Atuagagdliutit - 01.05.1934, Qupperneq 3
Nr. 19
ATUAGAGDLIUTIT
147
tugssiaralugulo sananeKarérsimassoK nautsorssfl-
tiginago. naungme ukiut tamaisa nunane tama-
ne kflltit aningaussaliarineKartut katitdlugit 2
miliårtit krunit angungajagsimassaraluarait, tai-
måitoK påsineK ajornångeKaoK aserugkanut aki-
liutigssanik taivdlugit Tysklandimut akiligagssa-
rititat Tyskland kisiat aningaussatigut ajulersor-
ti'nago nunat sussutdlunit aningaussarsiornerånut
akornusissutut malungniutlngitsusångitsoK. nunat
akiliutinik tamåkuninga tigusissugssat pissagssa-
tik niorKutingordlugit aningaussanik naliltnagag-
ssatut ligujumångingmatigik ajornartornermut
plssutaussut tungavigåt, akiliutigssåme kiiltiutit-
dlugit kisiåne piumavait nauk nunat åssigingit-
sut niuveKatigmgneråne, sordlo sujuline OKauti-
gineKarérsut, akiussut nikingåssutåinut kisiåne
atugagssaugaluartut.
taimantkut Tysklandip aningaussautaisa kfil-
tiussut 2 miliårtit markit inorpaitdlunit, nunanit-
dlo avdlanit taorsigagssarsislnaujungnaersimang-
mat akiliniarnera ajornartoruteKangålerpoK. ait-
såtdle 1924-me årKigssussivigineiiardlune taorsi-
gagssarsisinaulerslneKarpoK oKilisåuneKardlune.
ukiune tugdliussune tatdlimane nunanit avdla-
nit taorsigagssarsissarnermlkut akiliutigssalik na-
magtitdlugit akilerslnaussarpait, taimalo Tysk-
landip aningaussane kultiussut ukiune tåuku-
nane ilångartariaKarsimanagit. taimailiordlune
1929 tikitdlugo nunane tamane aningaussarsior-
nikut ajornartålernigssaugaluaK pitsailineKarpoK
niorKusiatdlo akigissait sujornatigornit avdlångu-
ngåratik.
1924-me 1925-milo nunane ardlaKångitsune,
sordlo Tysklandime Danmarkimilo, åssigingitsu-
nik plssuteKardlutik sulissartut sulivfigssaerussu-
lerput. nunane tåukunane plssutauneruvoK på-
piarat aningaussatut atugaussut kfiltitordlulnaK
naleKartitdlugit atorneKalersimangmata. taimai-
ligaluaK sulissartut akigssarsiait sulinermilo ator-
tugssat akigissait avdlånguteKångitdlat, sulivfig-
pagssuitdlo akiliutigssalik artuleramfkik unigti-
tariaKarpait sulissartorpagssuatigdlo sulivferutit-
dlugit.
ukiune tåukunanlsaoK Englandime sulivfig-
ssaeriitut amerdliartutnalerput, aningaussamigdle
naleKåssusiånik agdlisaivatdlårnerat tamatumu-
nga plssutåungilaK, plssutaussutdle ilagåt sor-
ssungnerssuaKarnerane Amérlkarmiut niorKusiait
tuluit nangmingnen niorKusiåinik Kigdlerivdlu-
tik pisiaissorujugssuångorsimangmata. pissutau-
ssutdlo ilagigujåt Evrflpamut tamarmut ajoKutau-
lersoK nunane Kavsérpagssuarne sorssungneicar-
nerane niorKusiungineK plssutauvdlune niorKutit
akisorujugssuångorsimanerat 1925-p eraåne av-
dlångulermat niorKutit akikitdliartulerneratigut.
ukiune tåukunane nunane åssiglngitsune infitig-
ssarsiutitigut ajornartoruteKartoKartarpoK sulilo
angnerussumik ajornartoruteKalernigssånik ili-
masupilungnartardlune. aitsåtdle 1929-me nu-
nanut tamanut ajornartornigssaK Kångigagssau-
jungnaerdlune pileriartulersimavoK. ukiorme
tåuna Tyskland nunanit avdlanit taorsigagssarsi-
slnaujungnaersimavoK oKilisaivfiginiarneKarnera-
lo sussusérusimavdlune.
KanoK iliordlune OKilisåusserKingniarnigssaK
sultssutiginiarneKartitdlugo 1929-me ukiåkut nu-
nane tamane ajortålerneK unigtitagssaujungnaer-
dlune pilerpoK New Yorkime aningausserivig-
ssuit ilåta ajortordluinarnera autdlarniutigalugo.
sorssungnerssuaKartitdlugo Amérikame nålagauv-
feKatigit aningaussarsiungårsimåput nunanilo ta-
mane kfiltiutigineKartut tamarmik Vg-é pigilersi-
mavdlugit. påpiarat aningaussanut taortigititdlu-
git atugaussut Amérlkamit pissut årdlerinautig-
ssaKartinei<ångitdlat niorKutinutdlume akiussut
sorssungnerssQvdle kingornagut avdlångflteKa-
ngårsimanatik. Amérikarmiut tamarmik pigig-
sårtuput, aningaussarsiornerdle sualugtitdlulnar-
simavoK, sutdlo tamaisa aningaussarsiutiginiar-
dlugit pilerpait nauk ilåtigut aningaussanik sit-
dllmateKångitdlulnaraluardlutik agdlåt. aningau-
ssarsiorneK erKornerussumik pilersfniardlugo
aningausserivit pingårnerssait aulajangiput ani-
ngaussanik atugkineK kigdlilersorumavdlugo, ta-
matumale kingunera ilimagissamit sualungneru-
vok ajunårutaungårdlunilo. påpiarat aningau-
ssanik naleKartitdlugit atugaussut nalérutilertu-
ngårput nalunaei’Kåtavdlo akånere amerdlå-
ngitsut Kångiutut pisorssuit aningaussautaerut-
dlutik pitsungorput sulivfigssuitdlo ingerdlater-
KingneK ajornarsivdlutik. taimanlkornitdlo aut-
dlarnerdlune Amérikame sulivfigssaerutorpag-
ssuanalerpoK KanoK ilivdlugit inåtigssarsiuteKarti-
niåsavdlugit nalorninartornartoKalerdlune. Amé-
rikame taima pissoKarnera tutsiungmat Evrflpame
ilimasupilugtitsingålerpoK, aningaussailatsiner-
me, sulivfigssaerusimassoKarneK niorausianutdlo
akiussut migdliartulnarnerat Smalume nålagker-