Pressan - 29.03.1990, Side 24

"Z4
annars konar viðhorf
^ímrrítúcJagur 29. márs 1990
Erum við grímuklœdd?
„Kœra Jóna!
Sídustu ár hafa einhvern veginn
komiö mér úr jafnvœgi á sumum
sviöum og um leid styrkt mig á ödr-
um. Þá á ég sérstaklega vid upp-
götvanir mínar í sambandi vid fólk.
Ég legg nú ordid áherslu á ad sjá
hvaö er á bak vid daglega grímu
sem fólk setur gjarnan upp hvert
fyrir annad. Mér finnst þad í felu-
leik, allir vilja auk þess vera eins.
Það virðist vera fleira fólk til sem er
hrœtt, lokað og þorir ekki að segja
meiningu sína hvert við annað en
eðlilegt getur talist. Hvað veldur?
Sjálf hef ég gaman af ýmsu en veit
varla hvar möguleikar mínir eru
mestir. Hefur þú tillögu? Ég á lítinn
dreng sem mig langar að styðja á
réttan hátt og hjálpa til aö þroska
hœfileika sína. Hvernig heldur þú
að ég geti best stutt hann? Bestu
þakkir og fyrirgefðu árœðnina.
Dulnefni: Bryndís."
Kæra Bryndís!
Mikið ertu velviljuð í minn garð,
ég verð bara feimin og get ómögu-
lega birt hrósið. Ég þakka auk þess
mínum sæla fyrir að þú situr ekki
uppi með mig tuttugu og fjóra tíma
sólarhringsins, þá er hætt við að þú
fyndir fljótt að éger ekki fullkomin.
Við reynum nú í sameiningu að
finna hugsanlegar skýringar á
hvernig manngerð þú ert og leitum
skýringa í gegnum innsæi mitt og
skriftina þína.
Tímabil uppgötvana
gegnumlýst
Þér finnst viðhorf þín til fólks hafa
breyst í seinni tíð og er það mjög já-
kvætt, því þú ert greinilega að upp-
götva að ekki er allt sem sýnist í
þeim efnum. Innri maðurinn er
náttúrlega á bak við grímuna og
þegar hún hverfur er allra veðra
von, vertu viss. í þjóðfélaginu er
mikið um sjálfsblekkingar og gild-
ismat er reikulL Við leitum fyrst
inn á við þegar við sjáum fram á að
veraldarhyggja veitir ekki þá lífsfyll-
ingu og sálarró sem manninum er
nauðsynleg. Nú ert þú að nálgast
þrítugt og þess vegna að komast frá
tímabili í lífi okkar allra sem í raun
gefur frekar f’ata mynd af upplagi
okkar. Manngildi og hæfileikar innri
mannsins eru eins og í andlegri
spennitreyju. Astandið er eins og
laxveiðitúr sem lofar góðu, en geng-
ur ekki sem skyldi. Fáir fiskar og óá-
hugaverðir virðast vera allt í kring-
um okkur og við sjálf eins og krækl-
ingar andlega. Ef við lítum á lífið
eins og skólagöngu þá færumst við
á milli bekkja, en ef aðstæður okkar
eru flóknar getur verið erfitt að
njóta sín í nýjum bekk, þegar við sjá-
um ekki við okkur sjálfum. Þú talar
um að fólk sé hrætt og lokað á sjálfs
sín tilfinningar og verð ég óbeint að
taka undir þá skoðun þína. Þegar
lífsviðhorf okkar einkennast af ein-
hvers konar gervimennsku er ekki
von á góðu. Þú vilt reynast drengn-
um þínum vel og ekki vera of uppá-
þrengjandi sem foreldri. Eina leiðin
til þess er að þú kynnist sjálfri þér
ofan í kjölinn og reiknir hann jafn-
framt ekki út frá þér, heldur virðir
hann eins og hann er. Best er að
byggja upp sjálfstraust hans og gera
hann eins örugganog hægt er. Börn
þurfa kærleiksríkan aga og jafn-
framt ástúðlegt frelsi sem gerir
þau hæfari til að gera aðra ham-
ingjusama síðar á lífsleiðinni.
Skriftin skoduð
Nú, kæra Bryndís, reynum við í
sameiningu að kynnast hugsanleg-
um kostum þínum og göllum. Upp-
hafsstafir gefa til kynna, að þú sért
mjög leitandi, forvitin, óþolinmóð
og einlæg. Þetta gæti skýrt út hvers
vegna þú leitar skýringa á flestu
sem hendir þig og spyrð: Af hverju?
Innri stafir gefa vísbendingu um
að þú sért mjög hrein og bein og þol-
ir illa hræsni eða tilgerð. Þetta veld-
ur náttúrlega vangaveltum þínum
um feluleik fólks og þá framhlið sem
það vill skjóta sér á bak við, þegar
það þorir ekki að vera það sjálft.
