Atuagagdliutit - 05.12.1963, Side 5

Kennedyp
.. tusarérpiuk Kennedy toxusimassox. angumit terdli-
sårivdlune pinerdliniartum.it toxunexardlune igdloxar-
fingme Dallas-ime Texas-imitume måna uvdlup-KerKata
kingorna? .. nal. 16,25 novemberip 22-åne. kisiånile tai-
måinaviångilaK. Kennedy? angut 'tåuna inussutsimigut er-
ssiutaussox USA-p, silarssup kitdliup Nato-vdlo_ sussu-
siénik. ukiut pingasut ingerdlanerinåne tupingnåinartu-
imik pingårutexalersimavoK, agdlåme silarssup kitdliup
nålagkersuinikut ingerdlatsinera tamåtdlusox nangmaga-
ralugo, Sovjet-unionimik erxigsexatigigkiartortitsivdlune
negeritdlo amerikamiut USA-me inugtaussutut pisinauti-
taunigssåt pivdlugo akiunerme ajugaunex sujugdlex angu-
ssarisimavdlugo. kisiåne aitsåt autdlarterugtorpox, nålag-
kersuinerup tungåtigut angussagssame angnerpårtåt suli-
lunit angungilå! tamånale ilumorpox. minutip agfåinålu-
nit nålaoriaruk Voice of Amerika, USA-p silarssuarmut
radiomik autdlakåtitsissarfia, tauva tusarrajatax tamåna
piviussussox påsinarsisaox. Kennedy toKusimavoK. toxu-
nexardlune angumit inusugtumit, Lee Harvey Oswald-i-
mit, tåussuma igalåmit præsidentip bilianit meterit hun-
dredet mardlugsuit ungasigtigissumit xorortox pingaso-
riardlune igeriusimavå iginermilo sujugdlerme Kennedy
erKordlugo. toKutsineK tåssaujungnarsivoK Oswald-ip må-
ne inunermine sivisumik inusinaujungnaernerminik_ ma-
lugigame neriutaerutivigsimavdlune akissutå. tamånale
naluvarput Oswald åma toKorérmat. toxunexardlune i-
nungmit taimatut silaxéngitsigissumit, unuarsiordlune
nuånårniartarfingmit pigingnigtumit Jack Ruby-mit. to-
Kutsinerit låuko mardluk pilerssårusioxatigigsimassunik
tunuånitoxarnersox åma ilisimångilarput. Oswald ukiune
kingorna-
ardlalinguane Sovjet-ime najugaxarsimavox Cubavdlq
Fidel Castroa amerikamiunut umigssuissox isumaxatigi-
lersimavdlugo. Dallas-ime politit kalerrisåmeKarput Os-
wald sapåme toxunexartugssaussox, kisiåne Kanox iliuse-
xarsimångitdlat. Ruby igikame Oswald-imit meterit mar-
dluinait ungasissusexanpox. kialunit akornusingilå. tamå-
nale påsissutigssaviunerpa uvdlut mardluk ingerdlaneråne
toKutsinernut mardlungnut? någga. Oswald Kennedy-mut
toKutsisimassutut pasineKarpox, kisiåne erxartussissut av-
Kutigalugit toxutsissunera ugpernarsarnexarsimångilax.
Oswald iluamik pårisimånginamiko Dallas-ime politit a-
merikamiut oKartugssautitåinut agsut ajornartorsiortitsi-
lersimåput. imåisinauvorme toKutsissoK Oswald-jusimå-
ngiltsox, tauvame imaxa toxutsissuvik navssårinexångisåi-
nåsaoK. politit Oswald-imut ugpemarsautigssaisa ilait
Jack Ruby-p erxartussissune suliarinexarneratigut sar-
xumersinåuput, Kanordle agtigissumik? ajoraluartumig-
dle tamatumuna kingumut åssersutigssaxalerxigpox Ame-
rikap inue xanox agtigissumik kamagtinexarsinaussut
avKutigssax téssatuaulerdlune .— akiniainex. toxutser-
kingnex. inugtaussox inuinax såkumik tigusivox ingminut-
dlo erxartussissungortitdlune. tamåko ajoraluaxaut nåla-
gauvfingmut inuit pissugssautitaunerånik inuvdlo aki-
ssugssåussuseKarneranik tungavexartitsiniartumut. Ame-
rikap silarssuarme atarxinartutut issiginexarnera — sor-
dlo Amerikame avisit tamåna årdlerxutigigåt — taimåg-
dlåt ånåunexarsinauvox toKutsinerne tåukunane mar-
dlungne patsisaussut xajagssunexaratik pinexamerisigut.
inuit taima agtigissumik aserorsimåssusiat oxartugssauti-
tat piarniartariaxarpåt.
