Nýja dagblaðið - 08.01.1936, Side 3

N Ý J A
DAGBLAÐIÐ
8
Svar
til Sveins Benediktssonav
„Mörður týndi tönnum
Um hvippinn og hvappinn
NÝJA DAGBLAÐDE)
Útgefandi: BlaSaútgáfan h.f.
.. .. Ritstjóri: ..
Sigfús Halldórs frá Hðfnum
Ritst j órnarskrif stof ur:
Laugav. 10. Simar 4373 og 2353
Afgr. og auglýsingaskrifstofa
Austurstr. 12. Sími 2323 ..
í lausasðlu 10 aura eint.
Áskriftargjald kr. 2 á mán.
Prentsm. Acta.
Ólafur í
gapastokknum
Brotthlaup íhaldsmanna úr
utanríkismálanefnd ætlar að
verða þeim erfiður biti í hálsi.
Almenningur skilur það ekki,
hvernig stór stjórnmálaflokk-
ur gat verið svo ábyrgðarlaus
að fleygja frá sér allri íhlutun
um utanríkismálin. Mönnum
finnst þetta í senn vesalmann-
legt og heimskulegt. Vesal-
mannlegt að þora ekki að sjá
framan í erfiðleikana. Heimsku-
legt, að svifta íhaldsflokkinn
þeirri aðstöðu, sem hann áður
hafði til að fylgjast sem gerst
með þessum málum.
Algengir flokksmenn í íhald-
inu eru sáróánægðir. Þeir segja
sem svo út frá sjónarmiði síns
flokks:
Við eigum að nota hvert
tækifæri til að fylgjast með
gerðum ríkisstjómarinnar. Og
alstaðar þar sem okkur er boð-
in íhlutun um málin, eigum við
að þiggja hana. Þeim mun
meira tillit, sem tekið er til
okkar, því betra. Þannig hugsa
og tala hinir skapgæfari Sjálf-
stæðismenn.
Með ráðríki sínu og fíflskap
í þessu máli, hafa þeir Kveld-
úlfsbræður gert Sjálfstæðis-
flokkinn að viðundri. Ólafur
Thors hefir sett sjálfan sig í
gapastokkinn. Ýmsir álíta, að
hann sjái eftir frumhlaupinu.
En svírar Kveldúlfanna eru of
digrir til þeirrar auðmýkingar,
sem í því felst fyrir þá að játa
fljótræði sitt og beiðast aftur
inntöku í nefndina.
ólafur Thors vill ekki beygja
sig. Hann kýs heldur, að all-
ur Sjálfstæðisflokkurinn bíði
hnekki og verði að viðundri.
Það er gott fyrir ríkisstjórn
að eiga slíkan foringja í and-
stæðingaflokki!
Og það er grátbroslegt, að
heyra hvernig formaður Sjálf-
stæðisflokksins emjar undan
sjálfum sér og flónsku sinni.
Hann segist hafa hlaupið á
brott frá trúnaðarstarfi sínu í
utanríkismálanefnd, vegna þess,
að J. J. hafi skrifað óvægilega
um þá Kveldúlfsbræður.
Þarna hefir Kveldúlfsremb-
ingurinn náð hámarki sínu.
Það má ekki lengur skrifa
blaðagrein, þar sem verzlunar-
mannshæfileikar þessara herra
eru dregnir í vafa — þessara
líka afreksmanna. Heyr á
endemi!
Morgunblaðið þykist ætla
að bera fram fyrirspumir
fyrir hönd þeirra Kveldúlfs-
manna — Eru það fyrir-
spumir um týndan fiskfarm á
til kom það af þvi
hann beit i bak á mönnum
svo beini festi i.
pó er gemlan eftir ein.
það er hin hola höggormstönn
lielzt er vinnur mein“.
(Gömul vísa).
