Tíminn - 01.05.1969, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR 1. MAÍ 1969.
TIMINN
19
Iðja relð á vaðið með skæruhernað í þessari baráttu, og stöðvaði m. a. vinnu í Kassagerð Reykjavíkur, en myndin er úr einum vinnusal Kassagerðarinnar.
Guðjón Sigurðsson, formaður Iðju, félags verksmiðjufólks í Reykjavík:

Guðjón Sigurðsson
KSÖa, flél'aig vteatomiðjuiBóillks í
Reylkrjaivífc, hefuir fysrsit oig mest
oíði® tfjytriir bar>Simiu á börku at-
vionurefcenidia í .niúveraedi fcjiara
dieiOju, oig það þó að iðmverfca
fóttlk sé með allra tetajulœigistu
sbéittum þjóðiféiltagsiinis.
Altvininiuirefcemidiuir bafa þanmdig
vilknlð með ósvífni og hiörfeu a@
þeim, er sízt skyiidi, en öninuir
verfc'alýðisféiliög og Ailþýðuisam-
bairaddð, batfla veitt Iðju niokfcuirm
fj'árfhiagisl'agam stuðnimig síðushu
diaga.
Bttaðdð átitd í fyiTadtaig spjiaOl
við Guðjión Siguaðsson, foir-
m'aoin Iðju, um félagilð, aibvLnnu
þrióuniinia hijá félagismiöininum oig
bjairiamálliin í dag.
— Iðja er með ymgmi verlba
lýðsfé'lögum, er það ekíki?
— Féliagið er stofeað áxið
1934, oig meðai stiofinenidia vo-ru
Bjönn- Bjiairnasoin, Jón Siguiðs-
son, núvenam'dd form'aðuir Sjó-
miainniatfél'agsimis, og Siigungeiir
Knúd'sen.
Félagið befiui’ síðam þnóazt
með iðn'aðinum í höfuðborginind
og fétt'agismiönnum fjölgað eftir
því sem iðniaðuriinn beflur wax-
ið.
Rjuinóttlfúr 'beitlimin Pétunsson
var fymstd fonmiaðU'r félagsins,
en síðao tófc Bjönn Bjiarnasoo
við og hefiur hamm lemigst ver
ið formaður þ-eisis. Pétuc Lánus
son vair formaður í eitt ár. en
Björm tófc síðan aftur vi'ð for
mienmsku'nad og gegnidi henmd
bar töi ég vairð fonmaður árið
1957.
— Hivent er féttugissvæðiS
núna?
— Félagssvæði Iðju er
Reykjaivík og svo nágneninið.
þ. e. SeltjaDmarnes, Kópavagur,
Mosfiellshneppur og Kjósanhnepp
Verkbann iðnrekenda
þjappaði verkalýðs-
hreyfingunni saman
ur aiivag upp í Hvattlfljörð. Er
þetba sama lanidsvæði og féllags
svæði Dagsbrúmar fyrir al-
rnienma verfcaimienn.
Félagsmönnum fækkar
vegna samdráttar
— Hwiað enu fiéliagismienin maing
ir?
— Þeir enu núna uim 1550
tattisiimis. Það er mikdl fæklbun
fná því sem félaigismeimn vonu
ffleistiir. Það var 1964, en þá
voru þetir 2.300 battisdmis.Fná þesis
um tírna befur samdnátturimn í
iðniaðdmum orðið það imiilkiflH, að
iðimvenk'afióttlkdmu hefur fæfldkað
sem þessu nemur.
Þáð Mgigur í því, að atvdmnu
fyrirtæfcjuinum hefiur fættdkað
hér í borgánm., og að moklkinu
ieyti fflutzt út á iamid. Það er
auðvelt að nefoia dæmi um það.
Þess er sfcemmist að minoast,
að sfcóvenksmiðjain fór „fljúg
anidi“ auistur á EgilLsistaði. Og
ffluitt h-efur verið v-enksmáðja
norður á S'auðárflarófc svo áð
diæmi séu tefltin.
Þetba er í sjáfllfu sér óeðli
iegt, því auigljó'st er, að ef efcflti
er hægt að relka þessi fyrirtæki
hér í Reyfcjavík, b4 er edtiki
hægt að neka þau úti á landi
— það gerir fttiutninigskostnaður
imn sem bæti'st ofam á anmiam
rekstnambostnað.
En mesta afhroð h-eflur þó
verið 1 fiataiðmaðinium, þegar
iinmifttutnkiiguri'nin var sem hömlu
lausastur, og á þa-ð hvað miest
an þátt í samdrættimum.
Fjölþætt iðnaðar-
framieiðsla
— Þótt fllest stairtfisfiólfc sé í
fláedmiuim greimum, er þáð efcki
mj'ög fjöfllbmeyttar íðm-aður sem
IðjulflóflJk vinmur við?
— Jú viissufliega. Ok'kar fóttlk
viininiuir við kemisikam iðnáð, mat
væflaiðmað mangis ho-niar, svo
sem kexiðna-ð, náðiuinsuðuiiðin'að,
pyflisuiger'ð og kjötvinnslu, sæl
gætis.ðn-að, miáJmiðimáð miangs
konar einnig, sivo sem ofi-na-
smiðju, bttioiklkismiðijur, diósaiverlk
smiðjur og véttiavenbsmiðj'ur.
Eiimnnig vdmmur ofldkar fóllk við
þjónuistuiðimað ýmnsikianiar, svo
sem þvottaihiús og efinail'auigar.
