Tíminn - 02.04.1970, Blaðsíða 4

TIMINN
FIMMTUDAGUR 2. apríl 1970.
4
■ x <txtz
BILALEIGA
ITVKHFISCiG'riT 103
' •
V)¥íSendiferðabifreið-VW 5 manna-VWsvefnvagn
VW 9manna-Landrover 7manna
QjtBdDD® (3JXE
LESAMDINN
Manna á milli, í blöðum og
útvarpi er oft yfir því kvartað,
að lögfræðingum sé tamt að
nota orð og hugtök, sem al-
menningur botni hvorki upp né
niður í. Má oft á fólki skilja,
að lagamönnum gangi fordild
ein tdl.
Rétt er, að í lögfræðinni
• koma víða fyrir orð og hugtök,
sem ekki eru alm#nnt notuð í
daglegu tali eða hafa þar aðra
merkingu. En svo er um flestar
fræðigreinar eins og t-d. læknis
fræði, verkfiræði, byggingarlist
o.s.frv. og á raunar ekki við
um þær einar heldur hinar
ýmsu starfsgreimar yfirleitt.
Við tölum t.d. um sjómannamál,
bændamál eða svedtamál, barna
Camel Gamel Camel Camel Gamel
A
&
3
S.
n
a
3
n
a
3
S.
2
i
n
&
3
E.
to
8
3
S.
3
S.
to
8
3
©
E£þú lítur í alheimsblöð
|' er 'úvullt
CAMEL
®
3
8
U
"®
3
8
U
■»
3
8
U
'®
8
U
*«
3
8
U
’®
i
8
U
3
8
U
T)
i
8
Camel Camel Camel Gamel Camel
mál, blaðamál og nú orðið jafn-
vel um „gæja- eða skvisumál“,
os.frv. Varla þætti það góð
latína að tala um haegri eða
vinstri hlið á skipi, en ekki
stjórnborða og bakborða, og
ekki biði ég í þann sjómann
sem slí'kt léti út úr sér. Ég
held því, að þaið sé ekki hót-
fyndni, ef lögfræðingur notar
orðalag, sem ekki er öllum al-
menningí kunnugt, heldur ein-
ungis það, að fræðigrein hans
kreflst þess. Raunar ætti að
virða lögmanni frekar til vansa,
ef hann kynni ekki að fara rétt
með orð og hugtök lögfræðinn-
ar.
í>ví er hins vegar ekki neit-
andi, að þetta „lagamál" veld-
ur oft misskiiningi, ruglingi og
erfiðledkum. Til úrbótu geta
blöð og útvarp haft hlutverki
að gegna, en því miður gætir
oft mikiis hugtakaruglings hjá
þeim í frásögnum af lögfræði-
legum efnum. Að sjálfsögðu er
ekki hægt með neinnd sann-
girni að krefjast þess af blaða-
manni að hann kunni öll skil á
þessum efhum, en það haggar
ebki þeirri ábyrgð sem á hom--
um hvílir og þedm áhrifum, sem
hann getur baft á mál og hugs-
un manna. — Það etóð í blað-
inu, sagði kerlingin — og þar
við skal sitja.
Skulu nú nokkur dæmá tekin
af handahófi. Mönnum hættir
mjög tdl að rugla heitum em-
bætta, ekki sdzt á sviiði dóms-
mála. Ekki er gerður greinar-
munur á Borgardómaraembætt-
inu og Borgarfóge.taembættinu
eða borgardómara og borgar-
fógeta; Saksóknaraembættinu
og Sakadómaraemlbættinu eða
saksóknara og sakadómara;
lögreglm og rannsóknarlögreglu.
Ekki er farið rétt með tegund-
ir málaflokka, t.d. hvort dóms-
mál eða einkamál eða refsimál.
Ekki greint á miilli hvort mál
er rekið fyrir bæjarþingi eða
sjó- og verzlunardómi, sem svo
er aftur oft tekdno fyrir siglinga
dóm. Röng notkun hugtáka eða
hugtakabrengl eru þó aJgeng-
ust, og hjá blaðamönnum er
ástæðan oft röng þýðing úr er-
lendu máli. Áfrýjun máls t3.
Hæstaréttar og kæru dómsat-
hafnar er ruglað saman, stefnu
og kæru, dómi og úrskurði,
niðunstöðu og forsendum o.s-
frv. Ekki er gérður greinar-
munur á þjófnaði, ráni eða
gripdeáld, en hvert þessara hug
taka hefur sérstaka lögfræði-
lega merkingu. Ekki er gerður
greinarmunur á fjámámi og
lögtaki (- og finnst mönnum
kannski ekki skipta miM með
hvaða heiti er gengið á eignir
þeima og sfcal enginn lá þedm
það —) lögihaldd og lögbanni,
stefnubirtingu og dómibirtingu,
svo eitthvað sé nefnt. En hú
kannt þú leisandi góður að
spyrja, til hvers menn séu a0
hanga sex ár í háskóla við lagia
nám, ef þess er svo krafizt af
almennum borgara að kunna é
þessu full skil. Og til þess nú
að standa ekki á gati ætla ég
að gefa mér, að einhver fyrir
finnist svo sérlundaður, að hann
vilji vita, hvort sjónvarpið hans
hafi verið tekið fjárnámd éða
hvort á það hafi verið lagt lög-
hald — og skrifa fyrir hann síð-
ar einn lítinn þátt um nánara
ínntak hugtakanna, sem ég hef
nefnt í þessum þætti.
Björn Þ. Guðmundssoa
SÓLNING HF.
SÍMI 84320
BIFREIÐA-
STJÓRAR
FYRIRTÆKI —
KAUPFÉLÖG
Látið okkur gera hjólbarða yðar að úrvals
SNJÓHJÓLBÖRÐUM.
Sólum allar tegundir vörubifreiðahjólbarða.
Einnig MICHELTN vírhjólbarða.
SÓLNING HF.
Sínu 84320 — Pósthólf 741
Bifreiöaeigendur athugið
Tek að mér að bóna. þvo og ryksuga bfla. Sæki
og sendi ef óskað er. ódýrt og vandað. Sími 81609.