Tíminn - 05.07.1969, Qupperneq 7

LAUGARDAGUR 5. Júlí 1969.
TIMINN
7
Útgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKIJRINN
Framkvœmdastjórl: Kristjáii Benediktsson. Ritstjórar: Póraitni)
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og Indriði
G. Þorsteinsson FulltrTji ritstjórnar: Tómas Karlsson. Anglýs-
ingastjóri: Steimgrimur Gíslason. Ritstj ómiarsVuifstofuT í fíddu-
húsánu, símar 18300—18306. Skrií.stofur BanfctKcr.Tti 7. —
Afgreiíislusimi- 12323. Augiýsingasimi: 19523 Agrar skrifstofur
sími 18300. ÁskriPtargjald kr 160.00 á tnÓPuOi, bunanland^ —
í Lausasölu kr. 10,00 einL — Prentsmiðjau Edda hi
Nýting sjávaraflans
I grein, sem Jóhannes Nordal Seðlabankastjóri. rtt-
aði fyrir nokkru í Fjánnálatíðindi, kemst hann a3 þeini
niðurstöðu, að til þess að við getum búið við svipuð
Iífskjör og nágrannaþjóðir okkar þurfi útílutningstekjur
þjóðarinnar að aukast um a.m.k. 10% á ári lánnfremur
telur hann, að tekjurýrnun þjóðarinnar sé „varanleg"
en ekki tímabundin sveifla, eins og áður hafði verið
haldið, vegna þess að við getum ekki vænzt verulegrar
aflaaukningar á næstu árum.
í þessu sambandi má ekki einblina um of á aflamagn-
ið og gleyma gæðunum. Þótt við lítum á sjávar
útveginn einan er áreiðanlega unnt að auka verðmæti
útflutningsins um 10% á ári, ef okkur tekst, með mark-
vissum aðgerðum að auka verðmæti hverrar útflutnings-
einingar samfara betri nýtingu þess fjármagns, sem nú
þegar er bundið í fiskiskipum og fiskvinnslustöðvum.
1 ágætri grein, sem Eyjólfur tsfeld Eyjólfsson, fram-
kvæmdastjóri S.H. ritar í tímaritið Frost fyrir nokkru,
sýnir hann fjam á að við eigum gífurlega möguleika
ónotaða á þessu sviði. Hann bendir á, að stór hluti þess
„bolfisks" sem við flytjum á hagstæðasta markaðinn,
Bandaríkjamarkað, sé flutt út sem hálfunnin vara í formi
fiskblokka. Um þetta segir hann m.a.?
„Það er ekkj aðeins að í þessa framleiðslu sé lðgð
tiltölulega lítil vinna hér heima, þar sem nánast er um
að ræða útflutning hálfunninnar vöru, heldur er hún
miklu háðari þeim verðsveiflum, sem verða á mörkuðun
um á hverjum tíma, en sú vara, sem hér er fuHframleidd
tfl sölu beint til neytenda. þ.e. svokallaðar neytenda-
pakkningar. Þetta stafar af því að margar þjóðir bjóða
fiskblokkir i mjög bre\tílegu magni á markaðinn, og
hefur okkar fiskblokk h'tið upp á að bjóða umfram aðra
þannig að hún verður að sæta þvi verði, sem ríkir á
markaðinum á hverjmn tíma. Hins vegar hafa okkar
neytendapakkningar, sem eru fullunnar hér heima undir
okkar vörumerkjum, sKapað sér aðstöðu og mun hærra
verð en almennt gildir fyrir tílsvarandi vöra annarra
þjóða. Til samanburðar á verðsveifluro fiskblokka og
neytendapakkninga má nefna, að á rúmu ári eða frá
haustmánuðum 1965 fram í ársbyrjun 1967 lækkar þorsk
blokk um 30% á markaðinum, en á sama tíma lækka
okkar neytendapakkningar ekki nema um 10%. Á síðasta
ári lækkaði þorskblokk um 15—20% er verð pakkning-
anna hélzt óbreytt og hefur selt magn þó aukizt umo
60% Þrátt fyrir þetta verða rúmlega % hlutar þorsk-
frystingarinnar í formi blofcka á s.l. ári en aðeins tæpur
þriðjungur f neytendapakkningum, þótt þær skili þriðj-
ungi hærra útflutningsverði. Ef hægt væri að snúa
þessum hlutföllum við þannig að við framleiddum %
hluta í neytendapakkningar en V3 hluta í blokkir, þá
hækkar útflutningsverðmæti þessarar vöru um 215
milljónir á núverandi gengi"
Síðan bendir hann á að á sama hátt mætti auka verð-
mæti ýsunnar um 70 miUjónir og ef bætt yrði vinnsla
karfa fjnir Bandaríkjamarkað mætti auka verðmæti hans
um 75 milljónir á ári Síðan segir hann, að megin ástæð-
an fyrir hinni miklu blokkframleiðshi sé léleg gæði
hráefnisins Þetta má laga með samstilltn átaki og þar
á ríkisvaldið að hafa forystu með hver.c konar ráðum
Því miður eru víst harla Ut.lar líkur á þvf meðan nú-
verandi ríkisstjórn situr að völdum og þvf gæti spádóm
ur Jóhannesar Nordals staðizt míðað ri? nhrevtt handa
hófsstiómarfar og þá efnahagsstefnu. sem hann sjálfu'
aðhvllist. T.K
SVEN ÖSTE:
Samningar um takmorkun kjarn-
orkuvígbúnaöar þola enga bið
Framfarir annars aðilans í kjarnorkuvígbúnaði knýja hinn til nýrra
átaka og úr því verður djöfuilegur vítahringur, sem rjúfa verður með
einhverjum ráðum.
