Morgunblaðið - 24.07.2003, Síða 1

24. júlí 2003
Þorskeldi í kví Keikós, nýr bátur til
Keflavíkur, endurbætur í sjávarútvegi
Rússa og arðbær reyking á laxi
Landiðogmiðin
Sérblað um sjávarútveg
úrverinu
SALTAÐAR fiskafurðir eru eini
flokkur sjávarafurða, sem hefur
hækkað í verði í erlendri mynt á
þessu ári. Mælt í SDR hefur vísi-
tala saltaðra afurða í heild farið
úr 98,4 í 102,6 frá janúar til maí,
en í maí í fyrra var hún 91,4.
Mælt í íslenzkum krónum hefur
vísitalan lækkað úr 109,5 í 108,2.
Sé þorskurinn tekinn út úr var
verðvísitala hans 104 í maí, en
101,5 í janúar. Í maí 2002 var vísi-
talan hins vegar aðeins 94,4.
Verðhækkun frá maí 2002 til 2003
er því ríflega 10% í mælt í
SDR. Í íslenzkum krónum
hefur vísitalan hins vegar
lækkað úr 113 í janúar í
109,6 í maí.
„Það er ekki mikil eftir-
spurn eftir saltfiski um þessar
mundir. Markaðurinn er í jafn-
vægi og verð á saltfiski hefur
ekki lækkað eins og á öðrum fisk-
afurðum,“ segir Gunnar Örn
Kristjánsson, forstjóri SÍF.
„Sala á sjávarafurðum héðan
frá Íslandi hefur verið heldur ró-
leg að
undan-
förnu og eftir-
spurn frekar lítil
á helztu mörkuðum í
Evrópu. Það er alveg
ljóst að mikill þrýstingur
hefur verið á verðið á frystum
afurðum. Saltfiskurinn er eini
afurðaflokkurinn sem hefur
hækkað aðeins í verði á
þessu ári. Allir aðrir afurða-
flokkar, svo sem síld, sjófrystar
afurðir, landfrystar og rækja,
hafa lækkað í verði í erlendri
mynt.
Það er líka ljóst að framleiðsla
á saltfiski er mun minni nú en í
fyrra. Það er hins vegar spurn-
ingin hvaða áhrif 30.000 tonna við-
bót á þorskkvótann kunni að hafa
á ráðstöfun aflans, hvort hún
muni leiða til aukinnar framleiðslu
á saltfiski. Það er alveg ljóst að
ekki er hægt að setja saman sem
merki milli kvótaaukingarinnar og
útflutningsverðmæta sjávaraf-
urða, ætli menn sér að miða við
verð eins og það var hæst.
Raunveruleikinn er ekki þannig.
Við sjáum það á ýsunni, þegar
kvótinn var aukinn á miðju fisk-
veiðiári. Þá jókst framboð veru-
lega og verðið lækkaði,“ segir
Gunnar Örn Kristjánsson.
Verð á saltfiski hefur hækkað á árinu
NÝVERIÐ ákvað stjórn norska rannsóknar-
ráðsins að styrkja verkefnið „Accelerated
intensive production of juvenile halibut: the
impact of environmental regulation and water
quality“ (Aukin framleiðsla í matfiskeldi lúðu:
áhrif umhverfisþátta og vatnsgæða). Vísinda-
legur verkefnisstjóri verkefnisins, prófessor
Albert Kjartansson Imsland, starfar sem
rannsóknar- og þróunarstjóri fiskeldis hjá
norska ráðgjafafyrirtækinu Akvaplan-niva,
auk þess sem hann stýrir starfsemi fyrirtæk-
isins hérlendis.
Að sögn Alberts er hér um að ræða svokallað
notendastýrt verkefni þar sem vísindastofnan-
ir og fyrirtæki vinna saman að nýsköpun í fyr-
irtækjunum. Auk Akvaplan-niva taka Háskól-
inn í Bergen, norska Hafrannsóknastofnunin
og fiskeldisfyrirtækið Dønna Marine Holding
þátt í verkefninu. Norska fyrirtækið er stað-
sett rétt sunnan við Bodø og gera framleiðslu-
áætlanir ráð fyrir allt að 1.500 tonna fram-
leiðslu árið 2005.