Sveinn Benediktsson spinnur
lopann undanfarið í Morgun-
blaðinu. Hann heldur auðsjáan-
lega að það muni duga að „end- ,
urtaka lýgina sex sinnum“. /
Mest af þessari tuggu hefir
verið rekið ofan í hann áður, 1
en þó er það eitt atriði eða tvö,
sem ég vildi þjappa dálítið
betur ofan í hann. —
Sveinn segir að ég hafi kært
sig fyrir Tryggva Þórhallssyni
atvinnumálaráðherra, en hann
hafi „séð í gegnum óheilinda-
vef“ minn og látið sig sitja
áfram í stjóm verksmiðjanna
sína stjórnartíð. — Sveinn
hefir í þessu eins og flestu
öðru endaskipti á sannleikan-
um. Það var Sveinn sem kærði
mig fyrir Tr. Þ. — eins og áður
hefir komið fram í ritdeilu
okkar Sveins haustið 1938 —
en ég sendi andsvör og gaf
skýrslu um málið, með þeim
árangri, að kæra Sveins var
ekki tekin til greina, en ég
endurskipaður í verksmiðju-
stjórnina, því um sama leyti
féll umboð mitt niður. Umboð
Sveins féll aftur á móti ekki
niður fyr en seint á þingtíman-
um þann sama vetur eða rétt
áður en Tr. Þ. lét af stjórn.
Kom það því í hlut Magnúsar
Guðmundssonar að skipa í
verksmiðjustjómina. Og í hana
skipaði M. G. mig tvisvar, þrátt
fyrir allan andróður Sveins og
þrátt fyrir áskoranir „helztu
útgerðarmanna og skipstjóra
sunnanlands" — að því er
Sveinn segir — um að víkja
mér úr stjóminni. — En hvern-
ig er það annars með þessar
áskoranir. Þær hafa aldrei
komið fram opinberlega og M.
G. gerði aldrei svo mikið sem
skýra mér frá þeim, en ég
heyrði einusinni óskar Hall-
dórsson segja frá því í útvarps-
ræðu, þegar deilt var' um það,
hvar nýja síldarverksmiðjan
ætti að standa, að Sveinn hefði
veturinn áður verið á þönum
milli útgerðarmanna og skip-
stjóra með undirskriftaskjöl:
„annað þess efnis að fá þá til
að mótmæla því, að verksmiðj-
an yrði reist á Siglufirði, en
Spánarhafi ? Eru það fyrir-
spurnir um stór síldarmál og
litlar mjólkurflöskur? Eru það
fyrirspurnir um „fékjörna“
þingmenn, sem neita að gera
skyldu sína á Alþingi, en vilja
svíkja þjóðina í hendur erlendu
valdi ?
Spyrji þeir eins og þeim sýn-
ist — nema þeir kjósi heldur
að halda áfram að auglýsa
húsin sín til sölu og flytja sig
yfir í sín erlendu hreiður hin-
um megin við hafið.
hitt eitthvað persónulegt við
Þormóð Eyjólfsson“. „En svo
snerist Sveinn skyndilega í
málinu“, segir Óskar, „hann fór
nú að gera sér vonir um að
komast í verksmiðjustjómina
að nýju og þurfti nú að finna
ráð til að kaupa sér grið á
Siglufirði og gerðist svo allt í
einu talsmaður þess, að verk-
smiðjan yrði reist þar".
Þessi ummæli Óskars munu
vera rétt, enda þekkir hann
manna bezt sinn Læri-Svein.
Fátt sýnir betur hina
heimskulegu og takmarkalausu
ósvífni Sveins Benediktssonar,
en sú fullyrðing hans, að Magn-
ús Guðmundsson hafL aðeins
skipað mig í verksmiðjustjóm-
ina vegna venzlamanna minna
í Framsóknarflokknum, en
sjálfum hafi hann sagt sér, að
hann bæri ekkert traust til
mín.
