Frjáls þjóð - 01.05.1959, Qupperneq 4
4
^Jöituda
agmn
1. mat 1959
FRJÁLS Þ JÖÐ
Þetta lerkitré er 35 ára gamalt, tœpir ellefu metrar á hœS og þvermál stofns 21 sentimetri. Til eru
þó yngri lerkitré, sem eru hœrri og þroskameiri.
Sfórfelld eyðiiegglsig
ssssfvæla á sér sfað
llú mú ekki eha fíS skpdísölu á [is'bi?-
fram á það, að þær myndu ekki
ganga út?
Sú eyðilegging á matvælum,
sem hér er í tízku, er bæði
heimskuleg og ógeðsleg, og fólk
á ekki að sætta sig við hana!
Islenzkt timbur
Framh. af 1. síðu.
urnar, eru árhringarnir svo
smáir, að bað er mesta vand-
hæfi á að telja þá. Þetta ber
vaxtarmegni íslenzkra barr-
viða gott vitni.
Nú koma tvær lioldugar
frúr og prúðbúnar. Önnur
staldrar örlítið við, skotrar
augum til gluggans og segir
svo við vinkonu sína: „Æ,
þetta er bara eitthvað frá
Kassagerðinni.“
Þær eru ekki fyrr gengnar
hjá en sjálfur meistari Iit-
anna, Kjarval, kemur upp
gangstéttina og síaðnæmist
við gluggann. Hann horfír
lengi á það, sem þar er að sjá,
einkum myndina af skógar-
höllinni á gaflinum. „Þar
glymja skógar, skreyttir
reynitrjám,“ segir liann loks
og færir sig að hinum glugg-
anum. Þar heldur hann á-
fram að horfa á myndina.
„Þessi mynd forðar bví, að
nokkur reyni að mála þetta.
Enginn málari gæti náð þess-
ari mýkt,“ segir hann. Enn
liorfir hann um stund, og
þegar hann fer, segir hann
aftur við sjálfan sig: „Þar
glymja skógar, skreyttir
reynitrjám.“
Það virðist hafa komið
mörgum á óvænt, að borðvið-
ur skuli fást úr íslenzkum
barrtrjám, sem þó eru ekki
nema tæplega fjögurra ára-
tuga gömul. Undir niðri cr
margt fólk enn vantrúað á
það, að skógrækt geti bless-
azt hér á landi, eða hefur
fundizt, að svo hljóti að vera.
En sjón er sögu ríkari. Þarna
eru stofnarnir, .þarna eru
borðin. Arhringar segja
hverjum, sem á þá liorfir,
sína sögu Um vöxt trésins,
sem borðin eru úr.
Það er lrka sannast sagna,
að barrtré hafa þrifizt betur
en ætla mætti að óreyndu á
þeim stöðum hér á landi, þar
sem skilyrði e'ru sæmileg.
Skógrækt ríkisins hefur
sett sér liátt mark: að rækta
nytjaskóg, er fullnægi timb-
urþörf landsmanna. í sýning-
arglugganum segir, að íslend-
ingar flytji nú inn trjávið
fyrir eitt liundrað milljónir
króna á ári. Að sjálfsögðu
getum við aldrei orðið alveg
sjálfbjarga um trjávið, því að
sumar viðartegundir, sem við-
þurfum, er ekki hægt að
rækta hér. En það væri mik-
ið fengið, ef við gætum spar-
að okkur meginhluta þessa
innflutnings, kannski tvo
þriðju eða þrjá fjórðu. Og
það virðist vera að neita stað-
reyndum, ef við efumst uni
það.
En markmiðið er fjarlægt.
Skógur er lengi að vaxa, og
til skamms tíma hefur skóg-
rækt okkar vcrið lítil í snið-
um. Við erum í rauninni að
leggja fé í sparisjóð, þegar
því er varið til skógræktar,
og út úr þeim sparisjóði
verður ekki tekið fyrr en eft-
ir langan tíma. Hverri þjóð,
sem ætlar niðjum sínum að
Iifa í landinu, er nauðsyn-
Iegt að búa í haginn fyrir
framtíðina — leggja í ein-
livern slíkan sparisjóð sem
skógræktina. An slíkrar fyr-
irliyggju fær engin þjóð stað-
izt.
Sýningin í Málaragluggan-
um er áminning um það, að
chætt sé að leggja í þann
sparisjóð, sem skógræktin er.
Því fé er ekki á glæ kastað..
Komið, sjáið og sannfær-
izt — og b’reytið síðan sam-
kvæmt því.
Á seinni árum er það orðið
nokkuð algengt, að miklar
birgðir matar séu látnar eyði-
leggjast, og á þetta sér ekki að-
eins stað um innlendar afurðir,
heldur og innflutt matvæli.
Til skamms tíma hafa íslend-
ingar talið það’til hinriar mestu
andstyggðar og óráðsíu að gera
mat ónýtan. En nú er bersýni-
lega runnin upp önnur öld.
Fyrir skömmu var frá því
skýrt, að miklu af perum, sem
fluttar höfðu verið inn fyrir
ærið fé, heíði verið ekið á af-
vikinn .stað og nent. Fyrir
nokkrum árum var smjör gert
ónýtt og reynt að nota það í
sápu eoa skóáburð, og ekki alls
fyrir löngu vár sviðum hent,
svo að iniklu magni nam. Þetta
eru þó sjálfsagt aðeins fá dæmi,
því að venjúlega ér farið mjog
laúpauíaga. með vérknað af
þesrn.-tagi: Bcndir það kannske
til þcss, að þcir, sam að verki
eru, blygðiSt sin íyrir-þeíía.
Stundum er- nokkuð nýtilegt
í þeim matvælum, sem þannig
er kastað, en aldrei er neinum
gefinn kostur á að njóta góðs'
!af því, og áldrei bsr það við,
j að yerð sé lækkað, þegar fyrir-
sjáanlegt eiý að niatvæli seljast
j ekki, svo að komið verði í veg!
!fyrir, að þau fari algerlega for-
görðum. Verzlanir, sem selja
jföt og skó og margháttaðan
jvarning annan, auglýsa útsölur
margar á hverju einasta ári, 1
svq að það, sein ekki selst fullu
verði, verði þó að einhverjum
nótum, bæði kaupmönnum og
landsmönnum í heild. Siíkt ber
aldrei við um matvæli, sem fyr-
j irsjáanlegt er, að ekki ganga
jút á venjulegu markaðsverði. |
;Þau skulu gerð ónýt, og virðist j
; þó, að ekki væri neitt meiri
góðgá ao efna til skyndisölu á i
1 þeim, þegar svo stendur á. Hefði j
til tíæmis nokkur yábrestúr orð- j
ið, þótt börnrm hefði verið gef-'
. , I
mn icostur a að-lcaupa petúrnar,
SUicagreni í Múiakoti i FljóishlíÖ. Arssprotarnir eru langir og þros kamiklir.
.
... ^ i V
'* ; %. "V-