Mánudagsblaðið - 07.01.1957, Blaðsíða 4
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
'Mánudagur 7. janúar 1951
'4
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
— BlaS fyri* alla —
Riísn.m og aoyrgðarmaSur: Agnar Bogason.
niaðið kemoi út a iiianudögum. — Verð 2 kr. 1 lausasðla.
Afgreiðsla: Tjarnarg. 39. — Sími ritstj. 3973.
ftnumiOja ÞjóOvitjans h
Jónas Jónsson ftá Hriflu
Liíandi saga
Maður, sam kallar sig Jón
Reykvíking, hefur í Mánudags-
blaðinu mælt með því sem hann
kallar „lifandi sögu“, en það mun
skólabókinni í stóru fræðiritin.
Valtýr Stefánsson ritstjóri hef-
ur opnað nýstárlega og álitlega
leið inn i söguheim samtíðarinn-
ur bók Valtýs hugmynd um fjöl-
breytileika þjóðfélagsins nú á
dögum. Hér er ný og skemmti-
leg sögulind og líkleg til góðs
árangurs. Flestir sagnfræðingar
lýsa hugsunum og gerðum ann-
arra manna og því miður oft eft-
ir veikum heimildum. En hér
tala söguhetjurnar sjálfar að
mestu leyti og höfundurinn legg-
ur stund á að gestir hans segi
hug sinn allan um þau efni sem
ICvikmyndir
Framhald af 8. síðu
ífarana. Wamer-brædur bættu
gsinemascope við, eií siepptu
því bezta í sögunni. Austur-
bæjarbíó sýnir nú árangurinn
Og skortir þar hvorki íburð né
glit. Það er alltaf gaman að
Sjá Virginía Mayo í silkislæð-
jun, sem sýna vel vöxt henn-
ar — jafnvel á eyðimörkum
suðurlanda.
En það eitt er ekki nóg —
iekki nærri nóg. — A. B.
★
★
Bezfa gaman-
myndin í Ijarnar-
bío
Bezta gamanmynd ársins ’56
ier efalaust Hirðfíflið — vel
uppbyggð og jskemmtileg
satira um riddaramennsku og
áhrif hirðfífla í sögu Breta.
Danny Kay í titilhlutverk-
inu fer á kostum alla mynd-
ina í gegn og sýnir enn að
hann er ókrýndur konungur
gamanleikara. Myndin er vel
samin, vel leikin og vel stjórn-
að.
Þetta er mynd fyrir alla,
unga og gamla, og ættu menn
að gera sér ferð í Tjarnarbíó
og skoða hana. — A. B.
ar. Hann birtir meir en 30 sam-
töl við merka samtíðarmenn,
konur og karla. Hann fær þetta
fólk til að segja brot ur æfisögu
þeirra. Þar kennir margra grasa.
Segja má að flestar stéttir og
mannhópar gangi þar fram á
leikvöllinn. Með þeim hætti gef-
rædd eru í það sinn.
Jón Reykvíkingur má fagna
því að á vegum lífrænnar sögu
hafa tveir nýir rithöfundar bætt
í hillur æskumanna tveimur
skemmtilegum og gagnlegum
söguritum.
Jónas Jónsson frá Hriflu,
Timburmenn og lœknavísindi
Er von um lækningu
vera mótsetning þeirrar sögu sem
kennd er í skólum þar sem leit-
ast er við að fella á prófum eins
marga og unnt er með yfir-
heyrslum í dauðar hækur.
íslendingar hafa öldum sam-
an tamið sér lifandi sagnarit-
un. Þeir sögðu og endursögðu
öld eftir öld sögur af frægðar-
mönnum fyrri tíða. Stundum tóku
skáldin við hetjilsöghnum og
gáfu þeim nýtt líf í ijóðheimum,
Þessi sagnaritun er gömul og
þjóðkunn.
En til eru fleiri vegir inn í
dularheim sögunnar, heldur en
fornsögurnar. Tveir menn hafa
á síðustu árum byrjað á nýrri
tegund sagnaritunar, sem er svo
vinsæl að bækur þessara höf-
unda, „Öldin okkar“ og „Þau
gerðu garðirtn frægan" munu
vera annaðhvort uppseldar í jóla
kauptíðinni eða sama sem horfn-
ar inn í bókahillur þúsund heim-
ila. Gils Guðmundsson rithöf-
undur hefur gert skemmtilega
og skilmerkilega sögu frá þeim
tíma þegar Bjarni Thorarensen
orti Eldgamla ísafold og til yf-
irstandandi daga. Hann rekur
sögu ára og áratuga í stuttum
og glöggum dráttum og í mynd-
um. Mjög oft tala söguhetjurnar
sjálfar eða koma svo að segja
ljóslifandi fram í myndunum.