Halli skriftarinnar gefur til
kynna, að þú sért mjög góður dans-
ari, töluvert fyrir föt og auk þess
glysgjörn. Einnig gefur þetta til
kynna, að þú þurfir að skera þig ei-
lítið úr til þess að njóta þín. Tölu-
stafir benda tii, að þú sért höfðingi
heim að sækja og eigir afar auðvelt
með að gera öðrum greiða. Efri
stilkir vísa til frumleika og sjálf-
stæðis í hugsun, auk þess gífurlegs
skaps sem þú ferð vitanlega pent
með, nema þegar þú missir þolin-
mæðina, þá getur þú átt til að vera
orðhákur. Neðri stilkir benda til,
að þú sért lagin við að fyllast sektar-
kennd af tiltölulega litlu tilefni,
þarna þarft þú að passa þig. Veldu
vini af kostgæfni en ekki af handa-
hófi. Bilið á milli orðanna gefur til
kynna, að þú getirfarið í hörkuvörn
ef óréttlæti er á ferðinni, jafnvel þó
það snerti ekki endilega þig sjálfa.
Þú endar orðin þannig, að þú gæt-
ir verið mjög tilfinningarík, jafnvel
haft næmt form- og fegurðarskyn.
Auk þess gætir þú verið töluvert
dreymin, jafnvel berdreymin.
Spássíur gefa til kynna næma
skynjun á lífið og tilveruna og að
þér sé í raun fátt óviðkomandi, einn-
ig ertu skapandi og handlagin, sem
gæti auðveldað þér að finna ævi-
starf. Skriftin er frekar smá sem
er oft vísbending um hæfileika til
þess að uppörva aðra, en aftur á
móti ertu ekki meir en svo trúuð á
eigið ágæti. Þetta er synd, því
punktar og kommur benda til, að
þú sért mjög skynsöm, jákvæð í
hugsun, stórtæk og það sé stutt í frá-
bæran húmor hjá þér, þetta gæti
nýst þér sem áhugamanneskju í
leiklist. Eins kemur fram, í komm-
unum sérstaklega, að þú ert föst á
þitt sem gæti reynst kveikja að af-
brýðisemi í ástamálum, sem sagt
þar ætti mótaðilinn ekki að taka
mikla „sénsa“ og alls ekki ögra þér
að ástæðulausu. Hann væri ekki öf-
undsverður ef þér mislíkaði fram-
koma hans. En á móti má líka sjá, að
þú ert rómantísk. Eða eins og
óákveðna húsmóðirin sagði undr-
andi þegar hún tók skynsamlegar
ákvarðanir fimm daga í röð. „Elsk-
urnar mínar, ef við bœtum inn í
heimilisbókhaldið einni peysu af og
til er eins og allt verði auðveldara,
og sjálfstraustiö alls ekki sveitó."
Gangi þér allt í haginn, kæra
Bryndís. MegL Guð vera þér styrkur
og leiðbeinandi þar sem þú þarft á
að halda.
Með vinsemd,
Jóna Rúna.
kynlifsdálkurinn
Bréf til kynlífsdálksins má skrifa undir dulnefni.
Utanáskriftin er: PRESSAN— kynlífsdálkurinn, Ár-
múla 36, 108 Reykjavík.
Áhril framhjáhalds á hjónaband/sambúð
„Kœra Jóna.
Ég er nœstum 45 ára og gift í rúm
tuttugu ár. Sérstök reynsla er nú far-
in að trufla mig verulega. Fyrir
rúmu ári hitti ég mann á árshátíð,
kunningja eiginmannsins. Við döns-
uðum saman og ég fann aö ég dróst
aö þessum manni og hef síöan oft
hugsab til hans. Nú ári seinna hitt-
umst oið aftur og dönsuöum og
sama tilfinningin greip mig enn
sterkar. Eg vissi að hann fann hvern-
ig ég var. Mér var síöan boöið í
kokkteilboð og enn hitti ég mann-
inn. Eiginmanninum hafði verið
boöid i viöskiptakvöldverö, sem ég
hafði ekki áhuga á, og maöurinri
bauö mér aö veröa samferöa heim.
Þegar heim kom bauö ég honum í
snarl, sem hann þáöi. Strax eftir
matinn stóö hann upp, gekk aö mér,
kyssti mig og sagöist þurfa aö fara
heim. I forstofunni varö ég svo fyrri
til og kyssti hann. Viö kysstumst
lengi og hann opnaöi kjólinn, kyssti
mig á háls og brjóst. Mér fannst
blóöiö ólga í mér, sem ég hef ekki
fundiö árum saman. Ég reyndi ekki
að stööva manninn og hann hélt
áfram og kom viö mig alla, aö
mestu utan á kjólnum, en aö lokum
fór hann inn undir og snerti sköp
mín utanverö, aö mér fannst smá-
stund. En þá fékk ég fullnœgingu,
svo sterka aö ég varö máttlaus í fót-
unum og gat ekki staöiö, maðurinn
studdi mig inn í forstofuherbergiö
svo ég gæti sest niður. Maöurinn
kvaddi síöan og sagöi aö sig langaöi
til aö hitta mig viö gott tœkifœri,
þegar viö heföum nœöi og góðan
tíma og gœtum notist almennilega.
