Tíminn - 03.12.1968, Qupperneq 11

| WHOTDÍGUR 3. desember 1968.
I
TÍMINN
i EITT REKUR...
i Framhaid al bls. 7.
land sé nógu stór efnahagsleg
eining til þess að vera fjár-
hagslega sjálfstætt“. Hann ef-
ast um „að við kunnum að
stjórna efnahagsmálum okk-
ar“. Það eru „atburðir síðustu
tveggja ára“ sem vekja þess-
ar efasemdir í huga hins unga
sjálfstæðismanns (Dágóður
vitnisburður fyrir ríkisstjórn-
ina!). Og úti í löndum eru
menn farnir að tala um það
í fullri alvöru, að skjóta sam-
an handa fslendingum eins og
ölmusulýð, en fyrirmenn ís-
lenzkir hneigja höfuð í auð-
mýkt og þakklæti.
Er þá svona komið stolti og
reisn þeirrar þjóðar, sem bar
höfuðið hátt og horfði fagn-
andi mót framtíðinni 1918,
1944? Hvað er orðið af bjart-
sýni hennar og sjálfsvirðingu?
Hefur hún glatað trúnni á
sjálfa sig, trúnni á landið, á
lífið? Hefur 10 ára viðreisnar
stjórn leikið hana svona
grátt?
Gísli Magnúson.
KVIKMYNDIR
Framhald af bls. 2.
Persona, hvín er trú og einlæg
í túlkun sinni á Ölmu, og sýn
ir vanmátt hennar átakanlega,
til að lækna sjúkan huga hans.
Dauðþreytt, hún er með
barni, vakir hún með honum
til að dreifa huga hans frá
myrkraöflunum sem sækja að
honum. Von Sydov er afburða
leikari og hefur unnið sína
stærstu leiksigra undir stjórn
Bergmans ekki var hann síðri
í þessu óviðkunnanlega hlut-
verki. Kvikmyndun Nykvists
er fádæma góð enda er hann
einhver allra bezti kvikmynd
ari sem uppi er.
Bergman virðist vera í hug
arfarslegri blindgötu, mikill
meistari sem er þurrausinn
hugmyndum í bili, hann end-
urtekur sama stefið án þess
að áhorfandinn verði mikið
nær í tveimur síðustu mynd
um sínum, en Persóna bauð
upp á snilldarvel gert atriði
samtal kvennanna við borðið,
en hér örlar ekki á slíkum
tilþrifum. Það er eins og
hann sé þreyttur, þegar hjón
in koma til eyjarinnar aka
þau farangrinum í hjólbörum
uppað húsinu, fuglarnir
syngja og það ískrar í hjólinu
líka þegar Johan stanzar.
Þetta er í fyrsta skipti sem
ég hef orðið vör við svona
mistök. Örvæntingarfuliar til-
raunir listamannsins til að
tjá sig á eðlilegan hátt eru
Iivergi nærri krufðar til mergj
ar, og ekki heldur reynt að
sýna fram á af hverju líf tor-
tímist á svo skelfilegan hátt.
Það torveldar skilning
áhorfandans á Johani að eng
in mynda lians er sýnd, ekki
svo mikið sem rissið af illu
öndunum.
Svo er sagt að bæði í Sví-
þjóð og erlendis sé Bergman
orðin að goðsögn og goðsögn
hefur alltaf rétt fyrir sér og
hefur leyfi til að gera það
sem henni þóknast. Hann hef
ur undanfarin ár sent frá sér
hvert meistaraverkið eftir
annað Cycklarnas afton,
Det sjuunde inseglet, Smul-
tronSíallet, Nara Iivet, Jung-
frukallen, Sáson i en spegel,
Nattvards gasterna, Sommer
nattens leende, svo aðeins séu
taldar upp nokkrar þekktari
mynda hans af þeim 30 sem
hann hefur gert síðan 1945 þeg
ar hann gerði „Kris“ eftir
leikriti Leck Fischer, Moder
dyret.
