Atuagagdliutit - 15.06.1949, Qupperneq 11

nr. 1*2
ATUAGAGDLIUTIT
147
taima ingassagtigissariaKangilaK. suliagssaK tai-
måitoK ukiorpagssuit suligaluaråinilunit inerslnåu-
ngilaK.« tauva nivautse ajagssautaussatdlo na-
lugpai ingitdlunilo narssamut issigilerdlune. tauva
erKarsautigilerpå inuit erKumltdliortåssusiat, er-
Karsåunilo taimaitikaniiuk orpigkanut pulavdlune
siningnialerpoK.
kinguntnguagut anguta tikiupoK itersardlu-
gulo, pasigamiugdlo KanoK pisimassoii oKarpoK:
»erKortumik iliorputit, nukagpiarautiga. pasi-
slnåungilara KanoK ei'Karsarsimagaluarnerdlunga.
tamåna inungmit piumassarlsavdlugo angnertu-
vatdlarpoK, kisiåne una nunamineK kiparigsoK
isigkat 20 sivnernagit angnertiissusilik iniaKa su-
liarisinauvat?« ernerata pisinåusangavå, nukag-
plssamume taima angitigissumut merserissag-
ssåungilaK.
tauva suliarilerpa; uvdlutdlo Kulit encåine
Kangiungmata inerérsimavå.
taimailiorérmat angutå oKarpoK »ama sule
ajuna nunamineK sujugdlermernit angnerunga-
ngitsoK, imaKa ama tauna suliarisfnauvarput?«
»sujugdleK inersinaugavko ama tauna inersinau-
savara,« ernera isumaliorpoK. tauvalo sujugdler-
tut suliarå.
angutata Kulingiluariardlune Kuleriardlunilu-
nit taima suliagssitarpå, katerssuivfigdlo nag-
dliungmat narssaut tamarme inerérsimavoK.
(iliniartunit nugternehartoK.)
tyskinit tigussausimaneK.
(nangitat.)
angut pualalårtoK nivfngagauvoK. agdlunau-
ssaK sukagsarnerminit kigtorarpoK, nivdlingårdlu-
nilo nåkarpoK. toKungilaK, flmalårpordle. tys-
kip orneriardlugo pukusuatigut tutiva autdlaiv-
dlugulo.
avdlarpagssuime taimåitut taineKarsinauga-
luarput. Hollandimiut mardluk fabrikime såku-
trit igfiausivigssåinik poKåtaliortarput. uvdlutdlo
ilane poKåtaliatik aserorterdlugit putorugtulerait
KantngarneKarput, tiguneKarput nivlngagauvdlu-
tigdlo. pondtat aserortigkat Kimitsiviup napa-
ssuanut anusingorsautigssatut nivingåtiterneKar-
put. KimitaK idmitsivingme minutit 20 nivinga-
tineKartarpoK takuvdluarsmauniåsagavtigo, tauva
Kamutit tikiutarput toKussup igdlerfianik Kerner-
tumik matoKångitsumik usissut. nivingagkap atå-
nut pisineKartarpoK, agdlunaussardlo kipineKarå-
ngat toKungassoK igdlerfingmut nåkartarpoK.
ikuatdlaiviliaunei<artarpordlo.
aserorterineK — angisoK mikissordlunit —
toKumik pitdlarneKartarpoK. maskinamik aseror-
toKarpat tyskit nangagagssaujungnaivigdlutik su-
lissartut pissCitilisavait. tyskit masktnat pitsagssfi-
nerartarpait aserortugssåungitsut, kisiiine taimAi-
ngisåinarput. maskinat nungutdlarnikut nuta-
liåungitsut atorajungnerussarpavut, taimåikaluar-
toK maskina ajoKuteKalerangat avdla sujiiniu-
neKarneK ajorpoK aserorterneKarsimassoK, suli-
ssordlo KimitaussaraoK.
danskit uvagut najugkame tassanlnivttne Ki-
mitsinerit 20—30 pisimåput, uvangalo inigssine-
Kartarpunga angnerussut tunufmut. issigingnar-
tuvdlunime amilårnartuvoK.
ikuatdlaiviup silardlerissarpa ine ipinartoK
(gaskammer). tarKamane pissartut suna ptssutigi-
simanerdlugo tyskit issertordluinarpait, ikuat-
dlaissoKartitdlugume issigingnangisåinaravta na-
luvdluinarpavut KanoK ptssuseKartarnersut, nalii-
nglnarparputdle kikut ikuatdlagaussartut. tåssa
angutit tuberkulosimik misilingneKardlutik nd-
pauteKartut malugineKartut. tamavtame misi-
lingneKartarpugut uvdlutdlo ardlagdlil nalarulug-
dluta utarKissarpugut. uvdlut ardlane tysken ise-
raraoK normorutdlo suaortautigalugit, suaoruti-
ginenartutdlo pernussarpai piarersariardlutik ma-
lernuvdlune. tåssa »nugtertugssångorput«, nugter-
tugssatdlo pigissaliinguatik ikingutimingnut av-
guartarpait, »igdluvdlo teKernua uiariartoraråt.«
»igdlup teKeiKua uiararat« sumit autdlar-
nerfeKartoK naluvara. uvdlutdlo ilane tamanil
OKalfiserineKalerpoK inugpagssuit »igdlup teKer-
Kua uiåsagåt«. sanileriårdlugil KeiKerartineKar-
put, autdlariineKarputdlo inimut ipinartumut
ikuatdlaivingmutdlo.
sutdliviga fabrike ikuatdlaiviup ei Karalångua-
nipoK. ungalut nissussut Karssutdlugit ujåkara-
ngama iseriå issigisinaussarpara, ardlaleriardlu-
nga issigingnårtarpåka angutit arnatdlo inuinail
maligtarigpagssuit agssatik pukutsumingnut iliv-
dlugit iseriartukassut, agsutdlo pårivdluarneKar-
tarput. ilanikiinie toKiitaussugssat ilait iseralug-
tualerdlutigdlo nimalersarput, nimassutdlo ernl-
nardlutnan autdlaineKartarput. amerdlasut tamå-
na nalunen ajorpåt, taimaingmatdlo ajiingineru-
titdlugo Kimaniartarput.
ikuatdlaivingme sulissartut ingmikortitaussar-
put. uvavttnitdlo ajiinginerussumik pinenartarput.
uvdlut ilane issigingnårniartitdlunga takuju-
minaitsumik takussaitalerpunga. igdlut ardlane
zigeunerit jutitdlo nukagpiarartait 150 migssinge
sapåtip akunera navdlugo najuganarput, manalo
»igdlup teKeritua uiarpat«. nuånårdlutik Kimav-
dlutigdlo toKutauvfigssamingnul isåssut issigaka.
naluvdluinarpame Kanon pinenarnigssartik, piner-
dluteKångivigkamigdlume.