Atuagagdliutit - 01.02.1934, Page 5

Nr. 13
ATUAGAGDL1UTIT
101
ngiusarneK pissariugilisavarput? sujulivta niar-
KumuinaK oKautsit katitigait sok uvagut agdlag-
dluta nalullsavavut?
tåssuna tiklpara måna: agdlauserput-una ili-
niartitsissutigineKångipatdlåKigame ilikarneKångi-
nartoK. palasit Kavdlunåt kalåtdlisut oKalung-
neK nalungajagkaluardlutik ukiorpagssungitsut
ilikarsinaungmåssuk uvagut méraunivtfnit OKaut-
sivut sok kukuvdlugit agdlagtåsavavut?
ilisimatoK OKarpoK: » . . . agdlauseK OKaut-
sivtlnut nålagåusångilaK oi<autsivtfnutdle kivfau-
ssutut atorneKåsavdlune«. soruname! agdlautsiv-
tale OKalungneK maligdluinånginamiuk nålagker-
sorsinaunerpå? tåssaKa! uvgflnåinaK: OKausitor-
Kat nålagaussugssat nålagåussuseKartituaramigit.
agdlautsivtigume ima OKalulersitåungilagut: ag-
dla-u-siv-t(s)a, imalunit: imåit(s)umik (palasiu-
simassut ilåt t(s)aima OKalugtarpoK agdlauseK er-
Kordlugo, uvagutdle t(s)aima OKalulersinaviångi-
låtigut, tåssa kivfåinaugame.
kisiåne agdlautsivta onautsit åssiliartaitdlusoK
takutftarpai, taineritdlo amerdlasorpagssuit onaul-
sit nipåt atortarpåt. taimåikame agdlausivti'ne nag-
guvigsiornermavik ptnane nipisiornertaoK ator-
poK, agdlauseK taima mardlungnik aluissoK pit-
sauvigpOK. taimåinermigut agdlauseK pivdiugo
isumaKatigingitsut -gilernaviångitsutdlo agssang-
mlkut eKeKatigigsfpailusoK.
ilumut kalåtdlit oKausé avdlångoriartorput.
taimåitumik 1721 — 1850 migss. agdlauseK »ku-
tagtoK« atorneKåinaraluardlune avdlångulårtarsi-
mavoK. ilisimåsavarputdle 1850-ip kingornagut
påsineKardlualermat ilumut »kutagtoK« atorstnåu-
ngitsoK. kisiåne Kl.-ip agdlausia ukiut 80 mig-
ssiliuinardlugit atorpoK, ordbogeKalerneranitdlo
ukiut 60 Kangilågfnarpait. tåssa utorKait mana
70-nik angussisimassut agdlautsip atulerKårnera-
ne atuartuput. tupingnångilardlo HånsérKap ag-
dlauserput ilikarsimåsångigpago, tåssa 1837-mile
inugame 1858-milo iliniarfigssuarme aitsåt ilfnia-
lersimavdlugo. HånsérKavdlo uvdlorsiutaisa na-
Kiternerata nalåne Atuagagdliutit kukunersiorne-
re isumagineKardluångeKaut Kl.-ip agdlausianik
påsisimangnigdluartunik sungiussisimassunigdlo
kukunersiuissoKångingmat.
atåtagigaluama atuartugatdlarame agdlausi-
tåK atorsimanago aitsåt 1862—68 Kl.-imut iliniar-
simavdlugo kukunei<ångitdluinangajagtumik ilf-
karsimagå nalungilara, ilumutdle ordbogeKarsi-
magaluarunik! artornarpatdlårpat taima ilikarti-
ginaviångikaluarpå.
ajoKit amerdlanerussut danskit iliniartitsissui-
sut iliniartitsismauleraluarpata mériiat atuarfiåne
ilikartitsinigssaK KularnångitdluinåsagaluarpoK.
nalungilarale KavdlunårKat åmalfsaoK agdlautsi-
mingnik ilikångitsortoKartarsimaKissut måssa ag-
dlausertik agdlautsivtinit ajornånginerungåtsiar-
simagaluaK — uvangalumme tusarngartaringiså-
ka kukunagit agdlagsfnauvåka.
agdlausivtinigdle ilikartitsiniarnermut ag-
dlautsip artornåssusinå pissutåungilaK, amale
måko: kukunilingnik agdlagtarneK unigfigineKåi-
narmat KångerniarneKaranilo, oKalugtarnertik er-
Kuinardlugo agdlangniartaraluarmata, perKautånit
iliniartinerdlugaussarmata, sungiusarneK påsisit-
sinerdlo atorneKångipatdlåKingmata. tamåkunå-
nga kangardluta sujumut autdlaraluaruvta — må-
ssalume tåssångåinaK ajornardlune — ilikångit-
sornaviångilagut. artorssautigineKarpatdlårpåme
uvanga tupigusuinåsagal uarp unga. uvanga 20-
ngajangnik ukioicalernera tikitdlugo erKaimassa-
Kartarnera kisingajåt atorpara. ukiut 2 oKausile-
rissutit tusarnautigalugit atoravkit aitsåt påsissa-
Kardlualerpunga kukunika naiKigsinaulerdlugit.
tauva nalunarungnaerpoK iliniartitauvdluarneru-
ssut ilikångitsorsinåungitsut.
»agdlagdluarnerme ajornaitsflssånginame«
(Thalb.) — ilumume! iliniarnikutdle ajornarung-
naersugssauvoK. l'maKame ajornångipatdlårune
iliniarnigsså kajumingnånginerusagaluarpoK.
agdlauseK ajornarungnaersagåusagaluarpat
soruna påsisimangnigtuinait suliarisavåt. påsisi-
mångisaK suliaralugo ajortiingorsåinarKajånartar-
poK. OKausilerissutinik såkugssatut pigiliussisi-
massut agdlauseK sukut OKilisarneKåsassoK pia-
rersardlissuk. kisiåne nipisiornerinaK atusagpat
inuit piumassarssornerat nåmåsagaluarpoK. tai-
mailiornigssardle tåssaKa kigsautigineKarpa!
kalåtdlit ilumut sujumukarsimagpata ilerKug-
ssaKarneK tunuartitagssåungilaK.
oKausilerinikutdle kalåtdlit oKausisa kalili-
gåussusiat påsitikåine — tamåssa ilikarnigssamut
avKutigssat pitsaunerssat, s.: pitsa(k) + u(vok)
-(- ne(i<)r-fssaK.
sule avdlanik oKautigissagssaKarsinaugaluar-