Nú hafa myndir hans Ioks-
ins hlotið viðurkenningu í
Bandaríkjunum og nú er sl'o
komið að nafn Bergmans er
einskonar gott vörumerki á
kvikmyndum þar. United art-
is keypti Persona og Stund
úlfsins fyrir milljón dollara og
tryggði sér sýningarrétt á
allra nýjustu mynd Berg
mans „Skömmin“ áður en
taka hennar var byrjuð.
Það er eðlilegt að mikil vel
megun stígi fólki til höfuðs,
og listamaður aem hefur valið
kvikmyndafilmuna sem tján-
ingarform og tekizt það svo
vel að hann er nefndur í hópi
tíu beztu kvikmyndahöfunda
heimsins, geti ekki endalaust
samið frumleg og nýstárleg
kvikmyndaverk.
Næsta mynd sem sýnd verð
í Bæjarbíói er gullverðlauna
mynd Luis Biinuel „Belle de
jour“ Dagbjört, hún hlaut
gullna ljónið í Feneyjum 1967
munu margir hugsa gott til
glóðarinnar þegar hún birtist
á hvíta tjaldinu.
Á myndinni s:ést norska leik
konan Liv Ullman í hlutverki
Ölmu Borg í Stund úlfsins.
Hin myndin sýnir Max von
Sydow í hlutverki Johans
Borg í Stund úlfsins.
FRAMTÖL
Framhald af bls. 1.
sem fram til haustsins 1966 var
ekki tekinn sölusk. af þessum
vörutegundum. Fram hjá því yrði
ekki komizt, að mæta kjaraskerð-
ingu hinna lægst launuðu, og
væri þessi leið farsælli en flest
ar aðrar fyrir fólkið og ríkissjóð.
Matthías Bjarnason tók því
næst til máls um mál þetta, og
einnig Magnús Jónsson, fjármála
ráðherra, sem taldi þessa leið
ekki fráleita, og viðurkenndi að
nauðsynlegt væri að létta byrðar
hinna lægst launuðu. Þá tók Hall-
dór E. Sigurðsson aftur til máls
og vitnaði þá m.a. í viðræðufundi
stjórnmálaflokkanna, en þá hefðu
stjórnai'flokkarnir ekki getað
lagt fram eðlileg gögn um hvern
ig ástatL væri í þjóðarbúinu.
Hitt frumvarpið sem Halldór E-
Sigurðsson talaði fyrir, fjallar um
að fram skuli fara ítarleg rann-
sókn á framtölum 10% allra fram
talsskyldra aðila. Sagði framsögu
maður að nú væri starfandi milli-
þinganefnd um að koma hér á
staðgreiðslukerfi skatta, en á eft
ir yrði að taka skatta og útsvars
lögin til endurskoðunar. Lagði
ræðumaður áherzlu á, að málin
yrðu gerð einfaldari og í því sam
bandi að sveitarfélögin hefðu
tekjuskatta en íramlag ríkissjóðs
til jöfnunarsjóðs af söluskatti og
aðflutningsgjöldum féllu niður. —
Með því að taka upp þessa að-
ferð, að rannsaka 10% af fram-
tölum allra framtalsskyldra að-
ila, mundi verul. draga úr kostn-
aði við endurskoðun á skattafram
tölum, og jafnframt myndi hætt
öllum óþarfa og þýðingarlausum
bréfaskriftum. Vinna við athugun
á framtölum yrði þannig miklu
einfaldari og öruggai'i.
Fjármálaráðherra Magnús Jóns
son, tók til máls og kvaðst ekki
reiðubúinn að taka afstöðu til
málsins.
Báðum frumvörpunum var vís-
að til fjárhagsnefndar og annarrar
umræðu.
F.H. — VALUR
frá stærra tapi. Gunnsteinn og Sig
urður Dagsson sýndu ágæt tilþrif
á köflum en þá er líka allt upp-
talið.
