Atuagagdliutit - 11.09.1958, Síða 4

kikut tamarmik Kalåtdlit-nunånut
tungåssuteKartut ilisimavåt Kalåt-
dlit-nunåta umiartorfiginera ajorna-
kusortussoK, pingårtup ukiup Kåuraa-
taine, tamånale pissutiginardlugo u-
kiunerane umiarssuit Kalåtdlit-nunå-
liartarnerata unigtineKarnigsså na-
ngånartoKartorujugssusoråra.
ukiukut Kalåtdlit-nunåta umiartor-
figineKartarnerata atatlnarneKarnig-
sså igdlersorneKarsinaunersoK A.
Lyngep folketingeme aperKutiging-
mago taimanikut Kalåtdlit-nunanut
ministeriussup Johannes Kjærbølip
martsime 1957 akissutåta takeKissup
OKautsit tåuko ilagai.
sordlo erKaimaneKåsassoK ukiuga-
luartume Kalåtdlit-nunåta umiartor-
figineKarnerata atatinartariaKarnera-
nut ministerip tungaviginiagå tåssa
Kalåtdlit-nunåta niorKutigssanik inu-
nennut pissariaKartunik pilersorne-
Kartuarnigssåta pissariaxarnera åina-
lo kalåtdlit tunissait Kcrititaussut ma-
nåkut Kerititsivingne ukiunilo agger-
sune neriutigissavut erKortineKåsag-
pata KerititsivigtåriortorneKartugssa-
ne KeritineKartartugssat amerdliar-
tortarnerat malitaralugo avalåussuga-
riuarsinaujumavdlugit; tunissagssior-
neKångigpåme ama ineriartorneKarsi-
nåungingmat.
tupingnångilardle umiarssup Kalåt-
dlit-nunåliartautit akimanerssåta pit-
saoKissup „timånap" agdlåt nåpitsi-
nerdliorsinaunera ånilårutåusagpat,
navialinerdlo taineKartup pissuseKa-
terpiå ukiume umiartortarnerup fol-
ketingime sarKumiuneKarnerata tunu-
leKuterpiarå, apernutdlo tamåna Ka-
låtdlit-nunåne uvdlumikut pingårute-
KartuarpoK.
„OmånaK" ukioK januarime kingu-
mut nåpitsinerdluingmat tamatumu-
nåkutaoK anigordluagaussumik tauva
Atuagdlititigut håndelime direktøriu-
ssok kajumigsårneKarpoK „fjmånap"
ajortuméraluarnera Kalåtdlitdlo-nu-
nane umiartortarneK atautsimut OKau-
seKarfigerKuvdlugo, tåssa aperKut ta-
måna pivdlugo isumakuluteKalernig-
ssaK pingitsorniarssarissariaKarmat.
— tamåna påsivdluarpara, direktør
Hans C. Christiansen OKarpoK, „Omå-
nav“dle ajortuméraluarnera encartu-
lersinago tikuarumavara umiartorneK
tingmissartornerdlo sunalunit tamar-
me, maskinat atordlugit atornagitdlu-
nit, nalunartoKartuarmat navianarto-
Kardlunilo. sunalunit KanoK kukune-
Kångitsussårtigissumik penugsårtigi-
ssumigdlo erKarsautigineKarsimaga-
luartitdlugo åndgssussausimagaluar-
titdlugulo taimåitOK ilimagingisauga-
luamik pissoKarsinaunera ingalangne-
KarsinåungilaK. ilimagingisaK neriuti-
gingisardlo pisinåuput nukerujug-
ssuit såkortorssuit sorssugfigissagssa-
rilersinaugavtigik. tamåna piniartup
aulisartuvdlo uvaguvtinit Danmar-
kimitunit ilisimanerujugssuvå silap
tåsséngåinarnerujugssuarmik Kalåt-
dlit-nunåne avdlångorsinaussarnera
pissutigalugo. sujumuinerdliorneK xa-
nordlunit nalåukusungitsigigaluaruv-
tigo ajoraluartumik nautsorssutigiuåi-
nagagssarårput inuinaitdlo KanoK i-
liuserisinaussaitdlunit tamåkerdlugit
iliuserigaluaruvtigik tamatigut pingit-
sortisinaunago.
umiartortarnigssax pissariaKarpox
— aperKut sarKumiuneKarsimassoK
tåssauvoK påserigkat maligdlugit Kåu-
matit navianartorsiorfiusinauneru-
ssut umiartorfiussarungnåisanersut?
