Nýja dagblaðið - 03.01.1936, Side 3

NÝJA DAGBLAÐIÐ
8
Nýárskveðja forsæiisráðherra
Stórt húsnæði.
Frh. af 2. sí(5u.
Til leigu er frá 1. marz n. k. húsnæði það er
Kexgerðin „Frón“ hefur nú á G-rettisgötu 16
og 18. Hentugt fyrir iðnað. — Upplýsingar hjá
Gnnnl. Gunnlaug-gsyni
Grettisgötu 16. Sími 2745.
Lo
7urV: 11

ný síærð
1 stækkun fylgir þessari myndatöku, miklu
stærri en „kabenett“.
fæst aðeins
tfCofturV! mór.
Lofíur kgl. Nýja Bió
NÝJA DAGBLAÐIÐ
Útgeíandi: Blaðaútgáian h.f.
.. . . Ritstjóri: ..
Sigiús Halldórs írá Höfnum
Ritstjórnarskrifstofur:
Laugav. 10. Símar 4373 og 2353
Afgr. og auglýsingaskrifstofa
Austurstr. 12. Sími 2323 ..
í lausasölu 10 aura eint.
Áskriftargjald kr. 2á mán.
Prentsm. Acta.
aMBiMHMBWMBBMBM—BHH
Tveir fhaldsmenis
vitna
Meðal þeirra ræðumanna,
sem töluðu í útvarpið á gaml-
árskvöld, var Hallgrímur
Benediktsson stórkaumaður,
formaður Verzlunarráðs fs-
lands.
Hann talaði um viðskiptin
við útlönd á árinu 1935. Og í
því sambandi gerði hann sem
c-ðlilegt var, innflutningshöft-
in að umræðuefni.
í þessu efni gaf formaður
Verzlunarráðsins eftirtektar-
verðar yfirlýsingar.
Hann lýsti yfir því, að á ár-
inu 1935 hefði verðmæti inn-
fiuttra, erlendra vara minnkað
um a. m. k. sex milljónir króna
frá því sem var árið áður.
llann vakti jaínhliða athygli
á því, að minnkun innflutn-
ingsmagnsins væri þó raun-
verulega enn meiri en þessi
tala sýndi, því að tilfærsla við-
skiptanna milli landa hefði
haft það í för með sér, að í
ýmsum tilfellum hefði fengizt
minna vörumagn en áður fyr-
ir sama verð. Og hann lýsti
yfir því, að þessi mikla minnk-
un innflutningsins væri inn-
flutningshöftunum og starfi
gjaldeyrisnefndar að þakka.
Hann lýsti ennfremur yfir
því, formaður Verzlunarráðs-
ins, að vegna innflutningshaft-
anna og aðgerða gjaldeyris-
nefndar, hefði það tekizt að
beina til mikilli muna innkaup-
um til þeirra landa, sem aðal-
lega kaupa íslenzka framleiðslu.
Hann minnti á það, að innkaup
frá ítalíu hefðu tvöfaldazt á
árinu og innkaup frá Þýzka-
landi stóraukizt. En að sama
skapi hefði innkaupum verið
beint frá þeim löndum, sem
hlutfallslega minna kaupa af
íslenzkri framleiðslu.
Það er skrítin glettni for-
laganna, að Hallgrímur
Benediktsson skuli flytja þessa
ræðu og gefa slíkar yfirlýsing-
ai, einmitt sama daginn, sem
ólafur Thors, formaður Sjálf-
stæðisflokksins, birtir áramóta-
liugvekju sína í Mbl., og er að
reyna að telja þjóðinni trú um,
að árangur innflutningshaft-
anna hafi enginn orðið.
Hallgrímur Benediktsson er
flokksbróðir ólafs Thors. Og
hann er formaður Verzlunar-
ráðsins. Sú stofnun hefir ekki
verið hlynnt takmörkunum á
innflutningi vara. Hann er
andstæðingur núverandi stjórn-
ar. En ræða hans er málflutn-
ingur heiðarlegs andstæðings.
Ilann lætur innflutningshöftin
hverri starfsgrein sameiginlega
nefnd, sem kynnir sér hag
beggja aðilja og reynir að
miðla málum ef óánægja er um
kaupgjald. Mjög oft tekst það.
