sögu er að segja
um flest annað hvert sem
litið er. Aflt tal um að vísindi
og þekking bjargi þessu við
er að mestu blekking til að
breiða yfir það sem raunveru-
lega blasir við.
En ein er sú stétt, eða viss
hópur manna, sem blómstrar
og dafnar í þessu öngþveiti
og safnar á sig og í sínar
hendur fjármunum einstakl-
inga og fer með fjármuni
þjóðarinnar og lánstraust
sem sína einkaeign og prívat
mál. Okur og óhindrað fjár-
magnsbrask hefur verið gefiö
frjálst með lögum. Þeir ein-
staklingar, sem hafa sam-
visku, kunnáttu og aðstöðu
til að notfæra sér það gera
Guðmundur: Bændur i útrýming-
arhættu meðan fjármagnsbrask-
arar blómstra.
Ríkharður: Engin kjölfesta í þing-
flokki Alþýðubandalagsins.
það óspart. „Kringlur" og
hótel með íburði, sem óviða
á sinn líka um viða veröld,
eru byggð á „Kringlur og
Hótel“ ofan og innlendu og
erlendu fjármagni sóað
gegndarlaust i þá Gróttar-
kvörn. Þeir menn gina yfir
fjármagni þjóðarinnar hindr-
unarlaust að eigin geðþótta.
Og þeir hika ekki við að
stofna til erlendra skulda svo
milljörðum nemur til þessara
gæluverkefna sinna. Og þeir
sem standa þar fremstir eru
kosnir menn ársins í viður-
kenningarskyni fyrir fram-
kvæmdir og þjóðholfa ráð-
deild! Þeir menn þurfa ekki
að horfa í þó þeir yfirbjóði
hverja vinnustund með marg-
földu taxtakaupi i flottræfils
framkvæmdir sínar. Þær yfir-
borganir fær almenningur að
greiða úr sinni pyngju fyrr
eða siðar í hærra vöruverði.“
Þaö er greinilegt aö Róm
brennur víöar en í utanríkis-
ráðuneytinu.
FEGURÐARKEPPNIN
„Herra lsland“ sem haldin var
á Akureyri á dögunum, hefur
vakiö mikla athygli. Þeir sem
ekki hrepptu sigur, eru nú
komnir aftur til síns heima
og hafið eölilegt líf á ný. Einn
þeirra er ísfiröingur, Stefán
Pétursson aö nafni. Málgagn
Sjálfstæðismanna á Vest-
fjörðum, Vesturland, birti viö-
tal viö kempuna eftir heim-
komuna. Við endurbirtum viö-
talið:
„Þetta var i einu orði sagt
meiriháttar, segir Stefán Pét-
ursson, 18 ára Isfirðingur,
sem tók þátt í keppninni
„Herra ísland“ á Akureyri nú
á dögunum.
„Við hittumst þarna helg-
ina fyrir keppnina“ segir
Stefán, „og æfðum frá
morgni til kvölds. Svo kom-
um við fram og vorum kynntir
á laugardagskvöldiö (og það
var klappað og veinað). Svo
fór ég aftur til Akureyrar á
miðvikudaginn og æfingar
byrjuðu á fimmtudag, þar
sem við æfðum okkur m.a. i
því að koma fram á sundskýl-
um.“
—• Var ekkert erfitt að koma
fram á sundskýlu?
„Nei, það var allt í lagi.
Það var bara verst að maður
gat ekki brosað, ég reyndi,
en það voru bara einhverjir
taugakippir sem fóru fyrir
ofan garð og neðan. Annars
voru allir óstressaðir, það
fann enginn fyrir neinu fyrr
en rétt áður en við áttum að
koma fram.
Ég er ánægður með úrslit-
in, Arnór átti þetta skilið.“
Vanir menn.
RÍKHARÐUR Brynjólfs-
son heitir maður og er kenn-
ari viö búvísindadeildina á
^Hvanneyri. Hann varennfrem-
ur á lista Alþýöubandalags-
ins í síðustu alþingiskosning-
um og hefur aö undanförnu
setið á Alþingi sem varamað-
ur Skúla Alexandersonar.
Þjóöviljinn átti viö hann langt
viötal að því tilefni og birtist
það í gær og kennir þar
margra skondinna grasa.
Heyrum og lesum hvaö Rík-
harður hefur að segja um
þingflokk Alþýðubandalags-
ins:
„Hvað þingflokk Alþýðu-
bandalagsins varðar, þá
finnst mér hann vanta sam-
eiginlega kjölfestu, fram-
kvæmdastjóra eða starfs-
mann. Formaður þingflokks-
ins er á bullandi kafi í pólitík
út um allt og er sá maður
sem síst er hægt að gera ráð
fyrir að finna. Flestir hinna
þingflokkanna hafa fasta
starfsmenn.
Starfsmaður þingflokksins
gæti fylgst með hvaða mál
verða tekin á dagskrá og
komið boðum til þeirra þing-
manna sem hafa áhuga á
ákveðnum málaflokkum.
Þingflokkurinn þarf eitthvert
fast batterí, hann má ekki
vera stofnun þar sem fólk
kemur tvisvar í viku hlaup-
andi á fund.“
Um sína pólitfsku framtið
segir Ríkharður:
„Hafa þessar vikur á þingi
orðið tilþess að þú munir í
framtíðinni sækja stífar að
komast hærra á lista en i
fjórða sæti?
Ég hef ekki sótt sæti mitt
stift og held að ég muni ekki
gera það, hvorki að sitja í
fjórða sæti áfram né nokkru
öðru sæti. Þaö er flokkurinn
sem verður að vega það og
meta hvernig framboðslisti
hentar best í kosningum."
Með öðrum oröum: Engin
vitleysa eins og prófkjör.
Amerísk hjón voru nýbúin aö ráða húshjálp frá Finn-
landi. Á fyrsta vinnudegi spurðu hjónin finnsku stúlk-
una hvort hún kynni að búa til mat.
— Nei, svaraði stúlkan, mamma bjó alltaf til matinn.
— Kanntu þá að taka til? spurðu hjónin.
— Nei, mamma tók alltaf til, svaraði stúlkan.
— En, geturðu gætt barnanna? spurðu hjónin örvænt-
ingarfull.
— Nei, ég veit ekkert um krakka, mamma passaði alltaf
börnin, svaraði stúlkan frá Finnlandi.
— En, kanntu að sauma? spurðu hjónin.
— Nei, mamma saumaði alltaf heima, svaraði stúlkan.
— Er eitthvað sem þú kannt? spurðu hjónin ráðþrota.
— Já, svaraði stúlkan sigri hrósandi. Ég kann að mjólka
hreindýr!