— aperKut tamåna Kalåtdlit-nunå-
ne umiartornerinarmut tungångilaK,
aperKut-una Kangarujorujugssuardle
pingorsimassoK ukiutdlo tusintigdlit
ardlagdlit ingerdlaneråne inuit imå-
kut angatdlatinik misiligtaissalerKår-
nerånit aperKutigineKartartuarsima-
ssok, Kavsérpagssuarnigdlo agdlåt o-
Kautsinik oKausinåjulersunik akissu-
teKartineKartarsimavdlune: umiartor-
nigssaK pingitsorneKarsinåungilaK.
— tamavta ernaimavarput „Omå-
naK“ sermertorpatdlårdlune ajornar-
torsiuleraluarmat „Terne“lo Takissup
K’erertarssuane kivingmat ukiume u-
miartortarnerup oKatdlisigineKarnera.
tamatumunga atatitdlugo tikuarne-
KarpoK umiartornermut taorsiutdlugo
imaxa tingmissartorneK atorneKarsi-
naugaluartoK, direktørip tamåna Ka-
noK isumaKarfigå?
•— Kujanartumik uvdloK måna tikitr
dlugo Kalåtdlit-nunåne tingmissartu-
kut ajunårnermik nalautaKarsimångi-
lagut, kigsautigenåralo tamatumuna i-
luagtitumik ingerdlanerput matuma
kingornåtaoK taimaiginåsassoK, kisiå-
ne imaKalunit tingmissartorneK sågfi-
gineKarsinaugaluarpat taimåitOK u-
mi artorneK pingitsorsinåungilarput.
akissugssåussuseKartut påsisimassa-
Kardluartutdlo tamåna nalorninautae-
rutdlugo taimåitugssaunerardlugo o-
Kautigerérsimavåt. ukiumime umiar-
tusaeraluaruvta Kalåtdlit-nunåta i-
nuisa ^5-é KanoK iliusagaluarpat? ta-
matumuna erKarsautigåka K’aKortup
Nanortagdlivdlo distriktine najuga-
Kartut tamaisa. ukiup Kåumataine si-
korssuaKarneratalo nalåne distriklit
tåuko niorKutigssanik isumagisaera-
luaruvtigik tamånimiut ajornartorsi-
ortorujugssuångusagaluarput, taima-
tutaoK navianartoic pissutigalugo Tu-
na ornisaeraluaruvtigo tauva tunu-
miut KanoK ilivdlutik inuniåsagaluarr
pat? sikorssuarsiordlune uiniarssuar-
mik angalaneK ukiume angalaneK å-
ssigalugo aussame umiartornermit lia-
vianartoKarneruvoK, taimåikaluartor-
dle ukiut ingerdlaneråne pissutsit av-
dlångoraraluartitdlugit angnikitsui-
narmik ajortoruteKartardlune sikor-
ssuartigut angalassarneK nåmagsine-
Karsinausimavok.
manåkut umiarssuautivut sikor-
ssuarsiutaunigssamut ingmikut år-
Kigssugaussumik ilaKångitdlat, kisiå-
ne „UmanaK" åma „Disko“ umiar-
ssuit avdlat sananeKartarnerånut na-
lerKiutdlugit Kajangnåinerussumik
sanausimåput sikorssuitdlo eKimavat-
dlångitsut ingerdlaviginiarsinauvdlu-
git..
umiartorumaneruvoK.
taimåitordle amerdlanerit isuma-
Karput —- tamatumungame tungassut
ardlaleriardlune perKigsårtumilc på-
sisimassanardluartunik, tåukua ilaga-
lugit umiarssuavta nålagait, OKaloKa-
tigissuti ginekartarérsimangmata —
suna isumangnåinerussoK tikuarniåsa-
gåine tauva tingmissartorneK umiar-
tornermit isumangnåinerussutut o-
KautigineK ajornartoK inuitdle åssi-
gingitsut misigissutsitik tungavigalu-
git åssiglngitsumik isumaKarsinaung-
mata agssortorsinåungilara, kisiåne
sordlo uvanga marts-aprilime Køhen-
havnimit Ivigtuliåsaguma tamatumu-
nalo angalanigssama isumangnaitsu-
nigsså tungavigalugo tingmissartoK
umiarssuardlunit atusanerdlugo aula-
jangerniåsavdlunga tauva umiarssuait
piumanerusagaluarpara, tåssa umiar-
ssuavut .angalanermut taimåitumut
nalerkusagaungmata åmalo umiartor-
nermut taimåitumut påsisimassaKar-
dluartunik inugtaKardlutik.
—- imåingila umiarssuaK sikorssuar-
siornermut atorsinåungikaluardlune
ukiunerane umiartutigisavdlugo aju-
ngitdluinartOK?
