Nýja dagblaðið - 22.09.1934, Qupperneq 1
NVJA DAGBIAÐIÐ
2. ár. Reykjavík, laugardaginn 22. sept 1934. 224. blað
Ægilegar náttáruógnir í Japan
Hvirfilbylur og flóðalda hafa geisað um
eyjarnar. Mörg hundruð manns hafa
farizt. Skólahús full af börnum og ung^
mennum sópast á brott. 160 þúsund
íbúðarhús eru í kafi.
flaie SchiOll nr SiDlutjarlarhieykslil
Hann segir að varafulltrúí ihaldsins ætli
að halda áfram að vinna á móti hagsmun-
um bæjarins.
London 21/9. FÚ.
Frá Japan kemur í dag
fregn um ægilegar slysfarir af
völdum náttúrunnar. I mbrgun
geysaði versti hvirfilbylur í
Japan, sem menn mínnast síð-
astliðin 30 ár. Æddi hann um
alla suðurströnd Hinshu eyj-
uhnar, og síðan norðureftir
sundinu milli Honshu og Shi-
koku og olli geysilegu tjóni í
borgunum1 Osaka, Kioto og
Kobe. Einna sorglegasti þátt-
urinn í ölluml þessum slysum,
sem orðið hafa á þessum slpð-
um, er í því fólginn, að fjöldi
skóla, sem nýbúið var að setja,
og sem fullir voru af æsku-
mönnum víðsvegar að úr rík-
inu, sópuðust á brott og fór-
ust böm og ungrrienni hundr-
uðum sarrian. í Osaka einni
eyðilögðust 47 skólahús, og yf-
ir 200 böm fórust. I Kioto
var talan eitthvað lítilsháttar
lægri, en þó fórust þar einnig
mörg böm.
Eftir að hvirfilbylinn, sem
korri á með óvenjulegum ofsa,
tók að lægja, kom flóðbylgja,
sem sópaði á burt þúsundum
húsa, en færði önnur í kaf. Nú
er sagt, að um 160 þús. í-
búðarhús séu í kafi, af þeim
em 60 þús. í Osaka. Geðveikra-
hæli fauk í hvirfilbylnum! og
Dómsmálaráðherra skrifaði
Pálma Loftssyni, forstjóra
Skipaútgerðar xíkisins eftir-
farandi bréf í gær:
Með því að það er hagkvæm-
ast að skipastóU ríkisins sé
undir einni og sömu stjóm, eft-
ir því sem við verður komið,
er Skipaútgerð ríkisins hérmeð
falið að stjóma framkvæmd
landhelgisgæzlunnar og þeirri
björgunarstarfsemi, sem rekin
er f sambandi við hana.
Störf þessi ber Skipaútgerð
ríkisins og yður sem forstjóra
hennar að inna af hendi, án
sérstaks endurgjalds.
Hermann Jónasson.
Elns og kunnugt er, var það
eitt af Btjórnarverkum Magn-
úaar Guðmundssonar að taka
víða' kom upp eldur, og jók á
það tjón, sem ofviðrið hafði
orsakað. í Kiota er sagt, að
meira en 1000 hús hafi ann-
aðhvort eyðilagst með öllu eða
stórkostlega skemmst. Þó að
þessir atburðir hafi orðið ægi-
legastir í Osaka og Kioto,
koma nú fregnir frá mörgum
borgum, sem herma að óhemju
tjón og mikill manndauði hafi
orðið af völdum ofviðrisins,
alla leið norður til höfuðborg-
arinnar Tokio,
*
Járnbraatarlestir
fjúka at teinunum
I hvirfilbylnum fuku yfir 10
járnbrautarlestir af sporinu
eða feykti alveg um koll, méð-
an ofviðiáð geysaði, og urðu
þar hundruð manna fyrir slys-
uni, og aðal jámbrautarsam-
göngur em nú úr lagi gengn-
ar á óveðurssvæðinu. Ritsímar
og talsímar hafa eyðilagst á
stórum svæðum, svo að not-
kun þeirra er niðurlögð, og út-
varp hefir mjög truflazt, og
sumstaðar ekki útvarpað. 1
Osaka stendur nú vatnsskort-
ur fyrir dyrum, þar sem! vatns-
leiðslukerfi borgarinnar
skemmdist mjög í ofviðrinu.
yfirstjóm varðskipanna af
Skipaútgerðiimi og fela hana
Guðmundi Sveinbjömssyni
skrifstofustjóra fyrir 4000 kr.