Lúðan sem unnið verður með í verkefninu er
að miklum hluta seiði
frá Fiskeldi Eyja-
fjarðar, en nýverið var
gengið frá sölusamn-
ingum á milli Dønna
Marine Holding og
Fiskeldis Eyjafjarðar og
hafa nú þegar verið send um 50 þúsund
seiði til Dønna. Seiðin eru síðan alin áfram í
landeldisstöð fyrirtækisins þar til þau ná um
500 g stærð, en þá eru þau flutt í sjókvíar og al-
in áfram allt þar til þau ná sláturstærð.
Að sögn Alberts hefur seiðaframleiðsla
gengið nokkuð brösuglega í Noregi og því ver-
ið leitað til Fiskeldis Eyjafjarðar til að tryggja
stöðugt framboð af seiðum. „Ég held hins veg-
ar að innan fárra ára verði framleiðslan orðin
stöðugri og mun stærri í sniðum, en við erum
að sjá núna,“ segir Albert.
„Í okkar verkefni einbeitum við okkur að
því búa í haginn fyrir væntanlegt mat-
fiskeldi með því að rannsaka
hvernig við getum best stýrt
fyrstu stigum eldisins
þannig að hámarka megi
afraksturinn á síðari stig-
um. Í Noregi líkt og hérlendis
mun hluti eldisins eiga sér stað í land-
stöðvum og hér eru möguleikar á því að stýra
umhverfisaðstæðum allt aðrar og betri en þeg-
ar fiskurinn er kominn í kvíar. Við teljum að
með því að stýra hitastigi og nýta svokallaðar
kjörhitatröppur, ásamt því að ala fiskinn við
sérstakar ljósaðstæður megi auka vöxt um allt
að þriðjung jafnframt því sem komið verður í
veg fyrir ótímabæran kynþroska.“
Albert bendir á að reynsla úr eldi annarra
tegunda sýni að með því að skilgreina og nýta
kjöreldisaðstæður á seiða- og stórseiðastigi
megi ná fram umtalsverðri arðsemisaukningu í
matfiskeldinu. „Til að líkja eftir eldi í endur-
nýtingarkerfum munum við einnig rannsaka
hvernig lúðan bregst við mismunandi magni
súrefnis og ammoníaks í eldissjónum.“
Albert getur þess að niðurstöður verkefn-
isins verði opinberar og sé stefnt að því að gera
þær aðgengilegar um leið og þær séu fullunn-
ar. Þær ættu því að nýtast eldisfyrirtækjum
hérlendis að sama skapi og norskum fyrirtækj-
um. Hérlendis hefur lítið sem ekkert verið
unnið með lúðu í sjókvíum, en reynsla Norð-
manna sýnir að áframeldið mun, að öllum lík-
indum, verða að stórum hluta í sjókvíum.
Þekkingin á eldi í kvíum gæti, hins vegar, nýst
hérlendis þar sem finna má aðstæður við
strönd Íslands sambærilegar þeim sem finnast
á strönd Nordlands í Norður-Noregi.
Hlýtur 26 milljónir til rannsókna á
lúðu frá norska rannsóknarráðinu
VEGNA aflaleysis í Breiðafirði
hefur fjöldi handfærabáta, farið
frá Ólafsvík til Skagastrandar þar
sem á vísan er að róa. Góð afla-
brögð á Skagaströnd, upp í fimm
tonn á dag, freista trillusjómanna
til að leggja sjó undir kjöl og
halda á vit ævintýranna þar.
Þorgeir Árnason bílstjóri hefur
síðustu daga haft nóg að gera við
að fara með fjölda báta á bílum
sínum til Skagastrandar og var
hann einn daginn að fara með
þrjá báta norður.