Við Magnús Guðmundsson
höfum þekkzt lengi og veit ég,
að hvorugur leggur öðrum til á
bak, þrátt fyrir ólíkar stjóm-
málaskoðanir og hvorugur trúir
Sveini, þegar hann reynir að
bera illmæli milli okkar, en það
hefir hann gert fyr en nú; —
en hvað sem því líður, er það
lúalegt af Sveini í garð M. G.,
(raunar ekki meiri en , vænta
mátti úr þeirri átt), að halda
því fram, að hann tvískipi
mann í stjóm verksmiðjanna —
í annað skiptið sem formann
stjómarinnar — sem hann bæri
ekkert traust til. —
Fyrir utan það, er ekki bein-
línis trúlegt, að venzlamenn
mínir í Framsóknarflokknum
hafi meiri áhrif á Magnús Guð-
mundsson en hans eigin flokks-
menn: auðugir og áhrifaríkir
ættingjar Sveins og vinir hans
„helztu útgerðarmenn sunnan-
lands“ — þ. á m. líkl. sjálfur
formaður Sjálfstæðisflokksins,
— sem Sveinn segir að hafi
skorað á M. G. að láta mig
fara úr stjórninni. —
Sveinn Benediktsson hefir
þráð það öllu öðru framar að
verða einráður yfir ríkisverk-
smiðjunum. Hann gekk að því
með ráðnum hug, að ryðja
hverjum þeim úr vegi, sem yrði
honum þar „Þrándur í Götu“.
Það tókst með Guðmund
Skarphéðinsson. Sveinn fylltist
þá sigurgleði og í ofmetnaði
sínum, hét hann því að ég
skyldi fara sömu leiðina. En
það hefir reynzt honum torsótt
að framkvæma þá hótun.
Það taldi hann sitt mesta
óhapp, þegar Jón Gunnarsson
varð framkvæmdarstjóri. Hann
gat Sveinn ekki með nokkru
móti haft að leiksoppi. Því varð
hann að beita lævísi til að
koma honum burtu.
Ýmsum peðum var teflt fram
til sóknar.
Sjálfur stóð Sveinn að baki
og bruggaði fjörráðin.
Vopnin eru ekki vandfengin,
þegar aldrei er hirt um, hvort
farið er með satt mál eða ósatt,
Reykur verður sex börnum
að bana.
Það sorglega slys vildi til um
miðjan síðastl. mánuð á sveita-
bæ einum skammt frá Hjörring
í Danmörku, að sex böm létu
lífið vegna eldsvoða. Háttaði
þannig til, að hlaðan var áföst
við íbúðarhúsið, sem var tví-
lyft, og var skilrúmið mjög
óvandað milli hlöðunnar og efri
hæðar íbúðarhússins. Sváfu
börnin uppi, en foreldrar
þeirra niðri. Eldur kom upp að
næturlagi í hlöðunni og náði
reykurinn inn í herbergin til
barnanna, meðan þau voru í
fasta svefni, og varð þeim að
bana.
Föreldrarnir vöknuðu síðar
um nóttina við megna reykjar-
svælu, en þá var reykurinn orð-
inn svo magnáður uppi, að
þau treystust ekki til að fara
þangað. Var brunalið þá óðara
kvatt á vettvang, og hjálpaði
það til að ná bömunum. En all-
ar lífgunartilraunir voru árang-
urslausar.
Alls áttu þessir foreldrar 11
börn, 3 voru að heiman, og 2
þau yngstu sváfu niðri hjá
þeim. Börnin, sem dóu, vom á
aldrinum 5—18 ára.
Æfisaga Trotsky.
Æfisaga Leon Trotsky eftir
sjálfan hann er nýlega komin
út 1 norskri þýðingu. Bókinni
fylgja tveir formálar, annar,
sem var ritaður fyrir frönsku
útgáfuna 1934, og hinn, sem
er sérstaklega helgaður norsku
útgáfunni. I bók þessari nýtur
hin mikla stílsnilld Trotsky sín
ágætlega. I formálanum fyrir
frönsku útgáfunni er hann
mjög bituryrtur. Gefur hann
rússnesku stjóminni sök á því,
að dóttir hans, Sinaida Volkova,
frámdi sjálfsmorð, því að henni
hafi verið neitað um landvist-
arleyfi til þess að sjá mann
sinn og bam. Hún dvaldi þá í
Berlín og var að reyna að fá
bót við berklaveiki. Hann ásak-
ar rússnesku stjómina einnig
um það, að hann kom of seint
að dánarbeði yngstu dóttur
sinnar, en hún dó úr berklum.