— taimaitdluinarpoK, tåuko mar-
dluk åssigingitdlat. umiarssuit sikor-
ssuarsiutausinauniåsagunik ingmikut
itumik sanauvdlutigdlo ingmikut år-
Kigssussaussugssåuput. taimåitumik
„CrmånaK“ „Disko“lunit sikorssuit na-
låne nunaKarfingnut sikorssuarnit ti-
kineKartartunut pajugtingisåinarsi.
mavavut, tamåna kalåtdlit-nunåmiut
tamarmik nalungilåt. umiarssuit tåu-
ko Kalåtdlit-nunåliarnermik ilaine ilå-
nikut sikorssuarnik nåmagtuissarsi-
magaluarput, pingårtumik Ivigtut xa-
nigtuåne, umiarssuitdle avdlanit Ka-
jangnåinerussumik sanausimanerat i-
nuisalo pikorissusiat pissutauvdlune
taima sikorssuarsiortaraluarneK aju-
ngitsumik anigorneKartarsimavoK. å-
mame amerdlanertigut Ivigtut erKåne
sikorssuit imånak ajornakusuvigtar-
tusimångitdlat, umiarssuitdlunit siku-
siornigssaK pivdlugo ingmikut Ka-
jangnaitsuliåungikaluartut ukiorpag-
ssuit ingerdlaneråne ajoKutigssarsina-
tik tamatuma eraå angatdlavigissarsi-
mavåt.
— „tjmåna“vdle tamatuma erKåne
ajortuméraluarnerata erssersipå inia-
nerssornigssaK KanoK pissariaKartigi-
SSOK.
— ilauna, åmame tamatuma takuti-
på tungaveKångitsorsimångitsoK han-
delip tungånit umiarssuarnit mar-
dlungnit måna pigissavtinit sule Ka-
j angnaitsuliaunerussumik umiarssuar-
tårnigssaK taima tamaviåruneKartigi-
simangmat.
nukerujugssuit.
— taimane ajortuméraluarneK tait-
siarsinauviuk?
— ila måna KangångoréraluarpoK,
ajortuméraluarnerdle taimane uisaka-
jårnartoKarsimångitdluinarpoK. sikor-
ssuit siamasigsimåput, silagik asulo
maneKalune, umiarssuaK avåmukåru-
ssårpoK. avåmukarnerminile sikor-
ssuit eKimanerssait pingasut avalerit
avKusårsimavdlugit, tåssalo tåuko av-
Kusårneråne ajortumérsimåsaoK. ki-
ngornatigut misigssuinerup takutipå
umiarssuaK sujorpasigsukut såkortu-
mik igdlugingmik tatineKarsimassoK.
avdlatut navsuiarneKarsinåungilaK.
Københavnime imåkut pinerdlineril
erKartussivigineKartarfiåne påsiniai-
åipågo Avangnåta naKiterivia ato-
rungnåisaoK. tamåna sujornale lands-
rådime aulaj angerneKarsimavoK, ator-
figdlitdlo pingasut Avangnåta naxi-
teriviane sulissussut Nungmut nug-
tugssångorput. åmåtaoK Nungme na-
Kiterivik atautsimik iliniartortårpoK,
naKiterivingme pissortaussup Steffen
Petersenip ernera, Karl, måna Nung-
me iliniarnerminik autdlarningmat. —
naniterivit mardluk atautsimut kati-
txneKarnigssåne suliagssaKarneruler-
nigssaK piarérsimavfiginiardlugo
Nungme naKiterivik nutåmik maski-
namik ilioråissutitårKåmerpoK. maski.
na tåuna pissutauvdlune landsrådit
OKaloKatigissutait xanganit piårneru-
nerme tamåna isumaKatigissutigine-
KarpoK, taimanilo sarKumiuneKartut
åmalo umiarssup agdlagtaivine ag-
dlagsimassut åssigigdluinarmik er-
ssersitaKarput. tåssamiuna umiarssuaK
2.000 tons migssiliordlugit OKimåissu-
silik arrlkaluamik sikorssuartigut su-
jumut ingerdlatineKarångat nukeru-
jugssuit atorneKartartut. nåmagtui-
nerdlungneKarsinauvoK, Kuj anartu-
migdle KaKuifiguinaK taima pissoKar-
tarpoK.
taiumavara „t5månap“ iluarsarnera
iluartitdlugo sujuata tungå ivssuneru-
ssunik saviminertalersorneragut kq-
jangnåinerussunigdlo nangmilersor-
neragut umiarssuvdlo xåva iluagut a-
merdlanerussunik Kajangnåinerussu-
nigdlo sukalersorneragut umiarssuaK
KajangnåinerulersineKarsimangmat.
naoralaortitsivit amerdliartortineKar-
put avdlatigutdlo pitsångorsaineKar-
dlune.
