Frjáls þjóð - 21.12.1966, Síða 2
SKOP-
MYNDIR
,
„Pot-de-Naz“ (Joseph de Podenas,
barón) teiknaður af Frakkanum
Honoré Daumier (1808—’89)
„Maður og skepna“, eftir Bandaríkja-
JÉianninn Art Young (1866—1943).
MÍWBW.VJEtWIEFAlLEÖ.
WE JUST COUIDN'T COHTm.
'íook.wakukf p/\ss)ony
Hér hafa nokkrir bandarískir valdamenn á öldinni sem leið
orðið fyrir barðinu á penna Thomas Nast (1840—’02); „Hver
hefur stolið pcningum fólksins? — Það var hann, það var
Hér á síðunni bregðum við upp skopmyndum frá ýms 'hann!“
um tímum og ýmsum löndum. Skopmyndin á sér
sína þróunarsögu allt frá ýkjumyndum (karíkatúr) af
einstökum persónum til teiknimyndasagna blaðanna
í dag. Stundum er hún græskulaust gaman — en oft-
ast þó markviss og beinskeytt ádeila gegn ákveðnum
þjóðfélagsfyrirbærum og/eða þeim mönnum, sem
eru fulitrúar þeirra. Góð skopmynd getur oft hitt
beinna í mark, en löng blaðagrein, og góður teiknari
haft meiri áhrif á mótun almenningsálitsins en heill
herskari af ritsnillingum. Og beztu skopmyndirnar
lifa sínu eigin lífi, verða sígildar, enda þótt tilefnið
sé gleymt.
„Afvopnunarráðstefnan afsakar sig“. (Englendingurinn David
Low 1891). í hominu til vinstri er ræða krókódílsins: „Vinir
mínir, oss hefur mistekizt. Við gátum einfaldlega ekki haldið
stríðsæsingi ykkar í skefjum!“
„Ég leigji ekki barnafólki“, lætur Honoré Daumier,
hundelska kerlinguna segja á þessari mynd. Og enn,
hundrað árum seinna, er við sama vandamálið að stríða.
Pablo Picasso, eftir Þjóð-
verjann Fewss
(Mikro Szewczuk 1920—’57)
§H 0
,*Húsbóndinn“. („The boss“) Theodor Roosevelt
Bandaríkjaforseti, teiknaður af Oscar Cesare.
Þessi mynd Charles Addams, (Bandaríkjamaður
f. 1912) á að skýra si gsjálf.
Og hér erum við komnir að nútímanum.
Þessi mynd er eftir einn harðskeyttasta
skopteiknara, sem nú er uppi, Bandaríkja-
manninn Herblock. (Herbert Block, f. 1909).
„Lokasigur mannlegrar hugvitssemi,“ kallar
hann þessa mynd. Sjónvarpsþulurinn til-
kynnir! „Herrar mínir og frúr. Með full-
komnum þrívíddarmyndum í litum, tali og
tónum, getum við nú gefið ykkur raunsanna
mynd af endalokum menningarinnar.“
Frjáls þjóð — JÓLABLAÐ 1966