Tíminn Sunnudagsblað - 02.09.1962, Blaðsíða 8
H. G. WELLS:
FYRSTA FLUG-
VÉLIN MÍN
Fyrsta flugvélin mín, þessi orð
kalla fram indælar æskuminningar.
Það var árig 1912, að ég keypti Svöl-
una og skírði með viðhöfn, og í þá
daga var ég beinvaxinn unglingur,
24 ára gamall, með fallegt hrokkið
hár, sem huldi megnið af ungu, ævin-
týraþyrstu höfði mfnu. Ég var einnig
ánægður með sjálfan mig, þótt ég
vegna örlítillar sjónskekkju, þyrfti
að ganga með gleraugu á engan hátt
illa löguðu arnarnefi mínu. Ég var
ágætur hlaupari og álíka góður sund-
maður, enda fisk- og grænmetisæta.
Enn fremur ákafur fylgismaður rót-
tækra mála á öllum mögulegum svið-
um.
Það var ekki mikig af nýjungum
vélvæðingarinnar, sem fór fram hjá
mér. Ég átti tvö bifhjól og á stækk-
aðri mynd frá þessum horfnu dög-
um, sem nú prýðir arinhilluna mína,
er ég með leðurhjálm, stærðar vind-
gleraugu og hanzka, sem ná langt upp
á handleggi. Ég var líka duglegur
við að setja flugdreka á loft og þegar
flugvélar fóru að sjást á flugi, lang-
aði mig auðvitað mjög til þess að
fljúga.
Ég barðist reyndar um stund við tár
móður minnar, en sagði að lokum, að
ég þyldi ekki lengur við.
Ef ég verð ekki sá fyrsti, sem
kemst á loft í Mintonchester, fer ég
burt úr þorpinu. Það er einkasonur
ekkju, sem talar svona, móðir mín.
Innan viku frá því að' hún lét undan,
hafði ég pantað loftfarið. Um dag-
inn fann ég gamlan verðlista, fullan
af kynlegum myndum. Dásamlegur
tími.
Vantrúaður heimur hafði neyðzt til
þess að láta sannfærast um, að hægt
vær'i að fljúga, og til viðbótar bif-
reiða- og reiðhjólaverksmiðjum voru
nú risin upp hundruð óþekktra fyrir-
tækja, sem auglýstu til sölu flug-
vélar af öllum stærðum og gerðum.
Og það er ekkert smáræðisverð, sem
sett var upp, 350 sterlingspund var
lítið fyrir svona farartæki. Ég fann
á listanum flugvélar, sem kostuðu
450,500 og 550 sterlingspund, og flest-
ar þessara flugvéía höfðu ekki meiri
möguleika á að komast á loft en gam-
alt eikartré. Enda voru þær seldar
án ábyrgðar og með fánýtum leið-
beiningum. Margar af þessum verk-
smiðjum gáfu allt að 200% í arð
fyrstu árin.
Hve vel man ég ekki drauma mína
og gróðafyrirætlanir frá þeim dög-
um. Draumarnir snerust ætíg um
mikilfengleg afrek í loftinu. Ég sá
sjálfan mig svífa upp frá engi móður
minnar, auka hraðann og lyftast yfir
garðvegginn við enda þess, renna mér
síðan í sveig til þess að komast yfir
perutré prestsins og hverfa að lokum
milli kirkjuturnsins og Withycomb-
eshæðarinnar, á leig inn yfir sölu-
torgið.
Og hvað fólkið fylgdist með:
„Þarna fer Betts ungi aftur. Maður
vissi alltaf, að hann myndi standa
sig“.
Kannske myndi ég fljúga a'nnan
hring og veifa með vasaklút og jafn-
vel fljúga yfir akra Luptons garð-
yrkjumanns og yfir jarðir Fosters,
þar sem ónefnd stúlka myndi koma
út í gluggann. — Ánægjulegir æsku-
draumar.
Gróðafyrirætlanir minar voru í
þessa átt. Hvers konar verksmiðju
átti ég að' skipta við? Hvaða' gerð af
vélum átti ég að velja?
