Vísir Sunnudagsblað - 29.05.1938, Side 1
1938
Suxinudaginn 29. maí
20. blaö
Umferöar- og flutninga-
mál Hollendinga.
NÆSTA DROTTNING
IIOLLANDS,
Nú á tíxnum er hraði á öllu.
Brejúingar þær, sem orðið liafa
á umferð og flutninguin síðasta
áratuginn, liafa einnig greini-
lega komið i Ijós i Hollandi. —
Fyrr á tímum, þegar meiri
seinagangur var á öllu og Hol-
lendingar alment gengu í „pils-
buxum“ og reyktu Gouda-píp-
ur, voru notaðir slórir flatbotna
bátar (prammar) á skipaskurð-
unum, dregnir af hestum — og
þessir bátar voru á þeim tím-
um einnig notaðir til mann-
flutninga. Nú sjást slik flutn-
ingatæki hvergi í Hollandi,
nema til vöruflutninga. Nú á
dögum, á láglendinu við sjó
frammi, leitast menn við að
koma meiri braða á flutninga,
og 1k‘ss vegna er lögð meiri á-
hersla á, að leggja betri og
breiðari vegi og fá aflmeiri bíla
og eimreiðir og liraðfleygari
flugvélar.
Hinsvegar er þess að geta, að
ár og skurðir eru enn mikilvæg-
ar flutningaleiðir í Hollandi.
Slíkum flutningaleiðum fer enn
fjölgandi, því að margir nýir
skipaskurðir Iiafa komið til
sögunnar á undangengnum ár-
uin og sem stendur er verið að
grafa allmarga nýja skjpa-
skurði. En skipaskurðir eru nú
eingöngu notaðir til vöruflutn-
ingá. Aðal fólksflutningar fara
enn fram á járnbrautum, en
smám saman liafa stórir fólks-
flutningabilar komið æ meir við
sögu og samkepnin farið harðn-
andi við „járnliestana“ (eim-
reiðirnar). En þeim fer fækk-
andi nú á dögum, því að diesel-
vélar og rafhreyflar eru notaðir
til þess að knýja áfram járn-
KONUNGSHÖLLIN í HAAG.
brautarlestirnar — og liinir
nýju járnbrautarvagnar diesel-'
véla- og rafknúinna lesta ex'u
búnar fleiri þægindum og fara
með meiri liraða en hinar.
Árið 1810—1813 var
hluti af lceisaraveldi Napoleons.
Flestir þjóðvegir oklvar voru frá
þeim tíma, er vegamálastjómin
fyrir um það bil tiu árum lagði
áætlun um nýtt vegakerfi, þar
sem lagt var til grundvállar, að
nota gamla vegi þar sem liægt
var, en aðaláhersla var lögð á,
að leggja nýja, beina vegi um
þvert og endilangt landið. Bæj-
ar- og sveitai'stjórnum var gert
að skyldu, að hafa samvinnu við
ríkisstjórnina, lil þess að leiða
umferðax'- og flutningamálin til
skjótra lykta. Er þetta vanda-
mál mikið og ekki hvað minst
er það erfiðleikum bundið, að
sameina það tvent, að leggja
fullkonma nútíma vegi og varð-
veita náttúrufegurð landsins. —
I>að sést ljóslega við hvaða eií-
iðleika er að stríða, ef tekið er
til dæmis hvernig fór um það
áform, að leggja nýjan veg milli
Utrecht og Amsterdam. Vei'k-
fræðingarnir höfðu áformað að
leggja veginn hugðulausan og
þannig, að hvergi væri krossgöt-
ur. Afþrmað var að leggja nokk-
urn lxluta vegarins um Utrecht-
liérað, sem er frægt fyrir feg-
urð sína, fögur vötn og engi, og
er hin mesla gi'óðrar-paradís.
Þeii’, sem vildu varðveita nátt-
úrufegurð landsins, skipulögðu
fundahöld um málið og sendu
í'íkisstjórninni áskoranir og
bænarskrár, með þeim ái’angri,
að engin ákveðin áætlun var
samþykt, og þar af leiðandi fai'a
hinir miklu flutningar milh
þessara boi'ga enn frarn eftir
gömlum, bugðóttum og hættu-
Juliana prinsessa, og Bernliai'd
pi’ins, maður hennar.
legum þjóðvegi, meðfi'am ám
og lækjum og gegnum smá-
þorp.
En þótt svona færi þai'na,
hafa ágætir bílvegir vei'ið lagðir
á seinni árum. Þegar ferðast er
uni lándið, hvort heldur er á
járnbraut eða í bil, sjást livar-
vetna vegir, sem verið er að
leggja. Smám saman verða þeir
sameinaðir og eftir þrjú eða
fjögur ár hefir Ilolland nýtt
vegakerfi, sem getur fullnægt
liinum auknu krijfum, vegna
aukinnar bilaumferðar. En þeg-
ar vegamálastjórnin lagði áætl-
un sína, var gert ráð fyrir, að
eftir liálfan annan áratug
myndi flutningamir um hina á-
formuðu vegi verða lielmingi
meiri en nú. Fyrsta áætlun um
þessa vegi — ríkisstjórnarveg-
ina, eins og þeir eru kallaðir —
var lögð i júni 1927, og 1927—
1935 liefir verið lagt í þá sem
svarar einni miljón sterlings-
punda árlega. En á yfirstand-
alidi ári er áætlað að verja 2.-
450.000 sterlingspundum til
nýrra vega. Fjölda margar brýr,
Dr. J. G. Loohuis:
Bréf frá Hollandi.