Um FH er það að segja, að
liðið er mjög sannfærandi þessa
dagana. Bræðurnir Geir og Örn
Hallsteinssynir bera liðið uppi
ásamt Hjalta í markinu. En þó
að þessir leik-menn séu áberandi
beztir, er vart hægt að tala um
veika hlekki í liðinu. Til að
mynda er mikill styrkur af Einari
Sigurðssyni og Birgi Björnssyni
í vörninni. Mörk FH skoruðu:
Geir 8 (1 úr víti), Örn 5 (2 úr
vítum) ,Páll 2, Auðunn, Birgir og
Árni 1 hver. Mörk Vals skoruðu:
Gunnsteinn 4 (1 úr víti), Her-
mann og Bergur 3 hvor (íhvor um
sig skoraði 1 úr vítakasti), Sigurð
ur Dagsson og Ólafur 2 hvor, Jón
_________________________________________________________________n
Á. og Bjarni 1 hvor. auglýsingu er talið að Samvinnu
Dómarar voru Karl Jóha-nnsson skólinn hafi hafizt 2. desember
og Jón Friðsteinsson og dæmdu en Benedikt Gíslason frá Hofteigi'
sérstaklega vel. Þetta er einhver sem var meðal fyrstu nemenda
bezti „dómara-dúett“, sem sést skólans, telur það alveg öruggt,
hefur í Laugardalshöllinni eftir É að skólinn hafi hafizt 3. des.
að tveggja dómara kerfið var tek-
ið upp.
SAMVINNUSKÓLINN
Framhald af bls. 1
boðuð var stofnun skólans.
Skólinn var sem kunnugt er, til
húsa í Reykjavík, en haustið 1955
var skólinn settur í fyrsta sinn í
Bifröst.
Þá ræddi skólastjórinn, séra
Guðmundur Sveinsson, við þetta
tækifæri, um, hvernig auka mætti
verzlunarmenntunina í landinu,
því eðlilegt væri að á næstu ár-
um yrði fleiri gefinn kostur á
þessari menntun. Kvaðst skóla-
stjóriim telja að á næstu árum
mundi um 30% vinnufærra manna
stunda viðskipta- og þjónustustörf
hér á landi, og miðar þá sJcóla-
stjórinn við áætlanir Dana í þessu
efni, sem telja að árið 1970 stundi
35% vinnandi manna viðskipta- og
þjónustustörf. Ræddi Guðmundur
um þær leiðir sem hugsanlegar
væru til að efla verzlunarmennt-
unina hér á landi, en eins og er
má segja að aðeins sé til milli-
stig verzlunarmenntunar, ekkert
annað lægra og ekkert annað
!hærra, fyrr en komið væri að
; viðskiptadeild Háskólans.
j Þá ræddi skólastjórinn um efl
ingu Bifrastar sem menningarmið
' stöðvar samvinnumanna, og þá
drauma staðarmanna, að koma
upp bókasafni samvinnumanna og
rannsóknarstofnun. Jafnframt að
í Bifröst yrði félagsmálaskóli sam
vinnuhreyfingarinnar fyrir starfs-
menn, trúnaðarmenn og félags-
menn samvinnufélaganna, og þá
líka að einhverju leyti í samráði
við verkalýðshreyfinguna. Enn-
fremur var rætt um þá hugmynd,
sem fram hefur komið, að koma
á stofn einskonar þjóðgarði sam-
vinnumanna í Bifröst, og yrði þá
stór stæði í kringum skólann, sem
hefur upp á fjölbreytt náttúru-
fyrirbrigði að bjóða, friðað og í
þessum þjóðgarði yrði menningar
miðstöð samvinnumanna.
