Morgunblaðið - 20.12.2004, Síða 36

36 MÁNUDAGUR 20. DESEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Við eru
Jólamyndin 2004 Pólarhraðlestin
BEN
AFFLECK
CHATERINE
O´HARA
CHRISTINA
APPLEGATE
JAMES
GANDOLFINI
ÁLFABAKKI
kl. 4, 6 og 8 og 10.30.
Jólamyndin 2004
Pólarhraðlestin
Kvikmyndir.is
kl. 6 og 8. Ísl. tal.
H.J. Mbl.

M.M.J. Kvikmyndir.com

"Hrikalega spennandi
og skelfilega átakanleg!"
- E.Á., Fréttablaðið
H.L. Mbl.
. . l.
Deildu hlýjunni um jólin
Með hinum bráðskemmtilega James
Gandolfini úr The Sopranos
.Kostuleg gamanmynd s
emkemur öllum í gott jólaskap.
Jólamyndin 2004 Jólamyndin 2004 Pólarhraðlestin
Sýnd kl. 6, 8 og 10.
B.i. 12 ára.
HINIR ELLEFU
ERU ORÐIN TÓLF.
GEORGE
CLOONEY
BRAD
PITT
ANDY
GARCIA
and JULIA
ROBERTS
BERNIE
MAC
DON
CHEADLE
MATT
DAMON
CATHERINE
ZETA-JONES
HINIR ELLEFU
ERU ORÐIN TÓLF.
OCEAN´S TWELVE
GEORGE
CLOONEY
BRAD
PITT
ANDY
GARCIA
andJULIA
ROBERTS
BERNIE
MAC
DON
CHEADLE
MATT
DAMON
CATHERINE
ZETA-JONES
Sýnd kl. 5.40, 8.10 og 10..
KRINGLAN
kl. 6, 8 og 10.10.
OCEAN´S TWELVE
Stórstjörnu þjófagengi aldarinnar er mætt aftur
og stillir skotmark sitt að þessu sinni á Evrópu
Ein stærsta
opnun
frá upphafi í
des í USA.
Jólamyndin 2004 Jólamyndin 2004
kl. 6, 8 og 10.
Sýnd kl. 5.45, 8 og 10.15.
ÁLFABAKKI
Sýnd kl. 5.30, 8 og 10.30.
SÝND Í LÚXUS VIP KL. 3.30, 5.45, 8 OG 10.30.
Jólamyndin 2004
OCEAN´S TWELVE
EINNIG SÝND Í
SELFOSSBÍÓ
OCEAN´S TWELVE
EINNIG SÝND Í
SELFOSSBÍÓ
✯
✯
ÞAÐ er nú kannski fulllangt gengið að ætla að
fara að velta sér uppúr einhverjum Smile-sam-
líkingum, en mikið óskaplega hefur biðin samt
verið löng eftir þessum lög-
um sem allir unnendur ís-
lenska pönksins á öndverð-
um 9. áratug síðustu aldar,
vissu fyrir víst að hin efni-
lega sveit Vonbrigði væri að
semja og búa til útgáfu. En
svo hætti sveitin – eða fór í
langt frí – og brást vonum þeirra sem beðið höfðu
svo óþreyjufullir eftir plötunni langþráðu. Nú, 20
árum síðar, hefur hún loksins snúið aftur, brugðist
við vonum, með því að senda frá sér sína fyrstu
stóru plötu. Inniheldur hún áðurnefnd lög, sem
samin voru á árunum1981–1985 og stóð alltaf til
að gefa út. Þau bera líka öll merki þess, eru berg-
mál hins liðna, bæði lögin og vænisjúkir heims-
firrutextarnir, samin í hefð nýbylgjandi pönk-
tónlistar og gefa líka til kynna að eftir útgáfu
Kakófíníu árið 1983 hafi sveitin hneigst æ meira í
áttina að framsæknu og tilraunakenndu kulda-
rokki því sem Killing Joke og Þeysarar (heyrið
t.d. gítar og trommur í „Misskilningur“) gerði að
sínu. Hér eru því á ferð þyngri lagasmíðar og
margslungnari útsetningar en frægasta lag sveit-
arinnar „Ó Reykjavík“, upphafslag heimildar-
myndarinnar Rokk í Reykjavíkur gefur tilefni til
