Nýja dagblaðið - 09.07.1935, Blaðsíða 3

Nýja dagblaðið - 09.07.1935, Blaðsíða 3
NÝJA DAGBLAÐIÐ 8 nýja dagblaðið Útgefandi: „Blaðaútgáfan h.f.“ Ritstjórar: Gísli Guðmundsson, Sigfús Halldórs frá Höfnum. Ritstjórnarskrifstofurnar Laugv. 10. Símar 4373 og 2353. Afgr. og auglýsingaskrifstofa Austurstr. 12. Sími 2323. Áskriftargjald kr. 2,00 á mán. I lausasölu 10 aura eint. Prentsmiðjan Acta. Hverjir annast innflutningsverzl- unfna? Sala innflutningsdeildar Sam. bands ísl. samvinnufélaga hafði samkvæmt skýrslu, sem for- stjóri þess gaf á nýafstöðnum aðalfundi Sambandsins aukizt á árinu 1984 um 40% frá árinu áður. Út af þessu hafa íhaldsblöð- in í Reykjavík rokið upp með írafári og telja að nú sé fundin skýringin á gjaldeyrisvandræð- unum! Og jafnvel telja þau að ráð- andi flokkar og gjaldeyris- nefndir séu í einhverskonar sök út af þessu. Sala innflutningsdeildar Sam. bandsins hefir verið þessi und- anfarin ár: 1930 7.4 milj., 1931 5,7 milj., 1932 3,6 milj., 1933 4,8 milj., 1934 6,7 milj. Þegar verðfallið skall yfir landbúnaðarvörurnar 1931 og 1932, þá sýndu samvinnumenn- irnir í landinu, að þeir vildu veita viðnám og tókst þá með sjálfsafneitun, sem kaupmenn og heildsalar í Reykjavík þekkja lítið til, að minnka þá innflutning sinn um meir en helming, miðað við árið 1930. Þá er þess enn að geta, að Sambandið og kaupfélögin flytja á þessum! árum að kalla einvörðungu brýnústu lífsnauð- synjar, meðan kaupmenn og heildsalar virðast leggja hina mesta áherzlu á að kría út sem mestan gjaideyri fyrir þá vöru, sem miður er nauðsynleg og þolir þá jafnframt meiri álagningu. I þessu efni er ástæða til að geta þess, að nauðsynjavöru- verzlun Sambandsins er í hröð- um vexti, einkúm til sveita- fólks, og sönnun þess er m. a., að á síðasta ári var 82% af öllu fé, sem rekið var til slátr- unar í verzlanir, slátrað hjá samvinnufélögum, en aðeins 18% hjá kaupmannaverzlun- um. Þá má enn geta þess, að í hinni umgetnú sölu innflutn- deildar Sambandsins, eru með- taldar allar innlendar iðnaiðar- vörUr, sem það útvegar félög- unum. Er óhætt að fullyrða að einmitt samvinnumennirnir hafi reynzt hinum ungu og óþroskuðu, innlendu iðnfyrir- tækjum sízt lakari viðskipta- menn, en kaupmennirnir, og viðskiptin við þaú hafi því far- ið hlutfallslega vaxandi. Einnig er í þessari umræddu Endurskoðun viðskipta- samninga við Nortg frá 1932 KI æða verksmiðj an 6EF JUN, í Fyrir nokkrum dögum' var ]>að samþykkt á fundi utanrík- ismálanefndar, að leita sam- komulags um það við Norð- menn, að viðskiptasamningur- inn frá 1932 verði endurskoð- aður. Út af þessu birtir Al- þýðublaðið tvær greinar í gær, sem eru með fádæmum gleið- gosalegar og fullar af rang- færslum. Má það furðu gegna, að núverandi utanríkisráðherra líði blaðinu slíkt framferði. þar sem hann virðist þurfa að leita töluvert mikið til þ’eirra manna, um aðstoð við milli- ríkjasanfninga, sem Alþ.bl. fyr og síðar brigslar um landráð í sambandi við norska samning- inn. Alþ.bl. segist svo frá um tolllækkun á íslenzku saltkjöti í Noregi, að „innflutningur þess var bundinn við visst há- mark ár hvert og fer það há- mark lækkandi frá ári til árs, þannig, að þar kemur að lokum að þessi markaiður verður okk- ur með öllu lokaður“.