Nýja dagblaðið - 15.11.1933, Blaðsíða 2

i
X Ý J A
ÐA0BI.A9I9
Stórkostleg verílækkun.
r
Sænska prjónavólin FAMA
er frábær að gerð og smíði,
enda búin til af hinum vel
þekktu HUSQVARNA
vopnaverksmiðjum. - Vélin
hefir alla þá kosti, sem full-
komnustu þýzkar vélar hafa
að bjóða, en verðið er miðað
við núverandi kaupgetu.
Prjónavélar No. 5 — 80 nálar á hlið kosta kr. 420,00
Do. „ 6 — 96 - „ „ „ „ 430,00
Leitið tilboða hjá okkur og glæpist ekki á að kaupa
dýrari vélar. „FAMA;‘ prjónavélin býður yður alla
þá kosti, sem krafizt verður.
Satnband ísl. samvínnufél.
Sími 1080.
A1 rikissstefxia.il.
Ettir Ingvar Sigurðsson
„Kærleikurinn er undirstaða góðs og
fagurs fjölskyldulífs; hann hiýtur því
einnig að vera undirstaða góðs og
fagurs þjóðfélagslífs".
Frá Alþingi í gær.
Þá kom fyrir 3. mál á dag-
skrá, sem er frv. sjávarút-
vegsnefndar nd. um, að ríkið
megi ábyrgjast á næsta árj allt
að 70 þús. kr. lán til Nes-
kaupstaðar til að reisa síldar-
bræðslustöð í sambandi við
fiskimjölsverksmiðju þá, sem
kaupstaðurinn á nú. Eysteinn
Jónsson gerði grein fyrir frv.
af hálfu nefndarinnar, enda er
það borið fram af nefndinni
eftir ósk hans. Taldi hann
hátaútveginum eystra brýna
nauðsyn vera verksmiðju, sem
gæti tekið síld til bræðslu í
smáum stíl, en stór síldar-
verksmiðja á Seyðisfirði, sem
nú er í ráði að reisa með rík-
isábyrgð frá í fyrra, kæmi
smáútgerðinni sunnar á fjörð-
unum ekki að notum.
Til máls tóku, auk E. J.,
Haraldur Guðmundsson og Jó-
hann Jósefsson.
Síðasta málið á dagskrá var
frv. um að heimila ríkisstjórn-
inni að taka allt að 1 milj. kr.
lán til að láta reisa á Norður-
landi næsta sumar síldarverk-
smiðju, er bræði minnst. 2000
mál síldar á sólarhring (nú-
verandi ríkisverksmiðja bræðir
2500). Þetta frv. er líka flutt
af sjávarútvegsnefnd. Finnur
Jónsson reifaði málið, og taldi,
að skip þau, er skiptu við rík-
isverksmiðjuna í sumar hefðu
orðið fyrir um 25% aflatjóni
af því að bíða eftir afferm-
ingu, þegar mest var að gera.
Um frv. töluðu Ólafur Thors,
Bernharð Stefánsson, Jón
Pálmason, Pétur Ottesen og
Thor Thors, og vildu sumir
reisa verksmiðju við Húnaflóa,
en ekki á Siglufirði.
En bæði verksmiðjufrum-
vörpin virðast hafa góðan byr
í deildinni.
Innflutningshöftin komin til nefndar
og stjórnarskráiu til efri deildar.
EFRI DEILD: Innflutnings-
höft, Kreppulánasjóður,
söfnin og þjóðleikhúsið.
Frv. frá Magnúsi Jónssyni
um að afnema heimild þá í lög-
um frá 8. marz 1920, sem inn-
flutningshaftareglugerðin er
sett eftir, var til 1. umr. í efri
deild í fyrradag og gær. Var
það síðasta mál á dagskrá í
deildinni í gær og. þá afgreitt
til allsherjamefndar og 2. um-
ræðu. Hafa þeir M. J. og Jón
Þorláksson aðallega haft orð
fyrir Sjálfstæðisflokknum í
máli þessu, og heimta innflutn-
ingshöftin afnumin, en forsæt-
isráðherra staðið fyrir svörum.
Talað hafa auk áðumefndra,
Jón í Stóradal, Bjarni Snæ-
björnsson, Eiríkur Einarsson
og Kári Sigurjónsson. Hefir
forsætisráðherra í ræðum sín-
um'dregið fram þrjú meginat-
riði innflutningshaftanna: Á-
hrif þeirra á viðskiptajöfnuð-
inn, hjálp þá, er þau veita
landbúnaði og iðnaði í landinu
og það hagræði, sem í þeim
felist til að bjóða erlendum
þjóðum hlunnindi gegn hag-
stæðum viðskiptasamningpm.