að ætla. Drifkrafturinn í þessari kröftugu rokk-
tónlist er flókin og mergjaður gítarleikur Árna
Kristjánssonar, sem hann hleður á einstaklega
áhrifamikinn máta í nokkrum lögum, hvert stefið
ofan á annað, svo úr verður hreint afbragðs gítar-
haugur. Bara fyrir þátt hans á plötunni verður
platan hin merkilegasta hlustun, því þó lögin sjálf
séu byggð á heldur hefðbundnum nýbylgjurokk-
grunni, þá kemur gítarleikurinn manni sífellt í
opna skjöldu, leiðir mann í ófyrirsjáanlegar áttir,
nokkuð sem gefur lögunum vitanlega annað og
veigameira gildi en ella. Þá sannast og hið forn-
kveðna að Tóti bróðir hans – Þórarinn Krist-
jánsson, sem hér á árum áður gerði garðinn fræga
með Risaeðlunni – er með betri, kraftmestu og
það sem mest er um vert, hugmyndaríkustu
trommurum sem íslenska rokkið hefur af sér get-
ið. Mikil synd að þeir bræður skuli ekki hafa látið
meira að sér kveða en raun ber vitni.
Þótt þáttur þeirra Árna og Tóta gnæfi hér upp-
úr þá verður ekki lítið gert úr þætti þeirra Jó-
hanns og Gunnars sem standa fyrir sínu; Jóhann
farinn að syngja með dýpri röddu en áður og
söngstíllinn minnir mann allt í senn á Bubba rokk-
kóng (Egó og Das Kapítal), Peter Murphy úr
gotnesku kuldabolunum Bauhaus og jafnvel Úlf
Chaka Stjörnukisa.
Greinilega hefur verið vandað mjög til verka og
reynt að sjá til þess að lögin gömlu fengju allt sem
þau ættu skilið eftir að hafa þurft að safna ryki
svona lengi. Samt sem áður verður að segjast að
það eru einmitt lögin sem veikja annars fína rokk-
plötu. Fyrir það fyrsta eru þau einfaldlega of
mörg og sýnist manni að 12 laga plata hefði getað
orðið mun sterkari. Þá eru þau svolítið keimlík
lögin og renna saman, þrátt fyrir blæbrigðaríkar
útsetningar. Sum virka jafnvel ókláruð, eins og
lokalagið „Stállimir“.
En við ítrekaða hlustun stinga þó nokkur upp
höfðinu og minna á sig. Upphafslagið „Einhvers-
konar karlmennska“ ýtir plötunni til að mynda
kröftuglega úr vör, hið Cure-lega „Fótspor í köldu
herbergi“ er rólegasta og best samda lagið, þökk
sé frábærum gítarstefjum Árna og „Á mörkum
hinnar heimspekilegu hvunndagskennda“ – eina
lagið sem samið var að hluta til nýlega – gefur til
kynna að Vonbrigði hefur alla burði til að halda
samstarfinu áfram og gefa út meira efni fyrr en
síðar. Annað yrði vonbrigði (…æ, æ).
Brugðist
við vonum
TÓNLIST
Íslenskar plötur
Plata með hljómsveitinni Vonbrigði. Sveitina skipa Jó-
hann Vilhjálmsson söngur, Árni Kristjánsson gítar,
hljóðgerflar, Þórarinn Kristjánsson trommur, Gunnar E.
Knudsen bassa. Lög og útsetningar Vonbrigði. Aðstoð
við útsetningar og hljóðblöndun Hallur Ingólfsson.
Hljóðritað 2001–2004. Eigin útgáfa.
Vonbrigði – Eðli annarra