— Ég var létt og hress eftir þetta í
marga daga, fannst ég yngjast um
10—15 ár. Ég hef ekki fengið mikiö
út úr samförum viö eiginmanninn,
reyndar ekki í nokkurár, en nú byrja
ég sjálf aö koma viö mig (hugsa
óneitanlega um snertingu hins) áö-
ur en viö höfum samfarir og nýt
þeirra mun betur nú en áöur. Eg hef
ekki móral og finnst þetta ekki hafa
skaðaö hjónabandiö — þvert á
móti.
Nú kem ég aö vandamálinu. Míg
dauölangar aö hitta manninn og
hafa „nœöi og tíma". Hann er líka
giftur og ég hef ekki áhuga á aö
breyta hjúskaparstööu okkar. Jóna,
tefur þú þad hœttufegt? Getur þaö
ekki bara bœtt hjónafíf mitt enn
frekar? Þú mátt birta bréfiö mín
vegna. Ég veit aö þaö eru eflaust
fleiri í mínum sporum. Þakka fróö-
leiksmola þína.
Stína."
Þakka þér fyrir opinskátt bréf. Lít-
um fyrst almennt á eðli og umfang
framhjáhalds, þ.e.a.s. að hafa sam-
farir við annan aðila en maka sinn.
Framhjáhald hefur verið litið horn-
auga nær alla tíð í flestöllum þjóð-
félögum en gift fólk virðist ekkert á
þeim buxunum að hætta slíku ef lit-
ið er á þær tölur sem finnast um
tíðni þess. Vissulega er erfitt að
rannsaka þessa hegðun þvi fólk vill
oft gefa betri mynd af sér en tilefni
er til, en ýmsar rannsóknir nefna að
um helmingur giftra karla og fjórð-
ungur giftra kvenna haldi einhvern
tímann framhjá. Þó flestir segi að
framhjáhald sé ekki réttlætanlegt
undir nokkrum kringumstæðum
virðast ekki alveg sömu reglur gilda
fyrir karla og konur. Kannski hefur
þetta tengst goðsögninni um að
karlar hafi meiri kynferðislegar
þarfir en konur. Vændi, sem má líta
á sem framhjáhald, er venjulega
ekki litið eins ströngum augum því
þar er kúnninn „bará' að svala
líkamlegri þörf. Annars konar fram-
hjáhald er „hættulegra" því þá er
hætta á að viðkomandi aðilar teng-
ist líka tilfinningalegum böndum
og þar með gæti hjónabandið verið
í hættu. Ef um er að ræða „einnar
nætur kynni", þar sem áherslan er
nær einungis líkamlegs eðlis — eins
og mér heyrist að sé í þínu tilviki —,
finnst sumum þetta ekki eins hættu-
legur leikur og langvarandi fram-
hjáhaid.
Ef þú ert farin að snerta þig sjálfa
meira en áður er allt gott um það að
segja. En hefurðu getað rætt við eig-
inmanninn um það sem þér þykir
gott í samlífinu, til dæmis þessa teg-
und snertingar? Hafið þið hjónin
rætt um afstöðu ykkar til framhjá-
halds? Ég held að það sé nauðsyn-
legt að fólk ræði óskir sínar og
hvernig þið mynduð taka á hlutun-
um ef það uppgötvaðist að annar
væri ótrúr. Hjón ræða þetta alltof lít-
ið. Þeir sem reyna „einnar nætur
kynni" í formi framhjáhalds upplifa
ólíka hluti — sumum finnst þetta
gefa þeim mikið og vera tilbreyting
en aðrir sjá eftir reynslunni og fyil-
ast sektarkennd og óöryggi. Ef um
lengra framjáhald er að ræða finnst
maka (ef hann eða hún kemst að
því) oft jafnslæm tilhugsunin um að
eiginkonan/eiginmaðurinn hafi sof-
ið hjá og að um tilfinningatengsl
hafi verið að ræða.
Þegar yfir heildina er litið finnst
bæði körlum og konum sem halda
framhjá minna í framhjáhaldið var-
ið en sjálft hjónabandið eða sam-
búðina. Þetta eins og annað í lífinu
krefst þess að fólk geri upp hug sinn
til þess sem því finnst mikilvægast.
Þitt er valið og ekki mitt að dæma,
því þú berð ábyrgð á eigin lífi. Gangi
þér vel.
Kveðja, Jóna Ingibjörg.