Nýja dagblaðið - 03.03.1937, Page 1

ÚTBREIDIÐ
NÝJA
DAGBLAÐIÐ
ID/^C3. IB K/MÐIHÐ
5. ár. Reykjavík, miðvikudaginn 3. marz 1937. ’ 51. blað
Álit dýral ækna
um borgiíræku
veikina
Dýralæknar landsins haía sam-
kvæmt boði landbúnaðarráðherra
sctið á ráðstefnu hér í bænum
undanfarna daga til að ræða um
orsakir og eðli borgfirzku fjárpest-
arinnar. Hafa fjórir þeirra, Bragi
Steingrímsson, Sigurður Hlíðar,
Hannes Jónsson og Jón Pálsson,
komizt að þeirri niðurstöðu, að
veikin sé ekki „sjálfstæður sjúk-
dómur, heldur sjúkdómsform, sem
kemur fram í sambandi, beint eða
óbcint við tvo áður þekkta
sjúkdóma: lungnadrep annarsveg-
ar og lungnaorma hinsvegar". þá
telja þeir engar sannanir fyrir því
að voikin sé bráðsmitandi og ó-
iæknandi, því „oss er kunnugt um
nokkra sjúklinga, sem taldir eru
að hafa haft þessa veiki, en hafa
nú náð nokkrum bata“.
Tvcir af dýralæknunum, Asgeir
Einarsson og Asgeir Ólafsson, eru
ckki að öllu leyti sammála hin-
um, en „teija þó sennilegt, að
veikin sé ekki nýr (innfluttur)
sjúkdómur, heldur sjúkdómsform,
sem kofni fram í sambandi við tvo
áður þekkta sjúkdóma: Lungna-
pest. annarsvegar og lungnaorma-
veiki hinsvegar".
„Hinsvegar teljum við“, segja
þeir, „að veikin sé nýtt fvrirbrigði
að því leyti, að svo illkynjaður
faraldur í sauðfé hafi ekki komið
fyrir á síðari áratugum. Ennfrem-
ur teljum við veikina nýtt fyrir-
brigði að því er snertir sjúklegar
breytingar í lungum og sum ytri
sjúkdómseinkenni".
F
Þegar Olafur Thors
vantreystí dyggustu
fylgísmönnum sínum
í Keflavík
í lok fundarins í Keflavík, þegar
flestir sjómenn voru farnir af
fundi, fór fram atkvæðagreiðsla
um nokkrar tillögur, som flestar
snertu innanhéraðsmál, en fundar-
stjóri úrskurðaði jafnframt að
nokkrar tillögur, sem fram voru
komnar, kæmu ekki til atkvæða
m. a. vegna þess, hvað fundurinn
var orðinn fámennur. Ein af þess-
um tillögum var frá Ólafi Thors
um vantraust á stjórnina. þar sem
Ólafur átti þá orðið meirihluta á
iundinum hefði mátt ætla, að
liann gerði hávaða út af þessum
úrskurði. En svo varð þó ekki.
Ástæðan til þess var sú, að fram
voru komnar tvær tillögur, önnur
frá Jónasi Jónssyni, er var á þá
Ieið, að fundurinn vítti fyrirtæki,
sem ætti ekki fyrir skuldum, en
greiddi þó einum manni 25 þús.
kr. i eftirlaun, hin frá Finni Jóns-
syni, sem var á þá leið, að fund-
urinn teldi það hreinustu óhæfu,
að eitt fyrirtæki gæti skuldað tvö-
Mestí hlátur í þingínu
í mörg ár, þegar Gunnar Thoroddsen kvartar undan því að ekki
hafi veríð sagt írá afmælíshátíð Heimdallar í útvarpinu
Aflí Norðmanna
' EINKASKEYTI FÚ.
þorskveiðar Norðmanna virðast
á þessari vertíð ætla að ganga
mun betur en í fyrra. þorskaflinn
nemur síðastliðinn laugardag
nærri 32.000 smálestum, en mun
um sama leyti í fyrra rúmum
26.000 smál.
Frá umræðum í neðri deild í gær
um firéttafluining útvarpsins
I gær urðu miklar umræður í
neðri deild út af frv.., sem íhalds-
menn hafa lagt fram, um breyt-
ingu á starfstilhögun útvarpsins.
Er aðalbreytingin, sem felst í frv.,
sú, að útvarpsráðið hafi umsjón
og yfirstjórn fréttanna með hönd-
um í stað þess að útvarpsstjóri
hefir þetta starf nú.
