Nýja dagblaðið - 20.08.1936, Síða 2

2
NtJA DAGBLAÐIÐ
1
öagnfræðaskólinn
í Reykjavík
starfar eins og' að undanförnu frá 1. október til 1. maí.
Nýir nemendur, sem óska að setjast í 2. eða 3. bekk, verða
prófaðir 2. og 3. október.
Námsgreinar í aðalskólanum eru þessar: íslenzka, danska,
msm:
enska, þýzka, saga og félagsfræði, landafræði, náttúrufræði,
mmm
eðlisfræði, heilsufræði, stærðfræði, bókfærsla, vélritun, teiknun,
handavinna og leikfimi.
Nemendum 3. bekkjar verður gefinn kostur á sérkennslu
ca*e?*
í þeim námsgreinum, sem þarf til upptöku í 4. bekk Mennta-
skólans. —
EKKERT SKÓLAGJALD í aðalskólanum. Við kvöldskólann
verður 25 kr. kennslugjald, sem greiðist fyrirfram. Náms-
greinar: Islenzka, danska, enska og reikningur.
Umsóknir séu korrinar til mín fyrir 15. sept., og gef ég
allar nánari upplýsingar. — Heima kl. 7—9 síðd.
Ingimar Jónsson
Vitaslíg 8 A. Sími 3763.
Vélskóiinn i Rsykjavík
(áður Vélstjóraskóli íslands)
tekur til starfa 1. október 1936.
Þeir sem ætla að sækja skólann, sendi eiginhandar
umsókn til skólastjóróns fyrir 20. september. Umsóknin
stílist til kennslumálaráðuneytisins. Um inntökuskilyrði
sjá lög um kennslu í vólfræði frá 1, júlí 1936.
Skólastjórinn.
í Ál!t með íslenskuin skipuni! t
Frá prófessor Hans Wm. Ahlmann
heiir oss borist eftírfarandi bréfs
„SLÁTURFÉLAG SUÐURLANDS,
REYKJAVlK.
Um leið og ég færi yður þakkir fyrir niðursuðuvörur
þær, sem sænsk-islenzki Vatnajökulsleiðangurinn fékk hjá
yður, læt ég í ljós það álit mitt, að þær bæði að bragð-
gæðum og næringargildi, jafngildi hinu bezta, sem ég hefi
notað á fyrri leiðangrum mínum og yfirleitt við rannsókn-
arstörf mín. Að ýmsu leyti standa þær að gæðum framar
öðrum þeim niðursuðuvörum, sem ég þekki.
. ,vv . .. . . . _ .....
Reykjavík, 15. júlí 1936.
Hans Wm. Ahlmann
prófessor við Stokkhólms Háskóla“.
Sláfurfélag Suðurlands.
Kjaruar■Essensar
Höfum í birgðum ýmsar tegundir kjarna til iðnaðar.
BIÐJIÐ UM VERÐSKRÁ;
Áfengísverzlun ríkislns.
Eitt af kraftaverkum
Strandarkirkju
V.
En þó að hinir háttsettu
kirkjuhöfðingjar létu sér fátt
finnast um þetta mál vildi um-
bótaflokkur þingsins ekki eiga
öfl, og studdi sýslumann Ár-
nesinga til að koma málum
í stríði við hin duldu máttar-
fram eins og hann áleit bezt
fara. Síðan kom sandgræðslu-
stjórinn, Gunnl. Kristmunds-
son, og framkvæmdi hina hag-
nýtu ákvörðun til vemdunar
Strandarkirkju. Land kirkjunn-
ar var afgirt og friðað. Og þá
kom í ljós, að Strandarkirkja
hafði enn verið að verki. Aldrei
hafði máttur hennar verið sýni-
legri en í þetta sinn. Sandeyði-
mörkin breyttist á fáum árum
í gróðurlendi, eins og brugðið
hefði verið töfrastaf yfir hin-
ar auðu og blásnu lendur. Sum-
staðar sækir melgróðurinn
fram, eins og forvörður í bar-
áttunni. Síðan koma túngrösin
í þéttum fylkingum. Nú flytja
margir bændur í Selvogi tilbú-
inn áburð inn í sandgirðinguna
og heyja þar síðan hið kjam-
bezta fóður. Sumarið eftir að
alþingi hafði gert að vilja
Strandarkirkju og henni til
sæmdar hittust prestar í Ár- j
nessýslu allir eða nálega allir
é héraðsfundi sínum til að ræða '
um baráttu kirkjunnar við hin
skaðlegu öfl í heiminum. En
svo undarlega vildi til að þeir
sameinuðust í því að vinna á
móti kraftaverkakirkjunni í
Selvogi. Þeir lýstu fullkominní
vanþóknun sinni yfir því áformi
að breyta sandauðn kirkjunn-
ar í gróðurland, að vernda hana
sjálfa frá eyðileggingu og að
gera kleift fyrir söfnuðinn að
ná til hennar fyrir sandbyl. Fá-
um dögum síðar fór sá af þess-
um prestum, sem berastur
hafði orðið að mótgangi við
Strandarkirkju norður yfir
fjöll á prestastefnu að Hólum í
Hjaltadal. Varð hann þá fyrir
margskonar mótblæstri, missti
reiðskjóta sína voveiflega o. s.
frv. Þótti vinum Strandakirkju
þá, sem hún hefði ótvírætt sýnt
vilja sinn í málinu.