— aussarmåna umiarssuit angala-
nigssåta årKigssuneranut „Cmånap“
ajortumérnera avdlångutaoKå?
— soruname årKigssuneKarérsima-
ssunut ajoKusisimavoK, iluagtitårisi-
nausimaneritdle, sordlo åtartugkamik
niorKutigssanik pajugtugssamik erni-
nax pigssarsisinausimaneK angneru-
ssumigdlo tingmissartortitsinikut, u-
miarssuit angalanigssånik pilerssåru-
siausimassut kingumut uterfigitisinau-
simavait. tingmissartunik agssartuini-
kut akigssaiautit amerdlisineKarsimå-
put, tåssa ilaussut taima angatdlåne-
rat akisunerungmat. tamatumunga a-
tatitdlugo erKaisissutigineKåsaoK ni-
orKutigssanik pajugtorneK ilaussunig-
dlo angatdlåssineK mikingitsumik pit-
saunerulersugssaungmata 1959-ip aut-
dlartilårnerane umiarssuartåK atorne-
Kaleriarpat.
ersserxigsarumavara tamavta Ka-
låtdlit-nunåne angalaornermik isuma-
gingnigtussugut ajutorsinaunernik
pinavérsårtitsinigssaK umiartorner-
migdlo isumangnaitdlisainigssaK sa-
pingisaK tamåt norKåissutigigavtigik.
tailara Kalåtdlit-nunåta sineriåne
naoralaortitsivit amerdliartortineKar-
tuarmata åmalo umiarssuarne nang-
minerne amerdlasutigut pitsångorsai-
neKarmat. umiarssuarnut ånangniutig-
ssatut pigissagssaritaussut saniatigul
umiarssuavta Atlantikukortautaussut
gummit umiardlussiat inungnut 40-
nut nåmagtut, pissariaKåsagpat 80-i-
nut nåmagsinaussut, pisårisimangma-
tigik, tamatumalo pissuseKatånik si-
nerssortautit „Julius Thomsen" åma
„Tikeråa" umiardlusianik gummiu-
ssunik agfåinarmigdle angissuseKar-
tunik pisårsimåput. „Disko" „trmå-
nar“dlo åma ingmikut antennertårsi-
måput sermeraluarunigdlunit nalu-
naeruteKartuarsinåusavdlutik, kisalo
handelip umiarssuautai tamarmik
augpalugtumik KalipangneKåsåput si-
kume imamilo ujaissineKåsagaluarpat
takuneK ajornånginerulenuivdlugit.
tamåko tamarmik tåssåuput handelip
umiarssuautainut ilaussartut isu-
mangnaitsumik atugaKartisinauju-
mavdlugit nontainiarnerit.
ssumik inersinåsangatineKartoK na-
Kiterivingme pissortaussup S. Rosen-
strømip A-G-mut OKautigå.
— Avangnåne naxiterivik atorung-
naerpat suliagssat måne amerdliatdlå-
saKaut?
amerdliatdlåsagaluarput. atuagkå-
me ardlalialuit tåvane naKiterneKar-
tartugaluit uvagut isumagilisavavut;
kisiånile taima Avangnåta naKiteri-
vianit atortorigsårnerutigaluta tåva-
ne suliaussartut suliarissalernigssait
malugingårnaviångilarput. sættema-
skina nutåK atulerKåmerparput nutå-
liaussox pigerigkavtinit pitsauneru-
lårtutut OKautigisinaussara. pigeri-
(Kup. 15-me nangisaoK)
Kalåtdlit-nunåta umiartorfigineKartarnerane
navianartorsiorsinauneK mingnerulersiniardlugo
angnerussunik isumangnaitdlisaineK
angalaneK sugaluavdiunit tamarme navianartoKarpoK, handelip
direktøria Hans C. Christiansen onarpoK, ukiordle lcaujatdlag-
dlugo Kaldtdlit-nunåt umiartorfigissarianarmat ilaussut, umiar-
ssuit inue usiussutdlo navianartorsiunginerunigssdnnt ikiutausi-
ssut tamaisa iliuserisavdlugit piarérsimajuarpugut.
Kalåtdlit-nunåne naKiterivit
atautsimut katineKarnigssåt
Avangnåta naidteriviata soraerunemrneragut kuj at ane naKi-
terivik suliagssaKarnerungålisdngitsoK — atorfigdlit pingasut
K!eKertarssuarmit Nungmut nugtugssat
4