Tíminn - 18.05.1974, Síða 1

W\
Auglýsingadeili
TÍAAANS
Aðalstræti 7
—
76. tölublað — Laugardagur 18. mai — 58. árgangur.
7J\
KOPAVOGS
APÓTEK
Opið öll kvöld til kl. 7
Laugardaga til kl. 2
Sunnudaga kl. 1 til 3
Simi 40-102
Halldór E. Sigurðsson fjármólaráðherra um skattbreytinguna:
Styrkti sveitarfélögin og stórjók
framkvæmdagetu þeirra
Yfirtaka ríkissjóðs á framlögum sveitarfélaga til almannatrygginga
og löggæzlu nemur 1530 milljónum króna á þessu ári
TK-Reykjavík. — Timinn átti
vifttal við Ualldór E. Sigurðsson
fjármálaráðherra siðdegis i gær
og bað hann að gefa Timanum
upplýsingar um það, hve mikill
stuðningur við sveitarfélögin
hefði i raun falizt i- skatta-
breytingungunni, sem hann beitti
scr fyrir á árinu 1972. Fjármála-
ráöherra sagöi, aö miðað við fjár-
lög 1974, að viðbættri þeirri
hækkun lifeyristrygginga, sem
varö 1. april sl., liti dæmið þannig
út, aðsamtals hefði verið létt 1530
milljónum króna af sveitar-
félögunum og fært yfir á rikis-
sjóð.
— Yfirtekinn hlutur rikissjóðs á
skuldbindingum sveitarfélag-
anna samkvæmt þeim lögum,
sem giltu fyrir 1972, nemur 800
rnilljónum króna vegna lifeyris
trygginga almannatrygginga-
kerfisins og 500 milljónum króna
vegna sjúkratrygginganna, þ.e.
framlögtil sjúkrasamlaganna frá
sveitarfélögunum. Samtals hefur
þvi verið létt af sveitarfélögunum
byrðum, sem þau hefðu annars
orðið að innheimta með útsvörum
á ibúa bæjar- og sveitarfélag-
anna.
Til viðbótar þessu kemur svo
yfirtaka rikissjóðs á lögreglu-
kostnaði i sveitarfélögunum, en
hann hefði lagzt á sveitarfélögin,
að óbreyttum lögum. Alls nemur
þessi löggæzlukostnaður i
sveitarfélögunum 230 milljónum
króna, og samtals nema þær
byrðar, sem rikissjóður nú axlar,
en sveitarfélögin hefðu annars
orðið að innheimta af gjaldendum
með útsvörum á þessu ári, 1530
milljónum króna.
t sambandi við löggæzlu-
kostnaðinn vil ég geta þess, að
þar hefur mestum byrðum verið
létt af útsvarsgreiðendum i
Reykjavik. Meira en helmingur
af heildarlöggæzlukostnaðinum i
sveitarfélögunum fellur til i
Reykjavik, eða 130 milljónir af
230 milljónum króna i heild.
Þarna er m.a. að finna
skýringuna á þvi, hve mörg
sveitarfélög hafa getað lagt mikið
fjármagn af tekjustofnum sinum
til framkvæmda og
uppbyggingar. Þarna er t.d. að
finna skýringuna á þvi, hve
Reykjavikurborg hefur getað
hækkað gifurlega framlög sin til
framkvæmda.
En sagan er þó ekki nema hál.f
sögð. Um leið og þessu var létt af
sveitarfélögunum og fært yfir á
rikjssjóð, var yfirtekinn hlutur
einstaklinganna i lifeyris-
tryggingunum og sjúkrasam-
lögunum, þ.e persónuskattarnir
voru felldir niður og þeir felldir
inn i tekjuskattinn til rikisins. Þar
með greiða einstaklingarnir til
þessara þarfa eftir efnum og
ástæðum, en áður lögðust þessir
nefskattar jafnþungt á þann
tekjulausa eða tekjulitla og
hátekjumanninn.
Ef búið hefði verið við óbreytt
skatta- og tryggingalög, hefðu
einstaklingar i sveitarfélögum
landsins orðið að greiða samtals
2715 milljónir króna i persónu-
sköttum til almannatrygginga-
kerfisins og sjúkrasamlaganna,
auk tekjuskatts til rikisins og
útsvars til sveitarfélagsins.
Samtals nemur þvi yfirtaka
rikissjóðs á hiut sveitarfélaga og
einstaklinga i tryggingakerfinu
og löggæzlunni hvorki meira né
minna en 4245 milljónum króna á
þessu ári.
Mennskilja kannski, hve mikið
átak var hér gert af rikisins hálfu
llalldór E. Sigurðsson, fjármála-
ráðherra.
til að styrkja sveitarfélögin og
gera skattheimtuna til sameigin-
legra þarfa réttlátari á
einstaklingana, þegar þeir vita,
að áætlaður tekjuskattur
einstaklinga til rikissjóðs á þessu
ári nemur 4.100 milljónum króna.
eða lægri upphæð en nemur
Framhald á 17. siðu.