*> fjárhæð innifaldar 262 þús. kr., andvirði vai’a, sem! Sam- bandið hefir keypt á árinu 1934 frá heildsöluverzlunum í Reykjavík, og hafði þessi liður ekki numið nema 65 þús. kr. árið áður. En það sem kátbroslegast er í þessu síðasta frumhlaupi Morgunblaðsins er það, að allt árið 1934 þurfti engin leyfi fyrir langmestum hluta þeirra vara, sem1 Sambandið flutti inn á þessu ári! Svo ekki getur verið gjald- eyrisnefndina um að saka. Það er ekki fyr en á þessu ári, sem sækja, þarf um inn- flutnings. og gjaldeyrisleyfi fyrir öllum vörum. Formaður gjaldeyrisnefndar sannaði nýlega, að um vefnað- arvöruinnflutning á þessú ári hefðu samvinnufélögin ekki fengið nema helming á við kaupmenn, miðað við félaga- fjölda. Allur innflutningur til lands- ins s. 1. ár hefir numið úm 50 milj. króna. Samvinnufólkið í landinu er um þriðjungúr þjóð- arinnar. Og svo leyfa kaupmennirnir • sér að láta blöð sín hefja árás- ir út af því, að öll sala inn- flutningsdeildar Sambandsins, að innlendum iðnaðarvörum meðtöldum og vöruiú, sem jafnvel keyptar eru hjá þeim sjálfum, skuli nema áttunda hlúta af innflutningsverzlun- inni. Slíkt ofstæki hlýtur að leiða til þess, að þess verðí ekki langt að bíða, að innflutnings- hlutföllin verði samvinnumönn- unum í landinu hagstæðari. En að það sé vilji almenn- ings, sýndu meðal annars síð- ústu alþingiskosningar. *) Leturbr. hér. Hér er fai’ið með bláber og vísvitandi ósannindi. Hið inn- flutta kjötmagn lækkar smátt og smátt, unz það er komið niður í 672 tonn (6000 tn.) og lielzt úr því óbreytt. Þá er frá því skýrt „að ýms- ar þjóðir hafi komið auga á þau fríðindi, sem Norðmenn hafa hlotið hér fyrir flota sinn“. Hverjar eru þessar ýmsu þjóðir“ og hvaða fríð- indi „heimta þær í skjóli norska samningsins“ ? Geti blaðið ekki tilgreint óræk dæmi þessu til sönnunar, verður að skoða þetta sem hvert annað fleipur. Framkoma Alþýðublaðsins út af norska samningnum hef- ii- verið mjög fáránleg. — Skömmu áður en samningurinn var gerður, eða á Alþingi 1932, bar núverandi utanríkisráð- herra, Har. Guðm., ásamt Sv. Ólafssyni, fram frumvarp um ,.að leyfa nokkrum útlendum veiðiskipum að landsetja salt- fisk til sölu, eða verkunar í verstöðvum austa.nlands“ og ... „að leggja á land hæfilegan forða af kolum og salti í þarf- ir skipanna meðan þau land- setja fiskinn“. (Þingskjal 442, 1932). Sami þingmaður, ásam't J. Ól. og H. St., báru á sama þingi fram1 frumvarp úm að leyfa erlendum manni að reisa síldarverksmiðju á Seyðisfirði og veita eigandanum leyfi til að kaupa síld af erlendum síld- veiðaskipum í 10 ár. Ennfrem- ur að leyfa nokkrum1 erlendum síldveiðiskipum að landsetja og láta, verka afla sinn eða hluta hans. (Þingskj. 446 og 650, 1932). Þetta vildú nú þeir háu herrar í Alþýðuflokknum gera endurgjaldslaust, á þingi 1932, en á næsta þingi á eftir, virð- ist þeim hafa snúizt svo hugur, að þeir bölsótast út af við- skiptasamningnum við Norð- menn, sem þó ekki hafði inni að halda nein veruleg fríðindi Norðmönnum til handa, og sízt nokkuð í námunda við uppá- stungur þeirra 1932, en samn- ingurinn gaf hinsvegar Islend- ingum nokkur fríðindi í toll- lækkun kjötsins. Til að fyrirbyggja misskiln- ing vil ég taka fram, að ég álít rétt, að samningurinn við Norðmenn verði endurskoðað- ur. Síðan hann var gerðurhafa orðið miklar breytingar á við- skiptaháttum og samningum þjóða á milli. Er því líklegt, að af þeim ástæðum náum við hagfelldum breytingum á samningnum. Og þá ætti það ekki að spilla fyrir, að þeir Al- þýðuflokksmenn hafi hönd í bagga um samningagerðina. — Hinsvegar er ég þeirrar skoð- unar, að skrif Alþýðublaðsins ins nú sé bj arnar-greiði við Harald Guðmundsson, og á- reiðanlega til ógagns fyrir framleiðir beztu innlendu fataefnin. Á saumastofunni í Reykjavík