Atuagagdliutit - 16.01.1949, Blaðsíða 7
ur. 2
ATUAGAGDLIUT1T
19
ima kigdlenartigissut måtusimåinaleKingmagit.
imame iluatingnartoKartigilerpoK pissariaKartigi-
lerdlunilo: agdlåt ilåtigut inatsisit sanerautmar-
dlugit niuvertungortalerpuse. Kanordlo amerdla-
tiglpat avdlåtaoK taima pislnåussuseKartut av-
Kutigssamik tamanut angmassumik angmåuneaa-
raluarunik? tamåna ilumdrtfivoK agssortutigine-
KarsmåungitsoK uvavtlnutdlo tamanut nuånåru-
tigssauvdlufnartoK. taimåitumik uvagut måsså-
jkut nålagkersuissunut ilaussugut politikerissar-
put naitsumik oKautigalugo imåipoK: silarssuar-
mioKativut naligilerumatdlerpavut. illniarneK av-
Kutigalugo pislnåussuseKarnerat angujumatdler-
parput. nåpertuivdluartumik kinåussusersiorneK
atornago tåukununga angumangniarnigssamut av-
Kutigssamik angmåuneKarumatdlerpugut nang-
minerdlo pisfnaunerput atordlugo avdlat angu-
maniarumatdlerdlugit monopolip iluane ikiorne-
Karussåglnarnea Kångerdlugo, in up inersimassup
infinerminik ingminik pivdlune akissugssautitau-
ssarnera nangminea tiguvdlugo, inuiait nunavtf-
ne najugaKartut takornartanik taissaraluagkavut
pissugssautitaunfkut naligilerdlugit —- kxsalo angu-
jartorumavdlugo silarssuarme avdlame sumilunit
atorsinautitaulerneK napasinaulernerdlo. tamå-
nalo tåssauvoK nunavtfne nålagkersugauntkut pe-
rorsagauntkutdlo sujunertarissatorKap erKutiler-
nera direktøriugalup Daugaard-Jensenip ima
OKautigisså: »sujunertarårput kalåtdlit perorsa-
rumavdlugit ima angussaKarsinaulernigssamut,
inuiangnut avdlanut akuliusinaulerKuvdlugit ajo-
Kutiginago«. tåssa uvagut måssåkut nålagkersui-
ssussugut isumanarpugut sujunertamut tamatu-
munga pivfigssaa nagdliutilersimassoK. taimåitu-
migdlo sapiserpugut — nauk nalungikaluardlugo
akissugssåussusea KanoK agtigissoa — tamatumu-
nga akornutaulersoK KasuterneKarKuvdlugo suli-
neKalerKuvdlugo. tamatumunalo ukiut tugdlig-
ssat ingerdlanerata erssernerisa erKartukumårpå-
tigut. taimåitumik taima piårtigissumik taimalo
såkortutigissumik erKartussinerit piårpatdlårpoK.
ukiut nagdliiitugssat utarKilåi’Kåsagaluarpatit.
kisalo: avdlångorneK taima angitigissoK lands-
rådit Grønlandsudvalgitdlunit kisimik tamanut
nåmagissagssaussumik namagsineK saperpåt. kom-
mission pissarianarpoK tamanut namagissagssa-
mik demokratiskiussumigdlo sulineKåsagpat.
naggatåtigutdlo uvavnorpiaK tungassut piv-
dlugit OKauseKardlanga:
asassara Frederik! piårinanga kångusugtfsi-
magavkit utoreatseraluarpunga. ajoraluaKaordle-
åsit »avisiliortut sagdluat« tamatumunga pissu-
tausimangmat. taimåitumik uvavnit angajugdliu-
galuartutit iliniartoKatigigkavtalo ilivsfnut »ang-
nernut« uvanga mingnertausimagaluardlunga
oKautilårKåtsiåsavavkit: taima pingårtigissumik
agssuardliutigssai<arångavit påsiniaivdluarKårdlu-
tit pissaruvit ajungtneruvoK, påsiniainigssangnut-
dlo najorautagssat pitsaunerssait tåssåuput oaa-
lugtup nangminea oKausisa issuarneKarnerat.
tåukulo måssåkut tigorérpatit. mana ilisimaler-
niåkit tåuko tåssaussut oKautsika erKortut, pissar-
nera maligdlugo misigssordluarKårdlugit atsior-
simassåka. navérungma tiingavigissat nalungila-
ra-(ka) tåssaussut landsrådit atautsimmeråne
radiukut referatit avisimilo Berlingske Tidendi-
me (7. August) agdlagsimassut. tåssåuput tåuko
nalunaerutit inQp atautsip nalunaerutai. lands-
raaditdlo oKaluserissait maligdlugit eraortoK
imåipoK:
1. »kalåtdlit nunåta atauslnaussumik pissor-
taKalerdlunilo nålagkersuissoKalernigsså« Peter
Nielsenip sujunersutigå, taimåitumik tåuna oaa-
lugtuvoK (ordforer), uvangalo oaalugtut avdlat
kingornatigut oaalutsiarpunga isumatoaara —
nalungisat — erssersitdlugo, nalunaerdlungalo
aperaut tåuna pivdlugo isumat åssiglngitsut iluar-
sartussaunerat (kompromis) Gronlandsudvalgime
atsiorsimagigput (ivdlit kisivit pinak — tåunale
landsrådime oaautigingilara linerdlussiniångina-
ma). taimåitumik landsrådit atautsimissutåine
oaausea kångusutigissat: »oaalflserineaångitsor-
dlunit« uvanga pinanga avisiliortup kisime oaau-
serisimavå, tåussumalo kisime tarnimigut åniau-
tigssarå.
2. måko pivdlugit tarnivkut åniauteaarnanga
landsrådime atorfiga atordlugo eraigsivdlunga
oaalugsimavunga: a) nalungilat isuma tåuna
landsrådit atautsimortut 1946-me atautsimitut
isumagigåt uvavtlnutdlo tuniusimagåt kivfartfiti-
gerauvdlugo, kisiånile uvagut kivfartornerdlior-
simassugut avdlatut ajornartumik ilaussoKativta
amerdlanerussut akerdleringmatigut. taimåitu-
migdlo tupingnångilaii sule uvdlumimut isuma
tåuna piglsaguvko, sulime landsrådit tåukor-
piaussut aulajangiusimåinarmåssuk. b) taimane
betænkning atsiuleravtigo oKalftserissaK tåunar-
piaa pivdlugo ilivslnit ainigauvdlunga sujuligtai-