Íslendingaþættir Tímans - 14.03.1981, Qupperneq 3

Guðfinnur Ragnar Þórólfsson
Arnesi
Fæddur 4. júlí 1926.
Dáinn 1. jánúar 1981.
„Dauðinn á svo með sanni
samlfkjast, þykir mér,
slyngum þeim sláttumanni,
er slær allt, hvað fyrir er, —”
H.P.
Þessar hendingar úr útfararsálmi
Hallgrlms Péturssonar eru mér i hug þeg-
3r ég legg I að minnast látins náins
úágranna og samferðamanns með nokkr-
úm orðum. — Hinn slyngi sláttumaður er
ósynilegur förunautur llfsins, en þó ávallt
úálægur. Allt, sem lifir verður fyrr eða
siðar að hiyöa kalli hans. Daglega heyr-
um við sæg af dánartilkynningum. Mis-
jafnlega nærri mér og þér höggva þær I
þaðog það skiptið. Þar um gildir: „1 dag
þér, á morgun mér”. — Misjöfnum að-
ferðum beitir hann i viðureign sinni við
°kkur mennina. Stundum reiðir hann
'eiftursnöggt til höggs svo menn á besta
aldriog Iblóma lifsins falla örsnöggt fyrir
höggi hans. 1 annan tima tekur gliman
við hann lengri eöa skemmri tima og birt-
'st I ymsum myndum. Getur þá sýnst
óvist um úrslit i þeirri viðureign, svo von
°g óvissa skiptist á i huga viðfangsmanns
°g þeirra sem næstir standa. t þeim
þildarleik gengur margur meö sigur af
þólmi, um sinn, með aðstoð lækna og
visinda, aðstandendum til stórrar gleöi.
sjúkum og lifsþreyttum, þar sem engu
verður um þokaö, er hann kærkominn og
'eusn frá erfiöri þraut. Þeim er hann:
-engill, sem til ljóssins leiöir, ljósmóðir,
sem hvilir reiðir, sólarbros, er birta él,"
"En I flestum tilfellum hefur hann í för
újeð sér margvislegar breytingar, breytt
V'ðhorf til lifsins og breytingar á högum
þeirra, sem eftir standa og nánastir eru,
lifið heldur sinni rás þó ferðafélagarn-
lr> einn og einn, heltist úr lestinni.
Huðfinnur var fæddur 4. júli 1926, aö
Þitlu Avik i Arneshreppi. Foreldrar hans
yóvu hjónin Guðbjörg Jónsdóttir,
Magnússonar bónda og smiðs I Litlu-Avfk
óg Þórólfur Jónsson frá Stóru-Avik. Þór-
Ifur var dóttursonur Guömundar Páls-
s°nar I Kjós og þvl af Pálsættinni kominn,
®n fóstursonur Jóns Péturssonar I Stóru-
vik og konu hans Guðrúnar ólafsdóttur
rá Gnystöðum á Vatnsnesi. Þau Þórólfur
°g Guðbjörg bjuggu i húsmennsku I Litlu-
fö)\ V'^ einþver jarðarafnot frá Jóni
°ður Guðbjargar. Frumbýlingsárin uröu
Peim ungu hjónunum erfið. Veröfall á öll-
^ni afurðum, til sjós og lands stóð þá yfir
'okinni fyrri heimsstyrjöldinni. Fengu
,s|endingaþættir
margir sig fullreynda á þvi þó betur væru
i stakk búnir. Ómegð hlóöst á þau og af-
koman var erfið eignalausum og
jarðnæðislitlum einyrkjum. — Sumariö
1928 lést Guðbjörg aðeins 29 ára að aldri.