Ég man eftir æsilegri ferg á bif-
hjóli til Lundúna til þess að skoða
hinar ýmsu gerðir og leggja fram
pöntun og vaxandi áhyggjur mínar
við að heyra í hverri verksmiðjunni
af annarri sama viðkvæðið: Allt upp-
selt, getum ekki lofað neinu fyrr en
í apríl.
Ég fann „Svöluna“ að síðustu á
litlu verkstæði við Blackfriarsveg.
Manninn, sem ætlaði að kaupa hana,
hafði dauðinn kallað á elleftu stundu,
svo að ég sló til og festi mér hana.
Enn þann dag í dag þegi ég yfir því,
hvað hún kostaði. Aumingja móðir
mín. Viku síðar stóð „Svalan“ f heilu
lagi á enginu, og höfðu tveir vélfræð-
ingar ekki allt of skynugir, annazt
samansetninguna.
Ég man eftir fögnuði mínum, þegar
ég spígsporaði í kringum furðuverkið,
er það smám saman tók á sig rétta
mynd, vitandi það, að helmingur íbúa
Mintonchesterþorpsins glápti á mig
gegnum limgerðið. Ég hafði fest upp
spjald, sem á var letrað: „Aðgangur
bannaður, brot varðar sektum“. Það
var þetta spjald, ásamt ófrýnilegum
svipnum á Snape, garðyrkjumannin-
um, sem annað veifið var að slá, en
stóð hina stundina á verði, vopnað-
ur orfi sínu og ljá, er varnaði því,
að þeir ryddust inn á engið. Menn
verða -að gæta þess, að flugvél var
furðuverk í þá daga.
„Svalan" var tíguleg flugvél á sinni
tíð, þótt flestir skóladrengir nú á
tímum myndu veltast um af hlátri,
ef þeir sæju hana. Hún var einþekja
og eftirlíking af Blériot, og hún var
•með allra elskulegustu sjö strokka
G.K.C.-vél 40 hestafla og stóru G.
B.S.-sveifarhjóli.
Eg eyddi miklum tíma í að prófa
vélina. Hún öski'aði óskaplega. Það'
var eins og vélbyssuskothríð, og loks
sendi presturinn þau skilaboð, að
hann væri að skrifa ræðu um friðinn,
en gæti alls ekki einbeitt sér að við-
fangsefninu meðan ég héldi áfram
að hamast í vélinni.
Ég tók andmælunum af skilningi
og brá mér í smá gönguferg um
þorpið.-
Þótt ég reyndi að vera sem lítil-
látastur, gat ég ekki annað en fundið
til þess, ag allra augu hvíldu á mér.
Af hreinni vangá hafði ég gleymfað
afklæðast skinnfötum, sem ég hafði
keypt til þess ag nota við flugið. Ég
var líka með leðurhjálminn á höfð-
inu, en eyrnaskjólunum var þannig
komið fyrir, að ég gat heyrt allt, sem
sagt var í nálægð við mig.
Ég gizka á, að helimngur þorpsbúa
undir fimmtán ára aldri hafi verið
kominn í fylkingu á eftir mér, áður
en ég var hálfnaður niður Aðalstræti.
„Ællið þér upp í loftið að fljúga,
Betts?“ spurði áræðinn unglingur.
„Já, eins og fuglinn" — svaraði ég.
— Þér megið ekki fljúga fyrr en
við höfum fengig frí í skólanum —
sagði annar.
Þetta kvöld var ég sem konungbor-
inn maður á hringsóli mínu í þorp-
inu. Ég kom við hjá Lupton, gamla
grænmetissalanum, og hann gat varla
leynt þvi, hversu mikill heiður hon-
um fannst það. Hann sýndi mér nýja
gróðurhúsið hátt og lágt. Hann átti
allt að fimm vallardagsláttur undir
gleri, sagði hann, um leið og hann
skýrði út fyrir mér öll þau brögð,
sem hann viðhefði, til þess að fá sem
mesta uppskeru. Og á eftir fórum
við yfir í hinn endapn, og þar sýndi
hann mér býflugumar sínar.
Þegar ég kom út, biðu drengirnir
þar með mikinn liðsanka.
Ég hélt áfram göngu minm og leit
inn á „Tarfinn og hestinn“ til þess
að fá mér sítrónusafa, alveg eins og
ekkert væri um að vera. Allir í kránni
632
T t M I N N — SUNNUDAGSBLAÐ