eru saumaðir allskonar karlmannafatnaðir og frakkar. Drengjaföt og pokabuxur er afgreitt með mjög stuttum fyrirvara. Auk þess eru drengjaföt og pokabuxur ávalt fyrirliggjandi og það af öllum stærðum og gerðum. Ferðateppi, band og lopi löngu viðurkennt fyrir gæði. Saumum eftir aðsendum málum. Tökum ull í skiftum fyrir vörur. Sendum hvert á land sem er gegn póstkröfu. GEFJUfl, Laugaveg 10 Bimi 2838. Það er ekki af tilviljun að alltaf er fullt hús hjá Bjarna Björnssyni Og vegna þess hvað margir urðu frá að hverfa á síð- ustu skemmtun verður þingmálafundurinn endurtekinn samkvæmt vilja kjósenda á morgun (miðvikudag) í Iðnó klukkan 9. Aðgöngumiðar frá 4—7 í dag og eftir 1 á morgun. Sími 3109. málstað íslendinga. En Alþýðu- ; blaðið virðist lítið hirða urnl 1 það. Fyrir því virðist það aðal- atriðið, að þyrla upp moldviðri í hverju máli, sem það álítur | að geti orðið flokki þess til framdráttur í svipinn, þótt af- leiðingarnar síðar meir geti orðið þjóðinni í heild til ófarn- aðar og þá Alþýðuflokksmönn- um engu síður en öðrum. Alþýðublaðið virtist ekkert óánægt með viðskiptasamninga þá, sem giltu milli Norðmanna og íslendinga fram að 1932. Má því ætla, að í þess augum hafi þeir verig góðir. Án þess að lengja mál mitt mjög mik- ið, skal gerður nokkur saman- burðúr á viðskiptunum1 við Norðmenn fyrir 1932 og næsta ár á eftir. Fyrverandi forsætisráðherra Ásgeir Ásgeirsson fól Bryn- | jólfi Sveinssyni kennara á Ak- ! ureyri, að hafa eftirlit með því sumarið 1933, að Norðmenn, ! sem síldveiðar stunduðu hér | við land, ekki brytu samning- ' inn. Gaf Br. Sv. skýrslu um ! eftirlitið 15. sept. 1933. Vil ég i ráða ritstjóra Alþ.bl. að kynna sér skýrsluna, en skal aðeins } benda á eftirfarandi atriði, j sem tekin eru úr skýrslunni: | „Af þessum flota seldu 31 skip ! afla í land. Ekkert þeirra mun þó ; liafa selt nema nokkurn hluta . veiði sinar og mörg mjög lítið. Öll ^ þessi síld, að kalla mó, var seld , bræðslunum í Raufarhöfn og i Krossanesi. Aðeins 3 skip seldu nokkrar tunnur til söltunar. Er það minna en nokkurn tíma áður( að kdfínugra manna sögn. Var að vísu lítið um þó sölu í fyrra, en þó heldur meira en nú. þá reyndi ég að grennslast eftir, hvort ekki væri norsk veiði sölt- uð af islenzkum mönnum „(lepp- um)“ og hygg ég að fullyrða megi, að svo var alls ekki, að minnsta kosti við Eyjafjörð og Siglufjörð, en þar er, svo sem kunnugt er, miðstöð síldveiðinnar og mest hætta á slíku". „Að þessu sinni hafði „Ægir"*) ekki gert fastan samning við nokkurt norskt skíp. Er það ný- lunda, því að jafnaði mun verk- smiðjan hafa haft allmörg samn- ingsbundin norsk skip“. „Talsvert var ieitað hófanna um það af Norðmönnum, að fá að setja í land tómar tunnur til geymslu fyrri hluta síldveiða- tímans, gegn greiðslu á lögboðn- um tollum. Mun einstöku skipum hafa vorið leyft þetta lítilsháttar undanfarin ár („velvillig Fortolk- ning“), en nú var þvertekið fyrir það með öllu. Olli þetta talsverðri óánægju hjá Norðmönnum, er leggja að von mikla áherslu á að losna við nokkuð af tunnum frá borði, meðan þeir veiða í bræðslu“. „í Krossanesi unnu í sumar um 50 islenzkir menn og 6 norskir." Ég’ tilfæri ekki fleiri dæmi úr skýrslunni. En meðal ann- ara orða: Hvernig er eftirlitið með síldveiðum Norðmanna í sumar ? Jón Árnason. *) Síldarverksmiðja í Krossanesi.

x

Nýja dagblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Nýja dagblaðið
https://timarit.is/publication/300

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.