Eins og bent var á af Eysteini
•Jónssyni og fleirum, sem þátt tóku
: umræðunum, myndi þessi breyt-
ing verða til þess að miklu meiri
hætta yrði á því að fréttaflutning-
ur útvarpsins yrði gerður pólitísk-
ur. Útvarpsráðið er kosið pólitískri
kosningu af Alþingi og útvarps-
notendum og fengi það vald til
þess að ráða yfir fréttaflutningn-
um væri hætt við því, að hann
mótaðist af sjónarmiði meirihlut-
ans og yrði pólitískt hlutdrægur.
Stórum meiri trygging fyrir hlut-
lausum fréttaflutningi er að hafa
þetta starf í höndum þar til valins
trúnaðarmanns, sem skoðar sig
ekki umbjóðanda neins ákveðins
flokks, heldur rækir starfið fyrst
og fremst með það fyrir augum að
gæta hlutleysis.
ómaklegar árásir
á Jón Eyþórsson
I sambandi við þessar umræður
notuðu nokkrir íhaldsmenn tæki-
færið til að ráðast að vanda á
ýmsa starfsmenn útvarpsins og
einkum reyndi Gunnar Thorodd-
sen að bera Jóni Eyþórssyni hlut-
drægni á brýn í erindum hans um
daginn og veginn. Hrakti Eysteinn
Jónsson allar þær ádeilur Gunnars
lið fyrir lið og sýndi fram á að
.Tón Eyþórsson væri tvímælalaust
einn af allra vinsælustu ræðu-
mönnum útvarpsins, enda væru
útvarpshlustendur yfirleitt það
þroskaðri en Gunnar Thoroddsen,
að þeir létu rnenn ekki gjalda
skoðana þeirra í landsmálum, í
dómum sínum um útvarpserindi
þeirra.
faldan varasjóð Landsbankans eða
um 6 milj. kr. Ólafur treysti jafn-
vel ekki þeim flokksmönnum sín-
um, sem eftir sátu á fundinum, ef
þessar tillögur kæmu til atkvæða,
og heimtaði þvi eklci atkvæða-
greiðslu um vantrauststillöguna,
því þá myndu hinar liafa verið
bornar upp líka. Sýnir þetta mæta
v.el, hvert álit Ólafur hefir á fylgi-
spckt hinna trúustu flokksmanna
sinna í Keflavík við Kveldúlf,
onda þótt þeir fylgi honum dyggi-
lega í öðrum málum.
Allur pingheimur
hlær
Gunnar Thoroddsen fann að
ádeilur hans á Jón Eyþórsson
myndi ekki nægja til að sanna mál
sitt og ætlaði því að koma með
enn sterkari rök, máli sínu stuðn-
ings. Voru þau á þá leið, að út-
varpið hefði daglega skýrt frá
störfum flokksþings Framsóknar-
manna meðan það stóð yfir, en
það hefði ekkert sagt frá árshátíð
Heimdallar!
þegar Gunnar hafði lokið þess-
ari setningu var skellihlegið um
allan salinn, á þingpöllum og í
hliðarherbergjum. Mun sjaldan
eða aldrei hafa verið hlegið meira
á þingfundi og varð heldur lítið
úr hinum unga þingmanni, enda
mun hann þá hafa séð, að það væri
nokkuð seinheppileg röksemda-
færsla að telja það hlutleysisbrot
af útvarpinu að setja ekki ein-
hverja óvirðulegustu óreglu- og
drykkjuskaparsamkundu til jafns
við stærsta og veglegasta flokks-
þing, sem haldið hefir verið á ís-
landi.
Nýr hlátur. „Mosa-
skeggur“ getur
ekkí varið frétta-
pjófnað Valtýs með
öðru en því að kalla
Morgunblaðið heið
arlegt blað!
Litlu minni hlátur varð, þegar
Sigurður Kristjánsson fullyrti, að
Morgunblaðið væri heiðarlegt
blað! En Sigurður Einarsson hafði
áður í skarpri ræðu sýnt með ljós-
um rökum fram á þjófnað þann
og falsanir, sem Morgunblaðið
fremdi daglega á hinum útlendu
fréttum útvarpsins, mcð því að
telja þær að meira eða minna leyti
einkaskeyti. Lofaði hann að end-
urtaka þau ummæli sín utan þing-
helginnar og slcoraði á Valtý Stef-
ánsson, sem væri útvarpsráðsmað-
ur og aðallega stæði fyrir þessum
þjófnaði, að stefna sér fyrir þau,
ef hann þyrði!
Hér í blaðinu hefir áður verið
skýrt ítarlega frá þessum frétta-
þjófnaði Morgunblaðsins, og fleiri
stuldum Valtýs, án þess að hann
treystist til að svara því einu orði.