KOMIÐ er greáafletga ! tjós,
aið fioawáðafnemn í PenitBigoo
hafia um miawgina áwa skxsið liált-
13 vintua að smípj þessia vwprus,
og eáimmtt mie3 þeiun hætiti, að
því er stjórniaramidstaiðatn fiull-
yrðir, afð það Miaiuit a® vailida
óiviisso og verullegiuan u©g í
Soivéfbrfikaiumiim o® hiefiuir neytlt
viadldlhiaifiainm þair >tU þess að
reyma aS fcoma á ABM-toerfi og
lonýjla finam smáKSi rússnesiks
M3RV.
Þetite rú.5smestoa fiHKV eir
atfilmieste eldfiliaiug Sovétmamma,
SS-9, seœ búáo esr þremur
Itífflitnmikiu'sprenigjiuim, og swo
umdarliega váM tál ,aið þa!3 er
eimimltt tiiiivieira þessa vopna,
sem Miellviin Laáird vamaintniáiliar
ráðherwa, beaidáir á sem höfuð-
sönimm þess alð tooima þurfi upp
AJBM-toewfii f BandairÆfcjumiuim.
Em ðð álilbi stj'örmiairainidstöðuinii-
aa- í Bamid'aiiiílfcjtiiniuim miá eámoa
hieUart líta á viðOeiitmá Rússa setn
„svar" við thiaiumiuim Banda-
rSfcjiaimainiTia táfl að soiíða .MIRV.
Tatemenn st.jónrnairainidsitöðuiiin
ai' f BaiidanCfcjiuinam fuliyrðia.
óttfci, sem eáur atf sér anmam dtta,
svair seim leððiiir bffl amdsvaaa og
griuaruir, sem vetar oýjam gTain
— valdá þeton dðöfiuiIDiegia víta-
hmiintg, sem rjúáH vedði mieð
edmlhimflter ráBium.
BANDARIKJAMENN
um miofcbuirt sfcelB geri tilraum
k tmeð MIRV ó Kyrraíhafimiu,
og Sovétmiemin gera tfflmarjmiir
irueB áld'flaug sfna á saima svæði
aB þvi er talsmieimi Pemitagoo
segjja. Nýjasta bamdartófca efltí-
fiteugám er Mimuteimam 111,
búám þremuir fcjannerkiuspi-enjgj
om, som hver uim sig teflst 0,2
miegaitiomin aB styirtoflieálka og
eága aB ge»a bæfit siibt sfcotmairto
ið hivflT atf mátoálflá tnátevæimmi.
EILd.'Staiuigi® Poseídom er ammaB
nýttt vopm og 4 hiÚE að geta
kioimnð f staðinm fyrir Pöl-aris-
eidifiliaaiigar fcatfbátamma. Eúa á
aB bena hwwtoá meira né mámma
em .liióirtiáiÐ fcjamnioirfauspirengjur.
sean hver um sáig er að styrk-
leólfca á borB váð sprerugjrjna.
sean vairpa® var á Hirosh'ima
Bamdairííkjaimen'n haifia, að þvl
er þeto- sóiáflfir segja, náð mitoilu
lemgTO em Riússar á þeæu sváðt
Þeár segj'a, að rússniesifca MTRV
sé i raum og vemu efldfai aminaB
eo MRV. swo að hafldið sé
átfrerri sfcaimnstöfumarse'ðiuu.
