Atuagagdliutit - 16.12.1941, Blaðsíða 5

nr. 10
ATUAGAGDLIUTIT
77
inusugtut sujunigssaisa ilagssavigåt misigssu-
savdlugo suna Kanordlo Rok ikingutigisavdlugo,
ajortunik iliornikut ikingutigilerneK ikingutiging-
nerme kångunarsautauvoK. Kavsérpagssulme ta-
kussarpavut iktngutigingneK inersimassartik imai-
ligåt: åiparTlerunik kussanångitsumik iliorncK pi-
lersitardlugo. taimåitut inusuglup sujunigssånut
tårsaissutut l'put; taimåitumik palasip katinarKu-
ssinera ajorpoK, Siegstad ilumorneruvoK avKut
ilumortoK nanislnaonuivdlugo. —
inusugtut! sujunigssame isumavdluarfigine-
Karpuse, mikissungugaluit mianerssutiginiarsigik.
ikfugut ilumortoK Kineruk! OKauseK ilumortoK
ilikaruk! inusugtoK inusugtoKaminik ilumungit-
sumik oKautigssuaissoK umåmine ikitsissarraat
ingnermik umatit utorKalissut nanerttssutigssånik.
V. M.
J å p a n e.
Ad. Fuglsang-Damyaardip Nungmit rådiukut oKalugiautå.
nunap åssingane Asia lakugåine nunavigssup
tåussuma ilagisså Jåpane Asiap nunavigtarssuane
nunanut, sordlo Sibiriamut rusit pigissanut, KI-
namut Indiamutdlo nalerKiutdlugo mikissungua-
tut l'poK. kisiåne tamavta nalungilarput inuk
ångajångugaluarloK inorujugssup sanianut nikut-
kångame KanoK migdlitigissartoK. Jåpanivdlo —
imalunit sordlo taineKartartoK Nippon, issigerna
taima l'poK.
Jåpane kangiane nålagauvfik pissauniligssuaK
nålagauvfingnilo ptssauniligssuarne kisime Kaiior-
tunik inoKångitsutuaussoK Eurupame nunanut
nalfingtnerussavttnut nalerKiukuvtigo takiisavar-
put nunarujungåtsiarssiissoK inugtorssuvdlunilo.
tuluit nunåt Itålialo anglssusisigut katitdlugit Jå-
panimit mingnerutsiarput, inuilo katitdlugit ama
Jåpanip inue inorpait. Jåpane augissuseKarpoK
680.000 km2 100 miliuninigdlo inoKardlune.
Jåpane tåssauvoK Asiap kangiane KeKertar-
pagssuit Sibiriame Keiiertaussamit Kamsjatkamit
kujåmut KeKertarujugssuaK Formosa imalunit
Taiwan ilångutdlugo siarnisimassut. Asiap nu-
navigtåne KeKertaussat mardluk det gule havip
Kinguanitut Chosen imalunit Korea åma Kwan-
tung JåpanimiitaoK atåput.
Kenerlarpagssuit KUKartOKaul ilarpagssue ing-
nermik anitsissartulingnik. Jåpanip igdlorpag-
ssuaKarfisa angnerssåta Tokiup Sverigitut inug-
tutigissup erKånlpoK Jåpanip KaKaisa portuner-
ssåt, Jåpanimiut erdlingnartutitåt ingnermik anit-
sissartoK Fusijama, »Sermitsiaa« pingasoriardlu-
go portussuseKartoK. Jåpanip nunåta aåva sule
unerisimångingmat nunap sajungnerssuinik pi-
ssoKartåinarpoii. 1923 Septemberip sujugdliane
Tokio umiarssualivigtålo Yokohama nunap sa-
jungnerssuinik nalåuneKarput igdlorpagssuaicar-
fit tåukua ilarssue aserorneKardlutik inuitdlo
100.000, tåssa kalåtdlit nunåta inue tatdlimariar-
dlugit amerdlatigissut, toKunenardlutik. —
Jåpanip Keaertaisa siarnisimanerat takeKaon.
avangnånit Taiwanip kujåmut isuanut nardloKi-
nardlugo isorartussusia 4000 km-uvos, tåssa Kø-
henhavnimit Afrikap avangnånut isorartussusia-
nit tangneruvdlune. taimåitumik silåinan åssi-
gingeKaoK. Keuertat avangnardlit silåinåta Dan-
markip Tysklandivdlo silåinåt åssigå, kujatånilo
Taiwanime kiagtup silåinånik silåinar<arpoK. Ke-
Kertat Jåpanerpiamitut avdlorniussat sanimukar-
tut najoriuitaralugit Middelhav, tåssa Itåliap
kujatå Palæstinalo naligait, tåssalo ukioK tamåt
tssilisanane kiaup 5—6 grader naliginartarpai
KaKutigorujugssuardlo sivikitsuinarmik unuåkut
puerKortttardlune.
Kåi<ai orpigpagssuanarput tugtussanik avdla-
nigdlo piniagagssalingnik. Jåpane Kinamut na-
lerKiutdlugo orpigpagssuaKaKaoK.
Jåpanimiut issfkumlkut Kinamiut åssigeKait
sungarpalugtumik amenardlutik siångassflssågi-
narmik kinanardlutik Kingassunigdlo isseKardlu-
tik. inuit mikissuput KaKutigut 150 cm Kånger-
simassardlugit, sulilo arnartait mingneroi<alutik.
kalåleK akutåungitsoK åssigeKåt. Kularnångitsu-
mingme kalåtdlit itsarujugssuaK Asiamit Améri-
kamut ikårsimåput mongolinitdlo, tåssa Jåpani-
miut Kinamiutdlo nagguvinit, nagguveKardlutik.
inuit Jåpanimiunik ilisarisimangnigdluartut
OKartarput Jåpanimiut ajungitsorpagssuarnik pt-
ssuseKartut inuiait avdlat kangiamiut pissuseri-
gajungisåinik. ipérsåKåungoK, pitsunguanut ag-
dlåt uvdlut tamaisa uvfartarsimåput. takuvdlu-
git saimassumik issikoKarput, kisiåne atarKinar-
palugtumik ingminutdlo pingårtutitumik. silatu-
put poKersuvdlutigdlo, silarssuvdlo kussanartor-
tainut misigingniassflsimåput. tamatumuname
ineritdluarsimåput kussanartumik erKumttsulior-
tauseKaramik. taissariaKarportaoK suliumatussut-