Atuagagdliutit - 10.10.1918, Blaðsíða 4

39.
40.
ngingmatigut, nuna indngorfigput Kimagkaluaruv-
tigulunit.
L. M.
liuYertarfigssuaK Magasin du Nord.
(Agdl. Karl Chemnitz).
NiuvertarfigssuaK KjøbenhavnimTtoK Kulemi-
tåne oKautiginenartoK atausiiingitsut tusardlugulo
åssinga takussarsimavåt; taimåitumik tmaica nuå- |
narineKarumårpoK tusardlugo KanoK angitiglssu-
serssua. Nangminerme takuvdlugulo isersimaniar-
dlugo OKalugtuarineKarnera atuaraluardlugo tu-
pigingåravko nugterniarpara.
Niuvertarfigssup atulernerminit upernåK 1918
Aprilip 14-ne ukiuminik 50-gdlit anguvai. Aut-
dlarnlssue angutit inusugtut mardluk Th. Wessel-
-mik, Emil Yettimigdlo ateKarput. Aarhusimilo
Jyllandip igdlorpagssuaicarfisa angnertåne autdlar-
terKåramik ånoråminernik nioricuteKarput. Ukiut
pingasut Kånginartut niuvertarfigtik mikigileramt-
ko angnerussumik niuvertarfigtårput, nunaicarfing-
nilo atausiiingitsune niuvertarfiliulerdlutik. Ukiut
25-mat Kångiungmata 1893 nunap ilarssuane 50- j
-nik niuvertarfiliorsimåput. Niuvertarfigpagssuit-
dlo tamåko niornutigssaisa ilarpagssue sanatitari-
lerdlugit, ånorågssiagssanut ikartiterivigssuaKara-
mik (nuiussivigssuaKaramik) pitsauneragkamik. Ki-
ngorngalo åma ånorågssårniarflnaujungnaeramik,
sutdie tamaisa; Kanermutdle tugtugssåungitsut
niorKutigilerdlugit; nangminertaoK init peicutig-
ssainik niorKutigssiorfigssuaKarput.
Niuvertarfigssup agdliartornera ima ingerdla-
tigisimavoK: 1872 niuvertitsissut 25-put. Manå-
kutdle inuit 1800-gdlit niuvertarfigssuarme suliag-
ssaKarput; 600-gdlo sulivfigssuarne suliaKardlutik,
arnatdlo tusintiligpåluit angerdlåissivdlutik tama-
viånguat merssortuartarput. Uvdlaralanguamitdle
aulaniatårKårtussarput arnat 300-gdlit salivdlutig-
dlo assaiartortut Assagagssaralugit niuvertarfig-
ssup naterpagssue Kuleriait; måne nunavtfne niu-
vertarfit angnerit narue migssiliutigalugit naricit
taimåitut 525-put. Niuvertarfigssup patdlungavé
uigulerlåråine Mllip KerKa sivneKåsaoK. Kangalu-
g6K pisiniardluartoKarteriardlugo uvdlorraut pisi-
niat 30,000 inorulugtångilait, (tåssa: nunavta
inuisa mardloriautait sivnerdlugit). Kamutitdlo pi-
sianik aiterissut 25-mat migssinge portugåraanik
10,000-nik usissut uvdlormut ingerdlapiloKåtårtar-
put pisianik aiterivdlutik. Niuvertutdlo niorau-
tigssamingnik pisiniat uvdlormut 1500-gdlit inor-
tångilait. Tårsileriartordlo Kutdlit åtataussånguaK
tugtnardlugo ingmingnik orssoKaratik iperaKara-
tigdlo ikitertartut (Elektriske Lamper) 5,536-put;
Kaumanere såkortungårmata igdloKarfiup 7000-nik
inoKartup KåumarKutigisfnaussai. TaimåipoK niu-
vertarfigssuaK sulivfigssuilo oKautigerigkavut. Inor-
neriingfkaluarput ånorågssiorfine ikårtiterivigssuit
450, agssangnik agtorneKamlnguåsanatik tuavior-
nermit umarinermitdlo taima siorssugtutnåuput.
Pesutigssiorfigssuarmilo sanåt 8,000 ukiumut pi-
siarineicartarput. Kissuitdlo sanågssamautit Kro-
ninik 800,000 akeKartut untngatitarissarpait. Niu-
vertarfigssuvdle angissusianut nalunaiautaivdluar-
nerdput inugpagssuit sulissue niuvertarfigssuarme
1800-mata sulivfigssuarne 750-vdlutik. Kavsinig-
dlo tusintigdlit angutit arnatdlo angerdlaivdlugit
sulianarmata, tåssa inuit 30,000 inussuteKarttpait.
Kavdlunåt nunåt tamåkerdlugo nunaKarfig-
pagssuarne Magasin du Nordimut atassunik niu-
vertarfigpagssuaKarpoK, tåssånga niorauteKartita-
minik. Europavdlo igdlorpagssuanarfigssuine ta-
mane mingnernilume agdlåt autdlartitaicarpoK su-
nik tamanik Danmarkime pidkungnartunik nior-
Eutigkuminartunigdlo ujardlersunik pisiortortu-
nigdlo.
ÅssiliaK.
Portugålimiut åsit ukiorigsingmat pikeru-
jungniaraluarput. Kangaligame piktniarajutigåt
nålagauvfiup akigssautainik pårssissugssamik Kiner-