John F. Kennedy 46-nik ukioxaler-
dlune toxuvox. niuvertarfiutigdlip pi-
sup ernerisa angajugdlermut tugdler-
saråt Boston-ime agdliartorsimassoK.
ilaxutarit Kennedy-kut irlandimiunik
katugdlinik pissut ingmingnut ataxa-
tigigdluarnermingnik ilisarnautexa-
lertorsimåput. USA-p xutdlerpårtai-
nut ånguniarniarput. ernerit ardlåt
præsidentiusaox. John-ip angajua, a-
tåtame aterisså, sorssungnerssuarme
kingugdlerme toxungmat John Fitz-
gerald ilaKutaringnit Kutdlerpå-nut å-
ngutitsissariaKarpoK. taimalume pi-
vok. 1952-ime inatsissartut inusung-
nerpårtåtut KinigauvoK, 1960-imilo
icutdlerpauvfigssane anguvå: præsi-
dentitut atorfik.
akerdliussut avisisa Kennedy-mut
iluaKutåungisorissatik Kavsit tikuar-
pait: nunanut avdlanut tungassutigut
nålagkersuinerme misiligtagaKångit-
sok, aningaussarpagssuit — katugdli-
sutdlo ugperissaKarnera.
Kennedyp nunanut avdlanut tunga-
ssutigut nålagkersuinermik imisiligta-
gaKångineranik sujuligtut pilertortu-
mik maungåinartineKarpoK. pivfigssax
sivikitsuinaK atordlugo John F. Ken-
nedy påsinarsivoK nunanut avdlanut
tungassutigut nålagkersuinerme sila-
tunerujugssåvdlunilo periatåtdlar-
KingnerujugssussoK kingorågkaminit,
general Eisenhower-imit, téuna nué-
narineKaraluaKalune ukiunilo 8-ne
præsidentiugaluardlune nunanut av-
dlanut tungassutigut nålagkersuinerup
tungåtigut inornerungmat. Kennedy
USA-mut nutånik avKutigssiuissug-
ssångorpoK. tamatumane pinenarpoK
Sovj etimut påseKatigingningnerunig-
ssan, Kennedyp Sovjet påsisimangma-
go ikioKafigingnerup iluaKutåussusia-
nik — pingårtumik kommunistkina-
mut. atomimik misiligaunerit unig-
tineKarnigssånik isumaKatigissuteKar-
titsinera ajugaunerisa sujugdlersaråt.
nunånile ingerdlanerdliorneKarpoK.
negerit naligititaunigssånik Kenne-
dyp piumassarisså amerikamiut akue-
riumångilåt, tåssa akuerssiumassut i-
kigpatdlårput. akerdliunermut nalu-
■naerKutitut målagkersuissunut ilau-
ssortaK Berry Goldwater kungitsu-
niartunit pissoK sarKumeriatårpoK. u-
kiume tugdlerme Kinersinerup kingor-
natigut isumat avdlångortineKamig-
ssåt sulissutiginiarpå. ilåtigume OKar-
,neK ajornångilaK amerikamiut præsi-
dentertik Kavsitigut pingårtutigut ta-
persersungitsortarsimagåt. aperxutit
pingårtut tamåko pivdlugit pexatigig-
dluinardlutik tunuleKutåungitdlat. nå-
lagauvfit kujatdlit ilåt Texas negerit
ajornartorsiutait pivdlugit Kennedyp
Kångersitsiniarnera akueriumångit-
dluinarpåt. taimåitox Kennedy téku-
poK, iliorninile inunerminik akilerta-
riaxardlugo.
