Tíminn - 28.05.1971, Page 6

TÍMINN
FÖSTUDAGUR 28. maí 1971
Séo yfir kauptúnið á Þórshöfn á Langanesi.
Þúrshafnarbúar hafa unnið ðtullega
að því að treysta atvinnulif staðarins
Mikil bylting hefur orðið á at-
vinnuháttum á Þórshöfn á und-
anförnum árum. Á meðan upp-
bygging herstöðvarinnar á Heið-
arfjalli stóð yfir, unnu margir
Þórshafnarbúar þar um langan
tíma. Síðan komu síldarárin, og
síldarverksmiðjan á Þórshöfn er
minnisvarði um þau. Þegar svo
bæði síldin og herinn hurfu, er
von að Þórshafnarbúar hafi
ftiisst spón úr aski sínum, en
'þá varð að leita nýrra úrræða í
atvinnumálum staðarins. Frysti-
hús var fyrir á staðnum, en
stóra og góða báta vantaði tíl-
finnanlega til að tryggja hrá-
efnið.
Þegar fréttamaður Tímans
ræddi við Pálma Ólason, skóla-
stjóra á Þórshöfn, fyrir nokkru,
lá því fyrst við að spyrja hann
um þessa uppbyggingu, sem átt
hefur sér stað í fiskiskipaflot-
anum, en Pálmi er jafnframt
framkvæmdastjóri frystihússins.
— Ég tel, að náðst hafi þó
nokkur árangur að undanfömu,
hér á Þórshöfn, við að komast
yfir atvinnutæki. A rúmlega
einu og hálfu ári komu hingað
tveir nýsmiðaðir bátar, Skala-
nes, sem smíðað var í Stykkis-
hólmi, og Fagranes, sem imíð-
að var á Seyðisfirði. Þá eignuð-
umst við fyrir nokkru togskipið
Hörpu, sem nú heitir reyndar
Rauðanes, eftir að það komst í
eigu nokkar á Þórshöfn. Þá eru
einir fimm dekkbátar gerðir út
héðan og auk þess um 20 trill-
ur vor og sumar. Með þessum
fiskiskipakosti á að vera hægt
að tryggja frystihúsinu hráefni,
og skapa þar ineð fjölda fólks
vinnu.
— Afkonia fólks byggist þá á
tilvist frystihússins og bátanna?
— Já, hér eins og víða ann-
ars staðar er frystihúsið burðar-
ásinn í atvinnulífinu, og bví rið-
ur á miklu að halda því gang-
andi. Kaupfélagið á frystihúsið,
en leigir það Hraðfrystihúsi
Þórshafnar hf. Þegar mest er,
vinna allt upp í 60 manns a vcg-
um hraðfrystihússins, og allar
líkur eru á þv£, að okkur vanti
vinnuafl á næstu mánuðum.
— Er grásleppan stór liður í
framleiðslunni á staðnum?
— Já, hún er töluvert stór
liður, því að hér voru'grásleppu
hrogn verkuð í um 1000 tunnur
í fyrra, sem var £ kringum níu
milljón króna virði £ útflutn-
ingi, en framleiðsluverðmæti
frystihússins var 26,8 milljónir
króna.
— Var það ekki mest þorskur.
sem var unninn i frystihúsinu?
— Jú, mest þorsKur, en þess
má geta, að við heilfrystum kola
bæði á Bretlandsmarkað og svo
einnig á Astralíumarkað.
— Hefur ekkert vetið leitað
að rækju eða hörpudiski hér i
kringum Þórshöfn?
— Nei, það er nú heldur lít-
ið, um það. Þnð hefur aldrei ver-
ið hlustað á okkur, þegar við
höfum verið að biðja um að leit-
að yrði að rækju eða hörpu-
diski hér á miðunum nálægt’
Þórshöfn. Það er áreiðanlega
nóg af þessum fisktegundum
hér í kringum okkur, en það
vantar bara að leita.
— Svo við snúum okkur að
svolitið öðru, Pálmi. Hvemig
eru lækijiamálin hér á Þórshöfn?
Hér er reisulegur læknisbústað-
ur en enginn læknir.
— Já, hér er reisulegur lækn-
isbústaður, ekki vantar það, en
aftur á móti höfum við ekki
haft lækni hér búsettan síðan
sumarið 1968, en 1967 var hér
síðast fastur læknir, og höfðum
við þá í mörg ár á undan haft
lækni búsettan hér. Læknaþjón-
ustu fáum við frá Vopnafirði,
og kemur læknirinn þar hingað
einu sinni í viku, þegar fært er.
Þetta er alveg óviðunandi ástand
og algjört öryggisleysi. Fyrir ut-
an þetta fylgir mikill kostnað-
ur þessu læknisleysi, og þannig
get ég til dæmis nefnt, að fing-
þarf að fá flugvél alla leið frá
Akureyri, til þess að ná í mann-
inn og fara með hann til Akur-
eyrar og til baka. Þetta ferða-
lag kostar fjórtán þúsund krón-
ur ,en að vísu greiðir sjúkrasam
lagið hluta af kostnaði við
sjúkraflugið.
— Hvað eru margir íbúar hér
á Þórshöfn?
— Hér eru nú um 419 íbúar,
og þar af eru um eitt hundrað
á skólaskyldualdri.
— Er nóg húsnæði hér?
— Nei, hér er skortur á íbúð
arhúsnæði, og höfum við áhuga
á að koma af stað húsbygging-
um, en ekkert er ákveðið um þá
framkvæmd ennþá.
— O —
Kaupfélagsstjóri Kaupfélags
Langnesinga, Þórshöfn, er
Bjarni Aðalgeirsson frá Húsa-
vík. Fréttamaður hitti hann á
skrifstofu kaupfélagsins í kaup-
félagshúsinu, sem er nokkurra
ára gamalt, og svarar vel kröf-
um tímans.
— Hvaða rekstur hefur kaup-
félagið aðallega á sinni könnu,
Bjarni?
— Kaupfélag Langnesinga rek
ur verzlun á tveim stöðum á fé-
lagssvæðinu, eða hér á Þórs-
höfn og svo á Bakkafirði, þar
sem útibú félagsins er. Fé-
lagið á frystihúsið hér á
Þórshöfn, en leigir það Harð-
frystihúsi Þórshafnar. Á efri
hæð frystihússins er svo slátur-
hús. Við rekum hins vegar enga
útgerð og höfum ekki með hönd
um neins konar fiskvinnslu.
Mjólkursamlag rekur félagið
hér, og þar er unnið úr mjólk,
sem berst að úr nágrannasveit-
unum, og framleitt er smjör,
rjómi, súrmjólk og skyr, auk
þess, sem íbúar Þórshafnar fá
þaðan sína neyzlumjólk. Á sumr-
Framhald á 11. síðu.
urbrotni maður hér á Þórshöfn,
BJARNI AÐALGEIRSSON
kaupfélagsstjóri
PÁLMI ÓLASON
skólastjóri

:.

' '

Á myndinni til vinstri er Þorfinnur ísaksson, verkstjóri i frystlhúsinu, að ræða við konurnar i snyrtingunni. Að ofan til vinstri er verzlunar- og skrifstofuhús Kaupfélags Langnesinga og að
neSan sér yfir fjörvna, þar sem bátarnir stóðu enn uppi, en fyrir ofan er póst- og símahúsið til vinstri og hús sparisjóðsins tii hægri. (Tímamyndir Kári)