Við enum í pappirsiðnaði —
þ. e. umbúðia-verksmiðju-rniar
firaagu —, fataiðmað svo sem
uilfliairveirlksmiðjur, sútuna'nverfc-
smflðjur, prjámasibo-fiur, töslku-
gerð'ir og le'ðumiðin'áð. Þessi
upptailimimg gefiur noifldkma hug
mymid um hvensu fj'öl-
bneytilLeg finaimleiðslan, sem oldk
ar fióllk vimmur váð, er í raun
iirani.
— Hvaða iðimgrieim vedtir
ffl'esitu Iðjuiflóllki atvdmnu?
— Það -er fiataiðimáðurimn, þóbt
þann bafii dregist þetta samiam
Og það kamiur til af því m. a.
að í IÖju eru 75% féHaigamma
floonur, sem viimna lamgsamlega
mest í fiataiðimaði -ails komair.
Rekstrarfjárskortur aðal-
vandi iðnaðarins
— Þú hefuir mefmt samdrátt
inn í iðraaðiinum, en hvað með
atvimnuleysissikráimkiiguma í vet
ur, var mikilð af ykflcar fólflti
á slkná?
— Já, það fór yfir 100 miamms
hjá ofldkur þegar mest var. Og
emn í dag enu mn 40—50 Iðju-
flélagar skráðir atvimmiuilauisdr.
í þessu sambamdi er mifltíð
vainidamál með efl'dra fólfldð. eims
og hijá ýmsuim öðrum st-éttam.
Þessu fióllld var sagt upp fyrst,
strax þegar atvinmam fiór að
Skenðast að náði, og kemst ekiki
í atvinmu. Samt er það svo, að
iðmáðurimn er eirni atvinmuveigur
imm sem gæti telltið við fólM
með skorta sbamfiso'rfkú. Em eins
og búið befiur verið að homum
imeð netetnanfié — en nefcstrar
fjiársborbur hetfiur eimibum háð
iðmaðimum — þá sé ég ekki
að hanm -edigii sér uppneismar vou
í bnáð, nerna eátthvað stór
kostl'egt komi þar tiL Og á ég
þá við iðnaöiinin hér í Reykja
víflc, en ofldkur virðist sem iðn
aðarfyrirtæfld anmars staðar á
lamidinu geiti aflltaf fengið pem-
imiga.
— Teiur þú, að reykvísk iða
fyrirtæflti vea'ði þar afliveg út-
umidanj?
— Já, þáð fer efldká á milli
miália að þarma er másmuin'að. Ég
tek sem dæmi um það, að fyrstu
peninigamir, sem flóru í remstr
amfjánfyrirgreiðsilu í þessum at-
viianumáliaaðgerðum, fóru tdl
fiyriirtæfcj'a utan Reyfcjaivíflcur.
Iðnrefcendur hér í höfiuðbong
imini haifla, að því er ég tefl, orð
ið, og viflijað. st-anda við símar
sflöUíldbimdingar. en úti á Lamdi
er fjárm-agminu mobað í fyrir
tæflci að því er virðisit, og þáð
lamgt fram yffir sikymsamlega
greiðslumöguileilba þeirra fyrir
tækj-a. Þetta er auðvitað ófært.
— En vim-na samtök iðnrek
endia ekkert að þvi að bneyta
þessu?
— Iðraneikiendur hafia veiið
mjög lirair i þvi efnd. Þeir
haífa, finmst miér, verið með
alfllt of lima flo-rystu mdðað við
ftorysta ammiamna aibvimmuvega.
E'kiki veit óg hivort á að kenma
þetba pnúðmiemasfcu og-
hæv-emsku eða aumiimgj'asbap, en
þeir hafia efeflti venið kröfulharð
ir, það er ábyggidegt, — það
er að segja eikiki n-ema gaigm-
wart iðinjverlcatiálcinu að hafa
kaupið nógu lágt.
Nú en eims og í öttllium sitétt
um þá á þ-etta elkflti við um affla
ilðmrefcandur. í þeimrd stétt eru
miamgir prýðdismenm, og það hef
ur í rauni-mnd ‘verið áteaffliega gott
samstiamf tii þessa millli Iðju
og Féttaigs ísi. iðmrekerada. Þetta
verbbanin, sem þeir bafa raú
sett á okflciur. getur því h-aft
óflyrirsjáaniegar afleiðimigar fýr
ir samisfltiptd féttagamma í fbam-
tíðimini.
\
Verkbannið þjappar verka-
lýðshreyfingunni þétt
saman
— Kom það y'kflcur mjög á
óvamt, a-ð iðnrefcenidur sflcyldu
grípa til v-emkbanns vegna verík
flalls ykbar hjá umbúðafyrir-
tækjumuim tvenmur?
— Við gerðum okkur að sjálf
sö-gðu greirn fyrir því, að þetita
var m-ö'guileiflci. em oifekur d-att
eflticd í tag samt, að þeir mymdu
nota hamn. Eflcfld oama vegmia
þess, að toklkiur famrast eflcfki tiQ-
efnii til þess, beldur eunmiig hitt,
að þeitta vemkbane
verkalýðshmeyfinigunmi
saman. Þetta hafði því alveg
öfluig áhrif við það sem atvimmu
nek-endur hafa ætlazt til. Vemk
þammið bemtá vemkattýðshreyfimg
uraa uipp. og bafi verið eimihver
ágredinimigur um sbefinu áður, þá
brúáðist það bil gjömsamlega
vdð þessar aðgerðir iðnrefeenda.
Þetta verfcbann kom ofldbuc
Framhald ð bls. 22