John F. Kennedyp sapissusex inu-
nermine pingårnerutituarsimavå. isu-
må maligdlugo nålagkersuinermut i-
laussortax tamatigut sapissutsimik ta-
kutitsissugssauvox. tamåna takuvar-
put Cubame ajornartorsiutit nalåne,
USA-p præsidentiata inusugtup Krus-
tjof utorxassångortoK inigssingmago
rusitdlo raketé Cubamjt pérsititdlu-
git. kisiåne tamatumunga pexatigitit-
dlugo Kennedyp nålagkersuinerup tu-
ngåtigut silatuvdluinarnine nivtarpå:
sukangassox sukangaxatånik akissar-
på, tamatigutdle „aneriarfigssaxartit-
sivdlune", taimalo rusit silarssuarmut
avdlamut „atarKinåssusérunatik" tu-
nuartersinauvdlutik.
fmaxa xavsit isumaliorumasinåuput
præsident Kennedyp toxutauneratigut
nålagkersuinikut akerdlerissai, ku-
ngitsuniat (republikanerit) sukatår-
nialerumårtut. tamånale måna naut-
sorssutigissar.iaxångilax. præsidentip
toxutaunera tamatuma akerdlerdlui-
nånik kingunexarsfnauvox. silarssuar-
me nålagkersuinermik påsisimassa-
xardluartut måna isumaxalerérsimå-
put præsidentip toxutaunerata nag-
satarissagssaisa ilait takusinaulerér-
dlugit.
oxautiginexarsimavox Berry Gold-
Få sekunder efter præsident John F. Kennedy blev ramt af de dræbende kugler. Han er
sunket sammen mod sin hustru, Jacqueline, der udbryder: — Åh! Nej, Nej, Nej!
præsident John F. Kennedy autdlaineKarnerme kingunitsiångua nuliaminut Jacquelinemut
uplnarpOK
John F. Kennedy og hans hustru på rundrejse i USA
John F. Kennedy nulialo USA-me angalaortut
water Ar.izona-mit pissox ukiume
tugdlerme republikanerit præsidenti-
mut ixinigagssångortitagssatut ilima-
nautexarnerpausorissax xinerxusår-
nerminut aningaussat, 1200 millioner
kroner, pigssarsiarisimagai pexati-
gingnit påsinaitsunit, tainexartunit
John Birch-selskabet, tåuko ilisima-
nexardlutik negerinut ajoringning-
nermikut nålagkersuinikutdlo aker-
dlerissamingnut kommunistitut. Ken-
nedyp toxutaunerata kingornatigut
„kussanartugssåusagunångilax" — ki-
kut præsidentip toxutaunerata tunua-
nikaluarpatalunit — Goldwater præ-
sidentimut xinigagssångortisavdlugo.
1960-imit Kennedyp akerdlerisså, Ri-
chard Nixon, kingumut xinigagsså-
ngorterxfsagunarpox.
kisiåne nunanut avdlanut tungassu-
tigut nålagkersuinikut maligtariniag-
kat Kennedyp ersserserérsimavai, nu-
nanut kommunistiussunut pissusig-
ssax, pisanganartorsiornerup migdli-
sarnexarnigsså, nunanut sujuarsimå-
ngitsunut ikiuinigssax avdlarpagssuit-
dlo. kisiåne xularutigissariaxångilax
USA-p præsidentia nutåx inatsissar-
tune Kennedyp akerdlilersornexarne-
ratut såkortutigissumigdle akerdliler-
sornexarumårtox. USA-me inuit xi-
nigait nangminerissamingnik isuma-
xarput nunat kommunistiussut xanox
.iliorfiginexåsassut. taimåitumik ima-
xa Kennedy nunane avdlane nuåna-
rinexarneruvox nunaminingarnit, pi-
ssutsitdlo taimåitut kingorårtåta åma
nautsorssutigissariaxåsagunarpai.
tauvalo KanoK? tatdlimångormat unukut aperxut tåuna sarKuminerpaugu-
narpox nalunaerxutap akunerine xavsine Kennedymut toKutsinerup silarssuax
tamåt nukigdlårsimatingmago. vicepræsidentip Lyndon B. Johnsonip Kennedy
kingorårtugssaugå kialunit Kularutigisimagunångilå, tamånalume ilungersu-
nartumigdlusoK pivoK tingmissartume Dallas-imit Washington-imut inger-
dlaornerme. suliagssanit oximaitsunit tigussagssaminit nanertugauvdlune unuk
tåuna Washingtonip avatinguane tingmissartut mitarfiånut Johnson isumag-
ssaileKeKalune pivoK præsidentip toxutaussup igdlerfia tåussumalo nulia inu-
sugtoK ilagalugit.