á ári, en Skipaútgerðin hafði
leyst þetta starf af hendi, án
aukakostnaðar.
Á Alþingi hafa síðan komið
fram tillögur og óskir um það,
að þessi bitlingur yrði lagður
niður og Skipaútgerðinni falin
aftur stjóm varðskipanna.
Er það vel skiljanlegt, að
vegna annarar starfsemi sinn-
ar hefir Skipaútgerðin miklu
betri aðstöðu til þess, að
stjóma varðskipunum, heldur
en skrifstofustjóri í stjómar-
ráðinu. Það eitt gerir þessa
ráðstöfun sjálfsagða, auk þess
stöfun sjálfsagða, auk þess
sem hér er um' beinan spamað
að ræða.
KJötbúðum fakkað?
Þær eru nú 45
í Heykjavik
Kjötverðlagsnefnd hefir lát-
ið vinna að því undanfarið,
að gera skýrslu yfir kjötverzl-
anir í bænunri Samkvæmt
henni em starfandi hér 45
smáverzlanir méð kjöt. Af
þessum búðum hafa sex verið
stofnaðar á þessu ári, eða
skipt um eigendur og er nú í
bili bannað að selja þeim! kjöt
frá heildsölum. Auk þess hafa
þrír menn til viðbótar sótt um
söluleyfi.
Kjötverðlagsnefnd hefir af
ofangreindum ástæðum sam-
þykkt á fundi 20. þ. m., að
fara fram á það við heil-
brigðisnefnd Reykjavíkur, að
hún endurskoði löggildingu á
öllum kjötbúðum í. bænum og
veiti ekki löggildingu að nýju
á búðum, eldri eða yngii, nema
með samþykki kjötverðlags-
nefndar.
Ennfremur að upphafin
verði þegar í stað, löggilding
þeirra búða, sem| heilbrigðis-
nefnd í samráði við kjötverð-
lagsnefnd, álítur að ekki full-
nægi þeim kröfvun, semj nú ber
að gera til kjötverzlana.
Ýmsar af þeirn búðum, sem
nú eru starfræktar, eru ekki
löggiltar og nokkrar, sem eru
löggiltar, má telja óviðunandi.
Má því búast við, að búðunum
verði fækkað töluvert frá því,
sem! nú er.
Kjötverðlagsnefnd hefir nú
skrifað lögreglustjóra og beðið
hann að hraða framkvæiridum
eins og unnt er. En lögreglu-
stjóri er formaður heilbrigðis-
nefndar.
Samvinnuhúsin
Nokkur þeirra eru þeg-
ar tekin til íbúðar.
Nýja dagblaðið átti tal við
Þorlák öfeigsson bygginga-
meistara og spurðist fyrir um!,
hvað liði byggingu samvinnu-
manna.
Húsin verða öll fullgerð,
segir Þorlákur, fyrir 1. okt.
eins og tilskilið hafði verið, og
smíði sumíra þeirra er lokið
fyrir nokkru. Ér þegar alflutt
í sex hús og verið að flytja í
önnur.
Mér er óhætt að segja, að
húsin líka vel, enda hefir ver-
ið reynt að vanda sem' bezt til
þeirra um allan frágang.
Einn af bæjarfulltrúum í-
haldsins á Siglufirði, Aage
Schiöth lyfsali, skrifar langa
grein í Mbl. í gær. Gerir hann
þar tilraun til að verja fram-
komu íhaldsmanna á Siglu-
firði gagnvart bæjarfélaginu í
sambandi við kaupin á Goos-
eignunum.
Virðist þessi bæjarfulltrúi
ekki sjá neitt athugavert við
það, að trúnaðarmenn bæjar-
ins, t. d. formaður hafnai*-
nefndar og varafulltrúi í bæj-
arstjóm komi fram sem keppi-
nautar bæjarins og hafi af
honum stórfé. Mrin N. dagbl.
ekki deila við hann um þessa
siðfræði í opinberum málum.