Einn trillukarlinn sem spjallað
var við á bryggjunni í Ólafsvík, er
hann var að setja bát sinn á bíl,
sagði að það væri alveg steindautt
á færin í Breiðafirði og tómur
fíflaskapur að vera að eyða sínum
dýrmæta tíma í að róa, og væri
best í stöðunni að fara norður,
þar sem Breiðafjörðurinn hafi
verið eins og eyðimörk í sumar,
og hafi bátar verið að koma í land
með allt niður í sex fiska eftir
daginn.
Breiðafjörðurinn eins og eyðimörk
ALLT að 250
störf kváðu verða
lögð niður við sam-
einingu fiskvinnslu-
fyrirtækisins Huss-
mann & Hahn í
Cuxhaven og fyr-
irtækisins Pickenpack í Lüneburg í
Þýzkalandi, sem er í eigu Sam-
herja. Ákveðið hefur verið að sam-
eina fyrirtækin tvö í „Pickenpack
Hussmann & Hahn Seafood
GmbH“. Að sögn dagblaðsins Cux-
havener Nachrichten ríkir reiði
meðal starfsfólks yfir uppsögnum
sem tilkynntar voru hinn 14. júlí og
eiga að taka gildi um næstu mán-
aðamót.
Vinnustaðarstjórn Hussmann &
Hahn skýrði frá því að ferskfisk-
vinnsludeild fyrirtækisins yrði lok-
að 31. júlí. Rekstri hennar yrði síð-
ar að hluta til haldið áfram í nafni
fyrirtækisins Kutterfisch. Það muni
þó ekki taka yfir neina starfsmenn
Hussmann & Hahn.
Þá muni 100–120 starfsmönnum
Hussmann & Hahn til viðbótar
verða sagt upp. Skrifstofuhald
Hussmann & Hahn verði að mestu
fært til Lüneburg, þar sem skrif-
stofur Pickenpack eru fyrir. Í heild
muni 200–250 starfsmenn Huss-
mann & Hahn missa vinnuna við
þessar breytingar.
Reiði meðal starfs-
fólks Hussmann &
Hahn vegna uppsagna
KOLMUNNAVEIÐI hefur gengið
vel að undanförnu en fjögur skip
hafa landað rúmlega sex þúsund
tonnum það sem af er vikunni.
Kolmunnakvótinn er skv. út-
hlutun Fiskistofu frá 5. júlí sl.
547.000 tonn. Hinn 23. júlí voru kom-
in á land 277.528 tonn sem skiptast
þannig að tæpur fjórðungur aflans,
65.712 tonn, er úr erlendum skipum
en 211.815 tonn úr íslenskum skip-
um. Eftirstöðvar kvótans eru því
335.000 tonn. Faxi RE landaði 1.400
tonnum í Þorlákshöfn og Sighvatur
Bjarnason VE 1.097 tonnum í Vest-
mannaeyjum, báðir 21. júlí. Hólma-
borg SU landaði 2.250 tonnum sl.
þriðjudag hjá Eskju á Eskifirði og
Jón Kjartansson SU kom með 1.495
tonn í gær, miðvikudag, á sama stað.
Mest hefur borist af kolmunna til
Síldarvinnslunnar í Neskaupstað,
58.504 tonn, þá til Loðnuvinnslunnar
á Fáskrúðsfirði, 53.103 tonn, og
48.173 tonn voru komin á land hjá
Eskju á Eskifirði.
Samkvæmt upplýsingum frá Sam-
tökum fiskvinnslustöðva hafði verið
landað alls 154.891 tonni af loðnu í
fiskimjölsverksmiðjum að morgni
23. júlí. Þar af eru 58.068 tonn úr er-
lendum skipum. Heildarkvótinn er
362.345 tonn og eftirstöðvarnar
þ.a.l. um 265.520 tonn. Mestu hefur
verið landað hjá Síldarvinnslunni á
Siglufirði, 32.146 tonnum.
Góð kolmunnaveiði
síðustu dagana