Atuagagdliutit - 16.01.1939, Qupperneq 2

90
A T U’A GAGDLIUTIT
nr. 12
landimut atalernigssaK piumaneruvdlugo. Kåu-
mat atausea KångiutlnartoK tjekkit såkutfiinit
Sudeterland tiguameKarpoK, eri<igseKatigingnig-
ssamutdlo isumaKatiglssutitigut aulajangerneKar-
dlune Sudeterland Tysklandivdlo Kangånit ila-
merna Tjekoslovakiamut atalfsassut.
Tjekoslovakia piårtumik Frankrigimut Tvsk-
landip akerarivisånut iliulermat kingornalo ama
Ruslandimut Tysklandip pingårtumik Hitler na-
lagkersuissune pissortaulermat akåringeKisånut
iliussugssatut isumaKatiglssuteKardlune soruna
iliraanångilaK Tyskland Tjekoslovakialo isuma-
Katigigsutut ingmingnut naningniardluinåsassut.
påsinarujordlume sudetertyskit nuånarisfnåungf-
kåt sorssungneKalisagaluarpat tyskeKatimingnut
åtavigiumassaraluamingnut akeraussutut sor-
ssugtugssåusanertik. Tysklandivdlo Tjekoslova-
kiamik nuånaringnmgi'neranut pissutaussut ila-
gigujåt tjekkit Sudeterlandime såkulersugaru-
jugssuarnik KajangnaeKissunigdlo patdligtailissa-
liormata, amalo ilanikut sudetertyskit l'maKa na-
pertuivdluångitsumik iliorfigissarsimavdlugit.
pilerKautånitdle tjekkit sudetertyskitdlo isu-
maKatigtgdlutik suleKatigingneK sapingajagsimå-
put. inutigssarsiutitigdle ingerdlatdluåsagunlkik
avdlatut saperamik suleicatigigdluarnerulersimå-
put klsalo ilimanarsigaluardlune inuiaKatigigtul
peKatiglgdlualernigssåt, agdlame sudetertyskit nå-
lagkersuissune Kutdliussune peKataulersimaga-
luarput.
1933-me namagigtaitdliorneKarKilerpoK. Tysk-
land pissauneKarnerujartortitdlugo sudetertyskit
pisfnautitaujumanerat agdliartuinarpoK. Sudeter-
landime nazistit amerdliartuinarput Henlein pi-
glnauneKaKissoK sujulerssortigilerdlugo.
isumaKatiglngtssuteKarKilerneK i'mana Ka-
ngerneKåsagaluarpoK Masaryk toKiingitsugpat ki-
ngorårtigissålo Benesh akuerssissuteKarumaneru-
ssøgpat. iligissatik Frankrig Ruslandilo isumav-
dlutiginermit namagigtaitdliorneK agdlislnarpå,
kisalo 1938-me upernåkut Tyskland nalunaerpo«
inuiaKatigissamik sudetertyskit pineKarnerat su-
migtnarstnaujungnaerdlugo.
1938-me MåjeKalerå England nalunaerpoK
Frankrig sorssoKataulfsagpat igdlfngitsorslnåu-
ngikigtik. Hitler tunuaratdlariai<arpoK kigsauti-
ginginamiuk Frankrig Englandilo amalo Rus-
land Tjekoslovakialo akeraralugit sorssungnig-
ssaa, piarersimanertik sule namaKngingmat. på-
sivå anguniagkane ilungersfttilersfnagit kimut
nunamik kigdlinga isumangnaitsunik patdligtai-
lissalioiKårtariaKåsassoK amalo iligssarsiorKårta-
riaKardlutik.
Englandip Frankrigimut ikiutariaKardlune
nalunaerutigissåta kinguninguagut Tysklandip
Frankrigimut kigdligissåne patdligtailissaliat su-
jornagut autdlarnigaorérsimassut naligssai<å-
ngitsumik Kajangnaitsut suliarineKalerput Ortu-
parivdlo autdlartmerane inerneKardlutik. mana-
lo Frankrigimit sassuneKarnigssaK Tvsklandi-
mut isumakulutaujungnaerpoK.
tusarérpugut Tjekoslovakiamut nunat ilait
sudetertyskinik, Ungarnimiunik Polenimiunigdlo
inoKartut atalersineKarsimassut. Hitlerip autdlar-
titaisa sulissutigingningnerisigut Polen Ungarnilo
kigsauteKalerpiitaoK Tjekoslovakia nunaisa i 1 a i -
nik arsårneKåsassoK. tamatumuna Hitlerip Ije-
koslovakiap, Rumæniap J ugosla via vdlo iligigku-
mavdlutik unersueKatigigsimagaluarnerat Poleni-
mit agdlat ilalerneKartoK sujungnaersipå, amalo
Polen 34 miliuninik inulik isumavdlutigilerpå
Ruslandimit sorssungneKalisagaluarune akornu-
slssugssatut. - mana sujunertarissaK anguniar-
neKarsfnangorpoK. taimanfkut Englandip Run-
ciman Tjekoslovakiamut autdlartipå Kanon pi-
ssoKarneranik påsiniaitmiardlugo Tjekoslovakia-
milo nalagkersuissunut sujunersuissutiniardlugo.
tåussuma Pragime nålagkersuissut sujiinersorpai
sudetertyskit piumassarissåinut akuerssiniaiKuv-
dlugit. tjekkitdlume nalagkersuissue angnerto-
Kissunik akuerssissuteKarput. taimanikutdlo Rus-
land Frankrigilo amalo England nalunaerput
Tysklandip sorssugdlune Sudeterland tiguarniå-
sagaluarpago sorssugfigilersariaKåsagigtik. ltalia
Japanilo Tysklandimut ikiukumavdlulik nalu-
naerput.
tauva sorssungnigssamut piarerdluinarne-
KarpoK.
kisa Tyskland nalunaerpoK Sudeterlandip
tamåkerdlune ingmingnut atalernigssa kigsauti-
gigigtik, sujornagume Tysklandimit Tjekoslova-
kiamut atassulersimassoK angnikitsoralanguaK
kisiat utertfkumavdlugo piumassarigaluaramiko.
nunat tamat uivssumingardlutik pissugssanik ili-
masupilulerput. sorssungnerme såkugssarpagssuit
nalagauvfit kigdlinginukåussorneKarput inOsug-
torpagssuitdlo perKuneKarnigssamingnik utaiKi-
nalerput toKorartlsavdlutik toKoråisavdlutigdlunit.