Æska landsins hefur ekki átt að
ganga að lítt læsilegum heimild-
ym um þetta tímabil og viða hef-
ur sótt í það horf að kynslóðir
sem erfa landið halda að verk
forfeðranna hafi verið næsta lít-
il og ómerkileg. Það liggur við
borð að þessi vankynni á sögu
þjóðarinnar verði að meiriháttar
slysi í uppeldi íslendinga. „Öldin
mín“ er skemmtileg og vekjandi
söguheimild. Frá henni liggur
leiðin inn í hinar mörgu stóru
æfisögur sem gefnar eru út ár-
lega en þykja nokkuð þungmelt-
ur kostur ef ekki er hægt að
byrja á aðgengil^gri brú frá
•<■■■■■■■■■«■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
S
ÍS-DRYKKIR
ÍS-RÉTTIR
HAMBORGARAR
I SKINKA. EGG
: i
: HEITAR PYLSUR :
MJÓLK
j KAFFI
ÖL, GOSDRYKKIR :
j SÆLGÆTl
TÓBAKSVÖRUR
O.FL,
j ÍSBORG - Ausfurstræfi j
| !
! í
IJin þetta leyti hvers árs
er það áhyggjuefni fjöl-
skyldna og ættingja um
allan heim, að koma fót-
unnrn undir þau skyld-
ineimi sín, sem of liraust-
Sega< hafa fengið sér í
siaupinu um hátíðarnar
og áramótin.
★
Að koma hinum ,,sjúku“
aftur í samt lag á nýja árinu
er árleg píslarvættisganga
fyrir fjölskyldurnar og ár-
leg ánægja og gróði fyrir hina
ýmsu framleiðendur „öruggra
læknisráða“ — fimmtíu míllj-
ón dollara viðskifti í Banda-
ríkjunum einum saman. En
nú, í auknum mæli, er komið
á daginn, að læknar eru oftar
og oftar kallaðir til aðstoðar
við „viðreisnarstörfin“.
Fróðir menn í læknavísind-
um eru sammála um, að það
sé ekki beinlínis það, að
blanda saman mörgum teg-
undum áfengis, sem orsaki
hve drukkinn maðurinn verði
eða hve vondir timburmenn-
irnir verða. Þegar öllu er ,á
botninn hvolft er það einung-
is hve mikið mag-n af áfengi
er drukkið, sem ófögnuðinum
veldur. Bezta lækning við
timbunnönnum er einfaldlega
svefn — auk þess heitt bað,
asperín, róandi lyf og ÞÖGN.
Nýjasta kenning lækna í
þessum efnum er þó eitthvað
af hinum róandi meðulum.
Þessar „friðarpillur” sem eru
gefnar að ráði lækna róa bil-
aðar taugar, hvíla vöðvapirr-
ing og skapa heilbrigðan eðli-
legan svefn. Árangurinn? Jú,
þúsundir af umsóknum um
„friðarpillur", sem læknarnir
eru ekki sérlega hrifnir af að
gefa.
★
Harðir
drykkjumeiui
Læknar geta og verða að
gera eitthvað fyrir þann smáa
hóp drykkjufólks, sem fær
þau eftirköst, að það nálgast
hættulega delerium tremens.
Nýlega hafa læknar í New
York búið til blöndu af efn-
um, sem hlotið hefur kenni-
nafnið: „Forskrift Fjögur“.
Þessi blanda, sem inniheldur
kalcium gluconate, natrium
glutamate, cysteine, ascorbic
acid, c-vítamín, gly zcine, d-
calcium pantothenate og suc-
cinic acid, læknar eða minnk-
ar skaðleg áhrif áfengis eftir
langa drykkjutúra. Því er
dælt inn í blóðið og eftir tutt-
ugu og fjprar stundir eða
minna hefur „Forskrift Fjög-
ur“ læknað sjúklinga, sem
þjást af delerium tremens
næstum algjörlega.
★
Hin sex stig
drukkinna bíistjóra
Til þess að hjálpa umferða-
lögreglunni í Californíu að á-
kveða ástand þeirra bifreiða-
stjóra, sem vilja drekka og
aka bifreið, var lögreglunni
þar nýlega gefin 44 bls. pési
um þessi mál. Meðal annárs
er í þessum pésa listi yfir á-
stand bílstjóranna og farið
eftir áfengismagninu í blóði
þeirra:
1) Þurr og öruggur: .-005%'
2) Ánægður og kærulaus:
005-015% 3) Sundlandi og
æðisgenginn: 015-02% 4)1
ruglaður og hnugginn: 03%
5) Dauðadi’ukkinn: 04% 6)j
Dauður: 05%.
(Lauslega þýtt. Nexvsweck .9/./2/56)
Jón Reykvíkingur
Framhald af 3. síðu.
framar. Og allar vélamar,
sem lagt var upp í fyrra,
liggja óhreyfðar, það er
ekki farið að dytta neitt
að þeim fyrir vorið. Sumir
telja, að Kanarnir séu ekk-
ert að flýta sé‘r að því að
byrja, því Svartur sé búinn
að fá nóga aura úr sjóðn-
um hans Eisenhowers í
bili. En það er alinennt mik-
ill spenningur út af Kefla-
vík, og enginn veit neitft
áreiðanlegt. Það eru marg-
ir, sem mæna þangað von-
arlegir, miklu fleiri en
Helgi Bergs, sem er mjólk-
urbússtjóri Framsóknar á'
Keflavíkurvelli. En það er
þó semiilegt, að eitthvað
heyrist um þetta áður en
Iangt um líður, en vafa-
laust verður þar aJlt minna
um að vei(a eu áður en
Svartur kom til sögunnaír.