Báðir aðiljar hafa gerðadóma
og geta samþykkt að leggja
ágreininginn í gerð. Ef hvor-
ugt þetta tekst verður að sam-
þykkja verkföllin eða verkbönn-
in með ákveðnum meirihluta í
hlutaðeigandi félagi verka-
manna eða vinnuveitenda og fá
samþykki sambandsfélaganna
til verkbannsins eða verkfalls-
ins. Og þegar það er fengið,
verður að tilkynna verkfallið
eða verkbannið með 14 daga
fyrirvara, til þess ekki fari
óþarflega mikið af verðmætum
til spillis í þjóðfélaginu. Það
mun ekki ríkj^a neinn ágrein-
ingur um það, meðal fremstu og
reyndustu manna alþýðuhreyf-
ingarinnar í þessum löndum, að
þessar reglur hafi verið fyrir
alþýðusamtökin hið mesta
gagn og menn munu og sam-
mála um það að í þessum lönd-
um hafi umræddar samþykktir
og reglur gert meira til að efla
vinnufriðinn en allt annað.
Iteynslan hefir líka skorið úr
því, að þar sent alþýðusamtök
hafa ekki annaðhvort sjálf, eða
með aðstoð löggjafarvaldsins,
sett sér slíkar reglur, hafa and-
njóta sannmælis. Hann lætur
tölurnar tala. Og hann gerir
það, þó að hann verði um leið
sama sem að lýsa yfir því, að
ummæli ólafs Thors séu fleip-
ur eitt og staðlausir stafir.
En í útvarpið á gamlárs-
kvöld talaði líka annar íhalds-
maður. Það var Helgi Her-
mann skólastjóri, formaður
Iðnráðsins. Hann átti að gefa
skýrslu um starfsemi íslenzkra
iðnaðarmanna á liðna árinu.
Ræða hans var allt önnur en
formanns Verzlunarráðsins. —
Hún var glöggt dæmi um það,
hvemig heiðarlegir andstæðing-
ar eigi ekki að flytja mál sitt.
Það eina, sem Helgi Her-
mann Eiríksson hafði um inn-
flutningshöftin að segja, var
það, að neitað hefði verið um
innflutning á hráefnum til iðn-
aðar, og að iðnaðarmenn hefðu
orðið að kaupa þessi hráefni
aýrara verði en þörf hefði ver-
ið.
Formaður iðnráðsins veit
vel, að þessi ummæli eru órétt-
mæt. Hann veit, að gjaldeyris-
nefnd hefir einmitt lagt sig
fram til þess, að íslenzka iðn-
aðinn þyrfti ekki að skorta
hráefni.
En formaður iðnráðsins
þagði um annað, sem honum
hefði verið skylt að geta um í
þessu sambandi.
Hann þagði um það, að iðn-
aðurinn, alveg sérstaklega,
hefir haft stórkostlegt gagn
af innflutningshöftunum. —
Hann þagði um það, að gjald-
eyrisnefnd hefir fylgt þeirri
meginreglu að leyfa ekki inn-
flutning á iðnaðarvöru, sem
stæðingar þessara samtaka
reynt að kljúfa og veikja al-
þýðusamtökin með því að nota
verkfallsréttinn í tíma og ótíma
og undir allskonar yfirskyni, til
þess eftir endurtekna misnotk-
un að yfirbuga alþýðusamtök-
in með öllu.
Dæmin eru nóg erlendis
cg þau eru líka að verða nærtæk
hér á landi, þótt enn sé skammt
á veg komið. | öllum þessum
málum, sem ég nú hef nefnt,
í þessum málum jafnréttis og
frelsis verðum vér að notfæra
oss hina löngu og miklu lífs-
reynslu og lífsreglur nágranna-
þjóðanna til að vernda fyrir
hinum fjandsamlegu öflum,
skoðanafrelsið til að vernda
þingræði og lýðræði, til að
vernda samtök og persónu-
frelsi alls vinnandi fólks til
sjávar og sveita. Og reynslan,
seni ég hefi bent á, er sú
að verndun allra réttinda
verndun frelsis æðstu gæða
líísins felst í skynsamlegum
takmörkum þess. En dauði
frelsisins liggur í misnotkun
þess. Þessa skulum við minn-
ast, góðir íslendingar, í byrjun
hins nýja árs. Á þessum grund-
velli skal íslenzka þjóðin heyja
sína lífsbaráttu. — Með því að
treysta þennan grundvöll, og
með nægilega sterku valdi
fólksins til að vemda hann og
íramleidd er í landinu sjálfu.
Hann þagði um það, að á þenn-
an hátt hefir erlendri sam-
keppni verið bægt frá iðnað-
aðinum íslenzka, beinlínis fyr-
ir aðgerðir gjaldeyrisnefndar-
innar og honum þannig veitt
ómetanleg vemd.
Er það að vilja hinna inn-
lendu iðnaðarmanna, sem nú
auka atvinnu sína í skjóli inn-
fiutningshaftanna, að formað-
ur iðnráðsins þegir um þetta
mikilsverða hagsmunamál
þeirra.
Eða er það vilji iðnaðar-
manna, að látið sé undan
þeim kröfum, sem uppi era
um það, að hleypa erlendum
iðnaði inn í landið, til að skapa
verðlækkun í frjálsri sam-
keppni ?