— silarssuax angnertoxissumik åg-
tornexarsinåungitsumik ånaissaxar-
pox, tikinerme kingorna Johnson o-
xarpox. uvanga nangmmex inugtut a-
liasutigexåra. sapingisavnik iliorniå-
saunga, tåssatuauvox suliarisinau-
ssara. suliap tamatuma ingerdlånexar-
nigssanut ivdlit ikiuinigssat Gutivdlo
ikiuinigsså xinutigåka.
tåssa pilerssårut pivdlugo oxausi-
mininguit, åmale ikiorxuvdlune ilu-
ngersortumik xinutit. Johnson suliag-
ssamik isumagingnigtugssångorpox
præsidentimik toxutsinexarsimångika-
luarpat suliagssarissagssarigunångi-
kaluaminik. iginex toxussutaussox pi-
vox nålagauvfingme Johnsonip inu-
ngorfigissåne nålagkersuissututdlo i-
laussortatut sivnissuvfigisimassåne.
★
Johnson kingorågkaminit avdlåu-
ssutexarpatdlångilax. 1908-me inu-
ngorsimavox naussorigsaissup igdlua-
ne Texas-ime Johnston Cityp åtame
atsiunexarfigisimassåta xanigtuane.
Kennedy nåmagtunik aningaussau-
texartuartarsimavox. Johnson inu-
sugtunine tamåt aningaussat tungai-
sigut ingminut napatiniartariaxarsi-
mavox saniatigutdlo sulissariaxarsi-
mavdlune iliniarnine akilersorsinau-
Lyndon B. Johnson inatsisit tungaviussut maligdlugit præsidentitut nålagkersuiumavdlu-
nc tingmissartume Dallasimit tatdlimångornermc novemberip 22-åne unukut Washing-
toniliartume ugpernarsaivok. præsidentertåp saniane takunekarslnauvok Jacqueline Ken-
nedy aliasugpalokissoK. Johnson USA-me præsidentit 36-at piarSrsimanane præsidentitut
suliaminik autdlarnivon; månale påsinarsivoK plkorigsftssoK.
Lyndon B. Johnson bliver taget i cd som præsident i flyvemaskinen på vej fra Dallas til
Washington fredag den 22. november om aftenen. Ved siden af den nye præsident ses
John F. Kenncdys unge enke, forstenet i sin sorg efter mandens pludselige dod. Fortumlet
kom Johnson ind i sin nye tilværelse, men det ser allerede nu ud til, at USAs 3G. præsi-
dent har greb om tingene og vokser med opgaverne.
jumavdlugo. angutå åtålo nålagker-
suissunut ilaussortaussarsimåput pi-
ngårutexartut, kisiåne Lyndonip ili-
niarnera akigssaxartinexarpatdlångi-
lax. Texas-ime ukiut 2 iliniartitsisso-
rérdlune Johnson 23-nik ukioxardlu-
ne Washingtonimut pivox, tåssane po-
litikerimut agdlagtungordlune, kisiå-
ne sulingivfine atordlugo inatsisinik
ilisimatutut atorfiningnigssamut so-
raerumérdlune. tauva Texas-imut u-
terxigpox, kisiåne 1937-me 29-nik u-
kioxardlune Repræsentanternes hus-
imut demokratinit xinigauvox. tamå-
na sujorxutdlugo præsident Roose-
veltip Johnson xinerérsimavå Te-
xas-ime inusugtunut ikiorstniutigssat
ingerdlåniarxuvdlugit inusugtut akor-
nåne ukiut sulivfigssaerusimårfit na-
nertåtaussut nalåne.