Etotoá sé uimt alð málða spremgj-
utaium iwern um slg, hefldiuir
direiöst þæo ótiltelfaiB 1
niámiumda vlB stootmairáoiB
SÝNELEGA eir þaifi eimmfig
aí fcæíkmáilegum ástæðrjnn að
dieiteti smýst sro mjög urn
MtRV Meðar, svo hagar ui, að
sérlhwii eldfilamig, serr diregur
mtlffi heáimsálifia. bfei aðeins eámia
k.j annorkusprfeniicii. oiá hugsa
séir finæðií)<*i»’nni mögui'eilk* á
saiminánu'vnTi i'iuirvefldamin'a urn
DalfcmAriViiT, '-‘riiinaðai' a.n pess
Forsetinij og vamar málaráðherrann
aS5 efitMát ó staðmum fcomá tfl.
FaHymt er, að mjésmiaiiiniefctiinn-
ir getá tetoiB stoýmair og greáml-
legar mymdáir atf hilutum, seo
etoifai emu stænrn en sámiasfcrá,
og með aðstoð þeÍTira geta bæðá
BímdiairífcjameniD og Rússair
gert sér niofctouiriD vegin
SfÐARI GREIN
gmein fiyrár, hve margair elid-
flteugar andsfcæðlngairinm ð f
oáðumgröfnium áfcotlbyirgjium. —
iðionniH er heegá að viifca m eð
noklkiuinrj vfissu um töluna a toatf
jiitaelidflarj.gruirn anidisitæ'ðáagsiins
með þvá a® fiýigjast með þvi,
hive mömgum kafbátuim bamm
hieypár atf sfcoklkiiiniuim og hefiir
á að gkáxw bverju simmi.
Em hivaB gerifrt sivo þegar
efldfflautgair. sem statáB eir atf
tamdi, etru fiamnar að bera mairg
air spremgjur, hivaB þáx þegair
MIRV ar orðið a® veruieilka
i alkvöru? bað gietuir enginm
genfiímötbuir till n.i'óisna uipip-
!ýíJi, Þegar svo ar kiomiB. hopf
iir ailát öðnu vási váð en áður
um saimllcoimuiliag uim tafcmörk-
un á vígbúnaiði ofuirveild'ainua
og áfcvieðna töliu fcjamortou-
spremigj'a. sem þam hafi á reið
um hfmtíiuim bifl þess að fcryggja
iatflnivaagið. Þá stoaipasl aáigfer
teiga nV viðbntrtf. 1 hoTm efmuim.
ÞEGAR IVTIRV eir kiorrmð tii)
Sógumnow og enigimn gfetuir ftram
ar hatft efhirliit með ÚT l'otftí.
hn»- mrtrjJiaim fcj amrM írfc" i«Dren.íj
WW' »AVWWi I IW
um amdistæðimguirinn reeWur
ytfiir, verður alflt saimtoomulteig
að byggjast á beámu etftáirfliti
og þeim trygigámgaun, sem það
veitir Emginm muo Leyfa sér
að gera ráð fyrir. aið Sovétrílkám
fallist á samtoomiuiaig um fcalk-
martoaiða ed'gm fcjaimortou-
sprenigjia, sem tryggð sé með
beimu etffcirfláifi á staðnuim, eða
með öðrrjim orðum rétfci tQ
þess að kammia hvert einasta
nieðain fjarðarbyrgi og hverjia
eimusfcu kjaimoaltousipriein,gju.
Fáir murj/u meiira að segja trúa,
að R dindarikja'menm verði fúsár
■jj’ að opna stöðvar símiar fyrir
smuðraindá efltirliitsimöninuin,
sem búmár eru hivens konar
tæifcjum allt nlður 1 sfcrúfjiáim.
Af þessum ástæðum toretfj-
ast amdstæðámigao rífcisitjóirnar
Náxons að hú-n ieggi tóflmimir
með MTRV a hiilllluina og reyni
aiö ffi Sovétemenm tifl að fiallast
á að fiara eims að. og íeggja
teifafiramít til, að samifcofmulags
umflieátfanir um atfvopmum hefj-
iw þegar f sitað
Að baltei þesisum ástoorunum
lieymiisi vamftrú á vállja rílkis-
stjiórniaii Nixoms táá þass að
reyma 1 alvöru að koma sam-
fcomiufl'aigi á Fuiláyrði-ti.gar röcis-
stjórnarinm'ait um að húm hatfi
sfijragið upr á bvi váð Sovét-
menm að hefjia saimfcoimuflaigs
umsleiitnmiÍT uim atfvopmium þegar
á þessu SMimin. eru remgdiar.
Efinn er sprohticnm aí ótta um,
aó ráðaTnen>n í Penitiagom og
ÉorsetÍTiin tVsfc, ekitei f raum og
'wsru að koma á „jialfinlvælgá,' en
”iflji þeas f stað tryggja ytfir-
huirði ftsndairíflríaimairuna