— í seinni formálanum er bit-
og tíðar er vegið að baki en
brjósti.
Nú er Sveinn Benediktsson
orðinn leiðtogi alþýðuflokks-
fulltrúanna í Ríkisverksmiðju-
stjórninni. — Sigurvonimar
eru miklar — ofmetnaðurinn
gægist fram að nýju.
En því hika þeir nú, félag-
arnir, og verða ekki þegar í
stað við áskorun minni að
krefjast rannsóknar á störfum
mínum í Ríkisverksmiðjustjóm-
inni ?
Er kannske þægilegra að
standa í skugganum, og vega
þaðan með dylgjum og ósvífn-
um ásökunum, í von um að
ekki komi til þess, að við þær
þurfi að standa?
Þormóður Eyjólfsson.
Aths. Grein þessi hefir því
miður orðið að bíða nokkuð
sökum þrengsla.
urleikinn minni, en þar lýsir
hann óánægju sinni yfir því, að
Rússland skuli ekki vera orðið
verkamannaríki, heldur skrif-
finnsku- og embættismanna-
veldi, þar sem ríki „bonapart-
iskt gjörræði“.
Dýrt að spara.
Fjárveitinganefnd franska
þíngsins hefir nýlega upplýst,
að sparnaðarlöggjöfin, sem var
samþykkt síðastl. sumar og
fékk áköf mótmæli embættia-
manna, m. a. sökum þess, að
hún gerði ráð fyrir miklum nið-
urskurði embætta, hafi orðið
til þess að þurft hafi að stofna
2789 ný embætti til þess að
hægt væri að koma henni í
framkvæmd.
Hefir nefndin látið það álit í
ljósi, að henni fyndist kosnað-
urinn við sparnaðarfram-
kvæmdirnar hafa orðið nokkuð
mikill.
Ihaldsmenn og barnsfæðingar
í Danmörku.
Danska blaðið „Politiken“
hefir fyrir nokkru vakið at-
hygli á því, að fæðingar séu
færri þar í landi, í þeim bæj-
um, þar sem íhaldsmenn séu í
meirihluta og efnamenn tiltölu-
lega flestir.
Sem dæmi nefr.Air blaðið það,
að síðastl. ár fæddust 15.5 börn
á hvert þúsund íbúa í hinni
rauðu Kaupmannahöfn, en ekki
nema 12.6 á Friðreksberg og
12.2 á Gentofte, þar sem hinir
efnuðu íhaldsmenn eru í meiri-
hluta.
Og sömu hlutföll hafa verið
á þessum stöðum undanfarin ár.
Aukning fiskveiða.
I janúarmánuði 1863 var
haldinn fundur í Innri-Njarð-
víkum af húsráðendum í
Njarðvíkum og Keflavík og var
m. a. rætt um, að koma betra
fyrirkomulagi á agn til fisk-
veiða. Var um það gerð eftir-
farandi samþykkt:
„Fiskislor, virt að hálfu, en
hrognkelsaslor sjálfsagt allt,
flytjist út á sjó aftur í hverj-
um róðri, af öllum innlendum
og útlendum, á vertíð, við
byrjun fyrstu fiskgöngu og
fram til vertíðarloka“.
Til þess að tryggja það enn
betur, að þetta yrði agn fyrir
hinn gula, var ennfremur á-
kveðið á hvaða slóðum slorið
skyldi útbyrt.
Dýr fiðla.
Seytján ára gömul amerísk
stúlka hefir vakið á sér mikla
eftirtekt fyrir fiðluleik. Fyrir
nokkru byrjaði hún að spila
opinberlega í Bandaríkjum og
valdi sér þá listakonuheitið
Guila Bustabo. Hún hlaut
mikið lof og fór síðan til Eng-
lands og átti að halda þar 10
hljómleika. En þeir urðu 45,
vegna þess hvað aðsóknin var
mikil.
Nýlega hefir hún haldið
hljómleika í Kaupmannahöfn.
I Englandi varð hún fyrir
þeirri heppni, að Lady Davens-
dale, sem varð mjög hrifin af
henni, skenkti henni fiðlu, sem
er sögð 70 þús. kr. virði.