perxautåne Johnson inatsissartunut
ilaussortångorniarnermine iluagtitsi-
ngilax. inunermine ajorssar.nera su-
jugdlex 1941-me pivox xinersinerme
ajorssarame. 1948-me iluanårneruvox,
taimåitordle Johnsonip påsivå amer-
dlanerulårtut tunulerigine.
nålagkersuinerup tungåtigut issiga-
lugo 1953-ime Johnson aitsåt sarxu-
merdluarpox xinernexarame atorfing-
mut pingårtorujugssuarmut inatsi-
ssartune demokratit sujulerssuissuå-
tut, tamatumalo kingorna Johnsonip
pikorissuserssua aitsåt påsinexalerpox.
nålagkersuinermut inatsissartunutdlo
tungassutigut pikorigdluinarnex ma-
lungnarsisipå, idemokratit ilait avdlat
isumåinik agssuardlerajugtungitsut å-
ma akerdliuniarumatut atautsimorti-
sinauvdlugit, xavsérpagssuartigutdlo
partine republikaneritdlo aperxutine
pingårtune isumaxatigigsisinaussar-
dlugit. tainexartarsimavox isumaxa-
tigissutexartarnerup pissortavigssua-
tut. partip iluane isumat akerdlerit
mardluk atautsimortisinaussarpai i-
låne „avxutigssax akunermiliutox"
sujunersutitut sarxumersitardlugo.
Lyndon B. Johnson tåssåungilax po-
litikere silagssorigsorssuax, tåssauv-
dlunile avxutigssarsiussitdlarxigsox i-
luarinartox ixungujulåriordlo tamanik
katerssuiniarssarissox, taimåitordle §-
ma avigsårtisimatitsivdlune. ingminut
taiumanerussarpox „naussorigsaissup
ernera Texas-imit pissox".
★
USA-me nålagauvfit avangnardlit
kujatdlitdlo åssigingissusiat ima ag-
tigaox kujatånit tikiusimanex, sor-
dlo Johnson taimåitox, kajumigsåru-
titut issiginexarsinaunane. Kennedy-
mut taorsiutdlugo 1960-ime demokra-
tit præsidentigssatut xinigagssångor-
tiniarsimångingmåssuk pissutauner-
paussut ilagåt nålagauvfingnit kujat-
dlernit pissungmat. USA kujatånit pi-
ssurnik præsidentexarsimångilax tat-
dlimångornex 22. november 1963 ti-
kitdlugo.
avangnardlit tunganit issigalugo
Johnsonimut tungassut åma ingmikut
ituput. præsident nutåx akerdliler-
suiumatutut pasinexarsinåungisåinar-
simavox. politikeritut igsiatitdlune i-
natsisigssanut sujunersutit sujumu-
kartitsiniarnermik sujunertaxartut a-
merdlanerssåinut isumaxatauvdlune
taisexataussarsimavox, åma negerit
nangminerssortungornigssånut. tamå-
na pivdlugo Lyndon B. Johnson er-
ssersitsissulårportaox, tåssa Texas-i-
me nunarxataisa agdlåt pasigdliku-
jugdlugo issigingmåssuk angut tåuna
USA-me negerit pivdlugit ajornartor-
siumut nålagauvfit kujatdlit isumånut
akerdliussox. tamåna puigulertornex
ajornarpox.
nålagauvfiup nangminex iluane nå-
lagkersuinermut tungassutigut John-
son imaxa Kennedymit pissaunexar-
nerusinauvox atorfingne pingårtune
ukiorpagssuarne misiligtagaxarsima-
nermigut. kisiåne måna inugtaminut
sujulerssuiissugssångorpox, maligtigi-
lerniartugssauvdlugit. imaxa sivitsor-
pat aitsåt pissutsit tamåko nutåt su-
ngiusinaujumårpai. præsidentitut a-
torfingmut demokratit xinigagsså-
ngortitagssåtut Kennedymut unang-
minerme ajorssarame . narrujumissu-
tigisimanago vicepræsidentingordlune
Kennedyp ilungersortumik sujuner-
sutå akuerisimavå. tamatuma kingor-
na præsidentimit inåsugtumit tunug-
dliutitaujuåinarsimavox, taimåitordle
Johnsonip præsidente sujuarsainiar-
dlune ilungersornerine såkortumik ta-
persersortarsimavå.