Táknræn mynd úr öngþveitinu í umferöinni i Reykjavik
• •
—Tímamynd: Gunnar
ONGÞVEITI I UMFERÐAR-
MÁLUM BORGARINNAR
íhaldið hefur skellt skollaeyrum við öllum umbótatillögum
BH—Reykjavík. — úrbætur á þvi
öngþveiti, er rikir i umferðarmál-
um Reykjavikurborgar, eru þess-
ar helztar, að áliti fulltrúa Fram-
sóknarmanna i borgarstjórn:
1. Gerð verði heildaráætlun um
eflingu Strætisvagna Reykjavik-
ur, vangnakostur aukinn og
bættur og tiðni ferða aukin.
2. Gerö verði athugun á þvi,
hvort og þá hvenær hagkvæmt
geti orðið að koma upp
almenningsflutningaleiðum, sem
byggja á innlendri orku. Er þá átt
við t.d. svonefnda einteinunga
ofan venjulegrar umferðar.
3. Kannað verði, hvort hag-
kvæmt geti orðið við erfiðustu
umferðarhnúta aö leysa umferð-
ina neðanjarðar i stað þeirra
miklu umferðarmannvirkja, sem
Aðalskipulagið frá 1962 gerir ráð
fyrir.
4. Heildarathugun fari fram á
umferðarkerfi gamla miðbæjar-
ins, þar sem lagt er til grundvall-
ar það gatnakerfi, sem nú er, með
þeim vandamálum, sem nú rikja.
5. Gerð verði könnun á hugsan-
legri dreifingu stofnana um borg-
ina.
Umferðarmál hefur oft borið á
góma í borgarstjórn á liðnu kjör-
timabili og borgarfulltrúar
k'ramsóknarmanna haldið uppi
harðri gagnrýni á ihalds-
meirihlutann fyrir sinnuleysi,
slóðaskap og vandræðahátt i
þessum efnum. En öll úrræði til
bóta hafa hlotið sama dóm ihalds-
ins, allar tillögur verið felldar eða
visað út i nefndamyrkur borgar-
kerfisins. Hefur ihaldið einna
helzt fengizt til að ræða tillögurn-
ar, er fulltrúar þess hafa endi-
lega þurft að láta i ljós undrun
sina á sifelldum tillöguflutningi i
Framhald á 17. siðu.
Jarðskjólftarnir í Hvítársíðu:
HARÐASTI KIPP-
URINN í GÆR
ÞVI VIRÐIST ekki að heilsa, að
jaröskjálftarnir i Borgarfirði séu
að fjara út. Þeir hófust á ný i
fyrrinótt, á tiunda timanum i
gærmorgun varð jarðskjálfti,
sem mældist fjögur stig á
Richterskvarða, og uin hálf-þrjú I
gærkvöldi annar, sem mældist
rúmlega fimm stig. Er það harð-
asti kippurinn, sem komið hefur
liingað til.
Jarðskjálftarnir voru sem fyrr
harðastir um miðbik Hvitarsiðu,
og hafa sums staðar orðið þar dá-
litlar skemmdir, svo sem á
Bjarnastöðum, þar sem sprungur
hafa komið i fjósveggi. Er þar
búið að taka allt lauslegt úr
hillum og skápum, svo að það
kastist ekki til eða detti niöur við
jarðhræringarnar.
Jarðskjálftanna hefur einnig
gætt talsvert i Hálsasveit og
Reykholtsdal, þar sem vörur
duttu úr hillum i búð i Reykholti i
gær, og hvinur heyrðist niðri i
Borgarnesi, er snarpasti kipp-
urinn reið yfir.
Jarðskjálftar hafa aldrei fyrr
mælzt i Hvitarsiðu, en þeir eru
nú búnir að standa siðan um
siðustu mánaðamót er smá-
hræringa fór að verða vart. Nú
siðustu daga hafa kippirnir verið
svo harðir, að slikar hræringar
koma hérlendis ekki nema á eins
til tveggja ára fresti.
Verðlækkun á mánudaginn:
ígildi átta
vísitölustiga
RÍKISSTJÓRNIN hefur, i
samræmi við stefnu sina um
viðnám gegn verðbólgu,
ákveðið að lækka verð á
brýn ustu na uðsy nj av öru m
með niðurgreiðslum á verði
þeirra. i þessu markmiði
verða auknar niöurgreiðslur á
verði mjólkur, kindakjöts,
rjóma, skyrs, smjörs, osta og
kartaflna. llækkun niður-
greiðslnanna, sem hér um
ræðir, er igildi 8 stiga
hækkunar á kaupgjalds-
visitölu.
Sem dæmi um útsöluverðs-
lækkun þá, sem leiðir af
þessum auknu niður-
greiðslum, skal nefnt, að verð
á mjólk i heilhyrnum breytist
úr kr. 32.60 á hyrnu i kr. 20.20.
Rjómi lækkar úr 66,70 i 49
krónur fjórðungshyrna, skyr
úr 73 i 48.40 smjör úr 464 i 2*00
krónur, súpukjöt (frampartur
og siða) úr 300 krónum i 183.
kótelettur úr 380 i 257 og
kartöflur annar flokkur, úr
29.60 i niu krónur.
Þetta nýja verðlag tekur
gildi á mánudaginn.