Atuagagdliutit - 01.11.1946, Page 3
nr. 7
ATUAGAGDLIUTIT
51
KutigissaKalerdlune pigingnigkumatdlersoK tåssa
Canada, tåssame sineriangme ilarujugssua si-
kuiuitsup ilagingmago. igdluatungånile rusit nunå-
ta sineriagssua sikuiuilsumut atassoK Canadap
sineriånit tangneroKissoK fpoK. taimåitumigdlo
rusit nålagauvfmgnit avdlanit lamanit perKigsår-
neroKissumik tingmissartornermut tungåssuteKar-
tuligutaoK påsiniaivdluarnerusimåput.
taima uk. 1931 sujugdlermik KeKertarssuit
KåKartfit sikuiuitsume rusit nunåta avangnånitut
Novaja Semljat tingmissartumik ornigtuåinalersi-
mavait. Kangaligame låssungnartoKarlarångame
ukiut mardluk inornagit sivisussuseKartarsimaga-
luaK månale nal. ak. ardlaKartariaeruputdlunlt.
1934-me radiostationeKarfit 58-ussut sinerfssa-
me tamane nåparneKarsimåput tåukua ilait 40
rusinit suliarineRarsimassut. silamik misigssui-
nerit agsut perKigsåruneKardlutik ingerdlåne-
aarput, tingmissartumigdlo OKåtårissarnerit amer-
dlanissut nåmagsineKarsimavdlutik. ilisimassag-
ssarsiornerne tamåkunane pingåruleKarnerussut
ilåt tåssa ilisimatfip rusiussup Otto Schmidtip
ukioK 1937 ingerdlåsimasså. Nordpolimut ilisi-
massagssarsiorneK tamåna silarssuarme tamar-
me soKutigineKaKalune alapernaiserneKarsima-
vok. Kåumatit Kulingiluat migssiliulerailo tåssa
Majip 22-åne 1937 Moskvåkut nalunaerutigineKar-
poK rusit tingmissartuisa tatdlimauvdlutik Majip
21-åne Nordpole Kulåukåt råsitdlo augpalårtuat
augpatdlarigsoK nåkartitdlugo. tingmissartut ilåt
ilisimatfinik Kavsinik ilaussonarpoK, tåukualo ila-
gigåt ilisimatoK Schmidt, sikorssfip Kanut nunl-
put KeKertap Rudolfip erKånut Nordpolimit kf-
mut 20 km migss. ungasigtigissumut.
pisimassoK tamåna, Nordpolimik KulåussineK
iluagtftoK, Moskvap radiuata nalunaerutigiga-
miuk måna ersserslpå: rusit nålagauvfigssuata
augpalårtua NordpolimilerpoK! Nordpole rusit
nålagauvfigssuata pigissarilerpå!
ilisimatfip Schmidtip Kularutigiungnåerérsi-
mavå Ruslandimil Amerikamut tingmissartor-
tarnigssaa uterdlugulo ajornaKuteKarunångitsoK
taimåitumigdlo Nordpolerpiame radioKarfeKale-
rumavdlune, ukioK atauseK tåssaniniardlune si-
lavdlo KanoK-lssusia nalunaerutigissarniardlugo,
åmalo radioKarligssaK namagseriarpat atorsfnå-
ngoriarpatdlo tingmissartunut Nordpole avausår-
tagagssångortlniardlugo.
Kåumatit Kulingiluat angutit sisamat — Sch-
midt nangmineK puangmigut tuberkuloseKaler-
dlune tingmissartumik Moskvamut angerdlåune-
KarsimavoK, — sikorssfip Kånigfnarsimåput. Ma-
jip 23iat 1937 autdlarnerfigalugo Febr. 19-at
1938 tikitdlugo radiukut Nordpolime silap KanoK
Inera uvdlormut pingasoriardlutik silarssuarmut
tamarmut tusagagssiarissarpåt.
ukiup KerKa migssiliordlugo sikorssuaK 3 km-
tut takitigissoK 2 km-tutdlo siligtigissoK 3 m ivssu-
tigissoK najugarissåt NordpolerpiangajangmlpoK,
tauvale Decembere autdlartltordlo Nordpolip ra-
diua nalunaerpoK sikorssuaK kujåmut ingerdla-
lersoK. jfitdlip nalåne kalåtdlit nunåt ersserpåt.
umiarssuaK sikumut aserorterussuaK Murman-
skimit autdlartfneKarpoK, pisimassordlo tamåna
silarssuarme tamarme alapernaiserneKangårtoK
pilerpoK. inulme tåuko ånåuneKarslnåusaner-
put? siko tåuna najugåt ilångartardlune mig-
dliartulnarpoK, tåssame kalåtdlit nunåta tunuata
avatågut kujåmut 2000 km ingerdlasimavåt kisa
50 X30 m tamåkerdlune anglssuseKåinalerdlune.
Februarip 15-åne 1938 rfisit sikusiutaisa ang-
nerssåt Jermak 9000 HK såkortussusilik kalåtdlit
nunåta tunuanukardlune Storebælt avKusårpå.
taimanilo ilisimatoK Schmidt åma ilauvoK. tåu-
na oKauseKarsimavoK Kularinago inuit tåuko si-
kukordlutik nunamut pislnausimaslnaugaluartut
ImaKale taimailiorususångitsut påsiniainerming-
nime pigssarsiarisimassatik atortorissatigdlo tai-
mailivdlutik tåmåinnrslnåusasoralugit.
silamik misigssuinerit fmavdlo plssusianik
Qmassuinigdlo misigssuinerit pingårutilerujugssu-
put plssutsit påsiniardluarneKarnerånut. Nord-
pole nunataKångilaK imåinarssfivdlune imlt. si-
kulnarssfivdlune, fmavdlo itfssusinik misiligtai-
nerme itinerpåK misilingneKartoK 4250 m-nik itf-
ssuseaarpoK.
Fridtjof Nansenip Kangale erKarsautigissåi-
narsimagaluarpå Nordpolimut tingmissarloruma-
galuardlune tåssanilo suliumagaluardlune. måna
uvagut nåmagserérparput! Ruslandip Nordpole ti-
gussarerérpå — ilame silarssuarmut tamarmut
tungassumik ilisimatfip oKautsine naggaserpai.
sikusiussuaK Schmidtimik ilaussulik ånåussi-
niardlutik sujugdliuniutunit sujugdliuvdlune ti kit-
sf n g i 1 a k . Februarip 16-åne tingmissartut mardluk
umiarssuarnit avdlanit mardlungnit ånåussiniar-
nerme peKataussunit tingisimavdlutik sikorssfip
angutit tåuko najugarissåta erKånut mfsimåput