Þórólfur stóö þá einn uppi með 6 kornung
börn, það yngsta á fyrsta ári. Lá þá
ekkert annað fyrir en að koma börnunum
i fóstur. Segja má að vel tækist til um
heimilaval fyrir þau, öll fengu þau sama-
stað til frambúðar nema næstyngsti
drengurinn, Guðfinnur. Fram til 6 ára
aldurs hafði hann þrivegis skipt um
heimili er hann fór að Kjörvogi til
Magnúsar Guömundssonar og Guörúnar
Jónsdóttur konu hans, sem þá voru oröin
roskin. Þar var hann upp frá því til
fullorðinsára. K vol færi um hann hjá
þeim, sem hann var hjá þessi fyrstu ár
sin, má þó geta sér þess til að hann hafi að
vissu leyti fariö á mis við þá móðurást,
sem börnum á þeim aldrei er öllu ööru
nauðsynlegri. Hann var dulur að eðlisfari
og nokkuð einþykkur, svo vandgerðara
var viö hann af þeim sökum. Eftirað hann
kom að Kjörvogi mátti segja að hann væri
eins og I foreldrahöndum, hjá þeim sóma-
hjónum, enda leit hann á gömlu hjónin á
Kjörvogi sem slik og sýndi þeim sonarleg-
ar artir meðan þau liföu, og með honum
og Guðmundi syni Magnúsar og Guðrúnar
var einkar kært þó aldursmunur væri
nokkur á þeim.
Ekki fór Guðfinnur i skóla til
framha ldsnáms eftir að barnaskólanámi
hans lauk. Mún honum þó hafa staðið það
til boða en hann ekki viljað þekkjast það.
Vantaði hann þó ekki námsgáfur til þess.
Sá hann eftir þvi siðar en þá um seinan
þvl dulin námslöngun bjó honum I brjósti.
Þegar hann var oröinn fulloröinn og
sestur aö búi hóf hann nám I Bréfaskóla
SIS og nam siglinga- og vélfræði meö
góöum námsárangri, þó litt kæmi þaö
honum aö notum við sín daglegu störf, en
meir til ánægjulegs viöfangsefnis. Þegar
hann hafði þroska til fór hann að fara á
vertlðir, til sjós, likaöi honum það vel og
var duglegur sjómaður. Þess i milli var
hann heima á Kjörvogi og vann þar að
bústörfum með Guðmundi fóstbróður sín-
um og Guörúnu móður hans meöan hún
lifði.
Þanh 10. júli 1954 gekk hann að eiga
frændkonu sina Agústu Sveinbjörhsdóttur
frá Litlu-Avik. Voru þau að öðrum og
þriðja liö komin frá Jóni Magnússyni I
Litlu-Avík. Fyrsta búskaparár sitt voru
þau á Kjörvogi og likur til að þau ilentust
þar við búskap. En árið 1956 fluttist séra
Björn Jónsson, nú prestur á Húsvík, til
Reykjavfkur. Hafði hann þá veriö prestur
I Árnesi um nokkur ár og byggt þar stórt
prestseturshús. Réöst það þá að þau ungu
hjónin færu að Árnesi, fengu lausa ábúö á
prestssetrinu og þeim hluta jaröarinnar,
sem þvl tilheyröi, með þeim skilmálum og
jörðin væri laus ef einhver prestur óskaði
að set jastþar að. Til þess hefur ekki kom-
iösvo ábúöþeirra hélst áfram og hefur nú
staðið I 24 ár.
Þó Guðfinnur segði sjálfur aö hann væri
á rangri hiDu sem bóndi og taka mætti
undir það að vissu leyti, þvl hneigöir hans
hafa að nokkru hnigiö til annarrar áttar,
þá búnaöist honi^m vel. Bú hans varð aö
vísu aldrei stórt frekar en hjá öðrum
bændum hér i sveit. Hann geröi miklar
umbætur á ábýli slnu bæöi að jaröabótum
og byggingum, svo þaö heldur fyllilega I
við önnur býli i hreppnum. — Guðfinnur
var góður og fyrirhyggjusamur heimilis-
faðir, allt hans ráð var igrundað af gaum-
gæfni og ekki rasað að neinu. Hann var
dulur og fámáll aö eðlisfari, laus við Ihlut-
un um annarra málefni, en viöræðugóður
og hlýr þegar hann var tekinn tali,
greindur og gjörhugull. Hann var
áreiöanlegur og grandvar I öllum sam-
skiptum við nágranna sina og sveitunga,
boðinn og búinn til hjálpar og liöveislu
þegar þess var þörf. Fyrir það og öll
samskipti viö hann færum við nágrannar
hans og aörir sveitungar honum ómældar
Framhald á 7. siðu.
J