Er merkilega mikil linkind í því
hjá fréttastjóm útvarpsins að láta
Morgunblaðinu haldast uppi hnupl
þess og falsanir refsingarlaust.
Mesta ílón Islands
og mestí húsameistari Noregs
um uppdráttínn að Hallgrímskirkju
Sama daginn og Valtýr Stefáns-
íon, sem áreiðanlega er fáfróðast-
ur allra þeirra manna, sem skrifa
á íslenzku um liúsagerðarlist, réð-
ist með ruddalegu yorðbragði á
húsmeistara ríkisins, próf. Guðjón
Samúelsson, fyrir teikningu hans
á Hallgrímskirkju, bárust hingað
bréf og blaðaummæli um sýning-
una á íslenzkri húsagerðarlist í
þiándheimi. Langfrægasti húsa-
meistari Noregs, próf. Sverre
Pedersen í þrándheimi fer þar m.
a. mjög lofsamlegum orðum um
teikninguna af Hallgrimskirkju og
þykir hún helzt sambærileg að
listfengi við Grundtvigskirlcjuna í
Kaupmannahöfn, en það er talin
fegursta kirkja, sem byggð hefir
verið að nýju á Norðurlöndum síð-
an eftir siðabót. Mun útdráttur úr
grcin próf. Sverre Pedersen birt-
ast hér i blaðinu á morgun.
Verður nú fróðlegt að sjá hvort
Valtýr Stefánsson, sem af flestum
er álitinn mesta flón íslands,
treystii' sér til að knésetja frægasta
húsameistara Noregs í dómum um
húsagerðarlist.
Uppreísnarmenn ætla
í Kataloníu
LONDON:
í grennd við Madrid stóöu
grimmar orustur í gær, en af
þeim hafa litlar fréttir borizt. í
háskólahverfi borgarinnar, þar sem
herlið uppreisnannanna er um-
kringt, gerðu uppreisnarmenn til-
raun til þess að rjúfa umsátur-
lning stjórnarinnar, en árangurs-
laust, að því er stjórnin tilkynnir.
Uppreisnannenn segjast hafa
tekið þorp eitt í Aragoníu og að
margt manna hafi fallið í liði
stjórnarinnar.
Nazistar
vínna sér til óhelg-
is í Rúnieníu
LONDON:
Stjórnin í Rúmeríu liefir lokað
um óákveðinn tima háskólum rík-
isins og stúdentaheimilum, og
mun framvegis gera ræka úr há-
skólunum alla þá nemendur, sem
fylkja sér undir merki ákveðins
stjórnmálaflokks innan háskól-
anna.
í Búkarest er sá skilningur
iagður í þessi fyrirmæli stjómar-
innar, að þeim sé beint gegn hin-
um fascistiska félagsskap, „járn-
verðirnir", en þeir eru lýstir
fjandmenn Gyðinga, lýðræðissinna
og jafnaðarmanna.
Sá atburður, sem leiddi til þess
að stjórnin gerði þessar ráðstafan-
ir var banatilræði, er sýnt var ein-
víd Madrld
að ná kolanámunum
á sítt vald.
BERLÍN:
Enslca blaðið Daily Telegraph
segir að uppreisnarmenn ætli sér
að lierða sóknina á Aragóníu-víg-
stöðvunum í þeim tilgangi að ná
á sitt vald kolanámunum í Kata-
loníu, og koma þannig í veg fyrir,
að héraðið geti birgt sig upp af
kolum.
þá hafa orðið miklar orustur á
ný á Jarama-vígstöðvunum. Segj-
ast uppreisnarmenn hafa tekið tvo
rússneska skriðdreka og telja sig
þar með hafa náð af stjórnarhem-
um alls 70 skriðdrekum af rúss-
neskri gerð síðan borgarstyrjöldin
hófst. — FÚ.
Eden víll ílytja alla
sjálfboðaliða af Spáni
LONDON:
í umræðum um utanríkismál í
neðri málstofunni í gær sagði
Eden viðkomandi Spánarstyrjöld-
inni, að brezka stjórnin hefði frá
því fyrsta fylgt hinni ströngustu
hlutleysisstefnu. Hann gerði sér
vonir um, að gæzlustarfið við
strendur og landamæri Spánar
yrði komið í framkvæmd í næstu
viku, en sagðist álíta nauðsyn á
því, að flytja í burt frá Spáni sem
allra fyrst útlenda sjálfboðaliða.
um prófessor háskólans í Búka-
rcst, en tilræðismennirnir voru
þrír stúdentar, allir meðlimir i fé-
lagsskap „jámvarðanna". FÚ.