Það væri ástæða til að ætla,
að stéttin vildi láta verða við
þessum kröfúm, úr því að hún
velur sér forvígismann og
talsmann eins og Helga Her
mann Eiríksson.
Og það er sannarlega þess
vert að athuga framkomu
þeirra þriggja íhaldsmanna,
sem nefndir hafa verið nú um
þessi áramót. Annarsvegar
hins gleiðgosalega og óprúttna
flokksforingja, Ólafs Thors,
sem ekki hirðir um að kynna
sér málavexti, slúðurberans
Helga Hermanns Eiríkssonar,
sem viljandi dylur rétt mál, en
geipar um smámuni — og hins-
vegar Hallgríms Benediktsson-
ar, sem fyrst og fremst telur
sér skylt að skýra rétt frá
staðreyndum á opinberum vett-
vangi, enda þótt pólitískir and-
stæðingar hans eigi í hlut.
því aðeins, erum við færir um
að mæta erfiðleikunum og lifa
frjálsir eins og siðuð þjóð. Því
þótt erfiðleikarnir séu miklir
og útlitið á margan hátt
ískyggilegt, höfum við Islend-
ingar ýmsar ástæður öðram
fremur til að vera bjartsýnir.
Skelfing heimsstyrjaldar vofir
ekki yfir okkur á sama hátt og
flestum öðrum þjóðum. Við
eigum beztu og auðugustu fiski-
mið veraldar. Við eigum hlut-
fallslega meira vatnsafl en
nokkur önnur þjóð heimsins.
Við eigum frjósama gróður-
mold fyrir margfalt fleira fólk
en byggir þetta land í dag. Við
eigum ónotaðan jarðhita, hlut-
fallslega meiri en nokkur önn-
ur þjóð, og allra seinustu árin
erum við sífelt að finna ný
vermæti í okkar lítt rannsak-
aða og hálf ónumda landi.
Vel menntaður útlendur mað-
ur, sem dvaldi hér á síðasta
ári og kynntist mjög landshög- ;
um hefir nú nýlega í samtali
við erlenda blaðamenn vakið al-
veg sérstaka athygli á því hve
margir möguleikar séu enn
ónotaðir hér á landi fyrir ís-
lenzkt atvinnulíf. — Hver hefði
trúað því jafnvel fyrir 1—2 ár-
um, að hér væri möguleikar til
að framleiða tilbúinn áburð og
jafnvel sement. Framfarim-
ar hafa verið miklar og tækni
okkar og þekking til að nota
auðæfi landsins hefir aldrei ver-
ið eins mikil og nú. Sannarlega
eru erfiðleikarnir yfirstíganleg-
ii fyrir okkur, ef ekki skortir
bjartsýni og þrek, ef við vilj-
um yfirstíga þá og erum sam-
taka í að gera það. En við
skulum heldur elcki dyljast
þess að það kostar átök og
fórnir sérhvers einstaklings í
þessu þjóðfélagi. I því sam-
bandi vil ég minnast á það, að
menn kvarta undan þungum á-
lögum síðasta þings. Það er
! satt, að erfiðleikarnir erumikl-
ir og álögurnar verða að vera
þungar. En ég get líka hiklaust
staðhæft það, án þess að fara
með ýkjur, að jöfnun milli
stétta, þeirra, sem betur mega
og hinna, sem ver. eru staddar,
hefir aldrei verið eins mikil og
á því Alþingi, sem nú er ný-
| lokið. 0g ég vil minna ykkur á
það, góðir íslendingar, að
I reynslan hefir margsinnis skor-
j ið úr því, að mikla erfiðleika er
l ekki hægt að yfirstíga, hvort
' sem er í þjóðfélagi eða minni
| heild, án þess að sérhver
taki á sig byrðarnar, eftir því
sem hann hefir þrek til. Ef hin-
ir sterkari neita að taka á sig
byrðarnar, hvers vegna skyldu
þá hinir veikari fást til að
gera það? Nei, góðir Islending-
ar, meðan verið er að yfir-
stíga erfiðleikana, verðum við
að gera það með sameiginlegu
átaki allir. Og bezta nýársósk-
in, sem ég tel mig geta borið
fram er sú, að þeir sem enn
ekki hafa öðlazt þennan skiln-
ing, geti tileinkað sér hann
sem fyrst. Með þessum óskum
kveð ég ykkur, góðir Islending-
ar, þakka ykkur fyrir gamla ár-
ið og óska ykkur öllum nær og
fjær gleðilegs nýárs.
Et þér viljið
fá tatnaðinn
yöar reglu-
lega b 1 œ -
tagran, þ&
sktsluð þér
leggja hann
i bleyti i
Per ó.