í undii-búningi er ráðstefna um
skólamál á vcgum Samvinnuskól-
ans og yrði þá verzlunarmenntun
tekin fyrir. Verkefni ráðstefnunn
ar munu verða í þrem höfuðat-
riðum: 1. Verzlunarmenntun á ís-
landi í dag; 2. Verzlunarmenntun
f nágrannalöndum okkar, Norður
löndunum og Bretlandi; 3. Fram-
haldsmenntun verzlunarmanna. —
Verður ráðstefna þessi haldin að
öllum líkindum eftir áramótin.
Þess má geta, að samkvæmt
HAUKAR — f.R.
því að flestir liðsmanna hafa leik.
ið með meistaraflokki í mörg ár.
Miklu fremur verður að álíta, að
ÍR-piltana vanti keppnishörku á
þýðingarmiklum augnablikum.
Ágiúst Svavarsson er mjög efnileg
ur leikmaður, sem liðið þarf að
nýta betur. Vilhjálmur Sigurgeirs
son átti góðan leik og skoraði 7,
mörk, þar af 3 út vítum. Annars
skoiruðu þessir fyrir ÍR: Ágúst,‘
Þórarinn og Ásgeir 3 mörk hver,.
Jón Sigurjónsson, Gunnar og Jó-
hannes 1 mark hver.
Dómarar voru Björn Kristjáns-
son og Valur Benediktsson.
— alf.
KÖRFUBOLTI
tilraunum, sem bæði liðin fengu,
voru aðeins 16 nýtt og aðeins einn >
leikmaður var með 100% víta-
hittni, Hjörtur Hansson, sem fékk
6 skot og hitti úr þeim öllum.;
Liðin: KR-ingar voru betri aðil,
inn í leik þessum en verða samt ‘
að taka á hontim stóra sínum ef'
þeir ætla að gera sér vonir um
sigur gegn ÍR í úrslitaleiknum í;
mótinu. Kolbeinn 24 stig og Hjört
ur 18 stig voru skárstu menn KR
ásamt vinstrihandar manninum'
Ágiisti Svavarssyni.
Ármenningar sýndu allt annan
leik nú en á móti ÍR um síðustu
helgi. Beztur Ármenninga var 2.'
flokks pilturinn Jón Sigurðsson.
og var hann langbezti maður vall1
arins. Ennfremur sýndi Birgir góð
an leik. Stigahæstir Jón 18 og'
Birgir 13 stig.
Dómarar voru Rafn Haraldsson
og Sigmar Karlsson og dæmdu vel. ’
ÍR—ÍS
Baráttan milli f_R og ÍS var
mjög ójöfn, því ÍR-ingar voru
miklu betri og því varð leikurinn
aldrei spennandi né skemmtilegur
á að horfa, því yfirburðir ÍR-inga -
voru miklir í vörn, sókn og vel-;
útfærðu spili. ÍR-ingar voru sann
færandi í þessum leik og ættu að ■
hafa góða möguleika á Reykja-;
víkurmeistaratitli 1968. Vítihittni
í leik þessum var mun betri en í
leik KR og Ármanns 24 skot
fengu liðin samtals í þessum leik ’
og 13 nýtt. Stigahæstir ÍR-inga.
voru Agnar 22, Þorsteinn 18 og;
Birgir 9. Stigahæstir stúdenta.
voru Bjarni S. 9 stig, Ólafur og
Jónas 8 hvor. Leikinn dæmdu þeir
Kristinn Stefánsson og Snorri Þor •
valdsson og komust mjög vel frá
leiknum. — hmar.
©AUOLÝSINGASTOFAN
i STRIÐI Sveinn Sæmundsson
OG STÓRSJÓUM
rsýjar frásagnir unri íslenzka sjómenn
á friðar- og sfríðstímum
f þessari bók er sagt frá baráttu íslenzkra sjómanna við hafíð
og hin eyðandi öfl heimsstyrjaldarinnar síðari. Frá miskunnar-
leysi hernaðarins á hafinu og hvernig sakiausum mönnum var
haldið í fangelsi og misþyrmt af erlendum hermönnum svo að
segja I hjarta höluðborgarinnar.

'

'