Enn liðu nokkur ár. Á fjár-
lagaþingi 1934 bar Magnús
Torfason enn boðskap Strand-
arkirkju inn í þingið. Lagði
hann þá til að friðað yrði allt
hið mikla uppblásna landflæmi
frá Selvogi, austur að Þorláks-
höfn og ósum Ölfusár. Skyldi
þá reisa girðingu norðan við
allt þetta mikla land frá
Hrauni í Ölfusi að vitanum í
Selvogi.
Alþingi fylgdi enn hinu fyrra
fordæmi að leggjast ekki móti
vilja og velgengi Strandar-
kirkju. Tillaga sýslumanns var
samþykkt og sumarið 1935
reisti Gunnlaugur Kristmunds-
son á þessum stað stærstu og
tiltölulega langódýrustu sand-
girðingu á Islandi. Hafa þeir
Magnús Torfason og Gunnlaug-
ur Kristmundsson verið sam-
hentir um öll þessi mál.
Síðan er ekki liðið nema eitt
ár. En á því eina ári hefir sýni-
lega orðið kraftaverk í hinu
friðaða landi. Ef farið er eftir
því meðfram sjónum og horft
norður yfir hina brunnu hraun-
hóla með sandblettum á milli,
þá ber nú víðast meira á fagur-
grænu melgresi heldur en
sandinum. Framförin á fyrsta
ári er ótrúleg og óvenjuleg.
Það er fyrirsjáanlegt, að á til-
tölulega skömmum tíma verður
þessi hin mikla eyðimörk sam-
felt ræktarland.
VII.
Síðan 1928 hefir í tveim á-
föngum veríð unnið með stuðn-
ingi Strandarkirkju það þrek-
virki, sem lengi mun í minn-
um haft, að auka við gróður-
lendi landsins einu hinu
stærsta sandflæmi, sem til er í
byggð á íslandi.
Eftir fáein ár mun hinn
mikli þjóðvegur, sem Alþingi
1936 ákvað að leggja úr ölfusi
til Hafnarfjarðar um Selvog og
Krisuvík, verða gerður fram
með þessu nýja gróðurlandi.
Þá munu þúsundir og tugir
þúsunda af innlendum og er-
lendum mönnum, fara framhjá
Strandarkirkju og sjá vegsum-
merki um mátt hennar og
veldi. Inni í hinni miklu nýju
sandgirðingu er Þorlákshöfn,
sem Sunnlendingar vonast eftir
að verði, eftir fáein ár, at-
vinnuheimili á vertíðinni fyrir
mikinn fjölda röskra bænda og
bændasona úr héraðinu. Þannig
koma þessi þrjú mannvirki til
að styðja hvert annað: Hinn
mikli landauki Strandarkirkju,
hafnarbætur og stórlega aukin
útgerð í Þorlákshöfn og að lok-
um hinn mikli höfuðvegur,
Suðurlandsbrautin, sem fær
verður bifreiðum alla daga árs,
hvað sem vetrum og fannfergi
líður.
Sýslumann Árnesinga dreym-
ir stóra drauma um framtíð
þessa hins mikla gróðurlands,
þegar þar hefir myndast
frjótt moldarlag. Hann segir
að þar muni verða mestur sam-
felldur komakur á Islandi. Á
þessum slóðum er veðrátta
einna mildust í landinu, hafið
hlýtt og íslaust við ströndina,
lágur, jöklalaus fjallgarður,
sem sltýlir fyrir norðanátt. Og
undir öllu þessu mikla landi er
hraun. Þar þarf enga skurði
og ekkert lokræsi til að verja
landið fyrir jarðraka. Ef þessi
hugsjón rætist, þá spillir það
ekki aðstöðunni að hafa hinn
f jölfarnasta þjóðveg á íslandi
meðfram þessum væntanlega
vitazgjafa þjóðarinnar.
Menn vita ekki betur en að
kraftaverk séu allt af að ger-
ast í sambandi við Strandar-
kirkju, að hún hafi í öndverðu
orðið til vegna kraftaverka, og
að hún hafi stöðugt gripið á
máttugan hátt inn í líf þeirra
manna, sem vildu hlíta forsjá
hennar. Og enn virðist hinu
sama fara fram. Enn er
Strandakirkja máttug í orði og
verki. Hún framkvæmir vilja
sinn á dularfullan hátt. Hún
lætur það ekki hefta sigurför
sína, þó að hinir skriftlærðu
og levitamir sýni henni kulda,
og þvermóðsku. íslenzka þjóðin
hefir skilið og metið veldi
hennar og yfirburði á umliðn-
um öldum. Og úr hópi þjóð-
rækinna íslendinga leitar hún
og finnur á hverjum tíma þá
menn, sem vilja auka veg henn-
ar í landinu. J. J.