Skarphéðinn Guðmundsson
ÞAU Anna Pálína Árnadóttir, sem lést svo
sviplega fyrir skömmu, og Aðalsteinn Ás-
berg Sigurðsson hafa verið iðin við það í
gegnum árin að flytja okkur strauma víða
að, hafa gefið út plötur með norrænum vís-
nadjassi, sálmum og íslenskum sönglögum,
ævinlega flutt af smekkvísi og næmri til-
finningu. Í íslenskri vísnatónlist hafa þau
rutt brautina og um leið endurnýjað formið,
gætt það nýju lífi. Á nýrri plötu Önnu Pál-
ínu og sænska þjóðlagatríósins Draupner
horfa þau aftur í tímann, ef svo má segja,
sækja þangað gömul norræn sagnakvæði
sem ýmist hafa verið flutt undir dansi eða
til almennrar skemmtunar, en eins og Vé-
steinn Ólason bendir á í bæklingi plötunnar
hafa þau varla verið mikið þulin eða lesin
sönglaust – þetta eru kvæði sem lifna þegar
þau eru sungin.
Gaman hefði verið að fá frekari upplýs-
ingar um sagnakvæðin á plötunni, til að
mynda um uppruna hvers fyrir sig, aldur
og þessháttar og eins hversu sú útgáfa sem
sungin er svipar til upprunalegrar gerðar
hvað textann varðar.
Það er þó enginn ókostur á útgáfunni að
hafa slíkt ekki með, kannski verða kvæðin
bara nútímalegri fyrir vikið og víst að til-
finningarnar sem þau segja frá eiga sér
sterka skírskotun í sálarlífi nútímamanns-
ins, þó örlögin séu alla jafna ekki eins
átakanleg og hjá sögukonunni í „Harma-
bótar kvæði“ eða hjá Tristran og Ísodd:
„Margur lifir í heim-
inum / með minni
nauð, / hún Ísodd
niður að líki lýtur /
og lá þá dauð.“
Útsetningar á lög-
unum eru einkar
skemmtilegar og
sumstaðar hrein
snilld, til að mynda í „Tristams kvæði“ sem
Anna syngur frábærlega, og í „Draum-
kvæði“. Útsetningin á „Kóngssona kvæði“
stingur nokkuð í stúf við annað á skífunni,
en eftir því sem ég heyri hana oftar kann
ég betur að meta hana. Útsetningi á
„Kvæði af Ólafi Liljurós“ er líka skemmti-
lega frábrugðin þeirri gerð sem allir
þekkja, lagið ýtir vel undir ógnina sem
stafar af álfkonunum illúðlegu – merkilegt
að álfar séu orðnir indælisgrey á okkar
tímum, þvílíkir skaðræðisgripir sem þeir
almennt voru taldir fyrr á öldum.
Þeir Draupner-félagar standa sig vel í
hljóðfæraslætti og hlutur Péturs Grét-
arssonar í plötunni er verulegur, hann
skreytir einkar vel og smekklega með slag-
verki sínu. Stjarna plötunnar er þó Anna
Pálína – hún syngur af næmri tilfinningu í
„Harmabótar kvæði“ og „Tristams kvæði“,
með kímni í sögunni af húfunni dýru, flétt-
ar saman spennu og ógn í kvæðinu af Ólafi
Liljurós og perlu plötunnar, „Draum-
kvæði“, syngur hún einstaklega fallega.
Listfengis hennar verður sárt saknað.
TÓNLIST
Íslenskar plötur
Sagnadans; Anna Pálína Árnadóttir og sænska
þjólagatríóið Draupner flytja sagnakvæði við lög
eftir Önnu og Aðalstein Ásberg Sigurðsson. Tríóið
skipa Tomas Lindberg, sem leikur á gítar, mandólu
og bouzouki, Görgen Antonsson leikur á fiðlu og
Henning Andersson einnig. Pétur Grétarsson leik-
ur á slagverk. Dimma gefur út.
Anna Pálína Árnadóttir og Draupner – Sagnadans

Árni Matthíasson
Sagnadansar fyrir
okkar tíma