måna tikitdlugo partip ingerdlav-
dluarnigsså nålagkersuinermut tu-
ngassutigut angussaxarniarnerminik
Johnsonip pingårnerutituarsimavå, ki-
siåne præsidentitut suliap angnertå-
nik piumassaxarfigissugssauvå nang-
minérdlune iliornigssamut oxalung-
nigssamutdlo. Lyndon B. Johnson a-
ngutitut isumagssarseriatåtdlarxigsu-
tut oxautiginexarnex ajorpox, tåssau-
neruvdlunile politikere xanox ilioriu-
sigssanik årxigssuitdlarxigsox. igdlug-
ssanik titartaissartungilax, tåssaune-
ruvdlunile sanassox suliamik nåma-
ginartumik sulisinåussusilik. tatdli-
mångornerup kingornatigut suliagssat
avdlångungåtsiarsimaxaut, tamånalo
nanginexartuåsaox ukiume tugdlerme
novemberimut USA-p nutåmik præ-
sidentigssarsiornigssåta tungånut.
Kennedyp præsidentingornerata ki-
ngornatigut USA-p vicepræsidentia
silarssuarme malungnarpiarsimångi-
lax. Lyndon B. Johnson ardlaleriar-
dlune angalassarsimavox, sordlo ilå-
tigut Berlinimiit 1961-ime tyskit ka-
ngigdlit xarmax suliaringmåssuk.
berlinimiut nuånaralugo ilagsivåt,
Johnsonivdle ajungisårniarnera ilua-
rinartipatdlårnago. kuglepennenik
nangminex aterminik agdlagartaling-
nik inusugtunut Berlinip kitåtungå-
miunut avguainera inuit amerikamior-
palårpatdlårtutut issigåt, måssa John-
sonip tungånit iluamik isumaxarfigi-
nexaraluartox.
xularutigissariaxångilaK Lyndon B.
Johnsonip måna tikitdlugo Kennedyp
nålagkersuinikut ingerdlatsineranik
tapersersuisimassup suliax tamåna
nanginarumårå, tåssa Sovjetunioni-
mut pissusiussut pitsångorsarnexar-
nigssåt nålagauvfingnutdlo avdlanut
kommunistiussunut, ilåtigut nunat
tåuko angnerussumik niuvexatigiler-
dlugit. åma NATO pivdlugo inger-
dlatsinerme imalunit Asiame nåla-
gauvfingnut nangminerssortunut
USA-p periausia pivdlugo avdléngor-
titsinigssax ilimanångilax.
sorssungnerup kingorna amerika-
miut præsidentiat silarssuarmut kit-
dlermut sujulerssuissussarsimavox,
tamånalume åma Johnsonip nalåne
nanginexåinåsagunarpox. kisiåne a-
ngutit atausingornerme 25. november
Kennedyp igdlerfiata saniane xexar-
tut præsident de Gaulle ersserxaring-
nerssarigunarpåt. Johnsonip måna
sianigissagssarilerpå Kitåta nålagker-
sugauneranut franskit præsidentiata
suniutexarnera Kennedyp toxunerati-
gut angnerulisanersox imalunit
NATOp iluane amerikamiut sujuler-
ssuinerånut akerdliliussardlune må-
nåkutut ingerdlatsinine nanginåsane-
rå. franskitdlumiuna USA-p præsi-
dentia sujulerssuissoriuåsavdlugo år-
dlerinåumik tikuaisimassut. tamåna
ingerdlånexåinarsinausimavox Kenne-
dy pissortautitdlugo, tamatumale ki-
ngorna xanox pissoxarumårnersox i-
lisimanex ajornaxaox. angut „autdlai-
sip nusugtagånik" tigumingnigtox sa-
perutaitsuvdlunilo silatusårtussug-
ssauvox — imalunit autdlaisip nusug-
tagånik tigumingningnavérsårtaria-
xarpox.
-Lyndon B. Johnson
5