Frv. Jóns í Stóradal og Pét-
urs Magnússonar um br. á
kreppulöggjöfinni var afgreitt
til 3. umr. í gær.
Tillaga J. J. um „rannsókn á
húsnæði fyrir fornminja- og
málverkasafnið“ var samþykkt
við eina umr.
NEÐRI DEILD: StJórnar-
skráin, templaralóðin,
sildarverksmiðjur i Nes-
kaupstað og á Norður-
landi.
í neðri deild var stjómar
skrárfrv. til 3. umr. og var af-
greitt umræðulaust út úr deild-
inni með 18 samhlj. atkv. Á
það nú eftir að ganga gegnum
efri deild.
2. mál á dagskrá í nd. var
að ákveða „hvernig ræða skuli“
tillögu til þingsályktunar um
kaup ríkisins á húsi og lóð góð-
templara vi^5 Vonarstræti í
Reykjavík fyrir 200 þús. kr.
— Flutningsmenn eru Pétur
Halldórsson, Tryggvi Þórhalls-
son, Haraldur Guðmundsson og
Pétur Ottesen.
Um tillöguna voru, eftir
uppástungu forseta, ákveðnar
tvær umræður.
Nefndarálit um kosninga-
lög og þingsköp.
Stjórnarskrárnefnd neðri
deildar hefir afgreitt nefndar-
álit um kosningalagafrumvarp-
ið, með breytingartillögum í
46 liðum. í nefndinni eru:
Vilm. Jónsson (form.), Ey-
steinn Jónsson (skrifari), Berg-
ur Jónsson, Bemharð Stefáns-
son, Gísli Sveinsson, Jakob
Möller og Thor Thors. Nefndin
er óklofin um þessar brtt., en
ágreiningur er um nokkur at-
riði, svo sem skipun kjör-
stjóma, kjördag og gerð kjör-
seðils. Eysteinn Jónsson og
Thor Thors eru framsögumenn
nefndarinnar.
Allsherjarnefnd efri deildar
! hefir afgreitt nefndarálit um
| þingskapafrumvarpið og ber
! fram brtt. í 5 liðum. Er nefnd-
! in óklofin. í henni eiga sæti
| Jónas Jónsson (form.), Jón
Baldvinsson(skrifari og frsm.)
og Pétur Magnússon.
I
Taistöðin í Papey.
Eysteinn Jónsson flytur eft-
irfarandi tillögu til þingsálykt-
unar:
„Neðri deild Alþingis álykt-
ar að skora á ríkisstjórnina
að hlutast til um, að tekin
verði upp nú þegar eða um ára-
mót næstu starfræksla tal-
stöðvarinnar í Papey“.
QSófmcmittt - íþróttxt - íiðtit
■ 0^* n

Kiels Bukh
og íþróttaskólinn
i Ollerup.
Niels Bukh skólastjóri og
stofnandi íþróttaskólans í Olle-
rup, er með kunnustu íþrótta-
frömuðum, sem nú eru uppi.
Niels Bukh er fæddur og
uppalinn í Vallekilde á Sjá-
landi. Hann var af fátæku for-
eldri og áttu foreldrar hans
fyrir mörgum börnum að sjá
og höfðu ekki efni á að veita
þeim skólamenntun.
Niels var mjög framgjarn
og einkum snerist hugur hans
snemma að íþróttum. En. þeg-
ar brast að afla fjárins, réðist
hann til sjósóknar, því að hann
hugði það vænlegast til fjáröfl-
unar. Réðist hann tvö sumur
á skip, er stundaði dragnóta-
veiði hér við land. Var það
hlutaráðning og komu 10 kr.
í hlut fyrra sumarið, en síð-
ara sumarið borgaði hluturinn
ekki fæðið. Sá Niels þá, að
betra mundi vera að stunda
landbúnaðarvinnu heima í Dan-
mörku. Eftir að hann hafði
unnið þar fyrir sér í nokkur
ár, treysti hann sér til að
sækja um skólavist í Askov.
Þar var hann í tvo vetur.
Síðan reisti hann bú og bjó
um 3—4 ára skeið og farnaðist
vel. Jafnframt kenndi hann
leikfimi, er hann hafði numið
í Askov, í ýmsum íþróttafélög-
um í nágrenninu.
Ekki undi Bukh búskapn-
um til lengdar. Hann fór í
kennaraháskólann í Kaup-
mannahöfn og stundaði þar
íþróttanám árlangt.
Þá var hann þrítugur að
aldri.