Aage Schiöth vill draga það
í efa, að Siglufjarðarbær
myndi hafa getað fengið eign-
ina fyrir 130 þús. kr. snemma
í sumar. Um þetta er Nýja
dagbl. fullkomlega eins kunn-
ugt og honum. Og Aage
Schiöth ætti ekki að vera þáð
bam, að halda, að Handels-
oanken eða umboðsmenn hans
færu að skýra honum frá því
nú, þó að svo hafi verið.
Viljandi eða óviljandi gleym-
ir Aage Schiöth að skýra frá
því í vöm sinni, sem1 tekið var
fram hér í blaðinu, að á lokuð-
um fundi í bæjarstjóm Siglu-
í gærmorgun stóð fregn í
ýmsum! blöðum Ameríku, sem
vakti óhemju athygli. Hún var
útgefin af lögreglustjóra New
York borgar og var á þá leið,
að uppvíst væri orðið, hver
hefði fengið lausnargjald það,
er Lindberg greiddi á sínum
tímía í því skyni að kaupa úr
ræningjahöndum bam sitt,
sem stolið var frá þeim hjón-
um.
Maðurinn, sem handtekinn
var og játaði að hafa lausnar-
Uppljóstranir
London 21/9. FÚ.
Rannsókn sú, sem Banda-
ríkjastjóm hefir fyrirskipað á
vopnaframleiðslu og vopnasölu
virðist ætla að leiða til alls-
konar árekstra við öxmur ríki.
Dr. Luther, sendiherra Þýzka-
lands í Washington, átti í dag
viðtal við innanríkisráðherra
Bandaríkjanna og baðst upp-
fjarðar í júnímánuði greiddu
íhaldsmennimir atkvæði með
því að bærinn keypti eigxrina.
En í september sitja þeir hjá
viS atkvæðagreiðslu — eftir að
„privat“-menn eru farair að
hlaupa í kapp við bæinn og
búnir að senda tilboð.
Eftir því sem blaðið hefir
f'rétt, fer um það ýmsum sög-
um á Siglufirði, hverjir hafi
staðið á bak við kappboðið í
eignina. En þar munu áreiðan-
lega hafa fleiri verið að verki
en sá eini vai*abæjarfulltrúi í-
haldsins, sem nefndur hefir
verið.
En hugur þessara mánna til
bæjarfélagsins sést vel á
bréfi því, sem Aage Sshiöth
birtir, þar sem þeir vilja
sjálfir fá að kaupa eignina og
selja síðan bænum hluta af
henni aftur — og þó enn bet-
ur á því, serri Aage Schiöth
sömuleiðis skýrir nú frá, að
þeir ætli sér að reyna að fá
forkaupsréttinn dæmdan af
bænum að meira eða minna
leyti, ef uxmt sé!
Þormóður Eyjólfsson bæjar-
fulltrúi mun sjálfsagt svara
þeim hnútum, sem til hans er
beint í áðumefndri grein, eftir
því sem honum þykir ástæða
til.
gjaldið í fórum sínum, heitir
Richard Hauptmann. Hann tel-
ur sig geta leyst úr ýmsum
dularfullum atriðum í sam-
bandi við hvarf bamsins.
Heima hjá Hauptmaxm hafa
fundizt 11.660 doll. af lausnar-
fénu. Var féð falið undir gólfi
í bílskúr hans.
Hauptmaxm er þýzkur að
ætt en strauk til Vesturheiiris.
Hann hefir áður komizt í hend-
ur lögreglurinar. (Eftir út-
varpsfrétt).
vopnasalanna
lýsinga um þá ásökun, sem
komið hefði framí í garð
Þýzkalands, að amerísk vopna-
sölufyrirtæki hefðu leynisamn-
inga við þýzku stjómina, um
það að hjálpa henni að koma
upp þýzkum flugher. Dr. Lut-
her koirist svo að orði um
þessa ásökun, að hún væri
ekkert annað en „þvættingur“.
Skipaátgerð rikisins falin
stjórn landheflgísgæzlnnnar
Barnsrá.n Lindbergshión
anna á dagskrá