Bukh var mjög duglegur
nemandi á kennaraháskólanum,
en sérstæður í skoðunum um
leikfimiskennslu. Því gat hann
ekki fellt sig við kennsluna í
kennaraháskólanum, sem mest
var sniðin eftir sænskum fynr-
myndum. Þegar hann skömmu
síðar varð leikfimiskennari við
Ollerup Folkehþj skole, þver-
braut hann flestar þær reglur,
sem honum höfðu verið kennd-
ar í Kennaraháskólanum.
Það var upphaf að nýrri
kennsluaðferð.
Leikfimi Bukhs var að ýmsu
mjög frábrugðin sænsku leik-
fiminni.
Æfingarnar voru hraðari og
fjörugri. Þær reyndu vöðvana
meira og örar.
Bukh fékk þegar hinn mesta
andróður meðal danskra leik-
fimiskennara- Þeir sögðu, að
leikfimi sú, er hann kenndi,
væri stórhættuleg fyrir mann-
légan líkama, menn ofteygðust
og fengju hryggskekkju.
Blaðamennirnir voru þó enn-
þá róttækari, Þeir kröfðust, að
þessi geggjaði leikfimiskennari
í Ollerup yrði tekinn og lokað-
ur inni, þar sem hann gæti
ekki unnið danskri æsku tjón
með sínum „fanatisku“ æfing-
um.
Niels Buhk svaraði þessu
með því að setja á stofn einka-
skóla rétt við Ollerup Folke-
hþjskole, í húsi, sem kallað
er „Borgen“. Þar byrjaði hann
sjálfstætt starf 1914 með 12
nemendur.
Við þá, sem snerust móti að-
ferð hans, sagði Bukh:
„Herrar mínir! Takið meðal-
mann, sem ég hefi kennt í
4—5 mánuði, og annan meðal-
mann, sem stundað hefir gömlu
sænsku leikfimina í 10—15 ár.
Ég skal ábyrgjast, að læri-
sveinn minn mun hafa meiri
lipurð til að bera. Hinn mun
hinsvegar hafa . meiri „stíl“ í
sínum hreyfingum. Almenning-
ur verður svo að dæma um,
hvort hann vill heldur.
Danskir æskumenn kusu
leikfimi Bukhs. Nú fer hans
leikfimi sigrandi um alla Dan-
mörku.
1919—1920 reisti Bukh stór-
hýsi yfir skóla sinn í Ollerup.
1925 byggði hann sundhöll við
skólann. Laugin er 25X8 m.
að stærð. Og 1932 reisti hann
við skóla sinn stærstu og full-
komnustu íþróttahöll Evrópu.
Hún er að grunnfleti 75X45
metrar og 20 m. að hæð. Fyrir
norðurgafli hennar er opin
sundlaug 27U2X-L2 m. og 6 m.
djúp. Stökkbrettin við hana
eru 10 m. há.
íþróttaskóli Bukhs er nú
langíjölsóttasti íþróttaskóli
Norðurlanda. Sækja hann 450
—500 nemendur árlega, auk
þeirra, er sækja hin stuttu
námskeið, sem við skólann eru
haldin.
Skólinn starfar 5 vetrarmán-
uði fyrir karlmenn og 3 sum-
armánuði fyrir stdlkur. Skól-
inn er sóttur frá öllum löndum
Evrópu, vestan frá Ameríku
og austan frá Indlandi, Kína
og Japan.
Bukh leggur mikið á sig til
að kynna skólann og íþrótta-
kennslu sína. Hann er í sí-
felldum sýningarferðum með
úrvalsnemendur sína, karla og
konur.
1927 kom hann hingað.
1931 fór hann með flokka
umhverfis jörðina og hlaut af
þeirri ferð mikla frægð.
Þessa dagana er Bukh að
koma heim úr ferð til Ung-
verjalands og Frakklands.
Rögnvaldur Sveinbjörnsson.
Islenzkir stúdentar
i Sviþjóð.
Svénska Dagbladet birti nýlega
viðtal \ið rektor háskólans í
Stokkhólmi þar sem hanri talar
um komu í.slenzkra stúdenta til
liáskólans þar. Lætur hann í
Ijóm ániégju sína yfir því að svo
margir Islendingar komi nú til
báskóians til náms og segist vera
því hlynntur að prófréttindi ísl.
stúdenta við sœnska háskóla verði
aukin. Sænsk-íslenzka félagið
hefir sótt um það til sænsku
rikisstjórnarinnar, að hún leyfi,
að ísl. stúdentar fái náms- ogpróf-
í'éttindi við sænska háskóla. Hef-
ir sænska stjórnin nú fengið allai'
þær uppiýsingar þessu viðvíkj-
andi, sem hún hefir- óskað eftir,
og ei'ii mikil líkindi ti^ þess að
taknst muni að íá prófréttindi ís-
lenzkum stúdentum til handa.